Latin Index - Individuals
- Avant-propos
- I. Individus (professions, activités sociales et liens sociaux)
- A. Métiers civils, militaires, religieux,...
- 01. Métiers de l'alimentaton et de bouche
- 02. Métiers agricoles et ruraux
- 03. Métiers utilisant de la terre
- 04. Métiers du tissu, du fil, de la fibre et de l'habillement (hors cuir)
- 05. Métiers du cuir
- 06. Métiers de la métallurgie (armes, bijoux, monnaie... )
- 07. Métiers du bois et de la vannerie
- 08. Métiers du verre
- 09. Métiers du bâtiment
- 10. Métiers du transport et de la circulation
- 11. Métiers de la santé, des soins et de l'hygiène publique
- 12. Métiers de l'éducation et étudiants
- 13. Métiers du livre et du papier
- 14. Métiers de la Culture
- 15. Métiers administratifs et judiciaires
- 16. Métiers en rapport à la gestion économique, foncière et aux finances
- 17. Métiers et vocations religieuses
- 18. Métiers de dépendance privée ou domestique
- 19. Poste - Porteur de messages
- 20. Prostitution
- 21. Autres métiers
- B. Offices publics
- 01. Administration publique et seigneuriale
- 02. Militaire et milice
- 03. Offices religieux
- C. États et statuts sociaux
- 01. Statuts juridiques de la population
- 02. Noblesse et souverains
- 03. Famille, parenté et catégories liées au genre et à l'âge
- 04. Nationalités, appartenance urbaine et autres identités
- 05. Statuts judiciaires
- 06. Marges sociales, exclusion, réprouvés...
- 07. Statuts sociaux formels et informels
- 08. Statuts et groupes religieux
- 09. Statuts sociaux-économiques
- 10. Statuts liés à la santé et au décès
- 11. Corps collectifs civiques, religieux et sociaux
Avant-propos
Cet index thématique a été élaboré à partir de l’intégralité des matières issues des treize index originaux accompagnant les volumes publiés sur quarante ans consacrés à l’histoire de Genève (XVe-XVIe siècles). Afin de respecter le travail, les choix et la logique propres à chaque rédacteur, la présentation de chaque entrée suit, en général, rigoureusement la forme et le classement de l’index d’origine. Cette fidélité assure la traçabilité des entrées, permettant à tout utilisateur de les rattacher immédiatement à leur contexte éditorial et philologique précis. Quelques entrées cependant ont dû être fragmentée pour des raisons pratiques et sémantiques.
Par souci d’accès transversal et pour répondre aux attentes de consultation thématique, les entrées ont été regroupées par grands thèmes, chaque mot ou expression désignant un même objet ou métier (par exemple : bocherii, carnifices, macellarii, etc.) figurant dans un classement commun au sein de la famille thématique correspondante. Ce regroupement vise à faciliter la compréhension de l’usage des termes et de leur champ lexical dans les sources genevoises de la fin du Moyen Âge et du début de la Renaissance.
Le découpage privilégie une organisation thématique fondée sur les sphères d’activité et les fonctions sociales, afin de regrouper des termes épars dans un index alphabétique cumulatif et de les associer de manière logique. Cet index thématique s’adresse donc particulièrement aux sémanticiens, lexicographes, lexicologues, philologues et historiens, pour lesquels il constitue un outil précieux permettant d’appréhender la complexité lexicale et les nuances des usages professionnels au sein d’un contexte historique précis. En regroupant ainsi les mots selon leur sens et domaine d’activité, l’index ouvre de nouvelles perspectives de lecture, d’analyse et d’interprétation des corpus et des pratiques sociales.
Des renvois principaux ont été insérés pour signaler aux lecteurs les connexions essentielles vers d’autres thèmes majeurs ou d'autres entrées pertinentes. Il n’a cependant pas été possible de systématiser tous les renvois, en raison de leur très grand nombre, du manque de temps et parfois de l'ambiguïté des recouvrements sémantiques ou thématiques.
À quelques très rares exceptions près, chaque entrée n’apparaît ainsi qu’une seule et unique fois dans la structure de l'index cumulatif. Ce choix, rendu nécessaire par d’évidentes contraintes pratiques et de lecture, oblige parfois à opter pour une classification thématique qui ne rend pas compte de la totalité des sens ou des usages secondaires du terme, surtout lorsque l’entrée originale résultait déjà d’un regroupement ou d’un compromis de la part de l’auteur d’un des index initiaux. Il pourra donc arriver qu’une acception mineure d’un mot ne se retrouve pas catégorisée à l’endroit le plus attendu : il appartient à l’utilisateur ou à l’utilisatrice spécialiste d’explorer ce potentiel polysémique en lien avec la source indiquée. Cet index doit être compris comme une porte d’entrée dynamique, non comme une clôture des sens et usages.
L’essentiel des entrées est en latin, reflétant la langue des sources et des actes, mais l’on y trouve également du français, de l’allemand, ou des formes vernaculaires apparues ou relevées dans les index originaux.
En somme, cet outil constitue un premier jalon pour toute approche linguistique, sociale ou documentaire visant à comprendre, employer et interpréter les mots spécialisés des individus, du travail et de la vie sociale dans la Genève catholique des XVe et du XVIe siècles.
*******
Vous pouvez consulter ou télécharger les volumes de la première édition des Registres du Conseil à partir des sources suivantes :
- t. I (1409/02/26-1461/02/06): 1409 (pp. 1-13), 1410 (13-27), 1411 (27-33), 1412 (33-46), 1413 (46-58), 1414 (59-69), 1415 (69-78), 1416 (78-85), 1417 (85-91), 1428 (93-101), 1429 (101-128), 1430 (128-135), 1442 (137-155), 1443 (155-156), 1446 (156-159), 1447 (159-), 1457 (161-253), 1458 (253-264), 1459 (265-365), 1460 (365-478), 1461 (478-484)
- t. II (1461/02/10-1477/02/09): 1461 (pp. 1-77), 1462 (77-164), 1463 (165-169), 1473 (171-239), 1474 (239-326), 1475 (326-412), 1476 (412-473), 1477 (473-480)
- t. III (1477/02/11-1487/02/04): 1477 (pp. 1-59), 1478 (59-113), 1479 (113-122), 1480 (123-161), 1481 (161-194), 1482 (194-238), 1483 (238-303), 1484 (303-380), 1485 (380-456), 1486 (456-521), 1487 (521-532)
- t. IV (1487/02/06-1492/02/05): 1487 (pp. 1-85), 1488 (85-174), 1489 (174-247), 1490 (247-322), 1491 (322-451), 1492 (451-460)
- t. V (1492/05/07-1499/02/04): 1492 (pp. 1-85), 1493 (85-162), 1494 (163-237), 1495 (238-293), 1496 (293-359), 1497 (359-424), 1498 (424-496), 1499 (496-503)
- t. VI (1501/12/07-1508/05/18?): 1501 (pp. 1-8), 1502 (8-97), 1503 (97-165), 1504 (165-230), 1505 (230-285), 1506 (285-328), 1507 (329-373), 1508 (374-380)
- t. VII (1508/01/11-1514/10/27): 1508 (pp. 1-54), 1509 (54-112), 1510 (112-177), 1511 (177-233), 1512 (233-309), 1513 (309-385), 1514 (386-435)
- t. VIII (1514/10/28-1520/06/29): 1514 (pp. 1-13), 1515 (13-80), 1516 (80-137), 1517 (137-203), 1518 (203-278), 1519 (278-406), 1520 (406-476)
- t. IX (1520/07/03-1525/02/03): 1520 (pp. 1-32), 1521 (33-138), 1522 (138-243), 1523 (244-349), 1524 (349-467), 1525 (467-480)
- t. X (1525/02/05-1528/02/09): 1525 (pp. 1-178), 1526 (178-289), 1527 (289-530), 1528 (530-557)
- t. XI (1528/02/09-1531/06/27): 1528 (pp. 1-179), 1529 (179-359), 1530 (359-523), 1531 (523-572)
- t. XII (1531/07/01-1534/06/30): 1531 (pp. 1-54), 1532 (54-183), 1533 (183-410), 1534 (410-571)
- t. XIII (1534/07/03-1536/05/23): 1534 (pp. 1-123), 1535 (123-398), 1536 (398-578)
AVERTISSEMENT : Les données présentées ici doivent toujours être vérifiées par rapport aux publications officielles des Registres du Conseil, car des erreurs de transcription, d'océrisation ou des omissions peuvent s'être produites. Ce projet est destiné à servir avant tout d'outil de travail.
*******
N’oubliez pas de créditer GENEVA16TH.ORG si vous utilisez les données ci-dessous !
*******
I. Individus (professions, activités sociales et liens sociaux)
Dans cette section sont réunies les diverses figures qui incarnent l’individu dans la société genevoise d’avant la Réforme. Les entrées témoignent de la complexité du monde professionnel, des fonctions civiques ou publiques, ainsi que des multiples affiliations et statuts—qu’ils relèvent de l’ordre civil, militaire, religieux, familial ou communautaire.
Le classement fait aussi place aux situations de marge ou d’exclusion, reflétant les réalités du statut social, de l’appartenance collective ou des liens interpersonnels, tels qu’ils apparaissent dans la documentation de l’époque. Cette diversité des termes, majoritairement en latin mais aussi en français ou en allemand, rend compte de la richesse linguistique et humaine du corpus.
L’objectif est d’offrir à la fois un horizon d’ensemble sur les activités, positions et réseaux de sociabilité, et un outil précis pour celles et ceux qui souhaitent retracer la place de l’individu dans la Genève des XVe et XVIe siècles.
*******
A. Métiers civils, militaires, religieux,...
Cette section regroupe les différentes activités professionnelles exercées dans la société genevoise, classées selon leurs domaines d’intervention—qu’ils soient civils, militaires ou religieux. Le découpage vise à refléter la diversité des savoir-faire et statuts, tout en facilitant la compréhension des réalités socio-économiques et culturelles propres à chaque groupe.
01. Métiers de l'alimentaton et de bouche
Voir Métiers liés à l'hôtellerie et la restauration ; voir aussi Métiers agricoles, Métiers en rapport à la gestion économique
******
a. Métiers de la viande et de la boucherie : voir Offices (Administration: Revelatore carnium)
Bocherii
- (bouchers), IV : 29, 58, 160, 161, 202, 206 – v. Macellarii
- (bouchers), VI : 189 – v. Macellarii
- (bouchers), VIII : -, – v. Macellarii
- X : -, – v. Macellarii
Bouchers, II : -, – v. Macellarii
Carniffices (bouchers), VIII : 226 – v. Macellarii
Carnifices, XII : -, – v. Macellarii
Jurati macellarii (bouchers assermentés), IV : 266
Macellarii
- macellum, I : , 7, 8, 25, 44, 55, 98, 99, 100, 102, 105p, 121, 146, 199, 285
- (bouchers), II : 29p, 30, 52, 62, 63, 67, 83, 149, 179, 201, 207, 208, 219, 273p, 274, 275p, 366, 367, 383, 462p, - pondus macellariorum, 29, 68, 83, - confratria macellariorum (S. Anthonii), 98 – v. aussi Carnes
- bocherii (bouchers), bocheria, III : 29, 30, 33, 36, 47-49, 53p, 54, 55p-57p, 66, 67n, 68n, 71,72, 93, 94, 97, 104p, 115, 116, 167, 172, 173p, 174, 176, 188, 190, 197, 201-203, 205-207, 210p-212, 2l5-2l8p, 221p, 224, 235p, 238, 256, 261-263p, 264, 272, 275, 282, 297p, 310, 311, 325, 326p, 342, 355, 399, 406p-408, 410, 411, 413p, 414p, 415, 469, 472, 474, 486, 487, 505, 516 – v. Carnes, Gabellae
- IV : 29, 48p, 49p, 51, 65p, 66, 67p, 72, 90, 96, 100, 102, 103, 118, 124, 128, 154, 160, 176, 177, 197-199, 201-203p, 204p, 205, 211p, 215, 238, 247, 248p, 252, 265, 266, 294, 303, 362, 366, 383, 395p, 401, 402, 404, 405, 407, 411-414, 436, 437, 439 – v. Bocherii
- bocherii, eorum franchesiae, V : 4, 20p, 21, 22p-24, 26p, 29, 38p, 47, 63, 104, 109, 117, 141, 191, 195, 196, 202, 207, 219, 316, 390, 400, 429, 452, 456p, 458, 462, 476, - libertas venditionis carnium, 150, - macellarii : Longemalae, 31p, 34, 48, 86, 117, 123, 124, 126, 127, 134p, 136-138, 140, 184, 189, 264, 267, 278, 280, 289, 290, 353, 365, 371, 392, 396, 408, 413, - S. Germani, 23, 34, 117, - Macelli Veteris, 17, 18, 23, 413, - pontis Rodani, 23, 34, 117, 290, 413, - extranei, 20, 22, 23, 63, 207, 281, - Gaii, 319, - loci de Versonay, 255 – v. Macellum
- macellariae officium, VI : 17, 34, 35, 38, 42-44p, 45-47, 60, 61, 63-65, 84, 97, 99, 108, 115, 116, 118, 119, 123p, 124p, 125, 152, 164, 165, 184p, 185p, 190, 194, 195, 211, 217, 225, 226, 230, 242-246, 249, 266, 267, 284-286, 306, 309, 311, 340, 341, 343, 369, 378, - macellarii magni macelli, 58, - franchesiae macellariorum, 65 – v. Bocherii
- macellariae ars, VII : 17p, 28, 45, 46, 70, 74, 81, 104, 108p, 126-128p, 129, 130, 132, 135, 147, 148, 157, 163, 201, 202p, 204, 206, 229, 249p, 251, 254p, 255, 256p-258p, 259, 261p, 265, 266p, 267, 270, 274, 275-277, 279, 280, 297, 301, 302, 310, 329p, 330, 335, 337-340p, 341p-344p, 345, 347, 349, 363, 366, 400, 403, 407, 408p, 410, 414, 415, 418, 419p, - extranei vel privati, 258, 303, 342, - mercatores, 343, - de Longemale, 258
- bocherii, carnifices, VIII : 2, 30, 31, 33, 35, 36, 49, 54, 58, 94p-99, 101, 102p, 110, 111p-113, 119-121, 123, 130p, 132p, 140, 141, 151p, 152p, 154, 165, 175, 226, 227, 230p, 231, 363, 365, 367, 368, 378, 383, 428, 431, 433p, 434, 438, 439p-446, 448p, 449, 451, 453p, 456p-462, 470, - macellarii civitatis, 443, - macellariorum prandium, 457, - procurator, 111
- bocherii, IX : 1, 4p, 5, 9, 10, 13p, 17, 18, 27, 30, 32, 34, 38, 48, 52-55p, 56-58, 62, 63, 74, 77-79p, 85, 91p, 92, 94, 128, 136, 158, 159p-162p, 164, 165, 179, 188-192, 194p, 214, 220p, 225p, 227, 234p, 238, 245, 256, 274, 275, 277-279, 292p, 300-302, 304, 305p, 317-319p, 320, 327, 329p, 350p, 373p, 375p, 376p, 377, 379, 380p, 381p, 382, 384, 385p, 387, 392p, 417, 428p, 431, 433, 435, 455, 456p
- marcellarii, bocherii, X : 20p, 36, 38p, 40, 41, 43-45p, 46, 48n, 49, 68, 69, 71, 72, 73, 84, 163, 183, 187, 224p, 225p, 226, 239, 249, 251, 253, 255, 258, 259, 262, 281, 294, 321, 335, 336, 345, 348, 364, 376, 404, 418, - extranei, 44, 225, - scoriator, 141
- marcellarii, bocherii, XI : 63, 65, 89, 102, 225, 226, 241, 244, 254, 336, 430, 543, 549-551, 554, 557, 561, 563, 566, 571, - eorum filii, 554
- marcellarii, bocherii, carnifices, XII : 5, 13, 91, 98, 126, 138, 153, 154, 159, 183, 186-188, 189p, 212, 213, 218, 224, 230, 232p, 237, 242p, 252, 253p, 254p, 255, 259, 263, 271p, 272, 354, 365, 505p, 506p, 507, 508p, 515, 516p, 5I7, 523, 537, 543, 593, - nullus admictus in consulem, 208
- macellare, XIII : 172, 173p, 175-177p, 178, 180, 181, 183, 185, 267, 287, 335, 425, 523, 525, 527, 533, 535, 536, 539, 540
Massillarii, VIII : -, – v. Macellarii
-
Braconerius (veneur), IV : 44
-
Chasseur – v. Chasse
-
Scoriator (« écorcheur ») – v. Scoriare
b. Métiers liés aux céréales et aux pains : voir Offices (Administration : Paneterius)
Bolengerii, bolongerii, bolongeriae (boulangers), XIII : 383, 385, 413, 577
Bollongeriae
- (boulangères), IX : 98, 271, 371
- (boulangères), X : 513, 559p
Bolongerie (boulangères), I : 79, 195
Bolongerii
- (boulangers), bolongeriae, II : 63, 88, 222, 254
- (boulangers), VI : 204 – v. Panis, Patisserii
- bollongerii, bolengerii (boulangers), VII : 225, 226p, 296p, 351 – v. Panis, Patisserii
- bollengerii (boulangers), VIII : 167n
- bolungeriae, XI : 119, 256, 322
Bolungerii
- (boulangers), III : 190
- (boulangers), IV : 129
-
Climbanarii, fornerii (fourniers), XI : 7
Forneria
- (fournière), X : -
- (fournière), XI : 55
Fornerii
- (fourniers), I : 35, 85, 214, 330, 410
- (fourniers), fornerius villae, II : 254, 256, 291, 318, 319, 411, 462p
- (fourniers), III : 34, 179, 196, 214, 242 – v. Furni
- furnarii (fourniers), IV : 16, 77, 187, 276, 287, 346, - Domus communis, 283, 285, 301
- V : 196, 213, 294, 295, 428
- (fournier), VI : 44, 70, 132, 195, 205, 238, - fornerius civitatis, 231, 257 – v. Furni
- (fourniers), VII : 172, 174, 218, - civitatis, 167, 261, 352p – v. Furni
- fornarii (fourniers), VIII : 464, 465, 469
- (fourniers), IX : -
- X : 461
- XI : 174, 342, 586 – v. Climbanarii
- (fourniers), XII : 138
- (fourniers), XIII : 383, 432
-
Granaterii, granerii (grainetiers), IV : 210, 269, 286, 442
Grenaterii
- grinaterii (grènetiers), V : -
- (grènetiers), VIII : 467, 468
- (grainetiers), XI : 561, 570
- grinaterii (marchands de graines), XII : 41, 88
- grinaterii (grainetiers), XIII : -
Greynaterii, grinaterii (grainetiers), X : 366
Grinaterius
- (grènetier), II : -
- (grènetier), IX : -
Grinaterii (grènetiers), VII : 97, 289, 290, 293, 294, 296 – v. Grana
-
Molendinarii, IV : -, – v. Mugnerii
Molinarii, IV : -, – v. Mugnerii
Monerii, X : -, – v. Mugnerii
Mugnerii
- (meuniers), I : 14, 79, 85, 194, 389
- (meuniers), III : 189p, 192, 194, 213, 366 – v. Molendina
- molendinarii, molinarii (meuniers), IV : 15, 170, 287, 288, 289, 291, 347, 398
- (meuniers), V : 209, 210, 226
- (meuniers), VI : 62, 113, 218, 358 – v. Bladum
- (meuniers), VII : 43, 87, 90, 174, 225, 422
- munerii (meuniers), VIII : 49, 60, 62, 163, 247, 469
- (meuniers), IX : 27, 185, 196, 236, 263, 264, 368p, 369p, 469
- monerii, mutores (meuniers), X : 75, 272, 373, 536
- mutores, monerii (meuniers), XI : 256, 284, 295, 322, 549, 550, 556, 557, 567
- munerii (meuniers), XII : 116, 133, 138, 170, 180, 237, 354, 380, - eorum uxores, 133
Munerii, mugnerii, munier (meuniers), XIII : 18n, 38, 53, 369, 391, 619
Munier (meunier), XIII : 619
Mutores (meuniers), X : -, – v. Mugnerii
-
Patisserii
- patissiour (pâtissiers), I : 38p, 39, 169, 195
- patiscerii (pâtissiers), patiseria, II : 3, 88p, 176, 177, 180p, 209, 222, 230p, 274, 316-318, 321, 324, 326p, 327, 433
- (pâtissiers), ars patisseriae, III : 36, 38, 190, 329, 375, 488, 502, 503
- (pâtissiers), IV : 13, 35, 64, 73, 86, 104, 129p, 141, 164, 165, 239, 242p, 264, 291, 293, 300, 312, 316
- V : 2, 13, 16, 17, 38, 62, 207, 209, 235, 310
- ars patisseriae, VI : 35, 43, 63, 64, 68, 103, 117, 119, 134, 137, 204, 211, 225, 226, 236, 245, 246, 260, 264, 266-268, 270, 273, 277, 291, 311, 340 – v. Bolongerii, Gatelleti, Panis
- ars patisseriae, VII : 43, 45, 49, 50p, 67, 71, 153, 156, 159, 174, 188, 206, 225p, 242, 256, 257, 265p, 266p, 267, 269, 274, 275, 296p, 301, 303-305, 310, 341, 343, 344p-346, 350, 351, 356, 364, 395, 396p, 397p, 405, 419, 422, 424, 425 – v. Bolongerii, Panis
- (pâtissiers), VIII : 26, 52, 56, 69, 84, 85, 121, 148, 167, 169, 170, 175, 217, 218, 223, 228, 230, 231, 301, 302, 356, 363, 441, 451, 469, 472, 474, - patisserius ducis Sabaudiae, 253p, - Sancti Gervasii, 165, - patisseriae (pâtissières), 156, 167n, 223n – v. Bolongerii
- (pâtissiers), ars patisseriae, IX : 2, 4, 5, 18-20, 95, 98, 105, 144, 145, 150, 151, 156, 179, 204p, 208, 231, 255, 257, 266, 267, 271p, 292p, 296, 344, 351, 380, 382, 385, 419, 426, 427p, 446, 447, 469, - episcopi, -
- X : 37, 40, 47, 59p, 67, 68p, 70, 85-87, 153, 157, 198, 255, 258p-261, 330, 345, 408, 416, 462, 463, 480, 492, 527, 531, 532, 559, episcopi, 68, 209
- XI : 96, 119p, 155, 157, 199, 252, 256, 259, 322, 446, 463, 464, 471, 475p, 476, 506, 545, 547, 548
- XII : 9, 27, 86, 138, 180, 224, 308n, 354, 554
- (pâtissiers), XIII : 127, 394, 432, 512, 522, 576, 577, - non fiant burgenses, 243, 512, 522, 561
c. Métiers liés à l'hôtellerie et à la restauration
Assatores (rôtisseurs), VI : -
Rotisserii, rutisserii (rôtisseurs), IV : 57, 75, 160, 161, 176, 195
Rutisseriae (rôtisseuses), IX : 111
Rutisserii
- (rôtisseurs), III : -
- (rôtisseurs), ars rutisseriae, V : 391p, 476
- (rôtisseurs), IX : 164, 435
- (rôtisseurs), X : 45p, 152
Rutisserius (rôtisseur), II : -
-
Cabaraterii (cabaretiers), IV : 122
-
Coci
- (cuisiniers), III : -
- VII : -
Cocus (cuisinier), VIII : 121, 132
Coqui, IV : 15, 28, 54
Cuisinier, XI : -
Quoqus (cuisinier), I : 44, 45
Quoquus (cuisinier), IV : 28
-
Hospitari
- hospitium preparare, VI : -, – v. Logiamenta
- VIII : 54, 180, 301, 356
- IX : 100, 102, 105, 137, 270, 298, 322p-324, 325p, 330p, 333, 334p, 335, 416
- hospitare (loger), X : 187, 522, 528
Hospites
- I : 79, 325, 382, 466
- (hôteliers, logeurs, hôtes à demeure), II : 144, 206, 226, 282, 285, 294p, 449 – v. Abbergaria
- (hôteliers, logeurs), III : 83, 166, 254, 388, 473
- (hôte à demeure), III : 166, 254, 435, 473, 481
- hospitissae, IV : 29, 32p, 60, 165, 189, 235, 284p, 288, 316, 319, 323-325, 366
- vel hospitia Gebenn., V : - Bordoni (du Bourdon), 107, 124, 127, 134, 142, - Cacabi (Marmite), 451, - Chouderonis (Chauderon) Corracteriae, 89, - Clavis Persae (Clé Verte), S. Gervasii, 199, - Crescentis (Croissant), 355, - Crucis Albae Corracteriae, 351, - Crucis Albae prope ecclesiam Minorum, vel prope Ripam, 351, 384, 491, - Ensis, 107, 126, 129, 134, 136, - Fatui Corracteriae, 139, - Loenis Rubei, 351, - Orifantis (Olifant), 312, 351, - Tavellorum, 351, - Trium Regum, 194 – v. Domus
- hospitare, VI : 57, 108, 120, 122, 132, 193, 197, 219, 360, - hospes Crucis Albae, 21, 22, 24, 158, 224, 266, 281, hospitissa, 327, - hospes S. Gervasii, 240
- (aubergistes), hospitare, VII : 200, 273, 347, 348, 360, 378, - hospes : Capitis Nigri, 326, Trium Regum, 77
- hospitae, hospitissae, X : 70, 127p, 222, 294, 463, 464, 477, - Capitis Nigri, 251, - Coronae (Berne), 277, 373, 374, - Crucis Albae, 238, 245, 252, 264, 288, - Cupae, 288, - Griffonis, -, - Milleti, 46, - Sanctae Barbae Gervasii, -, - Sancti Gervasii, 84, - Sancti Anthonii in Burgo Foro, 515, - Tabulae Rotondae, 334, - Turris Persae, 250p, - Ursi, 56, 361
- hospitia, XII : 15, 59, 150, 163, 224, 258, 408n, 465, 468, 623, - septemdecim, 151, - in burgo S. Gervasii, 305n, 562, - Burgi Foris, 35, - Capitis Auri, 347n, - Capitis Nigri, 347, 420, 428, 461n, 528, 546n, - Ciphi, 299, - Cuppae, 515n, 523, 539, 540n, 543, - Eschaquier, 606, - Rosae, 501n, 556, - Salvagii, 533, - Ursi, 550n, - à Berne : Coronae, 14, 48n, 520n, 578, 631, Crucis Albae, 27, 230n, - à Fribourg : Croix Blanche, 79n
Hostellerii
- II : -, – v. Abbergaria
- (hôteliers, logeurs), III : -
- V : -, – v. Hospitia
Hostellerius (hôtellier), I : 117, 124, 125, 240
-
Tabernarii
- (taverniers), IV : 235, 421
- (taverniers), V : 2, 75
- (taverniers), VI : -
- (taverniers), VII : 360
- IX : 236, 442
- XII : 164, 224
Tavernerii (taverniers), IV : 70
d. Métiers liés au poisson
Pechouz (pêcheurs), X : 599
Pessoneriae
- (poissonnières), VII : 98 – v. Revenditrices
- (poissonières), IX : 151, 154, 155, 371, 385, 418
Pessonerii (poissoniers), venditores piscium, VIII : 427, 430p
Pessonerius (marchand de poissons), II : -, – v. Pisces
Peyssoneriae (poissonières), VI : 179 – v. Pisces, Revenditrices
Peyssonerii (poissonniers), V : 173, 288
Piscator
- I : 20, 46, 53, 268
- VIII : 88
Piscatores
- III : (pêcheurs), 127, 406
- IV : 23, 257, 312, 315, 335, 352
- V : 207, 210, 235, 242, 249, 388, 389
- VII : 367
- X : -
- XII : 536
- XIII : 88, 91
e. Autres métiers liés à l'alimentation
Aygardenterius
- (fabricant d'eau-de-vie), IX : -
- (fabricant d'eau-de-vie), X : 106
Componitor aquae ardentis, VIII : 325n
-
Sallatier (saunier), XIII : -
-
Soffanerii (marchands de safran), IX : 290
*******
02. Métiers agricoles et ruraux
Voir aussi Métiers de l'alimentation, Métiers en rapport avec l'économie (Gestion foncière)
a. Métiers agricoles concernant la terre
Agricolae
- V : 64, 144
- agricultor, VIII : 63
- agricultores, X : 454, 478, 552
- XI : 124
- XII : 78, 239
Agricultor, XIII : -
Agricultores
- III : -
- IX : 396
Cultores terrarum, XII : 314
-
Gribellerius (cribleur), VI : 93
Quiblerii (cribleurs), VI : -
Quiblerius (cribleur), IX : 257
-
Laborator, X : -
Laboratores
- (laboureurs), IV : 37, 273
- (laboureurs), V : -
- (laboureurs), VI : -
- (laboureurs), VII : -
- (manoeuvres), VIII : -
- (laboureurs), IX : -
- XII : 314
Laborerii (laboureurs), XIII : 628
Laborerius (laboureur), XII : -
-
Victicolae (« vignerons, viticulteurs »), X : -, – v. Viticolae
Viticola, VIII : 408
Viticolae
- victicolae, X : 48, 538
- XII : 142, 191, 221
b. Métiers agricoles concernant les animaux
Pastores (« bergers »), I : 6, 186
-
Pollalerius
- (marchand de volailles), IV : 280
- (poulailler), XII : -
- (marchand de volaille), XI : 30
Pollallierius, polliarlerius (marchand de volaille), X : 247, 337, 403
Pollerii (marchands de volailles), IX : 15
-
Porcherius (porcher), IX : -
-
Spiator (batteur de blé), XII : 582
-
Testiculorum evellans (châtreur), IX : -
*******
03. Métiers utilisant de la terre
Voir aussi Métiers de la métallurgie.
a. Fabricants de matériaux en terre cuite pour le bâtiment
Caronerius (briquetiers), IX : 42n
Carronerii
- (fabricants de briques), V : 495
- (briquetiers), VII : 52
- (briquetiers), VIII : 85, 122, 132, 140, 185, 186, 200, 201, 232
- (briquetiers), IX : 7, 126, 179
Carronerius
- quarronerius (tuilier), I : 275
- VII : 38, 39, [158], 186
Compositor (maître) carroneriae, IX : 129
Quarronerii
- I : -, – v. Carronerii
- (fabricants de carrons, tuiliers), IV : 37 – v. Carronerii
Tiolerius (tuilier), I : 76
Tiollerii (tuiliers), V : 307 – v. Carronerii
-
Catellerii
- (fabricants de briques vernissées), III : -
- (fabricants de briques vernissées), VII : 302
Catellerius
- (fabricant de catelles, soit briques de faïence pour poêles), IX : -
- (briquetier), X : 67
Catellier (fabricant de catelles, briques vernissées), XIII : -
b. Potiers et fabricants d'objets utilitaires en terre cuite
Olerii, ollerii (potiers), III : -
Ollerii
- (potiers), IV : 186
- olerii (potiers), V : -
- (potiers), VII : 252, 405 – v. Pocterii
- (fabricants de marmites), IX : 22
Ollerius (fabricant de marmites), VIII : -
Pocterii
- (potiers), II : 226
- III : -, – v. Poterii
- (potiers), IV : 44, 58, 225, 409 – v. Ollerii
- (potiers), VI : -
Pocterius
- I : -, – v. Potterius
- (potier de terre), VIII : -
Poterii
- pocterii (potiers), III : -
- (potiers), V : -
Potterius, pocterius (potier), I : 40, 45, 59, 63, 65, 67, 89, 93, 384 et passim
c. Autre métier lié à la terre
Salispetrier, sallepestrier (marchand de salpêtre), X : 241 – v. Salpetra
*******
04. Métiers du tissu, du fil, de la fibre et de l'habillement (hors cuir)
Voir aussi Métiers du livre (Pacterius)
a. Préparation des fibres et filature
Affanator lanae (ouvrier en laine), VI : -
-
Calteur (cardeur), XIII : -
-
Corderii (cordiers), III : -
Corderius
- (cordier), I : 2, 8
- (cordier), VIII : 239
- (cordier), XII : 149
- (cordier), XIII : -
-
Pectatrices (« fileuses »?), II : 23
b. Tissage, confection et finition des tissus
Brodeatores (brodeurs), V : -
Broderius (brodeur), II : -
Brodeur, XIII : -
Brodiatores (brodeurs), VI : -
-
Cooperturas facientes (fabricants de couvertures), VII : -
Coperturii (couverturiers), V : -
Factor copertoriarum (fabricant de couvertures), , IV : 238
-
Coperturerius lecti (courtepointier), IV : 453
-
Draperii
- (drapiers), II : -
- (drapiers), III : -
- (drapiers), IV : 57, 66, 103, 154, 326, 448
- (drapiers), V : -
- drapperii (drapiers), VI : -
Draperius
- (drapier), I : 3
- (drapier), X : -
Drapperii
- (drapiers), V : -
- (drapiers), VII : 137
- (drapiers), VIII : -
- (drapiers), IX : -
- (drapiers), XIII : -
Drapiers, XII : 56n
Factores pagni (fabricants de draps), V : -
-
Panni tonsores, XII : -
Pannitonsores (tondeurs de drap), XIII : -
Tonsor
- I : 54
- IX : -
- (tondeur de draps), XI : -
Tonsores
- (tondeurs de drap), II : -
- (tondeurs de drap), III : -
- (tondeurs de drap), IV : 4, 318p, 361, 420
- (tondeurs de drap), V : -
- (tondeurs de drap), VI : -
- (tondeurs de drap), VII : -
- (tondeurs de drap), X : -
- (tondeurs de drap), XII : -
-
Pignerii
- (peigneurs), II : -
- (peigneurs de draps), V : -
Pignerius (peigneur), I : 116p
-
Sargerius (sergier), I : 41
-
Tapisserii (tapissiers), IV : 90, 100
-
Taxerii (tisserands), IV : 45 – v. Tisserii
Textor
- sive tissuterius, IX : -
- panni, XII : -
Textores
- tixuterii, IV : 112, 123, - pannorum, 140
- V : - cooperturarum, -
- XIII : -, – v. Tisserandi
Tisserandi
- tissocti (tisserands), III : -
- V : -, – v. Tissoti
- textores, tissocts, XIII : -
Tisserii, tisseriti (tisserands), IV : 231
Tissocti
- tissuti (tisserands), II : - magister eorum, 38
- tissoti, tisserandi (tisserands), V : -, – v. Textores
- (tisserands), VI : -
- (tisserands), VII : -
- (tisserands), VIII : -
- (tisserands), IX : -
- (tisserands), X : -
- (tisserands), XII : -
Tissoctus, tisserandus (tisserand), XI : 110, 111
Tissoti (tisserands), IV : 135, 168p, 452
Tissuterius, IX : -, – v. Textor
Tixotus (tisserand), I : 126
-
Teinturerius, XIII : -
Teinturiers, XII : -
Tienterius, tienturerius (teinturier), XI : 35, 57, 92, 220, 224p, 286
Tienturerius, X : -, – v. Tinctores
Tincterii (teinturiers), VI : -
Tinctores
- (teinturiers), IV : 34
- tienterii, tientorerii, tienturerii (teinturiers), X : 480, 500, 512
Tinterius
- (teinturier), II : -
- (teinturier), VIII : -
Tinturerii (teinturiers) coriorum, V : -
Tinturerius (teinturier), III : -
Tyentureria, tyenturerius, X : -, – v. Tienturia, Tinctores
c. Confection et habillement
Bonaterii
- (bonnetiers) ; boneti (bonnets), III : 115
- (bonnetiers), IV : 170p
- (bonnetiers), V : -
- (bonnetiers), VI : 237
- (bonnetiers), X : 171
Bonaterius
- (bonnetier), II : -
- (bonnetier), VIII : -
- (bonnetier), XI : -
Bonnaterii (bonnetiers), XII : 241, 396
-
Chapellerii
- (chapeliers), II : -
- (chapeliers), chapelleria, III : 181, 185, 424
- (chapeliers), IV : 47, 49, 122, 230, 454
- chappellerii (chapeliers), V : 101
- (chapeliers), VI : -
- (chapeliers), VII : 103, 404, 406
- capellerii (chapeliers), VIII : 327, - chapelleria, 271
- (chapeliers), IX : 347
- chappellerii (chapeliers), XII : 125
- (chapeliers), XIII : -
Chappellerii
- (chapeliers), X : 248p, 250p, 280, 281, 300, 536
- (chapeliers), XI : -
Chapellerius (chapelier), I : 78
-
Chapperius (fabricant ou marchand de chappes), II : 357p, 430, 441
-
Chauczaterii, chausaterii, chauzaterii (chaussetiers), IV : 6, 31, 125
Chaulsaterii, chausaterii (chaussetiers), XII : 480
Chausacterii, chousaterii (chaussetiers), V : -
Chausaterii
- (fabricants ou marchands de chausses), III : -
- (chaussetiers), VI : -
- (chaussetiers), VII : -
- (chaussetiers), IX : -
- chaussaterii (chaussetiers), X : -
Chausaterius (chaussetier), VIII : -
Chaussalerii
- chaulsetiers (chaussetiers), XIII : -
- (chaussetiers), XI : -
Chauzaterii, chausaterii (fabricants ou marchands de chausses), II : -
Chousacterius (chaussetier), I : passim
Mercator chausaterius (marchand chaussetier), IV : 31
-
Condurerii
- (tailleurs), I : 9, 13, 26p, 27, 28, 29p, 32, 34, 37, 38, 56, 59, 64, 65, 74, 75, 81p, 85, 91 et passim
- (tailleurs), II : -
- cudurerii (tailleurs), III : -, – v. aussi Saltores
- cudurerii (tailleurs), IV : 54, 126p, 141, 164, 166, 217, 381, 401, 445
- (tailleurs), V : -
- (tailleurs), VI : -
- (tailleurs), VII : -
- (tailleurs), VIII : -
- (tailleurs), IX : 284
- (tailleurs), X : 378, 537
- (tailleurs), XI : 110, 383, 385
- (couturiers, tailleurs), XIII : -, – v. Couturerii
Conduriers (tailleurs d'habits), XII : -
Psartores, sartores (tailleurs), IV : 52, 100, 126, 273 – v. Condurerii
Saltor
- IX : -, – v. Sartor
- (tailleur), X : 239, 339
- (tailleur), XI : 4
- (tailleur), XII : -, – v. Conduriers
Saltores, sartores (tailleurs), III : -, – v. aussi Condurerii
Sartor, X : -
Sartores
- III : -, – v. Saltores
- (tailleurs), IV : 126
- saltores, IX : 284
Tailleurs, II : -, – v. Condurerii
-
Couturerii (couturiers), XIII : -, – v. Condurerii
Couturerius
- (couturier), XI : -
- (couturier), XII : -
Cuturier, X : -
-
Lingeria (lingère), X : -
Lingère, XI : -
Lingier (linger), XIII : -
d. Marchands et commerçants spécialisés dans les textiles et vêtements
Ciricerii (marchands de soieries), IX : 274
-
Pacterii
- (marchands de chiffons), V : -
- (marchands de chiffons), VI : 203, 332
Pacterius
- (pattier, marchand de chiffons), VIII : -
- patterius (pattier, chiffonnier), IX : -
- (pattier, marchand de chiffons), XI : -
*******
05. Métiers du cuir
Voir aussi Métiers du livre (Parchiminerius)
a. Préparation, tannage et traitement général des peaux
Affectator coreorum, affecteur (tanneur), XIII : -
Affectatores coreorum
- (tanneurs), V : -
- (apprêteurs de cuirs), VII : 411
- (tanneurs), VIII : 11
Affeytiatores (tanneurs), III : -
Calcolarius (cordonnier), XIII : -
Cordonniers, II : -, – v. Escofferii, Soquerius, Sutores
Coriorum affectatores (tanneurs), VIII : 11
Escofferii
- (tanneurs, cordonniers), II : 51, - confratria escofferiorum (SS. Crispini et Crispiniani), 98 – v. Sutores
- (tanneurs, cordonniers), escoferii, III : -, - abbas et socii escofferiorum, v. Confratria – v. aussi Sutores
- escofferii (?) (tanneurs, cordonniers, mégissiers), IV : 25, 82, 89, 104, 105, 165, 175, 213, 229, 270, 271, 273p, 275, 409
- (tanneurs, cordonniers), V : -
- escofferii (tanneurs, cordonniers), VI : -
- (tanneurs, cordonniers), VII : -
- (cordonniers), VIII : -
- (cordonniers), IX : 328
- (cordonniers), X : 495
- (cordonniers), quidam, XI : 229, 274, 286
- (cordonniers), XII : -
- escoffiers (cordonniers), XIII : 78n, 513
Suctores
- II : -, – v. Sutores
- cordaniers (cordonniers), IX : 20, 238 – v. Excofferii
Sutor, X : -
Sutores
- I : 11, 17, 18, 23, 33, 45, 54, 62, 63, 65, 74, 81, 82, 84, 85, 89, 103, 190
- (cordonniers), II : 52p, 319p – v. aussi Escofferii, Soquerius
- (cordonniers), III : 206, - corea sutorum, 162, - abbas et socii sutorum, v. Confratriae, – v. Escofferii, Hospitale, Soquerii
- suctores, IV : 15, 26, 27, 30, 33, 175, 271, 275, 276, 288-290, 371, 399, 401, 406
- V : -
- VI : -, – v. Excofferii
- VII : -
- VIII : -
- XII : -
- XIII : -
-
Conrearii, conreatores (corroyeurs), IV : 7, 276, 372p
Conrearius, conrios (corroyeur), XIII : -
Conreator
- (corroyeur), II : -
- (corroyeur), VIII : -
- (corroyeur), IX : -
Conreatores
- (corroyeurs), III : 386
- (corroyeurs), V : 151
- (corroyeurs), VI : -
- (corroyeurs), VII : -
- conriosi, corearii (corroyeurs), XII : -
Conreeur, conriosus (corroyeur), XI : -, – v. Abbaye
Couriator (corroyeur), X : -
-
Pelletiers, XI : 391
Pelliparii
- pellicerii (pelletiers), II : -
- pillicerii (pelletiers), III : -
- (pelletiers), IV : 36, 46, 77, 229, 394
- (pelletiers), ars pellipariae, pellipariae, V : 303, 351, 410, 411 – v. Pelices
- VI : - eorum confratria, 206, 342, 371, - pelliparius Civitatis, 289
- (pelletiers), VII : 9, 417p
- pellicerii (pelletiers), VIII : -
- pellisserii (pelletiers), X : 264
- (pelletiers), XII : -
- (pelletiers), XIII : -
Pelliparius (pelletier), I : 26, 28, 85, 87, 89, 91, 124, 125
Pilicerius (pelletier), I : 127
Pillicerii, III : -, – v. Pelliparii
b. Fabrication d'articles en cuir
i. Articles pour usage animalier
Basterii
- (bâtiers), IV : 55
- baterii (bâtiers), V : -
- (fabricants de bâts), VI : -
- (fabricants de bâts), VII : -
- (bâtiers), XIII : 312, 339
Basterius
- (bâtier), I : 62
- (bâtier), IX : 2
Baterii
- (bâtiers), XI : 472
- basterii (bâtiers), XII : 149
Baterius (bâtier), X : -
-
Borellerius (bourrelier), I : 82, 385
Borrelerii
- barrelerii (bourreliers), II : 184, 258
- (bourreliers), III : -
- (bourreliers), IV : 53, 346
- (bourreliers), V : 483
- (bourreliers), X : -
Borrellerius
- (bourrelier), VIII : -
- (bourrelier), IX : -
-
Cellieri (cellériers ou selliers ?), VI : -
Salerius (sellier), I : 57, 58, 65, 82p
Sallerii
- salerii (selliers), VI : -
- (selliers), VIII : -, – v. Sellerii
- (selliers), XI : -
- (selliers), XII : -
- (selliers), XIII : -
Sallerius (sellier), X : -
Sellerii
- sellarii (selliers), II : -
- sellierii (selliers), III : -
- sallerii (selliers), V : -
- (selliers), IV : 32, 132, 232, 269, 271p, 291
- (selliers), VII : -
- sallerii (selliers), IX : -
- (selliers), X : 245, 247p
Sellier, XI : -
Sellierii (selliers), VI : -
ii. Articles pour l'habillement et accessoires
Borserii
- (fabricants ou marchands de bourses), II : -, – v. Bursa
- (fabricants ou marchands de bourses), III : -
- (fabricants de bourses, boursiers), IV : 31, 336, 372
- (fabricants de bourses), V : -
- (fabricants de bourses), VI : -
- (fabricants de bourses), VII : -
- (fabricants de bourses), VIII : -
- (fabricants de bourses), IX : -
- (fabricants de bourses), X : -
- (fabricants de bourses), XII : -
- (fabricants de bourses), borsier, borsière, XIII : -
Borserius (fabricant de bourses), I : 90, 240
Factores (fabricants), V : - marcipiorum (de bourses)
-
Ceinturerii, (ceinturiers), XIII : -
Centurerii
- cinturerii (ceinturiers), I : 17, 18, 63, 69, 93, 109p, 124
- II : v. Cinturerii [= ceinturiers]
- senturerii (ceinturiers), III : -
- senturerii (ceinturiers), VI : -
Centurerius (ceinturier), XII : -
Cinturerii
- (ceinturiers), II : 325
- (ceinturiers), IV : 351, 385
- (ceinturiers), V : -
- (ceinturiers), IX : -
- (ceinturiers), X : -
Cinturerius
- (ceinturier), I : 109, 124 et passim – v. Centurerii
- (ceinturier), VIII : -
Senturerii, III : -, – v. Centurerii
Sinturerius, X : -, – v. Cinturerii
-
Ganterius
- (gantier), I : 17, 28
- (gantier), XIII : -
-
Gaynerius (gainier), IV : 166, 167
Guennier, guennerius (gainier), XII : -
Gueynerii
- (gainiers), III : -
- (gainiers), VI : -
- (gainiers), VII : -
- (gainiers), X : -
Gueynerius (gainier) sive magister vaginarum, XI : 594, 596, 598
-
Gibasserii
- gibasseria facientes (fabricants de gibecières, de bourses), V : -
- (fabricants de bourses ou de gibecières), VII : -
- (gibeciers), XIII : -
Gibasserium (gibecière), XII : 483
Gibasserius (fabricant de gibecières), IX : -
Gibassier (fabricant de gibecières), VIII : -
Gibbasserii (gibeciers), X : 395
iii. Articles divers spécialisés
Quarqueriellerius (fabricant de carquois), IV : 235
-
Saquerius, II : -, – v. Soquerius
Soquerii (fabricants de socques), III : -, – v. Escofferii
Soquerius (fabricants de socques), II : -
-
Sellionarius (fabricant de seaux), II : -
Sollionarius, II : -, – v. Sellionarius
*******
06. Métiers de la métallurgie (armes, bijoux, monnaie... )
Voir aussi Métiers utilisant de la terre (Ollerii, Pocterii), Offices (Militaires : Prevodus)
*******
a. Travail du métal : préparation, forge et fabrication
Auri reclarator (affineur d'or), IV : 231
Reclarator auri (affineur d'or?), IV : 231
-
Baptitor auri (batteur d'or), IX : -
Batitor auri (batteur d'or), XIII : 30
Batteur d'or
- X : -
- XI : -
Cussor auri (batteur d'or), IX : 198
Verberator auri
- (batteur d'or), X : -
- (batteur d'or), XI : -
-
Faber
- I : 12, 42, 60, 67, 101, 102p
- (forgeron), X : 464, 465
Faber ferrarius, XII : -
Fabri
- (artisans), II : -
- V : -
- (artisans), VII : -
- (forgerons), IX : -
- XIII : - ferri, ferrarii, ferrei, 236
-
Ferraterii
- (
marchands de fer,ouvriers en fer, « taillandier »), III : - - (
marchands de fer, « taillandier »), IV : 318 - (
marchands de fer, « taillandier »), V : - - (
marchands de fer,« taillandier »), VI : - - (
marchands de fer, « taillandier »), VII : 118 - (
marchands de fer, « taillandier »), IX : - - (
marchands de fer, « taillandier »), X : - - (
marchands de fer, « taillandier »), XI : -
Ferratier (ferretier), XIII : -
-
Fondeur (fondateur, « fondeur »), XIII : 487
Fonditor metalli (fondeur), VIII : 263
Fonditor
- (fondeur), IX : -
- XI : 292, - artillieriarum, 155, - fondere, 188
- (fondeur), XII : -
Fonditores (fondeurs), XIII : -
Funditor metalli (fondeur), IV : 377
Ollerii
- (fondeurs), X : 434, 438
- (fondeurs), XI : -
Ollerius (fondeur), XII : -
b. Fabrication artisanale d'objets en métal
i. Armes et armures
Armeator (armurier), I : 51
Armeorius (armurier), I : 115, 116
Armurerii (armuriers), V : -
Armurerius
- (armurier), XII : -
- (armurier), XIII : -
-
Brigantinerius (fabricant de brigandines), II : -
-
Coutellerii, cutellerii (couteliers), II : -
Cultellerii
- cutelerii (couteliers), VI : -
- (couteliers), VII : 145
Cutellerii
- II : -, – v. Coutellerii
- III : -
- (couteliers), IV : 14, 39, 53, 70, 213, 326
- (couteliers), V : -
- culterllerii (couteliers), IX : 450
- (couteliers), X : -
- (couteliers), XI : 600
- cultellerii (couteliers), XII : 354p
- (couteliers), XIII : -
Cutellerius
- (couteliers), I : passim
- (coutelier), VIII : -
-
Daguier (fabricant de dagues), XIII : -
-
Erubiquiatores (fourbisseurs?), III : -
Fourbisseur
- XI : -
- XIII : -
Furbiatores (fourbisseurs), III : -, – v. aussi Erubiquiatores
Furbiciatores (fourbisseurs), VI : -
Furbisserii (fourbisseurs), IV : 62
Furbisserius
- (fourbisseur), I : 90
- (fourbisseur), II : -
- (fourbisseur), VIII : 423
Furbisseur, X : -
Furbisseurs (fourbisseurs), V : -
Furbissorius (fourbisseur), IX : -
Furbitor
- seu armorum illustrator, XII : -
- artillieriae, XII : -
ii. Bijoux et objets précieux
Agulliaterius (fabricant d'aiguilles), VIII : -
Agulyaterii (aiguilletiers), I : 20
Aiguillaterius (aiguillettier), XII : -
-
Arguentarius (orfèvre), X : -, – v. Aurifabri
Auri fabri, I : 82
Aurifabri
- (orfèvres), II : 322p – v. aussi Dorerii
- (orfèvres), III : 215, 286, 346 – v. Dorerii
- (orfèvres), IV : 8, 18, 39, 206, 239, 259, 343, 364, 367, 420, 455
- (orfèvres), VI : 363, 367
- (orfèvres), VII : -
- IX : 272, 274, 293, 302, 318
- X : 162, 554 – v. Arguentarius
- XI : 299, 316
- XII : 356p, 396, 403, 480
- doriers, XIII : 198n
Dorerii
- (orfèvres, doreurs), II : 321p, 458 – v. Aurifabri
- (orfèvres, doreurs), III : 374 – v. Aurifabri
- (doreurs), IV : 220, 448
- (doreurs), VII : -
- (orfèvres), X : -
Dorerius
- (doreur), I : 8, 15, 89, 90
- (doreur), IX : -, – v. Aurifabri
Dorier (orfèvre), XIII : -, – v. Aurifabri
Orfèvres, II : -, – v. Aurifabri, Dorerii
-
Epinglerii (épingliers), V : -
Epinglerius (épinglier), X : -, – v. Expinguerii
Epinguerii, expinguerii (épingliers), IX : 21
Espinglerii
- expinglerii (épingliers), XII : -
- (épingliers), XIII : -
Expinglerii
- expinguerii (épingliers), XI : -
- XII : -, – v. Espinglerii
Expinguerii
- (marchands ou fabricants d'épingles), III : -
- (épingliers), VI : 246
- espinguerii (épingliers), VII : -
- (épingliers), VIII : 79, 143, 202, 229
- epinglerii, epinguerii, expinglerii (épingliers), X : 475, 488, 521
Spinterii (épingliers), III : 488
Spintrerii (épingliers), IV : 47, 53, 229p
-
Orolobiarius (horloger), XIII : 481
-
Spinterum faber (fabricant de bracelets), XIII : 407
iii. Objets usuels et accessoires
Chaudronniers, II : -, – v. Peyrolerii
Magnini
- (chaudronniers), VII : 171 – v. Peyrolerii, Pocterii
- (chaudronniers ambulants), VIII : 158
- (chaudronniers ambulants), IX : 247
Magninus (chaudronnier), XII : -
Ollerii peyrolerii, X : 511
Perolerii, II : -, – v. Peyrolerii
Perollerii, perrollerii, peyrolerii (chaudronniers), IV : 10, 16, 32, 132, 404
Perrolerius (chaudronnier), IX : -
Peyrolerii
- perolerii (chaudronniers), II : 4
- perolerii (chaudronniers), III : 176, 178, 181
- IV : -, – v. Perollerii
- (chaudronniers), VI : -
- (chaudronniers), VII : 232 – v. Magnini
- (chaudronniers), VIII : 167
- (chaudronniers), X : -
Peyrolerius (chaudronnier), XI : -
Peyrollerii
- (chaudronniers), XII : -
- (chaudronniers), XIII : -
Torcarni
- (chaudronniers ambulants?), X : 511
- (chaudronniers ambulants?), XI : 133, 247
-
Esperonerii
- (éperonniers), II : -
- experonerii (éperonniers), III : -
Esperonerius
- experonerius (éperonnier), I : 51, 52, 389 et passim
- (éperonnier), IV : 100
Esperonnier (fabricant d'éperons), XIII : -
Experonerii
- (éperonniers), V : -
- II : -, – v. Esperonerii
- (éperonniers), V : -
- (éperonniers), VII : 166, 244, 245, 263
- (éperonniers), VIII : -
Experonerius
- I : -, – v. Esperonerius
- (éperonnier), IX : -
Experonnerius (éperonnier), XII : -
-
Funditores bochearum (fondeurs de vases en métal), V : -
-
Marescalcus (maréchal), XI : -
Marescalli
- (maréchaux), I : 39, 65
- (maréchaux-ferrants), II : -
- (maréchaux-ferrants), III : -, - prepositus marescallorum, -
- (maréchaux), IV : 7, 60, 70, 77, 221, 276, 367, 372, 451, 452
- (maréchaux), V : -
- V : -, – v. Artillieria, Praepositus marescallorum
- (maréchaux), VI : -
- (maréchaux), VII : 416
- (maréchaux ferrants), VIII : -
- (maréchaux), IX : 243, 380
- (maréchaux), X : -
- (maréchaux), XII : -
- (maréchaux ferrants), XIII : 7, 425, 426
-
Molatores, molarii, mollieurs (aiguiseurs), XII : 351, 354, 365, 371
Mollerius (aiguiseur), XIII : -
-
Pocterii
- (potiers d'étain), VII : 171, 173, 247 – v. Magnini, Ollerii, Potus
- (potiers d'étain), VIII : 158
- (potiers d'étain), IX : -
- (potiers d'étain), XII : -
- (potiers d'étain), XIII : -
Poterii
- pocterii (potiers d'étain), X : 511
- (potiers d'étain), XI : 292
-
Serarius civitatis, X : -, – v. Serrallioni
Serraillioni (serruriers), XIII : -
Serralioni
- (serruriers), II : -
- (serruriers), III : -
- (serruriers), IX : 55, 276, 312, 420p
Serralionus (serrurier), I : 85, 98
Serrallierii, serrallioni (serruriers), IV : 8, 66, 70, 294, 361, 366, 409
Serrallioni
- (serruriers), V : -
- (serruriers), VI : 239, - serrallionus civitatis, 369
- (serruriers), VII : 190, 201, 226, 432
- (serruriers), VIII : 9, 41
- serarii (serruriers), X : 226
- (serruriers), XI : -
- (serruriers), XII : -
*******
07. Métiers du bois et de la vannerie
Voir aussi Métiers des transports (Charrons)
a. Construction et structure en boisselier
Carpentator
- civitatis vel Domus villae, VI : 144, 145, 150, 221 – v. Operarii
- civitatis, VII : 43, 74, 103, 117, 304
- civitatis, villae, IX : 59, 249, 263, 265, 293, 471, 478, - ejus vestis, 132, 134, 193
- curruum (charron), IX : -
Carpentatores
- (charpentiers), I : 1, 2, 10, 14, 30, 31, 33, 37, 43, 44, 52, 54, 56, 69, 86, 100, 104, 126p, 129, 131, 232, 259 et passim
- (charpentiers), II : 149, 192, 318, - Domus villae, 121, 266
- (charpentiers), III : 114, 186, 191p. 228, 240, 241, 256, 419, 467, 497, - carpentatores villae, 257
- (charpentiers), IV : 33, 60p, 126, 129p, 140, 174, 182, 189, 190, 229, 238, 249, 271, 283, 303, 305, 322, 329, 385, 388, 406, 427, 428, 448, 457, 458
- (charpentiers), V : 254, 297, 317, 319, 404
- (charpentiers), VI : 205, 218, 358 – v. Fusterii
- (charpentiers), VII : 86, 87, 160, 183, 188-190, 196, 233, 314, 337, 341, 344, 372, 413 – v. Fusterii
- (charpentiers), VIII : 15p, 30, 32, 139, 441, - civitatis, 73, 106, 133, 403
- (charpentiers), IX : 269, 377
- X : 87, 378, 454, 455, 456
- chappuis, carpentare, XI : 5, 403, 568, 599
- carpentarii, fabri lignarii, XII : 7, 376, 597
- (charpentiers), chapuis, XIII : 93, 298, 305
Chappuys, XI : -, – v. Carpentatores
Fabri lignarii
- XII : -, – v. Carpentatores
- XIII : 93, 219, 418, 425, 426
-
Fausterii (marchands fustiers), XI : 107
Fusserii (pro fusterii?), VII : -
Fusterii
- (fustiers), I : 75
- (marchands de bois), III : 334, 493, 497
- (marchands de bois), IV : 20-22, 50, 58
- (charpentiers, marchands de bois), VI : 75, 157p, 158p, 159, 167, 187, 189, 192, 195 – v. Carpentatores, Fusta
- (marchands de bois, charpentiers), VII : 14, 157p, 313, 351, 417, 421, 431, 433 – v. Carpentatores, Fusserii, Fusta
- fusserii (fustiers, marchands de bois), VIII : 60, 61, 243
- (marchands de bois), IX : 126, 129, 186, 216, 220, 242, 245
- (marchands de bois), X : 68p, 80, 258, 262
Fusterius (marchands de bois), II : -
Fustiers (marchands de bois), XIII : -
b. Transformation du bois en objets et produits dérivés
Balistarius (fabricant d'arbalètes), IX : 351
-
Boellerii (boisseliers, fabricants de boilles), III : -
Boellerius (boisselier, fabricant de boilles?), IX : 54 – v. Bolliaterius
Bolliaterius (fabricant de boilles?), IX : 367 – v. Boellerius
Bossaterius (boisselier), XIII : 398
Buellerii (boisseliers), V : 318 – v. Bolliae
Buellerius, VIII : 117
-
Boyeterii (fabricants de boîtes), VI : -
Boyterii
- (fabricants de boîtes), II : -
- (fabricants de boîtes), V : 292, 352 – v. Boytae
- (boîtiers), X : -
- (boîtiers), XI : -
Boyterius
- (boîtier), VIII : -
- (boîtier), IX : -
- (boîtier), XIII : -
-
Charbonerius (charbonnier), XIII : 8
-
Menuisier, XI : -
Minuserii
- (menuisiers), II : -
- (menuisiers), IV : 33, 80, 199
- miruserii (menuisiers), V : -
- (menuisiers), VII : -
- (menuisiers), VIII : -
- (menuisiers), IX : 270, 350
- (menuisiers), X : 410p, 412, 458
- (menuisiers), XI : 144
- XII : -
- (menuisiers), XIII : -
Miruserii
- V : -, – v. Minuserii
- (menuisier), VI : -
Myruserii, V : -, – v. Minuserii
-
Tornerii (tourneurs), IV : 31, 82
Tornerius
- (tourneur), VIII : -
- (tourneur), IX : -
- (tourneur), X : -
c. Vannerie
Vannerius (vannier), XIII : -
*******
08. Métiers du verre
Botillerii (fabricants ou marchands de bouteilles), III : -
Botollierius, botholierus ducis Sabaudiae, III : 139
-
Mirallerii (miroitiers), IV : 45
Mirolerii (miroitiers), V : -
Miruserii (fabricants de miroirs), VII : -
-
Verrerii
- (verriers), IV : 159
- (verriers), V : -
- (verriers), VI : -
Verrerius
- (verrier), VIII : -
- (verrier), XII : 74
Vitrarius, XI : -
Vitri mercator, XIII : -
*******
09. Métiers du bâtiment
Voir aussi Métiers du bois, Métiers de la terre, Métiers du verre
a. Gros oeuvres, maçonnerie et finitions internes
Coperterius (couvreur), XI : -
Couverterius, coverterius (couvreur), XI : -
Coverterius
- (couvreur?), IX : -
- (couvreur?), X : 421
Cuverterius (couvreur), XIII : -
-
Cresseur (plâtrier?), X : -
Greator
- greour (plâtrier), I : 84, 100, 103, 105 et passim
- (plâtrier), IX : -
Greatores
- (plâtriers, maçons), II : 266, 291, 3118, 321
- (plâtriers, maçons), III : -
- (gypiers), IV : 58, 61, 63, 208
- (gypiers, maçons), V : -
- greyatores (gypiers, maçons), VI : -
- (gypiers, maçons), VII : 114, 130, 174 – v. Lapides, Lathomi
Greor, grieur (plâtrier), VIII : 271, 272, 276
Griator, greator, grieur (plâtrier), XI : -
Grior (plâtrier), XII : -
-
Lapidarii (tailleurs de pierres), VII : 262
Lapidarius
- XII : -
- XIII : -
Lathomi [latomi], I : 16, 22, 25, 27, 28, 34, 50, 51, 54p, 69, 84, 91, 97, 98, 102, 129, 252
- (tailleurs de pierres, maçons), II : 32, 33, 127, 149, 241, 242, 246, 266, 267, - confratria S. Leodegarii, 98 – v. aussi Greatores, Magister operis
- (tailleurs de pierres, maçons), III : 29, 114, 138, 191, 212, 282
- (maçons), IV : 14, 31, 62, 126p, 129, 140, 142, 145, 161, 166, 217, 271, 279, 299, 311p, 421, 456
- (tailleurs de pierre, maçons), V : 107, 137, 183, 191, 211, 215, 233, 237, 278, 283, 289, 297, 307, 313, 314, 319, 344, 476
- (tailleurs de pierre, maçons), VI : 82, 111, 129, 163, 189, 215, 295, 329
- (tailleurs de pierre, maçons), VII : 65, 81, 86, 103, 108, 110, 157p, 160, 188, 189, 196, 247, 344 – v. Greatores, Lapides
- (maçons), VIII : 16, 35, 127, 128, 131, 139, 441, 472
- (maçons), IX : 57, 112, 131, 184, 310, 404, 410, 425
- (maçons), X : 282p, 318, 455, 456, 464, 273
- (maçons), XI : 84, 322
Latomi
- (maçons), XII : 8, 226
- XIII : 200, 305
b. Aménagements extérieurs au bâti
Paviserii, pavissiatores, magister pavissiator, II : 14, 306, 309, 315, 316, 320, 322, 326p
Pavisserii (paveurs), III : 169
- pavissores (paveurs), IV : 23, 24p, 65, 177, 456
- (paveurs), V : 165, 392, 485
- pavissiores (paveurs), VI : 3, 10, 19, 46, 62, 78, 92, 104p, 132, 134, 168, 195, 256, 294, 353
- (paveurs), VII : 46, 60, 63, 100, 110, 158, 175, 247, 313p, 412, 428
- (pavisseurs, paveurs), VIII : 39, 109, 111, 124n, 125
Pavisserius (paveur), IX : 315
-
Venator, X : -
Venatores
- (ceux qui placent des vennes), IV : -, – v. Vennae
- XIII : 16
c. Extraction et terrassement pour le génie civil
Perrerii
- (carriers), IV : 438
- (carriers), VII : 241 – v. Lapides
-
Pionnerii, pyonnerii (pionniers), XIII : 424, 425
-
Terralio, terralionus (terrassier), I : 34, 37, 61
*******
10. Métiers du transport et de la circulation
a. Voie terrestre
Auriga, IX : 288p
Aurigae
- I : 350, 353
- IV : 24p, 59, 60, 61, 69, 168, 208
- V : 379, 380, 397, 427
- (cochers, charretiers), origae, VI : 152, 304, 327, 354 – v. Charreri
- (cochers, charretiers), VII : 22, 23, 34, 174, 301
- origae, VIII : 235, 446
- X : 248, 454, 470, 474
- XI : 38, 106, 160
- XII : 161
- XIII : -
Origae, VI : -, – v. Aurigae
-
Bouviers, XIII : -, – v. Burbuci
Bulbici, burbuci (bouviers), XII : 127
Burbuci (bouviers), XIII : 415, 418, 636
-
Carretarius (charretier), XII : -
Charrerii
- charrotoni, cherrotoni (charretiers), III : 192
- charrotoni (charretiers), IV : 7, 12, 456
- chararii, charrotoni (charretiers), cherreare, V : 17, 83, 183, 310, 320
- (charretiers), VI : -, – v. Aurigae, Currus
Charrerius (charretier), X : -
Charreterius, charrier, charritier, charrotonus (charretier), XIII : 3, 105n, 437
Charreton, chanretton (charretier), XII : 541n, 586 – v. Carretarius
Charrotoni
- cherrotoni, cherratoni (charretiers), I : 10, 17, 27, 35, 37, 41, 43, 59, 60, 69, 270, 275, 353, 356
- (charretiers), VII : -
- charrerii (charretiers), VIII : 23, 33
- (charretiers), IX : 181
- (charretiers), XI : 518n
Cherrotoni, charrotoni (charretiers), II : 318, 319, 359p
Curriculi (charretiers), I : 74
-
Mulaterii
- molaterii (muletiers), X : 267, 268, 538
- muliones (muletiers), XI : 15, 167, 322, 599
Mulaterius (muletier), XII : -
Passeur de mules, XI : -
-
Veyturerii (voituriers), V : 492
b. Voie fluviale et lacustre
Barginus (barquier), IV : 135
Gallerii (barquiers?), IX : 296
-
Nauta
- VIII : 242
- IX : -
Nautae
- navaterii (matelots), III : -
- (bateliers), IV : 11, 12, 31, 33, 51p, 53, 217, 305, 319, 428
- (bateliers), V : -
- VI : -
- VII : -
- navaterii (bateliers), X : 210, 229, 235p, 239, 241, 253, 264, 265, 283, 480, 490, 509
- navaterii, navatiers, XI : 110, 111, 309p, 503
- navaterii, XII : 30, 61, 77n, 105, 180, 194, 360, 385, 389, 531, 564, 568, 586
- navatiers, XIII : 36, 37, 57n, 67n, 358, 396, 401p, 403, 405, 413, 417n, 446, 498, 506n, 520p, 630p, 631, 636
Navaterii
- (matelots), II : 456, 457, 471
- (bateliers), IX : 135, 216, 235, 239, 284, 389
c. Manutention et logistique liés au transport
Ambalator (emballeur), XI : 274
Emballatores (emballeurs), IX : -
Emballerii (emballeurs), IV : 123, 164
Emballeur
- XII : -
- XIII : -
-
Carrarius (charron?), XIII : 425, 426
-
Etranvatores (transvaseurs) vini, IX : 218
-
Positores (déchargeurs) vini, IX : 218
*******
11. Métiers de la santé, des soins et de l'hygiène publique
Voir aussi États et statuts sociaux (Famille : Matronae, Matrones)
Apothecarius (apothicaire), I : 30, 73, 207 et passim
Apothecarii
- (apothicaires), III : -
- appothecarii (apothicaires), IV : 73, 127, 141, 274, 279
- appothecarii, V : 66
- VI : 18, 233-235, 335
- appothecarii, VII : 9, 63, 238, 325, 389, 432
- (apothicaires), IX : - civitatis, 376
- X : 242
- XI : 64
- (apothicaires), XII : 269
- (apothicaires), XIII : -
Appothecarii
- (apothicaires), II : 259p
- (apothicaires), VIII : 20, 62, 83, 95, 110, 114, 143, 441
-
Barberii
- barbitonsores, I : 13, 74, 85, 109, 197, 480
- barbitonsores (barbiers), II : -, - confratria barbitonsorum (Cosmae et Damiani), 98
- barbitonsores (barbiers), III : 184, - barbitonsor d. Breyssiae, 138
- barbitonsores (barbiers), IV : 24, 56, 124, 230, 278, 283, 298, 310, 366, 372
Barbitonsor seu cirurgicus pestiferorum, IV : 282, 290
Barbitonsores
- barbitores (barbiers), V : 117, 401, 450, - barbitonsor pestiferorum, 131, 141 – v. Cirurgicus
- (barbiers), VI : 217, 227, 234
- (barbiers), VII : 19, 32, 93, 124, 246, 249, 347, - barbitonsor villae, 315
- (barbiers), VIII : 134, 148, 417, 418
- (barbiers, chirurgiens), IX : 35, 58, 126p, 135, 182, 189, 194-196, 205, 234, 279, 284, 387, 404, 430, 432 – v. Cirurgici, Medici
- barberii, X : 36, 301p, 325, 378, 383, 471, 476p, 536, - hospitalis pestiferi, 394 – v. Cirurgici
- XI : 27, 160, 312, 313, 326, 587, 593, 594p, 598 – v. Cirurgici
- cirurgici, XII : 26, 54, 266n, 302, 489, 526, 597, - utensilia, 503
- XIII : 13, 145, 250
Cerorgici (chirurgiens), IX : -, – v. Cirurgici
Cirorgici arte medicinae, sirorgici, cilorgici, VII : 93
Cirurdici, cirurgici (chirurgiens), XI : 174, 224, 225, 338, - hospitalis pestifferi, 3070, - Pedemontanus, 342 – v. Barbitonsores
Cirurgici
- (chirurgiens), IV : 18, 282
- cerorgici (chirurgiens), IX : 316, 321 – v. Barbitonsores, Medici
- (chirurgiens), X : 36, 373, 383, 483 – v. Barbitonsores
Cirurgicus barbatus, ars cirurgica, V : 141, 157 – v. Barbitonsores
Cirurgicus (chirurgien), XIII : 380
Sirorgici, VII : -, – v. Cirorgici
Sirorgicus (chirurgien), I : 158
Sirorgien (chirurgien), III : -
-
Fisici, XIII : -, – v. Medici
Medici
- I : 49, 109
- (médecins), ars medicinae, II : 186, 212, - medica, 267
- (médecins), medicinae, III : 17
- medicinae doctores, IV : 9, 98, 124, 133, 190, 248, 257, 420
- mederi, V : 48, 108, - medicus barbatus, 88 – v. Phisici
- VI : 13, 354 – v. Doctores
- VII : -, – v. Cirorgici, Doctores
- VIII : -, – v. Doctores artis medicinae
- IX : 50, 239, 321, 322, 400, 430 – v. Barbitonsores, Cirurgici
- X : -
- XII : 269
- fisici, XIII : 162
Medicus, XI : 15
Phisici
- (physiciens), IV : 18, 207, 226
- (médecins), V : -
-
Hospitalarii / Hospitalerii /Hospitalerius – v. Offices religieux
-
Matronae (sages-femmes), VIII : 227
Ostetrice (sage-femme), XIII : -
Ostretices
- (accoucheuses), IX : 316
- (accoucheuses), X : 76
-
Praticantes, practica, X : 415, 430p, 442, 476
Praticiens, XIII : 193
-
Stupharum magister (maître d'étuves), I : 152
Stupharum, X : - magister, -, - magistra, 412
Stupharius (maître d'étuves), XI : -
*******
12. Métiers de l'éducation et étudiants
Voir aussi Office publics (Administration publique: Magister, Magistri ; Offices religieux : Rector, Rectores)
a. Enseignants et maîtres
Bachallarius (bachelier, sous-maître), VIII : 389
Bachelarii (maîtres adjoints à l'école), VII : -, – v. Scola
Bacheliers, XIII : 574, 576, 577
Bachellarius (bachelier), X : 534
Paedagogus, pedagogus (sous-maître d'école), VIII : 69, 262
Paedagogi
- IX : 321, 391
- X : 534, - ignari, 242, 243
- XIII : 9, 20, 186, 305, 355, 486, 577
Paedagogii, XII : 65, 182, 203 – v. Scholae
Pedagogi, VII : 285 – v. Scola
Pedagogus, VIII : -, – v. Paedagogus
Subalternus magister scolarum (sous-maître), VIII : 389 – v. Paedagogus
Subaterii (sous-maîtres d'école), III : 507
Subaterni
- (maîtres adjoints à l'école), VII : -, – v. Scola
- (sous-maîtres?), XI : 544
-
Chiffrarum magister (maître d'arithmétique), IX : -, – v. Magister
-
Maître d'école, XIII : -, – v. Magister scholarum
Scolarum magister, I : 188
-
Professor
- utriusque juris, II : -
- (profès), Sancti Dominici, IV : 29
Professores, III : - sacrae theologiae, -, - utriusque juris, -
-
Rector
- cumrector scolarum, I : 140, 143, 347, 475, - scolarum Bellicen[sium] (de Belley), 475
- VIII : - scolae, rector magnus scolarum, 32, 36, 69, 219, 231, 232, 236, 240, 256, 264, 270, 271, 305, 373, 389, 430, 451, 453, - scolarum Hermenciae, 326n
- IX : - scolarum, 6, 282p, 288, 290, 321, 322, 338, 339
- X : - scholarum, 219, 220, 242p, 255, 512
- XI : - scolarum, 64, 523 – v. Scola
- XII : - scholarum, 26, 65, 200, 212
- XIII : -- scholarum, 6, 20, 185, 259p, 297, 305, 320n, 355, 362, 497, 575, 577
Rectores
- III : -, – v. Hospitale, Scolae
- V : - scolarum, v. Scolae
- VI : - scolae, v. Scola
- VII : capellarum, hospitalis, scolae, v. Capellae, Capellaniae, Hospitale, Scola
Scolarum rector, I: 140, 143, 347, 475
b. Élèves et étudiants
Scholares (écoliers), XIII : 20, 186, 297, 305, 366p, 486, 492, 497, 577
Scholarii, scholastici, scolares, X : 242, 243
Scolares
- VII : 285, 312, 415 – v. Clerici
- (écoliers), VIII : 216, 240, 451, 453, 454
- IX : 6, 249, 321, 338, 339, - discoli, 371
- XI : 544
Scolastici (écoliers), VI : 41 – v. Scola
Studens (étudiant), IX : -
********
13. Métiers du livre et du papier
a. Papiers et parchemin
Carterii
- cartas facientes (fabricants de cartes à jouer), V : -
- (cartiers), VIII : -
Carterius Sancti Gervasii, IV : 403, 404
- (cartier), XIII : -
- (cartier), XI : -
- (cartier), XII : -
-
Parchiminerius (parcheminier), I : 16, 78, 129
-
Pacterius, patterius (pattier, chiffonnier), IX : -
Verberator bonbacis (fabricant de papier? « Littéralement "fouetteur de bonbax, soit du coton ou du tissu de coton" »), II : -
b. Livre imprimé
Bibliopola, librarius, XII : 232, 252, 285
Librarii
- IV : 140
- V : 191
- VI : -
- (libraires, imprimeurs), VII : -
- (libraires), IX : -
- (libraires, imprimeurs), XI : 565
- (libraires), XIII : -
Librarius
- (libraire), VIII : -
- X : -
- (libraire), XII : -, – v. Bibliopola, Imprimeurs
-
Excussores, XII : -, – v. Imprimeurs
Impressor librorum (imprimeur), IV : 14
Impressores librorum (imprimeurs), V : -
Impressores, imprimeurs, IX : -
Imprimeurs
- excussores librorum, XII : 123n, 224, 241, 485 – v. Librarius
- XIII : -, - Lyon, 354n
-
Illuminatores (enlumineurs), III : -
Illuminatores librorum (enlumineurs), IV : 33
-
Religator librum (relieur), IV : 316
Religatores librorum, V : -
*******
14. Métiers de la Culture
Voir aussi Offices religieux (Cantor, Quantor)
a. Musiciens
Note: Note : Fifres, tambours et trompettes sont des instruments, certes, mais dans les RC, ils signifient généralement l'office correspondant, soit les joueurs de fifres et de tambours (rattachés à la milice, en tout cas à partir de 1536) et à la crie commune ou crieur publique pour la trompette ou trompe. Cependant, nous les intégrons ici car ce sont avant tout des musiciens qui animent la vie des habitants hors du temps de leur office.
Cipholatores (fifre?), XI : 222
Fifel, VII : -, – v. Fistula
Fifer, fyfer (fifre), IX : 94, 197, 235, 269
Fiffer (joueur de fifre), X : 148, 593
Filfre (fifre), XIII : -
Fistula (fifre), fistulam canentes, fifel, VII : 35, 138, 230p, 231 – v. Tympana
Fyfer, IX : -, – v. Fifer
-
Compositores, XII : 128
-
Cornemuiserius (cornemusier), XI : -
-
Mestriers (musiciens), IX : 119n
Musici, IX : -, – v. Instrumenta
Musicorum instrumentorum magistri, IV : 281
Psaltores (musiciens?), IV : 49, 104
-
Organista
- (organiste), IV : 312
- (organiste), V : 153-154
-
Rebitier (joueur de rebec?), XIII : -
-
Taborini (joueurs de tambourin), III : 333
- (joueurs de tambours), VII : 138, 142 – v. Tubicenae, Tympana
- thaborini (tambours), IX : - Alamaniae, extranei, 235, 269, 302, 309 – v. Timpanatores
- timpenatores, tympanatorii, X : 22, 178, 417n, 593
Taborins (tambours), XII : -, – v. Tamborini
Tabourin (tambour), XI : 577, 578 – v. Timpanatores
Tamborini
- taborins (tambours), XII : 128, 129p, 130, 212, 245, 264, 305, 446n – v. Timpanum
- (tambours), XIII : 35, 72, 76 ,88n, 312n, 313n, 389, 396, 413n, 416, 418, 588, 629
Timbana, timpana, tympana (tambours), XIII : 29, 35, 207, 279, 346, 361, 374, 379, 421
Timpana, V : -, – v. Tympana
Timpanarii (tambourineurs), VIII : 227
Timpanatores
- timpenatores (tambours), IX : 197, 269, 301, 387, - Alamaniae, 338 – v. Taborini
- timpanatarii (tambours), XI : 199, 222 – v. Tabourin
Timpanum
- tympanum (tambour), VIII : 464, - Alemaniae, 227
- tambour, X : 351, 521, - affri, affrosum (la générale), 425p
- (tambour), XI : 538, 539
- tympanum, taborin, XII : 35, 594, 600, 617, 618 – v. Tamborini
Timpenatores, timpanum Alamagniae, X : -, – v. Taborini
Tympana
- timpana (tambours), V : 38, 112, 117
- (tambours), VI : 299
- timpana (tambours), VII : 16, 35, 132, 231, 413, - tympanum Allemaniae, 230p, 312, 359 – v. Fistula, Taborini
Tympanatorius (tambour), X : -
-
Thubicena, VII : -, – v. Tubicena
Trombeta, tuba (trompette), III : 358, 360
Trompeta
- trompista (joueur de trompette), IX : 186, 269
- XIII : - civitatis, 444, 484, - Bernensium, 489, - regis Gallorum, 386, 398 – v. Tuba
Trompetae, V : -, – v. Tubicines
Tuba
- I : 311
- III : -, – v. Trombeta
- V : 318, 319
- VI : 147
- (le trompette de la ville), officium tubae, VIII : 5
- (trompette), voce tubae, IX : 25, 42, 66, 88, 91, 143, 146, 277, 294, 334, 336, 408, 409, 440, 443, 444
- voce tuvae, XI : 90n, 135, 196, 220, 499, 533, 539
- XIII : - canens, 131, 207, - regis Franciae, 386n, - tubae voce, 81n, 140, 141, 224, 349, 429, 470, 576 – v. Trompeta
Tuba villae (la trompette de la ville), IV : 99
Tubae
- II : 312
- (trompettes), sono seu voce tubae, VIII : 274, 304, 346, 350, 380, 405, 412, 418, 421, 423, 435, 471
Tubae sono*, voce, X : 13, 71, 81, 116, 120, 151, 152, 168p, 189, 192, 207, 216, 236, 277, 305, 360, 363, 423, 426, 454, 593
Tubae sonum*, XII : 58, 71, 103n, 161, 247, 255, 306, 313, 395n, 457
Tubicena civitatis, VI : 52, 121, 162, 163, 189
Tubicenae, tubicena civitatis, officium tubicenae vel tubae, VII : 12, 14, 62p, 302 – v. Taborini
Tubicines, trompetae, officium tubicenae, V : 394, 424, 437, 440, 456, 475
Tubisonans, XII : -, – v. Crida
b. Comédiens - Danseurs
Choreantes (danseurs), IV : 54
-
Lusores
- III : - Sancti Georgii, 27, - beati Johannis Baptistae, 140, - ystoriae Roberti Dyaboli, 217 – v. Ludi, Mimi, Ystoriae
- IV : -, – v. Ludus
- XIII : 129
Lusores historiae, IX : 55
-
Mimi
- (comédiens), III : 333, 440 – v. Lusores
- (chanteurs, comédiens), V : 38, 117, 438 – v. Historiae, Ludi
Mymi (mimes), VII : 138, 142 – v. Ludi
-
Personagia*
- personagii (personnages), IV : 18, 120
- (personnages dramatiques), V : 315, 316, 318, 408p, 412, 413, 434, 492, 494, 495, 497p, 498
c. Peintres : voir aussi Métiers du livre (Illuminatores)
Peintre, XIII : -
Pictor
- I : 73, 473
- pictura, XI : -
Pictores
- II : 181, 299
- (peintres), III : -
- pinctores (peintres), IV : 13, 18, 26, 27, 52, 232, 303, 361, 450
- V : -
- picturae, VI : 2, 3, 35, 185, 259, - depingere capellam consilii, 259, 330, - arma civitatis, 325
- VII : 110, 265
- VIII : -
- IX : 248
- X : -, - super ponte Rodani, 542
- XIII : -
Pinctores, IV : -, – v. Pictores
*******
15. Métiers administratifs et judiciaires
Voir aussi Offices publics, États et statuts sociaux (Statuts formels et informels)
a. Professionnels du droit et de la plaidoirie
Advocati
- I : 458, 474
- III : 508
- IV : 145, 169, 171
- V : 117, 218, 423, 454, - advocatus regis Romanorum, 250p, - advocatus pauperum universitatis, 411 – v. Causidici
- VI : 49, 312, - camerae computorum Sabaudiae, v. Camera
- VII : 335
- (avocats), VIII : 45, 204
- IX : 112, 132, 331, 345, 414, 430
- X : 33p, 53, 57, 140p, 338, 590, 591p
- XI : 317, 373, 439, 458, 530, 531, 548, - episcopi, 98n
- XII : 288, 331, 338, 352, 388, 569
- XIII : 56, 90, 263, 273, 359
Advocatus fiscalis
- IV : 433
- V : - ducalis, -
- VII : 77
- IX : - Annessiaci, 212
- X : - Sancti Glaudii, 19, 23p, 24p, 25, 27, 29p, 30, 34, 35p, 36, 37, 39, 41-43p, 46, 51, 52, 55. 59, 60p-64p, 65p, 66, 73-75, 77-79p, 80, 90, 92, 93, 96, 98, 128n, 167n
Advocatus leprosorum, VI : -, – v. Leprosi
Avocati, I : -, – v. Advocati
Causidici, V : -, – v. Advocati
Solicitatores (plaignants), IV : 256
Sollicitator, IX : 332
-
Legistae (légistes), VII : 152 – v. Jurisperiti
-
Parlator
- (avocat), XII : 386
- (messager), XIII : 159
Parleur, XI : 395p
b. Notaires et clercs
Clerc de notaire, XIII : 518
Clerici
- I : 12, 16, 21p, 23, 25p, 27, 30, 31, 36, 45, 50, 74, 75, 80, 86, 87, 291, 419, 422, 425
- II : 74, 261
- III : 93, 170, 328, 430, 501 – v. Ecclesiastici
- (clercs), IV : 29, 125, 162, 166, 288, 300
- (clercs ou secrétaires), V : 254, 295, 440, 441 – v. Ecclesiastici, Secretarii
- (clercs ou secrétaires), clerus, VI : 70, 92, 96, 151, 186, 223, 235, 348, 363
- (clercs, secrétaires, écoliers), VII : 86, 200, 212, 246, 303, 354, 365, 402, 432, - clericatura, 21 – v. Privilegium, Scolares
- (clercs), VIII : 251n, 253, 268, 363, 437n, - clericus thesaurarii, 9, 12
- (ecclésiastiques), clerus, IX : 4, 65-67, 68n, 69p, 73-77p, 157, 158, 216, 225, 249p, 277, 343, 472
- (clercs), IX : 113, 196, 243, 372, 391, - alarum, 219, 425, 474, - non clericus, 367
- (clercs), X : 24, 88p, 160, 239, 283, 296, 316, 330, 388, 465, - sous-maîtres, 324
- clerus, clere, XII : 173, 188, 193, 349, 350, 372, 429n
- XIII : -
Clericus
- I : - alae, 101, - civitatis, communitatis, 49, 169, 391, - curie, 117, - curie vicedompnatus, 375, - Gebennarum, 50, - thesaurarii Sabaudiae, 76, - vicedompni, 6, 19, 31, 33, 403, - Villae, 102, 109
- II : - curiae vicedompnatus, 20, - solutus, -, - Villae, 28, 221, 655 (v. Scriba)
- X : - Alae, 13, - curiae spiritualis Gebenn., -
- XI : - thesaurarii, 542
-
Notarii
- I : 5, 31, 40, 50, 65p, 87p, 93, 100, 123, 137, 153, 247, 253, 255, 261, 371, 440
- II : 355, 376, 380, 381, 416, 442, 461, 469
- III : -
- (notaires), IV : 7, 149, 187, 232, 233, 235, 240, 271p, 325, 381, 404p, 451, 452p, 458
- (notaires), V : 125, 483, 484p
- VI : 107, 171, 222, 291, - creatio notarii, 362
- VII : 19, 86, 220-222p, 223p, 224, 225p, 227, 228, 240, 373
- VIII : 20, 317n, 332n, 359n, 465
- IX : 19, 22, 26, 69, 260, 307, 369, 452
- X : 32, 49, 55, 105, 118, 119, 122, 123, 145, 149, 151, 192, 238, 268, 317, 318, 321, 322, 359, 387, 575, 576, - alemanus, 176
- XI : 575
- XII : 80, 98, 193, 200, 289, 387n
- XIII : 1, 8, 80n, 110n, 120n, 548, - de Chamberiaci, -
*******
16. Métiers en rapport à la gestion économique, foncière et aux finances
Voir aussi États et statuts sociaux (Nationalité, Statuts sociaux formels et informels : Consortes), Action (Économie : Admodiatio)
a. Gestion foncière, exploitation et fermage
Admodiatarii, admodiatores (amodiateurs), IV : 76, 79, 171, 197, 277, 320, 330, 422, - alarum, 302, 313, 430, 434, 437, - bossetorum, v. Bossetae, - gribelli, 302, 314, 436
Admodiatarius, VII : - Ripalliae, 69, - S. Johannis, 405
-
Albergatarii, albergatorii (abergataires), IV : 74, 257p, 258, 420, 422
-
Arrendatarii (fermiers), IV : 422p
Arrendatarius (locataire), XI : 267
Grangerii
- (grangers), X : 31, 32, 37, 56-58, 64, 235, 244, 505
- (fermiers), XIII : 131, 142n, 320n
Grangerius
- (-ria) (granger, grangère), XI : 41, 111, 137n, 197n, 213n, 332, 380
- (granger, fermier), XII : 133
-
Firmarius piscaturiae (fermier de la pêche), IV : 352
Piscaturiae firmarius (fermier de la pêche), IV : 352
-
Promotor (promoteur), X : 367
b. Finances, banque, crédit et garanties financières : voir aussi États et statuts sociaux (Nationalité : Florentini, Lombardi)
Bancharius (banquier), XIII : -
Bancherii
- (banquiers, marchands), V : - Florentini, 223, 230 – v. Florentini
- (banquiers), XI : -
Bancherius, banquerius (banquier), VIII : 280, 282, 433p
Banquerii
- (banquiers), III : 433, 436, - banquerii januenses, 442, - florentini, 442 – v. Bancha
- (banquiers), IX : 182p, 403
Banquerius, VIII : -, – v. Bancherius
Campsor (banquier), II : -, v. Cambium
Lombardi (banquiers), I : 39, 52, 54, 58, 59, 63, 68, 70, 75
-
Nummularius (« changeur »), XII : 400
c. Perception d'impôts, taxation, péages et redevances : voir aussi Offices publics (Administration publique (Police) : Decimarii, Dezeni)
Decimarii
- (dîmeurs), IX : 92
- (dîmeurs), XII : 109, 291, 403
-
Gabellarii
- gabellatores, gabellerii (gabeliers), IV : 44, 69, 75, 87, 114-116, 172, 221, 222, 267, 290, 335, 383, 393, 394, 402, 440, 441, 447, 449, 451, 453p
- gabellerii, gabellatores (gabelliers), gabellare, V : 11, 142, 157, 168, 250, 276, 277, 279, 321, 408, 410, 485
- gabellae vini, VIII : 68, 154 – v. Exactores, Firmarii
Gabellarius, X : - gabellerius vini, 140, 186, - Longemale, 559, - pontis Rodani, 559
-
Intragiator bossetorum, IX : -, – v. Gabellerii
Intragiatores vini (percepteurs du droit d'entrée sur le vin), IV : 227
Intragerii portarum (percepteurs du droit d'entrée sur le vin), X : 486
Introgiarius (fermier du droit sur le vin), VIII : 262
Introgiator, X : - pontis Areris, 498, - portae S. Gervasii, 498
Introgiatores (percepteurs), introgium, XI : - vini, 112, 123, 125, 129, 130, 144, 228, 322, 324, 342, 343, 346, 354, 449, 504, - salis, 145, 151, 226, 290, 455, 460, 464
-
Pedagiator
- pedagium (péager, péage), I : 279
- V : - Aquiani, 212, 407
Pedagiatores, II : - Crusiliae, 29, 30, 52, 55, 102, - pontis Areris, 4, 76
Pyagerius (péager), VIII : -, – v. Pedagium
-
Ponderator bladi, VIII : 56 – v. Admodiatio, Bladum
Ponderatores bladi vel frumenti
- III : - bladi vel frumenti, v. Bladum
- IX : - panis, 103
-
Pontenarius
- (pontenier, celui qui perçoit le pontonage), IV : 121
- (pontonnier), pontonage, XIII : 150, 182, 467
Pontenerius (pontonnier) ponti Rodani, XII : 351
Ponthoneria (pontonière), IX : -
Pontonerius
- (pontonnier), IX : 386
- pontenarius, pontenerius (pontonnier), X : 250, 468, 469, 484
-
Questores
- (quêteurs), IV : 267
- (lisez Textores?), IV : 250
-
Receptor(es) / Receveurs – v. Offices publics (Administration publiques)
Recollectores (percepteurs), XII : 123
Recuperatores, recupera, recuperare, III : -, – v. Alae, Gabellae, Tallia, Taxa
d. Commerce, négoce, distribution et revente (de gros ou de détail)
Aucionatrices (marchandes), I : 255, 256
Cossoni
- cosoni, scossoni (marchands, revendeurs), bladorum, nemorum vel piscium, II : 177p, 204, 211, 228, 273p, 332p, 333, 421 – v. Mercatores, Revenditores
- (revendeurs), III : 270 – v. Revenditores
- (revendeurs), V : 13, 19p, 173 – v. Revenditores
Mercatores
- I : 39, 50, 62p, 64, 231p, 258, 268, 315, 327, 350, 358, 392p, 414, 416, 417, 444, 445p, 450, 463, 474, 478, - de Normandia, 417, - de Yverdone, 414
- II : - civitatis vel extranei, 3, 14, 28, 30, 107, 122, 154, 159, 235p, 236, 238, 242, 316, 372p, 384, 408, 412, 458, - confratria mercatorum et burgensium (Eucaristiae Christi), 98, 335 ; - Alemani, 172-175, 240, 345, 422, 468, - Burgundiae, 406, 407p, - Friburgenses, 323p, - Januenses, 103p, 277, - de Luca, 27, - de Norembert, 345p, 393, - de Nyviduno, 422 ; - bladi, -, - pannoru, 300, - victualium, 421
- III : - civitatis vel extranei, 21, 46, 80, 82, 86p, 136, 224, 239, 241, 249, 283, 323, 324, 326, 327, 331, 335, 337p, 352p, 357p, 365, 368, 401, 404n, 418p, 422, 423, 426, 432, 433, 440, 450, 467, 471p, 475, 476, 478p, 492, 500, 504p, - mercatores Bolonienses, 78p, 79, - Burgundi, 424, - Florentini, 424, - Franciae, 401, - de Friburgo, 34, - Gebenn., 270, - nationis Italiae, 357, 423, 477, - januenses, 422, 423, 477, - Liguae Theotonicae, 423, - nationis Lucae, 504
- IV : 46, 58, 70, 77, 81, 91, 98, 164, 166, 200, 214, 223, 224, 286, 288, 291, 300, 384, 420, 430
- V : 36, 69, 274, 371, 472, - libertas eorum, 70, - joellerii, -, - pannorum, 387, - Gebenn., 85, 173, 178, 201, 274, - extranei vel forenses, 272, 347, 49, 380, - Alamani, 379, - Bisuntinenses, 494, 495, 498, 501, - Burgundienses, 475, - ducales (Sabaudiae), 360, - Florentini, 7, 191, 274, - Morgiae, 302
- VI : 73, 83, 150, 196, 197, 233, 297, 316, 317, - mercatores pagnos, 317, - mercator salis, 227, - mercator alemanus, 99, - de Burgundia, 208, - Gebenn., 208
- VII : - Gebenn., 38, 231, 269, 282, 285, 409, bladi, 231, macellarii, 343, - advenae vel extranei, 225, 234, 268, 269, 280-282, 307n, 349, 357, 388, 399, - cujuscunque nationis, 289, 291, - apud Monluel, 300p, - burgundi vel Burgondiae, 120, 233, 280, 299, 355, 415, - Mediolanenses, 305, 306, 309p, 310, - Morgiae, 230p, 231p – v. Nundenae
- VIII : 12, 83, 368, 419
- IX : 177, 182, 218p, 219, 272, 274, 281, 284, 326, 417p, 483, - animalium (marchand de bétail), -
- mercenarii, X : 73, 238, 249, 250p, 264, 266, 268, 269p, 272, 276, 287, 311, 333, 423, 425, 428, 487, 604, - grosserii (marchands en gros), 311n
- XI : 28, 56, 95, 132n, 139n, 160, 181n, 186n, 191, 223, 245n, 439, 454, 472, 564, 597, - Gallicus, 595
- XII : 60, 61p, 335
- XIII : 26, 31, 35, 40, 79, 109, 111, 127, 234n, 254n, 353, 354, - Friburgenses, 46, 357p, - Germani, 182, 186, 555n
Revendentes (revendeurs), VI : - caeparum vel cyeparum, 27, 112
Revenderiae (revendeuses), X : 338, 342
Revendictores, revenditrices (revendeurs, revendeuses), I : 20, 199, 255, 256, 257, 309, 397, 443, 444
Revenditores
- (revendeurs), revenditrices, venditores, venditrices, II : 63p, 88, 89, 125, 174, 180p, 281, 289, 352 – v. Cossoni
- (revendeurs), III : 35, 185, 270, 502 – v. Candelae, Cossoni, Panis, Pisces
- revenderiatores, revenditrices (revendeurs), IV : 81, 100, 102, 124, 137, 189, 263, 340, 347, 363, 427, 446
- (revendeurs), V : 52, 143, 286, 305, 391, - piscium, 100, - victualium, 281, - revenditrices caseorum, 142 – v. Cossoni
- (revendeurs), VII : 214, 218, 368, - bladi, 415
- revenditrices (revendeurs, revendeuses), revendere, IX : 5, 28, 96, 126, 130, 131, 138, 139, 141, 155, 156, 195p, 212, 213, 324, 327, 330p, 366, 373, 380, 382, 385p, 389p, 418
- (revendeurs), revenditrices, VIII : 25, 41, 62, 76, 87, 102, 120, 226, 240, 242p, 247, 255, 271, 430, 431, 433
- (revendeurs), XI : 568
- revenditrices, XII : 415, 533, 545, - piscium, 220, 551
Revenditrices
- (revendeuses), VI : 276, - piscium, 180 – v. Peyssoneriae
- (revendeuses), VII : 98, 104, 116, 157p, 181, 221, 288, 299, 326, 345, 407, 415 – v. Pessoneriae
- X : - piscium, 200
- XIII : - piscium, 183
Scossoni, II : -, – v. Cossoni
Vendentes, venditores, IV : 137
Venditrices piscium, venditores panis et vini, II : -, – v. Revenditores
Vinateriii
- (marchands de vin), III : 461
- (marchands de vin), IV : 225, 331
- (marchands de vin), V : -
- (marchands de vin), VI : -
-
Ementes emptores (« acheteurs »), emere, IX : 18, 20, 21p, 22, 26, 40, 47, 56, 58, 60, 61, 63, 78, 89, 95, 176, 179, 236, 285, 305, 312p, 318, 435, 478
-
Mercerii
- (merciers), I : 9, 56, 64, 81
- (merciers), II : -
- (merciers), III : -
- merserii (merciers), IV : 164, 199, 206, 366
- (merciers), V : -
- (merciers), VI : - confratria merceriorum, 352
- (merciers), VII : -
- (merciers), VIII : -
- (merciers), IX : 274
- (merciers), X : -
- (merciers), XI : -
- XII : 80
Merserii
- IV : -, – v. Mercerii
- (merciers), XIII : 18
-
Vivanderius (vivandier), IV : 276, 299, 311
Vivandiers, XIII : 435
e. Courtage, gestion d'affaires, mandataires et agents commerciaux
Apocellus (mandataire ? = pourrait être un patronyme), XIII : 188
-
Associari, IV : 81
Consortes (associés), V : 90, 91, 263, 323, 324, 346, 365, 387, 428, 462
Socii
- IV : 25, 43, 88, 107, 135, 163, 220p, 285, 320, 339, 417, 430, 452
- (associés), associare, V : 49, 68, 151, 223, 349, 422, 502, - socii lathomorum, 319
- VI : - socii (ouvriers d'un maître d'état), 353
- (associés), VII : 114, - socii (ouvriers, apprentis), 157
- associare, societas, VIII : 36, 278, 340n, 342n, 417, 466, 471
- sodales, societas (associés, compagnons), IX : 1, 60, 94, 106-108, 133, 139, 143, 206p, 209-211, 218, 236, 243, 268p, 270, 272p, 273p, 275p, 276, 278, 301p, 303p, 311, 343, 347, 365, 373, 390
- X : 9, 110, 162, 244, 314, 316, 331, 332, 337, 341, 348, 369, 396, 419, 498, 554, - boni, 392
Voleurs (socii appellati « les - »), VIII : 36, 44
-
Corracterius equorum (courtier en chevaux), XI : -
Corraterii
- (courtiers), II : -
- (courtiers), III : -
- (courtiers), IV : 212
- (courtiers), VII : 235p, 412, 413, 415
- corriers (courtiers), XII : 545
Corraterius (courtier), VIII : -
-
Factor
- (agent commercial), II : -
- (gérant), XII : 239
Factores
- I : 315
- (employés de commerce), IX : 301
- (agents), X : 239p, 253, 269, - factor totalis (factotum), 244
- fautores (agents commerciaux), XI : 217, 236, 322, 595
Fautor et gestor negotiorum, I : 25p
Fautores, XI : -, – v. Factores
-
Negotiari, X : 315, 360, 387, 404
Negotiorum gestor, XI : 212, 595 – v. Factores
*******
17. Métiers et vocations religieuses
Note: Note : Fonctions exercées dans ou pour l’Église, sans autorité institutionnelle reconnue, généralement sans élection/nomination formelle, parfois subalternes ou relevant de la vie et du service quotidien du culte. Participation régulière à la vie et au service religieux, sans autorité de gouvernement reconnue, ni prérogative canonique générale. L’attribution est le plus souvent interne, communautaire, ou subalterne, souvent sans bénéfice ou statut distinct dans les sources.
a. Membres des communautés monastiques locales
Monachi
- I : - S. Victoris, 98
- V : 48 – v. Religiosi
- IX : - Sancti Victoris, v. Conventus
- X : 388, 482, 504, - viridis (le moine vert), -
- XI : - S. Victoris, 22p, 24, 25, 32n, - Dominae Nostrae Gratiarum, 26, - S. Johannis, 253, 520 – v. Conventus
- XIII : 99, 224, - d'Entremont, 506, - de S. Jean, 546, - S. Victoris, 33, 41, 127
Monachus
- IX : 237, 238
- XII : - quidam, 21, - Sancti Johannis, 567p
Moniales
II : -, v. Conventus monialium
III : - Sanctae Clarae, v. Conventus S. Clarae
b. Membres des ordres religieux et congrégations spécifiques implantés localement
Carmelitae, III : -, – v. Fratres
Carmelita, quidam, II : 92
-
Cordigeri
- (les Cordeliers), II : -, – v. Fratres Minores
- (cordeliers), XII : 182, 207, 363, 474, 476, 486, 502, 503, 534
- (cordeliers), XIII : 143n, 145, 148, 203, - de Lausanne, 240n – v. Conventus Rippae
Frater cordiger (cordelier), VIII : 141 – v. Conventus Fratrum Minorum
Minores, V : -, – v. Fratres Minores
-
Frater, IX : - Sancti Augustini, praedicator, 255
Fratres
- II : 211, 360, 361 (v. Carmelita), - S. Francisci, provincialis et capitulum eorum, 271p, - Minores vel S. Francisci, Cordigeri (de Genève), 338, - Observanciae (frères Mineurs de l'étroite observance), 205, 207, 218, 219, 279, 280, capitulum eorum, 279, - Praedicatores Palacii Gebenn., Fratres Palacii, 92, 177, magister provincialis, 152, 155, frater Praedicator, 270, 271 (v. Coventus)
- III : 152, 211, - Carmelitae, 177, 521
- IV ; - Mendicantes, 422, 423, - Minores vel S. Francisci, 58, 62, 73, 75, 83, 127, 172, 175, 212, 247, 312, 359, 443, eorum aedificium, 212, aula nova, 378-380, 398, 400, 416, 448, bona, 73, conventus, 58, 62, 67, 75, 180, domus, 51, 67, 75, 79, 127, 400, procurator, 175, - Praedicatores Palacii (Dominicains de Palais), 238, 274, 280, 358, 370, 401, 402, 443, eorum capitulum, 370, conventus, 274, 317, 370, pater provincialis, 370, prior, 402, capella Sancti Yvonis, 280, - Sancti Augustini, Fratres Augustini, 91, 102, 107, 155, 266, - Sancti Dominici, 17, 29, 156, - Sancti Francisci, v. Fratres Minores
- (moines), V : 182, 210, - Augustini, pater provincialis, 214, 322, - Minores, pater provincialis, 289, 296, 311, minister 46, capitulum provinciale, 453, 454, Tertius ordo S. Francisci, 433, - Minores Grandisonis (Grandson, Vaud), 51, - Praedicatores, 234, 255, pater generalis, 42, p. provincialis, 40 (v. Praedicatores) – v. aussi Conventus, Religiosi
- (religieux), VI : 34, 38, 203, 204, 206, 220, 318, - Minores, ordo, 38, consilium vel congregatio eorum, 272, 273, minister, 211, minister et diffinitores provinciae S. Bonaventurae, provincialis, 203, 206, 351, - Praedicatores, magnus provincialis ordinis eorumdem, 89 (v. Provincialis) – v. aussi Conventus
- (religieux), VII : 138, 256, 416p, 417, 428, 430, provincialis et gubernatores provinciae S. Bonaventurae, minister seu gardianus ejusdem provinciae, 18, 21, 282, 348, 350, - Praedicatores, minister ordinis, 11, - S. Augustini vel D.N. de Graciis, v. Conventus
- IX : - Rippae, – v. Conventus Fratrum Minorum
- XI : -, – v. Conventus
Germani, IV : -, – v. Fratres
c. Fonctions religieuses générales sans affiliation ordinale précise
Concionator (« prédicateur »), XII : 212, 285 – v. Praedicatories
Patres praedicatores, IV : -, – v. Praedicantes
Praedicantes,
- praedicatores, praedicationes, IV : 5, 10, 12, 15, 17, 81, 105p, 107, 109, 188, 191, 238, 247, 267p, 317, 321, 358, 359, 365, 443
- praedicare, praedicatores, pasteurs, XIII : 16, 17, 71, 95, 116n, 119n, 121n, 123, 145, 149, 150n, 151n, 152n, 166, 171, 173p, 184p, 187n, 193n, 233n, 252, 270, 271, 273, 278, 279, 281, 285, 305, 338, 342, 348, 372, 374, 400, 402, 486, 489, 500n, 503p, 506, 526, 566, 578, 641
Praedicatores
- praedicare [catholiques], II : 23, 92, 270, 271, 338, 360, 361, 448, 449 – v. Sermones
- praedicare, praedicatio, III : 32, 172, 211, 284, 314, 315, 327p, 400, 471, 493, 521 – v. Conventus, Sermones
- praedicationes, praedicare, V : 18, 22, 105, 182, 234, 255, 308, 376, 451, - platea praedicationis, 94, 211, - tempus praedicationis, 178 – v. Cultus, Verbum Dei
- (Frères Prêcheurs), V : -, – v. Conventus, Fratres Praedicatores
- praedicare, VI : 28, 34p, 38, 82, 83, 94, 110, 115, 116, 127, 179, 185, 236, 338, 351 – v. Sermo
- (Frères Prêcheurs, Dominicains), VI : -, – v. Conventus, Fratres
- praedicare, praedicatio, VII : 11, 13, 15, 50, 64, 71, 121, 124, 128, 173, 196, 303, 304, 323p, 325, 327, 379, 406, 409, 424 – v. Cultus
- (Dominicains), VII : -, – v. Fratres
- praedicare, VIII : 10, 82, 89p, 90p, 92, 93, 103, 140, 145, 200n, 221, 226, 387, 432
- IX : 6, 155, 163, 164, 240, 255, 354, 450, 456, 468, - ordinarius, 155, 163, 255
- X : 23, 25, 290, 329, 330, 405, 522
- prêcheurs, XI : 46, 150n, 230, 253, 266n, 337n, 341n, 348n, 350n, 352, 432, 433n, 610p-613p – v. Luthériens, Sermo
- praedicationes, sermotionatio, XII : 7n, 76, 97n, 111, 180, 182p, 183, 184, 185, 196, 207, 208, 216p, 217, 226, 241, 253n, 255n, 257n, 258n, 285, 370, 376n, 395, 396, 397p, 406n, 407, 410n, 413n, 425p, 426p, 433, 444n, 457p, 469n, 474p, 478, 479, 481, 482, 485p, 486p, 487n, 488p, 492p, 493p, 497, 502, 503, 505, 508n, 509, 513, 515, 520n, 526, 555, 592p, 596-599, 615, 620, 621, 625 – v. Concionator, Sermones
Predicatores, I : 281, 283
Sermocinatores, II : -, – v. Sermones
d. Personne en vie spéciale
Heremes (« ermite ») Sancti Pauli, I : 27
-
Novissii (novices), VIII : 101
-
Reclusa
- I : 411
- (recluse), IV : 130, 191
- (recluse), V : 19, 364, 365, 367
- (recluse), VI : 60, 188
Reclusae, XIII : -, – v. Conventus S. Clarae, Prata
e. Fonctions d'administration et de gouvernance dans les établissements religieux
Gardianus
- I : - Rippae, 475
- III : - ordinis Minorum, v. Conventus F. Minorum
- IV : - Sancti Francisci, 58
- V : -, – v. Conventus Fratrum Minorum
- VI : -, – v. Conventus Fr. Minorum
- VII : -, – v. Conventus, Fratres
- VIII : - conventus S. Francisci seu Rippa, 170, 171, 217, 270
- IX : - conventus Rippae, 15, 46, 99, 163, 456
- X : - conventus Rippae, v. Conventus
Gerdineria (gardienne), X : -
-
Pater, IV : - minister, 83, - prior Thononii, 365
Patres
- IV : 57, 97, 287 – v. Provincialis pater
- VI : 97, 104, 107, 152, 160, 209, 222, 223, 242, 243, 293, 354
- VII : 26, 74, 99, 134, 136, 137, 222, 235, 242, 352, 358, 379
- (religieux), VIII : 166, 171, 246 – v. Conventus
- X : 243, 398, - Sanctae Clarae, 397, 400
Provincialis pater, VI : -, v. Fratres Minores
-
Provinciales (patres), V : -, – v. Fratres
Provincialis
- III : - ordinis Fr. Heremitarum, -
- IV : - pater S. Augustini, 365, 423, 453, - Fratrum Praedicatorum, 370
- IX : - conventus S. Dominici, 134
- XI : - Fratrum Palacii, 292
- XII : - quidam, 219, 443, - cordigerorum, 476
- XIII : - jacopinus, 235
f. Fonctions de service, d'entretien et de soutien dans les établissements
Episcopales clientes (sergents de l'évêque), IV : 53, - familiares, 447, - fiscus, 303 – officiarii, v. Officiarii, - procurator, v. Procurator, - servientes, 260
-
Mundatores (« nettoyeur » d'une église), XIII : 377
g. Autres membres et acteurs religieux locaux divers
Curati
- (curés), I : 7, 28, 83, 210, 244, 458
- II : 60
- III : 82, 457, - curati parrocialium ecclesiarum civitatis, septem curati, 83, 441, curatus Madalenes, 14, 124, - de Cholex, 302, - de Collonges, -, - de Monthou, -, - Thorencii, 244
- (curés), IV : 83, 170, - Magdalenes, -, - de Cholex, 308, - Doveni, 210, 433, - Sancti Mauricii, 83, - de Vendovres, 170
- (curés), V : - septem c. Gebenn., 181, 190, 237, - Mariae Magdalenes, 184, - curati : Bursini, 63, - de Cholex, 268, - de Expagniez, 139p, - Hostonae vel Ostonae, 220, 225p, 234, 251, 291 – v. Vicarii
- (curés), VI : 125, 133, 142, 166, - septem curati Gebenn., 168, - Magdalenes, 370, - S. Germani, 328, - curati : de Albens, 378, de Choulex, 190, Culli, 378, de Vaudent, 98 – v. Parrochiae, Vicarii
- Gebenn., VII : - S. Gervasii, 52 – v. Parrochiae, Vicarii
- (curés), VIII : 363n, - d'Anières, 19n, 245n, - de Choulex, 100, 101, - de Combloux, 216n, - de Corsier, 19n, 245n, - d'Évian, 216n, - de Saconnex, 245n, - de Serraval, 360n, - Villenove, 72
- IX : 214, - septem parrochiarum, 25, - Aquariae, 137, - Neydens, 339, - Sanctae Crucis, 125, Sancti Leodegarii, 316, 336, 357, 394, 402, 412, 431, - Villae Novae, 103
- (curés), X : - septem civitatis, 459, - Magdalenes, -, - Sanctae Crucis, 459, - Sancti Gervasii, -, - Sancti Jullini, -, - Sancti Leodegarii, 537
- (curés), XII : - septem, 188, 238, 568, - Magdalenes, 12, - S. Leodegarii, 239, 568p, - Jussy, 5n, 451n, 452n, - Pougny, 563, - Termignon, 5n, - Troinex, -, – v. Vicarius
- (curés), XIII : 53, 249n, 304, - Magdalenes, 237, - S. Crucis, 67, 186, - S. Germani, 149n, 184, 220, - S. Leodegarii, 4, 32, 319n, - Céligny, 505, - Flérier, 339n, - Jussy, 321n, - Margencel, 504, - Thiez, 572
Encura (curé), XI : -, – v. Curati
Encuré (curé), XIII : -, – v. Curati
-
Presbiter, I : 474, 475, 479, 480
Presbiteri
- sacerdotes, II : 2, 40, 120, 335
- sacerdotes, III : 202, 203p, 221, 359, 410, 428, 469
- (prêtres), IV : 13, 37p, 110, 160, 203, 213, 352p, 370, 393, 426, 439p – v. Confessores
- prebiteri (prêtres), V : 79, 128, 142, 157, 164, 190, 215, 268, 324, 383p, 400, 401 – v. Sacerdotes
- (prêtres), VI : 18, 65, 121, 133, 142, 231, 242, 270, 278, 284, 326, 378 – v. Ecclesiastici
- (prêtres), VII : 8, 26, 42, 56, 63, 266, 352, 362, - presbiter : S. Germani, 134, - hospitalis pestifferi, 15, 32, 91, 400, 416, 417, 428, 430, - theotonicus, 400 – v. Ecclesiastici
- (prêtres), VIII : 13, 29, 89, 95p, 101, 117, 142p, 148, 207n, 327, 363n, 470
- (prêtres), IX : 6p, 17, 20, 25, 50, 161, 178, 205, 217, 218, 220, 236, 279, 282, 335, 425, 461 – v. Conventus, Religiosi
- (prêtres), X : 70, 136, 186, 231, 238, 242, 243, 251, 255, 301, 310, 324, 352, 353, 359, 388, 422, 423p, 425p, 427p, 441, 459, 464, 488, 503, 513, 529, 538, 539, 594, 597, - civitatis, 155, - Sancti Gervasii, 280, - Mariae Magdalenes, 419, - hospitalis pestiferi, v. Hospitale
- XI : 161, 170, 255, 317n, 427, 453, 467, 469, 510, 577, 587, - hospitalis pestiferi, 291, 307, 309, 438, 502, 504
- religiosi, XII : 6, 102n, 153, 180, 184n, 186n, 191, 192p, 250, 255n, 262n, 265n, 270, 272p, 275, 291, 292n, 305p, 334, 355, 363, 376n, 424, 449, 450n, 457, 534, 535, 536n, 542, 547n, 597, 600, - hospitalis, 24, - hospitalis pestiferi, 20 – v. Sacerdotes
- XIII : 4, 22, 181, 196n, 220, 224p, 279, 305n, 317n, 347, 348, 351, 355, 361, 365, 372, 374, 376, 402, 415, 452, 497, 503, 512, 516, 517, 524, 561, 562n, 566, 569, 571, 572 – v. Conventus, Priores, Religiosi
Sacerdos, I : 293, 419, 473, 476 – v. Presbiter
Sacerdotes
- II : -, – v. Presbiteri
- V : 247, 397 – v. Presbiteri
- XII : 180-183, 193p, 216, 230, 262, 270p, 272-275p, 307, 372, 376, 406, 435 – v. Presbiteri
- XIII : 17, 22, 177, 183, 194, 227, 235, 251, 281p, 365, 377, 452 – v. Presbiteri
Sacrifficuli (prêtres), XIII : 452
-
Proclamator qui incitat deprecari pro animabus, IX : 317, 320, 462
-
Religiosae, religiosi, VII : -, – v. Conventus
Religiosi
- III : - pontis Areris, v. Conventus S. Augustini, - Sancti Victoris, v. Conventus S. Victoris
- V : 18, 151, 196p, 269, - religiosae, 19p, 30, 402 – v. Conventus, Fratres, Monachi
- IX : 6p, 54, 78, 90, 167, 182-184, 220, 237, 290, 315, 316, 347, 437, 450 – v. Conventus, Curati, Ecclesiastici, Monachi
- X : 185p, 229, 231, 238, 374
- XIII : 3, 71, 78, 149n, 224, 235, 284, 536, - Dominicanus, 91 – v. Conventus, Monachi, Presbiteri
-
Sacrista
- V : - Sancti Mauricii, -
- (sacristain), XI : -
- XIII : - Augustinorum, 205, - Minorum S. Francisci, -
*******
18. Métiers de dépendance privée ou domestique
Voir aussi Action (Nutrire), États et statuts sociaux (Famille), Office publics (Administration publiques : Sergens)
a. Personnel domestique de la maison
Ancillae
- III : 192, 280, 383p, 384, 416
- V : 136, 268, 403 – v. Servitores
- VII : 4, 5, 394 – v. Servitores
- IX : 21, 46, 58, 93, 108p, 181, 321
- X : 75, 173, 262, 325, 432, 529, 525, 535
- XI : 62, 125, 188, 221p-223, 297, 340, 342, 428
- XII : 79, 95, 133, 449
- XIII : 66, 191, 412 – v. Chambrières
Domestici – v. Statuts ou catégories juridiques de la population
Familiares
- I : 31, 99, 104, 121
- VI : 11, 12, 14
- XI : 191
- famuli (serviteurs), II : 22, 178p
- famuli (serviteurs), III : 383p, 384p
Familliares, IV : 231, 447
Famuli
- I : 22, 67, 81, 122, 238
- IV : 33, 44, 67, 99p, 122, 340
- V : 39, 343, 351 – v. Servitores
- X : 421, 515, 517, 541, - v. Servitores
- XI : 264, 346
Mancipium
- (serviteur), I : 282, 334, 388, 446
- (serviteur), II : 163, 177
-
Nutrices
- III : 185, 413
- nutrire, VI : - pauperes, 249, 256, 260, - pueros, 108, 152, 217, 243p, 244p, 253, 368 – v. Alimentatio
Nutrisserius (nourricier), X : 490
Nutrix
- (« nourrice »?), I : 479
- II : 46, 229, 246
- IX : 247
b. Personnel de la cour : voir aussi Offices publics (Administration publique : Cambellani)
Alaquei (laquais), V : 119, 121, 124 – v. Pedites
Alaquerii (laquais), III : 489
Alaquès (laquais), XIII : 318n
Alaqueys, allaquei (laquais), IV : 392, 429
Lacquei, laggeyen, laquejen (laquais), X : 612p – v. Laquex
Lacquerii, VII : -, – v. Laquerii
Laquerii, lacquerii (laquais), VII : 14p, 15
Laquex
- (laquais), VIII : 391, 392, 394
- lacquex (laquais), X : 129, 270n, 273p, 275n – v. Lacquei
Mangonum (laquais), II : 377
Pedites
- (laquais), V : 119, 121, 124p – v. Alaqueci
- VIII : 38, 301, 307, 340
- gens de pied, XI : 212, 603, 605
-
Camerarius
- (camérier), I : 132
- III : - ducis Sabaudiae, -
- (
chambellan, « chambrier »), VI : - 10 - XI : - episcopi, -
Cammerarii (chambriers), VIII : 392
Chambrerii (chambriers, valets de chambre), III : -
Chambrières, XIII : 457 – v. Ancillae
-
Curiale, VIII : - episcopi, 187
Curiales
- I : 111
- IX : 196, - ducales, 322, 328, 344, - Habundanciae, 309
- (gens de la suite du Duc), X : 187
-
Ducales
- IV : - gentes, 360
- (partisans du duc de Savoie), X : 430
Familiares
V : 289, 294 – v. Curia episcopalis, vicedompnatus
X : - episcopi, 192, 360
Gentes
- II : -episcopi Gebenn., domus episcopi, 187, 189, 199n, 205, 223, 269, 302, 305-307, 311, 313 – v. Officiarii
- VII : - ducis Sabaudiae, 241 – v. Dux
-
Mignoni (mignons?), IV : 200, 204
-
Pages, paiges, VIII : 340n, 344n
-
Scutifer
- (écuyer), I : 73p, 181
- (écuyer), IX : - episcopi, 379, 399-401, 404, 405, - ducis Sabaudiae, -
- X : - ducis Sabaudiae, -, - episcopi, 134, 135, 158, 255n
- XI : -
Scutiffer
- III : -
- VI : - magnus (grand écuyer) ducis Sabaudiae, 10, 79, - regis (Françiae), 136, 137, 139, 141 (v. Capitaneus)
- (écuyer), VII : - ducis Sabaudiae, 139, - episcopi, 140, 375, 376, 424
Scutiffert, sicutiffer (écuyer) ducis Sabaudiae, II : 429, 449
Sicutiffer, II : -, – v. Scutiffert
-
Scutifer (écuyer de bouche), IX : 420
Scutiffer coquinae (écuyer de cuisine) episcopi, VIII : 326n
-
Servi, servitores, XIII : 18, 22, 24, 25, 53, 66, 86, 132p, 159, 240, 401, 441n, 457, 464, 533, 534, - oratorum, 498
-
Stafferii (estaffiers, « laquais armé qui portait les armes et le manteau de son maître »), X : 395
c. Serviteurs d'office ou attachés à des métiers, instituions ou autorités
Cliens, I : 93, 124, 259, 267
Clientes
- (sergents, serviteurs), clientura, II : 243-245 – v. Officiarii, Servientes
- (sergents), IV : 53
-
Familiares curiae, I : 10, 104, 129
-
Servitores
- II : - capellae d. Ostiensis, v. Capella
- (serviteurs), IV : 36, 129, 216, 232, 274, 292, 356, 360, 388
- (serviteurs), V : 2, 15, 20, 27, 39, 49, 58, 103, 105, 109, 121, 126, 138, 139, 141, 151, 153, 154, 159, 161, 185, 195, 198-200, 202, 203, 219, 239, 242, 280, 289, 297, 307, 324, 367, 399, 417, 425, 432, 440, - civitatis, 163, - ducis Sabaudiae, 414, - regis Francorum, 143, - servitrices, 324 (v. Ancillae) – v. Famuli
- (serviteurs d'un maître d'état), VI : 29, 118, 313
- (serviteurs, les gens), servitium, VI : 3p, 7, 11, 12, 14, 19, 33, 49, 55, 103, 141, 151, 243, 367, - Domus villae, 147, - episcopi Gebenn., 88p
- VII : 32, 168, 193, 204, 206, 224, 241p, 312, 388, 394, 405, 420, - ducis Sabaudiae, 300, 394, 402, - hospitalis pestiferi, v. Hospitale, - thesaurarii, 294 – v. Ancillae
- (ouvriers d'un maître d'état), VII : - aurifabri, 140
- VIII : 31, 58, 75, 92, 107, 141, 253, 287p, 288n, 320n, 346, 414, 433p, 438, 445, 461, 466p, - episcopi, 467, - lathomorum, 16, - stupharum, 347, - servitor continuus, 470, - servitor seu clericus thesaurii, 9, 12
- IX : 30, 58, 84, 90p, 108p, 124, 126, 134, 144, 152, 153, 162, 169, 173, 176, 177, 184, 194, 198, 203, 204p, 212, 213, 217, 233, 239p, 243, 257, 276, 290, 292, 293, 305, 318p, 323, 328p, 335, 337-339, 347, 348, 367p, 376, 377, 396, 397, 432, 437, -ducales, 334, 373, - episcopi, 341, - stabuli, 348
- servire, X : 12, 31, 36p, 37, 53, 61, 86p, 87, 88, 92, 99, 148, 155, I57p, 160, 173, 176, 177, 182, 183, 185, 221, 223, 225, 228p, 229, 232, 234, 236, 239, 241p, 246, 252-255, 264, 266, 269, 270, 273-276p, 287, 291, 293, 298, 301, 316, 323, 324, 386, 391, 420, 421, 444, 458, 488, 518, 522, 528, 538, 546, 548, 552, 554, 594, 617, - civitatis, 251, 257, 263, 278, 280
- XI : 14, 21, 37, 41, 42p, 46, 79, 80p, 102, 103, 114, 119, 134, 143, 176n, 183p, 186, 215, 216, 221, 268, 269, 275, 304, 312, 340, 350, 351, 357n, 363, 404, 460, 470, 485, 497, 530, 544n, 555p, 575, 578, 587-589, 597, - ducis, 349, 577, 278p, -- episcopi, 560n, - hospitalerii, 432, 557, - locumtenentis, 417, - oratorum Helvechiorum, 537, - villae, 35
- servi, XII : 29p, 95, 125p, 131n, 148, 187, 241, 256, 267, 270, 353, 381, 538, 543, 623, 631p, 632p, - Bernensium, 20, 492n, - Friburgensium, 515n, - civitatis, 427, - locumtenentis, 399
*******
19. Poste - Porteur de messages
Agents chargés de porter messages, dépêches et documents, par voie terrestre ou équestre, incluant courriers réguliers, hérauts officiels et porteurs de lettres. Voir aussi Offices publics (Administration publique: Ambassadeur)
Calvacarius (cavalier, courrier à cheval), VIII : 267n, 284n, 301n, 320n
Calvacator
- carvacator (cavalier), I : 338, 423
- III : - Friburgensis, -
- (courrier), IV : 295, 306, 356, 357
- (courrier) regius, IX : -
- (chevaucheur), XI : -
- (chevaucheur) ducalis, XIII : -
Calvacatores (courriers à cheval), V : 467, 488
Calvator (courrier à cheval), VI : - ducalis, 72
Calvatores [cavalcatores] (courriers à cheval), II : 292, 293, 298
Cavalcator
- (cavalier, héraut) ducalis, III : -
- IX : - regius, -
- XIII : - ducalis, 418
Cavalcatores, calvacatores (courriers à cheval), VII : - calvaricator regius [Franciae], 387
Chevaulchieur (chevaucheur), XI : 408
Correrius (courrier) regius, IX : 97
Courrier, XII : 621n
Cursor
- X : -
- (messager), XI : 485
Eraux (héraut) de l'empereur, IX : 161n
Eroaldi, X : -, – v. Heraldi
Eyraux, XIII : -, – v. Heraldus
Hayrauld, XIII : -, – v. Heraldus
Heraldi
- heyraldi (hérauts), III : 405, - comitis Gebenn., 250, - ducis Sabaudiae, v. Piémont, Nixe, Faulcon, - ducis Burgundiae, 261, - de Lucerna, 411
- (hérauts), IV : 81, 86, 324, 342, 343, 346, - Bernensium, 343, 346, 347, 366, 405, - Bielle, 324, 325, - ducalis, 342, - Mediolanensium, 81
- heyraldi (hérauts), V : - Bernae, 11, - ducis Sabaudiae, 334, 440p, 479, 499, - episcopi Gebenn., 229, - Friburgi, 11, 126, 200, - regis Romanorum, 227
- heroaldi, eroaldi, heyraldi, heyrardi, X : - Bernensis, 245, 272n, 417, 418, 428, 440n, 454, - Friburgi, 154, 157p, - duarum villarum, 296, - ambassatorum Helvechiorum, 380, - ducis Sabaudiae, 492, - regius, -
Heraldus
- XII : - Bernensis, 14, 20, 80n, 81n, 492n, 540, 560n, 576, - Friburgensis, 207n, 254n, 469n, 484n, 585, 625, - de Sollorre, 128
- heroaldus, hayrauld (héraut), XIII : 330n, 619-621, 638, - Bernensis, 110n, 120n, 321n, 370, 433n, 512n, - Friburgensis, -
Héraut, IX : -, – v. Eraux
Hérauts, VIII : 200n, 308n
Heroaldi, heraldi (hérauts), XI : - civitatis, 217, 243, - d'Allamagnie, 603, - Bernenses, 5, 128, 133, 137n, 142n, 183, 218n, 219n, 237, 260, 283, 301, 332, 477, 544, 576, - Friburgi, 7, 263, 283, - ducis Sabaudiae, -, - regis Franciae, 457
Heyraldi, heyraulx (hérauts), VII : - ducis Sabaudiae, 14, 227
Heyraldus (hérault), IX : 9, 31, 161n, - ducalis, 214
Lator, X : -, – v. Portitores
Latores
- IV : 298, 311
- (porteurs de lettres), V : 261, 267 – v. Nuntii, Litterae
Noncii, VIII : -, – v. Nuntii
Nuncius, I : 427, 447, 453
Nuncii
- (messagers), II : 112, 159p, 226, 356, 416
- (messagers), III : 254, 276, 322, 342, 416, 429, 439, 453, 493 – v. Ambassiatae
- IV : 37, 67, 69, 85p, 226, 227, 242, 330, 345, 400, 409, 414p, 417
- V : 18, 30, 45, 68, 234, 262, 295p, 336, 342, 345, 490, 493 – v. Ambassiatae
- VII : 184 – v. Ambassiatores
- noncii, VIII : 225, 227, 257n, 261, 264, 280p, 283, 284p, 292n, 331, 463 – v. Ambassiatores
- IX : 72, 149n, 412, 462, 464
- X : 48, 64, 65, 282, 380n, 482, 550p, 581
- XII : 28, 30, 43, 60, 73, 74, 83, 128, 129, 133, 186, 192, 266, 351, - evangelicus, 182
- XIII : 52, 216, - civitatis, 255, - Berne, 136, 406, - Divonne, 159, - Lausanne, 23, - Lyon, 92, 93
Nuntius, messaigier, XI : 113, 122, 332, 358, 469, 473, 545, 558, 578, 579
Pausta, pousta (poste), X : - regis Franciae, 521 – v. Posta
Portitor
- (porteur), VIII : 468
- (porteur, messager), IX : 70, 215, 231, 248, 366, 412
- (messager), XI : 139, 299, 331, 469
Portitores
- (messagers), IV : 119, 120, 244, 281
- VI : - portae Rodani, 160, 166, - portae S. Christophori, 297, - portae S. Leodegarii, 71 – v. Custodes
- portores (porteurs) litterarum, VI : 130, 133, 134, 136-138, 141, 143, 172, 292, 301, 371
- VII : - litterarum, 287p
- latores (porteurs), portare, X : 132, 151, 172, 185, 299, 354, 377p, 436, 440, 479, 547, 571, 580, 582, 587
- (courrier), VIII : 261
- X : 23, 111, 172, 192n, 267, - poste du Roy, 269n, 521
- (poste), XI : 37, 39p, 40, 50, 54n, 625, - regis, 188n, 194n
- (poste), XIII : 32, - du roi de France, -
Postae
- (postes, courriers), IX : 142, 261, 469
- (les postes), XII : 219, 227, 228, 524, - regis [Franciae], regia, 48
Poste [la -], XII : 505n, 578, 632p
*******
20. Prostitution
Voir aussi Biens immeubles (Établissements tolérés ou réprimés : Lenonium), États et statuts sociaux (Famille: Filiae, Mulieres)
Filiae vitae, mulieres inhonestae, meretrix, II : 179, 180, 226p, 348p, 464, - filiarum regina, 202 – v. Bordellus, Lenones
Filiae publicae vel mali regiminis, mulieres lubricae seu de mala vita, meretrices, III : 176, 185, 191p, 203, 213, 280, 394, 489, 492, 516, - vita lubrica, 238
Lupae
- XII : 533 – v. Putanae
- lupanaria, XIII : 168 – v. Meretrices, Putanae
Meretrices
- (« prostituées »), I : 269, 303, 309, 322, 400, 401
- III : -, – v. Filiae publicae
- V : -, – v. Mulieres lubricae
- VII : filiae, mulieres lubricae vel publicae, VII : 125, 157, 242, 302, 327, 348, 407, 409, - earum regina, 250, - meretrices presbiterorum, 362, - vita lubrica, 398 – v. Bordellum, Ruffianae
- X : 86 – v. Lenonia, Mulieres, Putanae
- XI : 82, 169, 186 – v. Putains
- XII : 533, 534 – v. Lenones, Lupae, Putanae
- XIII : 41, 80, 149, 378, 510 – v. Fornicatio, Lupae, Publica, Putanae
Meretrix, II : -, – v. Filiae vitae
Mulieres vel filiae lubricae
- aut publicae, meretrices, ribaldae, V : 11, 45, 51, 52, 56, 76, 88, 95p, 104, 322, 399, 463, 498 – v. Lenonium
- meretrices, VI : 113, 120, 128, 162. - regina meretricum vel bordelli, 112p – v. Ruffianae
- meretrices, ribaldae, VIII : 3, 103, 221-223, 225, 251, 271, 363n, 467
Publica [mulier], XIII : 130 – v. Meretrices
Putanae
- (prostituées), X : 364, 365, 374 – v. Meretrice
- XII : 529, 533p, 569 – v. Lenones, Lupae, Meretrices
- XIII : 116, 480, 510 – v. Lupae, Meretrices
Puteins (putains), XI : 577
-
Lenocinia, VIII : 251 – v. Mulieres lubricae
Lenones
- (entremetteurs), II : 253
- IV : - mulieres (« femmes proxénètes »), 47, 97, 139 – v. Mulieres lubricae
- XII : 316, 533 – v. Lupae, Meretrices, Putanae
- XIII : 41
Lenon[i]a, X : 243 – v Meretrices
Maquerellus (entremetteur), maquerellae, IX : 113, 220
Regina bordelli vel meretricum, VI : 112p
Regina filiarum
- I : 171
- II : -, – v. Filiae
Regina filiarum lubricarum, meretricum seu bordelli, VII : 250, 303, 327 – v. Meretrices
Regina lupanaris, VIII : 467
Regina meretricum, IX : 394
Ruffianae
- (entremetteuses), VI : 125, 127, 128 – v. Mulieres lubricae
- (entremetteuses), VII : 84, 332 – v. Meretrices
Ruffiani
- (rufiens), I : 278
- ruphiani (rufians), III : 166, 515 – v. Otiosi, Ribaldi
- (rufians, entremetteurs), ruffianae, IX : 112, 113, 296, 323, 344, 392
- ruffianae, X : 364, 395, 419
Subornatrix juvencularum (« entremetteuse de jeunes filles »), X : 243
-
Transvestita mulier (travestie), XIII : -, – v. Mulieres
*******
21. Autres métiers
Voir aussi Métiers du tissu, Métiers de la métallurgie, Biens immeuble (Lavatoria)
a. Métiers manuels et ouvriers non spécifiques
Affanator
- (manoeuvre), I : 42 et passim
- (gagne-denier), XI : 274
- affanier (gagne-denier), XIII : -
Affanatores (journaliers), II : 255, 309
- (journaliers), III : -
- (journaliers), IV : 25p, 165-167, 173, 198, 249. 316, 346, 368
- (journaliers), V : 452
- (journaliers), VI : -
- (journaliers), VII : -
- (journaliers), VIII : -
- (journaliers), IX : 102
- (manoeuvres, journaliers), X : -
- (gagne-deniers), XII : -
Gaignedenier, X : -
Ganedenierz (gagne-deniers), VIII : 63
Ganedenyer (gagne-denier), XII : 541n
Magnoperarii (manoeuvres), X : 454
-
Apprehenti (apprentis), IV : 126
Mancipium (apprenti), V : 81
-
Artisani (artisans), XII : 138
-
Manus
- IV : - manus operatio (main d'oeuvre), 160, 278
- (main-d'oeuvre), IX : 425
Manus operis (main-d'oeuvre), V : 419, 489p
-
Operarii
- (ouvriers), I : 70, 306, 388, 414
- (ouvriers), II : 246, 259, 264, 266, 287p, 290p, 349 – v. Mercernarii
- ouvriers), operatores civitatis, III : 11, 112p, 182, 184, 202, 212, 213p, 216, 219, 241, 394
- IV : 16, 78, 136, 394, 396
- operarii jurati vel experti, V : 38, 41, 42, 67, 85, 204, 226, 236, 248, 293, 298, 303p, 382, 435, 475, - operarii communitatis, constitutio et juramentum, 4, 5, 246
- VI : 94, 114, 119, 153, 161, 164, 173, 204, 216, 220, 231, 272, 282, 286, 287, 296, 334, - operarius vel ovrerius civitatis, 74, 221
- VII : 25, 46, 80, 86, 171, 181, 189, 190, 193, 198, 235, 286, 302, 313, 314, 418, 420, 421, - extranei, 267
- VIII : 34, 50, 61, 91, 98, 119, 185, 220, 222, 255, 266, 387, 433, 466, - civitatis, 15, 266, - operarius communitatis, 230, - fabricae, 254
- IX : 12, 52, 105, 145, 165, 176, 194, 247p, 255, 266, 279p, 298, 315, 375, 376, 400
- X : 18, 21, 63, 82, 83, 85, 91, 157p, 182, 212, 231, 232p, 255, 256, 454, - Domus villae, 402
- XI : 171, 172, 254, 270, 545, 559p – v. Magistri
- XII : 24, 65, 120, 147, 165, 222, 229, 351, 505, - civitatis, 8, 226, 230, 516, 537
- XIII : 11, 60, 90, 101, 152, 186, 212, 300, 336, 359, 378, 398, 415 – v. Magistri operarii
Operatores
- operatorii, IV : 58, 424
- IX : 260
Ovrerius civitatis, VI : -, – v. Operarii
b. Métiers liés à la construction, aménagement et supervision
Extractores (arracheurs de pieux), IV : 315p
-
Fabricae operarius, VIII : 254
-
Mecanici (artisans), VIII : 347
-
Operarius
- (maître de l'oeuvre) ecclesiae S. Petri, II : -
- fabricae ecclesiae S. Petri, V : 19
Operum magistri, IV : -, – v. Magistri
-
Paumerius (paumier), II : -
Pomerius, II : -, – v. Paumerius
c. Métiers spécialisés et artisans du luxe ou en lien avec des savoir-faire particuliers
Diamanterii
- dyamanterii, dyamanticidae (diamantiers), IV : 14, 35, 39, 47, 111, 175, 208, 213, 220, 230, 267, 344p, 361, 367, 409, 433
- dyamanterii (tailleurs de diamants), V : -
- (tailleurs de diamants), VI : -
Dyamanterii (dyamantiers), VII : -
Dyamanterius (diamantaire), XIII : -
Dyamanticidae, dyamanterii (tailleurs de diamant), III : -
-
Epinexia facientes (fabricants de peignes?), V : -
-
Gaugiator (jaugeur), VIII : 239n
-
Joellerii
- (joialliers), V : -
- (joailliers), VI : -
Joellerius (joillier), III : -
-
Lanternierii (lanterniers), V : -
-
Molas facientes, VI : -
-
Poudrerii (fabricants de poudre), V : -
Poudrerius
- (poudrier), IX : 289
- (fabricant de poudre de guerre), XI : -
Poulderius (poudrier), XII : 563
d. Métiers divers et fonctions spécifiques hors production manuelle classique
Astrologus, II : 286
-
Guida (guide), VI : 55
-
Marroni (maroniers, religieux (?), guides de montagne), IX : 233
*******
B. Offices publics
Cette partie rassemble les fonctions et charges qui, au-delà d’un métier, matérialisent des responsabilités publiques ou collectives dans les domaines administratif, militaire ou religieux. Ces offices définissent l’organisation et la gestion des institutions genevoises et révèlent les liens entre pouvoir, service et statut social.
01. Administration publique et seigneuriale
a. Administration générale et gouvernance : voir aussi Métiers de dépendance privée ou domestique (Camerarius)
Inclus principalement les offices ayant une fonction de direction, de gestion politique ou administrative principale, à un niveau central ou local, ainsi que les rôles clés de représentation et de pouvoir public.
Adjuncti sindicis vel adjutores, II : -, – v. Sindici
Consindici
- IV : -, – v. Sindici
- (syndics par intérim), VIII : -, – v. Sindicorum subtistutio
Olim sindici, IV : 111
Sindici
- sindicatus (syndics, syndicat), I : 1, 14, 15, 27, 28, 32, 36, 37, 38, 39, 49, 55, 60, 69, 86p, 89, 107p, 110, 117, 132, 135p, 137, 138, 162, 163, 204, 207, 238, 258p, 259, 262p, 263, 264, 279, 305, 336, 337, 343, 373, 382, 383, 386, 390, 423, 437, 464, 481 et passim
- sindici et procuratores, sindicatus officium, II : 3p, 5, 10p, 12, 49-51p, 53p-57p, 59, 75, 76, 111, 115, 129, 184, 185p, 189, 261, 352p, 353p, 359p, 360p, 364, 365p, 366p, 371, 377p, 383p, 385, 399p, 400, 440p, 442p, 451, 454, 464, 475p, - eorum electio vel nomina et juramentum, 2, 59, 86, 169p, 247p, 250p, 251, 341p-344p, 347, 416, 417p, 418, 420, 421p, 479, 480p, - salarium, 15, 445, - locumtenentes, 12, 13p-16, 52p, 53p, 54, 55p, 293, 303, 375, 390, 464, - adjuncti vel adjutores, 110p, 114, 129, 136, 145p, 147p, 148, 151, 152 (v. Baculi, Consilium), - priores, olim sindici, II : 8, 24p, 25, 39, 40p, 249, 250
- sindici et procuratores, sindicatus, III : passim, - eorum electio vel juramentum, 66, 67, 119p, 120p, 164p, 198, 217, 220p, 221, 245, 246, 305, 307p, 308, 310p, 388-390, 463-465p, 531p, 532, - ordinatio super eorum creatione, 351, - depositio de sindicatu, 310, - substitutio in sindicatu, 183, 221, 222, 224, 230, 320, 333, 349, 359, 392, - sindici olim vel anni precedentis, 123, 199, 465, - salarium, 143, 146, 159, 500, - sindici exempti vel non a sulutione certarum impositionum, immunitas sindicatus, 82, 83p, 359, 441, - sindicus septimanarius, 222, - protestas eorum eligendi consiliarios, secretarium et receptorem, 72, 199, 200, - jurisdictio civitatis vel sindicorum, judices causarum criminalium, 95, 130, 168, 202, 335, 480, 498, 501, 517, - potestates a consilio generali sindicis datae, 188, 189, 485, - ordinatio vel protestatio contra sindicos qui ad consilium non veniunt, 438, 470p, - insultus contra sindicos, 259, 275
- IV : - [Gebenn.], passim, judices criminales civitatis, 280, primus sindicus, 5, sindici praecessores, 347, - praeteriti, 94, - sindicorum baculi, 8, 28, 274, - sindicario nomine, 210, 241, 263-265, 278, 328, 350, 392, 393, 395p, 450 (v. Creatio, Electio sindicorum), - Aquiani (Évian), 458, - Crusillie (Cruseilles, Hte-Savoie), 46, - Thononii (Thonon), 178
- sindici et procuratores civitatis, sindicatus, V : - [Gebenn.], passim, eorum electio vel creatio, 1, 90-92p, 170, 243-245, 270p, 271, 299-301, 364p, 429-431p, 502, 503, juramentum, promissiones, 130, 431, privare sindicatu, 198, substitutio in sindicatu, 77, 193, 195-198, 214, 217, 261, 373-376p, 377p, 379, 380p, 381p, 383p, 384, 390, sindicatum refutare, 92p, olim sindici, antecessores, s. depositi, 126, 223, 373, 435, sindici remoti vel anni lapsi, 92, 364, 429, proponunt materias in consilio, eorum absentia, 1, 2, 238, baculi, 195, 198, constituunt consiliarios, secretarium et receptorem, 1, 92, 170, 171, 364, 503, jurisdictio eorum, 17, 57, 156 et passim (v. Crimina), substitutio procuratorum ad causas audiendas, 307, 324, redditio computorum, 92 (v. Grossi dierum Martis, Torchiae), - Annessiaci, 20, 264, - Aquiani, 364, - Bonae, 191, - Lausannae, 169, - Morgiae, 365, - Villenovae, 20
- sindici et procuratores civitatis, VI : - [Gebenn.], passim, eorum electio vel creatio, 1, 20, 21p, 22, 101, 102p, 173, 174p, 175, 236, 237p, 259p, 260, 289, 290p, 291, 331p, 332, juramentum, 22, 23, 102, 138, 175, 237, 260, 298, instrumentum vel litterae sindicatus, 160, 171, privatio consilii, 128, substitutio in sindicatu, 129, 133, 138, 298, 299, 363, 364p, sindici inferius et superius, 21, 174, olim sindici, 23, 25, 48, 49, 58, 59, 89, 107, anni nuper lapsi, 21, 102, moderni, 102, 107, primus sindicus, 286, sindicario nomine, passim, baculi sindicatus, 169, 373, jurisdictio post solis occasum, 233, judices causarum criminalium, 11, 12, 125, 126, 216, 238 (v. Causae, Crimina), in tempore pestis, 125, grossi diebus Martis, 129, 130, 363, absentia in consilio, 281 (v. Officiarii, Remissio), - Aquiani, 214
- sindici et procuratores, sindicatus officium, VII : - civitatis Gebenn., 97, 173p, 276 et passim, eorum electio vel cretatio, 6p, 7, 29, 59p, 60p, 61, 67, 115, 117, 118p, 175, 185p, 238p, 239p, 315, 316, 394, 395p, juramentum vel promissio, 7, 61, 118, 185, 239, 395, sindici substitui, 25, 53, 148, 377p, 379, 434, substitutio quoad causas, 7, 38, 40, 61, 118, 174, 185, 186, 239, 316, 395, sindici moderni, 6, 14, 60, salarium, 318, franchesia, 85, baculi, 161, 258, primus sindicus, in officio sindicatus praesidere, 355, 405, judices causarum criminalium, 111, 121, 266, 338 (v. Casus, Crimina), jurisdictio nocturna, 206, post solis occasum vel ortum, 5, 401 (v. Remissio), sindicario nomine, 50 et passim, - Aquiani, 99, - Morgiae, 350, - Ruppis, 296
- sindici et procuratores civitatis Gebenn., VIII : - eorum electio vel creatio, 20, 22, 84p, 85, 143, 144, 214-216, 288, 289, 291, 292, 344n, 351, 353, 355, 358, 375p, 377, 400, 402, 420-424, - juramentum, 85, 144, 222, - substitutio, locumtenentes, 3-7, 11, 22, 84, 85, 144, 216, 228p, 229p, 230, 250, 251p-253p, 254, 269, 273, 276, 292, 341-344, 355, 356, 363-365, 367, 368, 370p, 372, 384-392, 394, 396-400, 402, 418p, 420, 424-426, 441p, 443-446p, 452, 454-457p, 468-473p, - demissio, deposito, 345, 351, 355, 358n, 370, 373, 377, 380n, 387, 390, 393, 396p, 402, 406, 417, - eligat unusquisque quatuor consiliarios, 214, 215, - judices causarum civilium, 84, criminalium, 77, 106, 115, 144, 184, 196, 197, 208, 209, 237, - officium clavarii exercentes, 63, 75, - salarium, stipendia, 417, 439, - sindicatus tor[men]tum, 374
- sindici et procuratores civitatis, IX : - [Gebenn.], 9, 15, 19, 27p, 31, 33n, 39, 41, 64, 103, 355, eorum electio seu creatio, 39-42p, 44, 48, 145-147, 184, 199, 249p, 252p-254, 264, 329, 330p, 333, 334p, 338, 363, 364p, remoti, 11, 14, 47, substitutio, locumtenentes, 9, 10p, 11p, 25, 31, 33, 47, 61, 62p, 64p-66, 68, 75, 102, 105, 106p, 108, 110p, 111p, 112, 113p, 118, 121, 122, 124p, 125p-129, 131, 144p, 217, 220, 232-234, 264, 298, 305, 309, 325, 444, 445, 459, 461, 465, 469, corum hora, 12, eorum merces, 6, 354, burgensem petentes, 357, judices, 388, judices causarum criminalium, 226, 285, 388, 389, in politica competentes, 9, in processionibus, 235, sindicario nomine, 22, ex superiore civitatis, 330, 334, eorum sessio, 364 (v. Baculi, Juramentum), - Crusilliae, 83
- sindici et procuratores, X : passim, - eorum electio, 1, 5p, 6, 8, 10, 11p, 12p, 13, 14, 24, 188, 189p, 191p, 192p, 193, 194n, 196, 210, 215, 305p, 306-310, 313, 317, 555-557, 591, - assisia, locus, 6, - locumtenentes, 158, 193, 375, - judices causarum criminalium, 284, 398, 437n, - sindici et cives Gebenn., 572, 573, - sindici et consilium Gebenn., passim, - sindici, homines et communitas Gebenn., 432, 433
- XI : -, – v. Syndici
Syndici
- XI : 15, 25, 26, 153, 172, 224n, 235, 262, 323, 361, 411, 415, 440, 526, 531, 539p, 549, 553, 563, 565n, 584, 587p, 639, - eorum electio, 1, 191, 193-196p, 376, 378p, 411, 412, 531, 533, - judices causarum criminalium, 454n, - pro audiendis differentiis, 13, 274, - protectores pupillorum, 179, - syndici annorum 1528-1531, 636
- XII : 27, 36, 45p, 56, 69, 73, 129, 132n, 133p, 135, 136, 151, 155p, 157n, 161, 175, 182, 184, 204, 206, 215, 220, 227, 236, 238p, 246, 252, 269, 272, 273, 275, 290, 291, 293-295, 307n, 329p, 341, 342, 345p, 350p, 360, 383, 384, 395n, 406n, 411, 541n, 551, 552, 592, 599, 601, 609, eorum electio, 157, 162, 202-204, 455p, 457, 459, 461, 593, 595n, auriculariter, 68-70, 204, per Consilium secretum, 297, 298, - excommunicati, 519n, - judices causarum criminalium, 322, 326, 333, 336, 353, 356, 374, 381, 433, - jurisdictio, 252, 280, 309, - officium relinquens, 373, - antiqui, 461, 484, - syndici et consiliarii, 177, 183, 204, 212, 215, 229, 231n, 239, 260, 271, 286, 288n, 293, 308, 320, 459p, 529, 538, 557, 591
- XIII : 22, 45, 74, 185, 279, 361, 416, - eorum electio, 138p, 140, 141, 424, 427-430, - judices causarum criminalium, 206, - réunis sans le Conseil, 461, - ne peuvent tout faire, 504, - semainier à la Maison de Ville, 553
-
Administrator episcopatus
- I : 162, 182, 184, 187, 192p, 195p, 199, 200, 201, 203, 212, 2l3, 217, 242, 243, 249, 251, 256, 446
- II : - Gebenn., 76
- IV : - civitatis, 230, 257, 294, 305, 308, 309 – v. Episcopus
- V : - episcopatus Gebenn., 309, 313, 357, 385 [episcopus Lausannensis], 400, 404p, 405, 406p, 408, 409, 411, 425, 438p, 439, 453-455, 457 (v. Episcopi), - subadministrator vel vicarius, 395
- VI : - Gebenn., 13, 59, 60, 74, 139, 318 – v. Episcopus Lausannensis
- VII : - Gebenn., - – v. Episcopus Lausannensis
- IX : - Gebenn., 38
Administratores
- III : -, – v. Abondance, Episcopi Gebenn.
- XI : - jurium et bonorum, 136, - justitiae, 13
Administratrix, IX : 131, 165
-
Advodiatores (avoyers), V : -
Advoyé (avoyer), X : -, – v. Sculteti
Advoyer (avoyer) XIII : - de Berne, 560
Avoyers
- XI : -, – v. Sculteti
- XII : - de Fribourg, 315
Sculteta domina (la femme de l'avoyer de Berne), IV : 399
Sculteti
- (avoyers), IV : 38, 211, - Berni, 38, 317, 330, 345, 346, 356-358, 360p, 367, 390, 399p, 414, ejus uxor, 399, 408, - Friburgi, 38, 317, - Solodori, 211
- (avoyers), VII : -, – v. Bernenses, Friburenses, Solodorenses
- (avoyers), X : - Bernae, 418, 530n, 561, 562, 573p, 574, 590, 596n, - Friburgi, 142, 217, 259, 262, 274, 435, 440n, 444, 583, 616, 617
- (avoyers), XI : - Bernae, 261, 599, 600, 601, - Friburgi, 1, 261
Scultetus
- (Schultess) Friburgi, I : 340, 342
- (avoyer) Bernensis, II : -
- (avoyer), III : -, – v. Bernenses, Friburgenses, Lucernenses
- (avoyer), V : -, – v. Berna, Friburgum
- (avoyer), VIII : - Bernae, 328n, - Friburgi, 291, 297, 329n
- (avoyer), IX : - Luchernae, 403, 412, - Solodorrensis, 248
- (avoyer), XIII : - Bernensis, 120
-
Bailli, X : - de Dôle, -
Baillivus
- I : - Divionis (bailli de Dijon), 421, 427, - Pologniez (bailli de Pologny, en Bourgogne), 430
- III : - Vaudi, 258
- IV : - Vuaudi (bailli de Vaud), 238, 330
- V : - Dyvonae, 470
- ballivus (bailli), IX : 371, 377, - de Exchallayn (Echallens), 162
Ballivi
- (baillis), X : -
- XI : 353, 610, - d'Échallens, 57, 359n, - d'Orbe, 359n, - Vallesii, 57, 122
- (baillis), XIII : - Augustae (Aoste, Piémont), 246, - Orbe, 275n
Ballivus
- VI : - Mandallaz, 283
- VII : - de Exchallens, 337, 385
- VIII : - Lausanae, 192, 463, 464n
- X : - Vallesii, 257, 341n, 429n, 430, 479n, 530, 531n, 548, 549p, 550p
- XII : 316p, 327n, - d'Échallens, 65n, 168n
-
Bandereti
- (bannerets), X : 217, 425, - de Romont, 233n, 589, 298n
- (bannerets), XI : 48, 85n, 266n
Banderetus Nyviduni, III : 283
-
Cambellani (chambellans), IX : 338, 365
Camerarius
- III : - ducis Sabaudiae, -
- X : - episcopi, -
Chambellan du duc de Savoie, XIII : 587
Chambellanus ducis Sabaudiae, X : -
-
Castellani
- II : - Bastidae, -, - Cursingii, -, - Galliardi, vel locumtenens ejus, 4, 93p, - Ruppis, 156, 157
- III : - Galliardi, 168, - Pinesii, 174
- V : - Annessiaci, 211, - Aquaebellae, 485, - Aquiani, 394, - Bellici, 211, - Bonae, 191, - Chamberiaci, 386, - Gaii (Gay), 76, 77, 136, 138, 196, 463, vicecastellanus, 348p, - Galliardi, 393, vicecastellanus, 272, 372, - Grandisonis, 51, 52, - Montislupelli, 492, - Pineti, 191, - Samoen (de), 282, - S. Mauricii, 343, - Seysselli, 211, - Terniaci, 17
- VI : - Bex (de), 368, - Galliardi, 236, - Morgiae, 370, - Nyviduni, 20, - Terniaci, 206
- VII : - Argentinae, 431, 434, - Exchalens (de), 337, - Galliardi, 96, 232, 296, 418, - Gay, 228, - Morgiae, 158, 160, 230, 231, 350, - Nyviduni, 107, 132, - Ruppis, 296, - ducis Sabaudiae, 225
- IX : - mandamentorum, 194
- X : - ducis Sabaudiae, 486p, - Balleysonis, 239, 241, - Bellerippae, 231, - Bonae, 48p, 49, 52, 5658p, 59, 186, - Chamberiaci, 80, - Confignonis, 370, - Dogveni, 498, - Faucigniaci, 484, - Gaii, 522, - Galliardi, 33p, 64, 73, 75, 80, 81, 85p, 97, 141, 199, 246n, 255n, 317, 318p, 343n, 603p, 604, 606, 619, - Hermentiae, 241, - Romont, 589, - Rotuli, 229, 235p, 239, 264, - Terniaci, 70, 110, 413, 504, - Viriaci domini, 225
- XI : 154, - Jussiaci Episcopi, 129, - Pigneti, 415p, - Musso, 548n
- XI : - ducis Sabaudiae, 588, - Aquiani, 603, - Bonae, 372, - Divonae, 435n, - Gai, 92, 93n, 95n, 98n, 99, 100, 101n, 103, 109, 118p, 119, 141n, 166, 216p, 223n, 456, 487n, 504n, 536, 605, - Galliardi, 90, 91, 98n, 161, 162, 165, 171n, 198n, 238n, 432n, 433n, 584, 589, 590, 624, 638, ejus locumtenens, -, Nyviduni, 207n, 464, 465n, 466, 472, - Rotuli, 561, - Seysselli, 167, 231, 524, 546, - Terniaci, 29n, 35, 42n, 94, 98n, 99, 100n, 108, 109n, 164,168n, 425, 541, 567, 589, - Thononii, 19, 357n, - Viviaci, 538, 539, - oppidorum patriae Vaudi, 324, 465n
- XII : - Balleysonis, 140, - Castelleti, 346, - Estavay, 351, - Gaii, 39, 431, 432, 583, - Jussy, 534n, - de Mons, 1p, - de Montagnier, 338, 339p, 340, 343n, 347, - Montisveteris, 41, - Nividuni, 244, - Pineti, 534n, - Rotuli, 1p, 41, - Ruppis, 559, - Terniaci, 215, 480, - Thiez, 534n
- castellaniae, XIII : 135, 169n, 450, 451, 457, 473, 496, 502, 519, 530, 544, 556, 558, 565, 568, 570, 639, - Baden, 617, - Balleyson, 170n, - Bellerive, 505, - Bonne, 232, - Capituli (du Chapitre), 309n, 451, 457, 484-486, - Cartigny, 184, 484, 485, 524, 539, - Céligny, 574, - Compesières, 462, - Divonne, 159, - Douvaine, 274n, - Echallens, 275, - Gaillard, 22, 131, 142n, 151n, 163, 259n, 451, 457, 461, 485, 492, 530, 543, 567, 573, 578, - Gex, 88n, 135n, 148n, 161, 162, 163, 165, 229, 259n, 266, 267, 449n, 450n, 463n, 464, 479, 500, 505, 530p, 531n, 533n, 546n, 559n, 562, - Hermance, 170n, - Île, 600, 601, - Jussy, 439, 451, 484, 485, 516, - La Cluse, 391, 533n, - Morges, 266, 297n, - Mornex, 49n, - Nyon, 266, 433, 434n, 482n, 509, 530p, - Peney, 259n, 442, 451, 458, 478, 484, 492p, 503p, 560n, 568, - Rouelbeau, 573, - Saint-Julien, 40n, - Saint-Victor, 451, 458, 485, 505, 524, 534, 574, - Seyssel, 518, - Ternier, 58, 71n, 143, 166n, 180n, 199n, 202n, 259n, 260n, - Thiez, 451, 457, 484, 485, 494, 495, 521, - Thonon, 198, - Troches, 55n, - Vevey, 605
Castellanus
- (châtelain), I : 59, 67, 117, 164,165, 170, 171, 176, 184, 190, 194, 213, 214, 252, 259, 267, 269p, 271, 273, 276p, 289, 306p, 309, 310, 322, 323, 329p, 333, 340-343, 347p, 349-351, 355, 358, 359, 367, 370, 373-377, 380, 382-384, 400, 403-405, 410, 411, 418, 424, 425, 430, 439, 444, 447, 448p, 450-452, 456, 459. 469, 472, 474, 477, 480, - Castellanus castri Galliardi, v. Gailliardi castrum, - Castellanus Terniaci, 416, 417
- II : - civitatis Gebenn., concastellanus (châtelain de l'Île), 2, 11, 22p, 23p, 30, 33, 34, 49p, 50, 65, 76, 91, 94-96p, 100p, 101, 111p, 150, 160, 175, 177, 179, 180p, 183p, 212p, 213p, 229, 240, 242, 252, 253, 257, 274, 289, 300, 321, 327, 338, - locunentes ejus, 111p – v. aussi Locumtenens vicedompni
- III : - civitatis Gebenn. (châtelain de l'Île, soit lieutenant du vidomne), juramentum ejus, 16, 18, 44, 46, 94p, 95, 97, 100p, 101, 105, 106, 118p, 127-129p, 134, 142, 149, 158, 163, 171, 174, 177, 178, 184, 186, 199, 214, 215, 225, 227, 284, 310, 326, 334, 413, 486, 501 – v. Locumtenens vicedompni
- (châtelain), IV : - Gaii (de Gex), 211, - Galliardi (de Gaillard), -, - Pineti (de Peney), 198, - Terniaci (de Ternier), 171, 188
- IV : - civitatis, 196, 356, 362, 370, 377, 380, 383, 394, 395, 402, 406, 440 – v. Vicedompnus
- V : - Gebenn. (châtelain de l'ìle, soit lieutenant du vidomne), 108, 202, 205, 207, 250, 283, 298, 358, 409, 427,461p, 462, 467, 473 – v. aussi Locumtenens vicedompni
- VI : - Gebenn., civitatis (châtelain de l'Île, soit lieutenant du vidomne), 38, 53, 60, 61, 64, 68p, 70p, 79, 110, 111, 117, 119, 120p, 125, 126, 141, 142, 159, 163, 165p, 167, 171, l72p, 186, 188, 189, 191, 192, 194, 198-200p, 211p, 225, 237p, 239-241, 245, 298, 313, 328, 334, - ejus juramentum, 85, 133, 218, 241 – v. aussi Locumtenens vicedompni
- VII : - Gebenn. (châtelain de l'Île, soit lieutenant du vidomne), 217, 246, 257, 415 – v. aussi Locumtenens vicedompni
- VIII : - Insulae seu vicedompni Gebenn. (châtelain de l'Île, soit lieutenant du vidomne), 4, 245, 462, 469, 470, - ducis, 288n, - Galliardi, 203n, 366n, 407, 467n, - Gay, 232, - Pigneti, 203n, - de Serrason, 55
- IX : - capituli Gebenn., 176, - Bonae, 204, - Bonevillae, 204, - Crusilliae, 83, 241, 323, - Gaii, 14, 184, 204, 371, 392, 398, - Galliardi, 47n, 160, 343, 365, 399, 431, - Gebenn., 19, 20, 28, 89, - Pigneti, 314, 321, - Ruppis, 277, - Terniaci, 393, 442
- X : - Insulae seu vicedompni, 317p, 318p, 337, 412, 415, 619 (v. Ducis), - Pineti (Peney), 259
Concastellanus, II: -, – v. Castellanus
-
Coadjutor
- V : -, – v. Hospitale pestiferorum
- VI : -, – v. Hospitale Palaci
- VIII: - hospitalerii, 236
- IX : 443, - episcopi, 36n, 38, 45, 113
-
Collateralis
- V : - consilii Chamberiaci (secrétaire ou sautier), 318, 452, 455
- VII : - Provane, 352
- VIII : 472
- (magistrat judiciaire (cf. Statuta Sabaudiae, Genève, 1512, chap. II, fol. vj)), IX : 306, 307, 338, 477
- XI : -
- XIII : -
Collatéraux, X : 623, 624
-
Comandator civitatis, IV : 233 – v. Episcopus
-
Commissaire, XIII : - des reconnaissance, -, - des terres de Chapitre, 486
Commissarii
- (commissaires), I : 124, 162, 163, 164, 256
- commissiones, II : 5, 13, 14, 32, 161, 182, 246, 255-258, 264, 276, 279p, 284, 288, 327, 340, 355, 399, 425p, 426p (v. Consilium), - ducis Sabaudiae, 33, 34p, 35, 38, 39, 45p, 94, - prothocolorum, v. Prothocola
- III : - commissiones, commictere, commissarii et arbitri, 72, 167, 169, 171, 174, 184, 185, 191, 193, 209, 212, 219, 240, 276, 320, 376, 400, 417, 422, 459, 460, 471, 476p, 486, - commissarii in computis, v. Computa civitatis, Rotuli, - ducis Sabaudiae : ad custodiam episcopatus deputati, 274n, 275, 283n, 285, 286, 290, 291p, 301, 303, 304, 314, 335, ad exigendum novum vectigal pro nundenis Gebenn., 435-437, 446p, 453, 473p, 476, 489p, 494p, 495, - episcopales, 83, 173p, 288, 289, 328, 332, 432
- commissiones (commissaires, missions), IV : 3, 14, 17, 66, 70, 79, 96, 108, 111, 127, 128, 237, 268, 297, 307, 421, 422, 428p, 430p, passim, - ducales, 296p, 297, 307, 308p-310, 375, 376p
- commissiones (délégations du Conseil, chargées d'examiner une affaire et de faire rapport ; nous n'avons pas relevé l'emploi constant du verbe commictere), V : 158, 193, 362, 371, 410, 454, 462 et passim (v. Visitatio), - commissarius super moeniis, 343
- commissiones, V : - commissarii ducales, 47, 302p, 303, 322, 393, - in facto nundenarum, 379, 381, 383, 396, 399, 400, 465, 466p, 468, 473, 474p, 482, 485, 486, 488, 500, - in facto subsidiorum, 390, 391, 422p
- V : - commissarii et receptores extentarum, 435, - civitatis, 331, 362, - Terniaci, 286, 295, 297, 311, 328, 329p, 352, 362
- commissiones, VI : - (délégations du Conseil, mandats), 2, 8, 10, 20, 27-29, 82p, 94, 125, 159, 170, 208, 253, 254, 260, 283, 286, 336, 360, 368 (nous n'avons pas relevé l'emploi constant du verbe commictere) (v. Experti), - ducales, 338, 340, - extentarum civitatis, 143, 162, 171
- commissiones (délégations du Conseil, mandats), VII : 14, 45, 85, 89, 135, 200, 235, 296, 299, 349, 394, 398-400, 403 (l'emploi constant du verbe committere n'a pas été relevé), - vicutalium, 221 (v. Deputati, Experti, Litterae), - ducales, 162, 221, 318, 320, 324, - extentarum civitatis, 60, 88, - protocollorum, 288
- (commissaires), VIII : 136, 225, 238, 249, 257-259, 263, 273, 274p, 401
- IX : 111, 130, 132, 135, 136, 138, 140, 144, 161, 162, 330, 337, 463, - ducalis, -, - episcopales, 259, - extentarum, 48
- commissi, committere, X : 62, 63, 66, 82, 231, 234, 236p, 240, 252, 254, 258n, 262, 266, 267, 270, 271n, 272n, 273p, 281, 289p, 316, 323, 338, 361, 383p, 388, 400, 407, 466, 472, 477, 493, 499, 555, 568
- XI : 98p, 107
- XII : 10, 11, - recognitionum et extentarum, 343
- XIII : - armigerorum, 117, - hospitalis generalis, 351, 352, 356, 361, 369, 452, 572, 573
Commissarius
- III : - extentarum civitatis, 127
- IV : - appostolicus, 256, - imperialis, 118, 119p, 120, 122, 127
- V : - imperialis, 277, - parlamenti Parisius, 246
- VI : - deputatus parte imperatoris et ducis Sabaudiae, 168, - rotuli, 19-20
-
Consiliarii
- consiliatores, consules (conseillers), I : 28p, 49, 108, 112, 238, 256, 265
- consules, IV : 49, 69, 76, 94, 95p-97, 102, 111, 116, 138, 168, 178, 179, 181, 194-196, 244, 246, 255p-257, 260, 261p, 270, 276, 277, 336, 338, 339p, 346, 348, 371, 372, 376, 410, 435, 455 et passim – v. Consilium
- V : - Annessiaci, 20, - Gebenn., v. Consilium
- consulares, VI : 23, 25, 156, 332 et passim, - electio per sindicos, 102, 104, 110, 175, 237, 285, 335, 369, - absentia consiliariorum, 25, 123, 256, - eorum juramentum, 104, 110, 175, 335, 369, - stipendia, 25, 39 – v. Consilium
- VI : - confratriarum, v. Confratriae
- consules, VII : 7, 108, 209 et passim, - eorum electio, 61p, 73, 101, 240, 309, 396, 397, 410, 412, - juramentum, 61, 73, 309, 318, 397p, - consiliarii morosi, 355, 368, - absentes, 73, 181, 242, 318 – v. Consilium ordinarium
- consulares, consules, VIII : -, – v. Consilium ordinarium
- X : - consules civitatis Gebenn., 3, 5, 12, 14, 20, 27, 36, 42, 69, 84, 94, 103, 106-108, 124, 127p, 129, 142p, 168n, 171, 175, 185n, 192, 194p, 196p, 207, 210p, 218, 230, 237, 251, 256, 258, 263, 266, 268, 273, 276, 277, 302, 306, 364, 366, 367, 379, 403, 434, 600, deficientes, recusantes, rebelles, 5, 13, 97, 98, 202, 210, 219, 220, 250, 354, 404, 423, 427, relevantes conclusiones consilii, 35-37, 427, eorum electio, 5, 7, 22, 28, 196, 202, 210p, 224, 343, paucitas, 289, 292, 466, 469, 480, 489, 495, 508, sex electitum syndicis, 444 (v. Syndici et consiliarii), - ducis Sabaudiae, v. Consilium ducis, - extraordinarii, 12, - quinquagenarii, 44, - Vallesii, 429n, 430
- XI : 27, 159, 225, 325, 377, 526, - deficientes, 229, 525, - electi, 245, 536p, - perhibentes testimonia coram consilium episcopale, 416, - recusantes officium, 413, 414, - revocati, 224, - rursum electi, 224
- XII : 71, 102n, 433, 517, - eorum electio, 55, 70, 98, 480 (v. Consilium), - nomina, 47n, 437n, - excusati, 75, 447, - non venientes in consilio, 244, 271, 272, 344, 360, 447p, 448, 505, 506, - obitus, 55, 98, - omnes intersint in processu, 8, - rescissi, 480, - [militum], -
- XIII : 385, - eorum major pars, 65, - exemptus a consilio, 164, - probi et experti, 314, - non venientes in consilio, 41, 82, 84, 136, 144, 163, 164, 436, 515, - a secretis, 148, - secreti, 394, - Bernenses, 422
Consiliarius, IV : - Berni, 408, - perpetuus ad vitam constitutus, 5, 95
Gentes consilii ordinarii (les membres du Conseil), IV : 132
-
Consules
- I : -, – v. Consiliarii
- V : - pro sindicis, 196, - proconsiliariis, 39, 128, - c. et cives Turicienses, 469
- VII : - et gubernatores Nyviduni, 107 – v. Confratriae, Consiliarii
- VIII : - confratriarum, 155, - hospitalis pauperum verecundorum, 121, 123, parlamenti Dole, 44
- IX : - Luchernae, 403, - Solodorrenses, 248
-
Deputati
- V : - ad exigendum arreragia, v. Arreragia, - ire obviam episcopo, v. Obviam ire, - super differentiis, 191, 193, 203, 433, 460
- deputandi, VI : passim – v. Erreragia, Gabella, Victualia
- deputare, VII : 11, 25 et passim, - pro fossalibus S. Gervasii, 183, 190, 192, 201, - pro custodia praesidentis Dyvionis, 377, 378p, - pro pane, 304 – v. Commissarii
-
Gouverneur de Vaud
- XI : -
- XIII : -, – v. Gubernator Vaudi
Gubernator
- II : - patriae Vaudi, v. Vaud, - civitatis, 92, 110
- IV : - generalis ducatus Sabaudiae, 310, 342p, 345, 353, 359p, 361, 380, 389 (v. Breissiae), - Breissiae (le gouverneur de Bresse), 117, - Vuaudi (du Pays de Vaud), 330
- V : - generalis Sabaudiae, 74, 75, 87, - Breissiae, v. Castriveteris dominus, - Burgondiae, v. Orengiae princeps, - Nyceae, v. Eyriaci dominus
- VI : - Bressiae, 87, - patriae Vaudi, 246, 324, - de Challes, 44, - personnae episcopi, v. Episcopus Niciensis
- VIII : - Breysiae, 371, - Vaudi, 172, 463, - Vercellensis, 209n, 210
- IX : - Burgondiae, v. Burgondia, - Vuaudi, v. Vuaudi patria
- X : - Vuaudi, -, - S. Mauritii Aganensis, -
- XI : - Alii (Aigle), 559, 565, - generalis [Sabaudiae], 358
- XII : - artillieriae, -, - civitatis, locumtenens episcopi, 454p, 463, 464
- XIII : - Vaudi, 61n, 66, 74n, 218n, 226n, 228n, 260n, 293n, 321n, 324, 326n, 327n, 329, 333, 337n, 341n, 343n, 355n, 390n
Gubernatores
- II : - civitatis, 92, 110
- IV : - (cour de l'évêque), 36
- V : - Breissiae, v. Castriveteris dominus, - Burgondiae, v. Orengiae princeps, - Nyceae, v. Eyriaci dominus
- (autorités municipales), V : - Bisuncii, 495p, 500, - Lausanna (de), 169, - Secusiae, 499
- VII : - Morgiae, 158 – v. Consules, Fratres Minores
-
Major de Crans, XI : -
-
Officiarii
- (officiers), I : 171, - temporales (officiers temporels), 280, 281, 397
- (officiers), II : 49, 52, 231, 235, 263, 289, 344, - civitatis, 93, 129, 175, 287p, - ducis Sabaudiae, 104, - episcopales, 4, 51, 75p, 205, 243, 272, 287, 316 (v. Clientes, Gentes, Servientes), - Terniaci, 285, terrae Gaii, 11
- III : 166, 204p, 220, 227p, 235, 239, 314, 347, - civitatis, 291, - comitis Gebenn., 203, - ducis Sabaudiae, 239n, 258, - episcopales, 97, 248, 438, 468 – v. Vicedompnus
- IV : 410, - episcopales, 50, 66, 75, 85, 169, 345, 437, 441, - ordinarii, 360, - Gaii, 280
- eorum officia, V : 44, 50, 66, 73, 78, 89, 102, 145p, 151p, 155, 159p, 173, 193, 327, 366, 373, 410, 424, 450, 461, - ducales, 431, - episcopales, 126, 128, 134, 137, 159, 164, 189, 205, 235, 254, - spirituales et temporales, 269
- VI : - civitatis, 332, 361, 371, - ducales, 7-9, 15-16, 25, 36, 46, 67, 120, 152, 230, 232, - episcopi, 11, 16, 41, 91, 241, - vicedompnatus, 133
- VII : 142, 311, - civitatis, 14, 363, - hospitalis pestifferi, 15, 28, 32, - ducales, 79, 87, 96, 248, 249, 310, 319, 349, 359, 422, - episcopales, 112, 153, 24, 252, 320, 408, - vicedompni, 137, 153, 243, 294, 350, 364p, 429
- (officiers), VIII : - civitatis, episcopi, 68, 71, 114, 168, 182p, 187p, 212, 363n, 380, 457, 464, - ducis Sabaudiae, 195, - Gaii, 223, - Galliardi, 374, - justitiae, 188, - vicedompnatus, 103, 169, 244
- (officiers), IX : 8, 90, 124, 182, 236, 318, - civitatis, 331, 367, 396, 414, - comitales, 239, - ducales, 264, 276, 322, 323, 325, 328, 330, 338, 343, 352, 398, 476, 477, 479, 480, - episcopales, 4, 9, 23, 41, 45, 49p, 78, 102, 124, 179, 196, 197, 202n, 215, 227, 257, 274, 282, 298, 304, 315, 341, 342p, 365, 369p, 371, 397, 398, 420, 449, 463, 464, 473, - vicedompnatus, 105, 111, 124, 136, 138, 189, 257, 369, 395, 432, - Gaii, 419, 447, - Galliardi, 20, - hospitalis, 58, - judicariae excessum, 196, - justitiae, 181, 198, - Nyviduni, 60, - de Orba, 66, - procuratoris fiscalis, 368, - Ruppis, 277, - Sancti Cirici, 216, 217p, - Terniaci, 279, 457
- X : 231, 246, 344, 377, 463, - circonvicini, 31, - justitiae, 83, 455, - Gebenn. : civitatis, 454, 472, 506, episcopi, 249, 281, 286, 343n, 368, 433, 437, 487, 575, 593, 619, fiscariae, 389, - ducales, 66, 107, 108, 112, 119, 123, 197, 199, 201p, 252, 268p, 276, 279, 283, 355n, 465, 486, 609, 610, - Chamberiaci, 15, 18, 21, 27, 107, 135, 167, temporales, 42, 57, 73, - Gaii, 83, 84p, 283, - Galliardi, 99, 269, 378, 421n, - Terniaci, 27, - domini de Arbusignier, 234, - comitis Gebennesii, 235, 246, 292, - Rotuli, 264, - Viennae, 529
- XI : 21, 465, - Domus communis, 15, 29n, 94, 153, 188, 408p, 566, - ducis Sabaudiae, 18, 24, 69, 192n, 197n, 249n, 442, 586, 588, 589, 591, 621, 623, - episcopi, 23, 77, 106, 145n, 216, 510, 560, 584, 587, - locumtenentis, 518, 557, 558, - militum, 321, 498p, 499, - procuratoris fiscalis, 188, - Terniaci, 589, 590, - Viviaci, 538
- XII : - civitatis, 50, 99, 144, 147, 151, 164, 176, 227p, 290, 358, 397n, 410, 490, 533, 554, 564, 568, - episcopi, 193p, 307, 316, 317, 324, 342n, 376n, 401, 411n, 416, 510n, 520n, - inquisitionis fidei, 353, - locumtenentis, 197, 201, 273, 275, 329, 500n, 501, 526, - militum, 378p, 394, - procuratoris fiscalis, 273, - ducis Sabaudiae, 22n, 63n, 83n, 90, 134, 363n, 586
- XIII : 293, - civitatis, 37, 64, 154, 217, 293, 297, 311, 369, 481, 486, 519, - episcopi, 17, 44n, 46n, 88n, 110n, 127, - revocati, 598, - locuntenentis, 38, 50, 56, 144, 170n, 176n, 359, - mandamentorum, 439, 485, 578, S. Victoris, 574, - monetae, 361, 373
-
Praeses
- VII : - Sabaudiae (le président du Conseil ducal de Savoie), 200, 320, 323, 325p – v. Camera computorum
- IX : - camerae, -
- X : - [consilii Chamberiaci residentis], 19, 623, 624, - de Dollaz (Dôle, Jura), 346, 352n, - président de la Chambre des comptes de Savoie, -
- XII : - [d.] (magistrat savoyard), 15
Praesidens
- IV : - Gebenn., d., 444
- V : - consilii ducalis vel Chamberiaci residentis, 395, 423, 458, 459 (v. Dyvone, d., v. aussi Consilium), - camerae computorum Chamberiaci, 95, 149, 213, 214, 440, 452 (v. Camera, Magistri)
- VI : - camerae computorum Sabaudiae, v. Camera, - (praeses) consili ducalis Sabaudiae, praesidens Divonae, 6, 10, 12, 16, 49p, 217, 258, 259, 338, 346 (v. Consilium), - (praeses), Mesire, Meysieres, 188, 211, 217
- VII : - consilii ducali Sabaudiae, Dyvonae, 11p, 20, 23, 53, 56, 91, 98, 336 (v. Consilium), - de Deyria, 326, 423, - Dyvionis, Burgondiae, 373n, 374p-380p, 381-384p, 385, 386, 387p, 388, 394p, 405, 427, - Gebennesii, 75, - locumtenens ispius, 76p, 77p, 78
- praeses, VIII : - ducalis, -
- praeses, IX : - Chamberiaci (président du Conseil résidant à Chambéry), 86n, 87, 89, 91, 92, 118, 121, 131p, 164, 177, 179, 189, 254, 256, 284, 393, 395, 399, 418, 463, 464, 471, 472p, - Annessiaci, 204
- XII : - p. et consilium Chamberiaci, 204, 233
Presidens, I : - Divioni (président de Dijon), 410, - principis Pedemoncium, 406-408
-
Regentes [Sabaudiae], V : 210
-
Sigillifer
- sigillifert (porte-sceau), I : 306, 443
- (chancelier) episcopi Gebenn., VI : 77, 96, 156, 380
- (chancelier) episcopi Gebenn., VII : 77
- (garde-scel) episcopi Gebenn., VIII : 14, 326n
- (sigillateur), IX : 312
- X : 158
- XI : - bossetum vini, -
- XIII : - civitatis, 53, - espiscopi, 70
Sigillifert (porte-sceau) episcopi, II : 173
Sigilliffert, sigillifer (porte-sceau), episcopi Gebenn., III : 115, 124
-
Subadministrator episcopatus Gebenn., V : 395
Viceadministrator episcopatus, I : 459, 463
-
Vicecastellani, V : -, – v. Castellani
Vicecastellanus
- I : 280, 415
- VIII : - Gebenn., 294
-
Vicedognus, vicedompnus (vidomne), I : 6, 18, 19, 23, 29, 30p, 31p, 33, 35, 64, 75, 93, 95, 96p, 99, 110, 111, 112p, 113, 117, 121, 123, 141, 146, 164, 183, 185, 186, 196, 214, 234, 237, 251p, 252, 259, 219, 271, 280, 291, 375, 404, 418, 448, 449, 451, 454, 456, 457, 459, 469, 480, 482, 483, 484
Vicedompnus
- civitatis Gebenn., officium vicedompnatus, II : 4, 9p, 10p, 51, 89, 119, 123p, 129, 136, 138, 154, 180, 244, 245, 455n, - juramentum ejus, 119, - curia, 20, 49p – v. aussi Locumtenens, Servientes
- civitatis Gebenn., constitutio vel juramentum ejus, officium vicedompnatus, III : 128, 208, 227, 236p, 248, 269, 346, 479, 509, 511, - officiarii vel familiares ejus, 214, 260, - scriba, 269, - curia, sergenteria vicedompnatus, 426, 512, - curiales, 83 – v. aussi Locumtenens, Servientes
- civitatis Gebenn., IV : 75, 77, 147, 172, 178, 182, 224, 228, 241, 247, 248, 273, 300, 313, 330, 331, 339, 345, 346, 370, 382, 383, 404, 412, 429, 456, 459 – v. Locumtenens
- Gebenn., officium vicedompnatus, V : 6, 25, 27p, 28p, 37, 56, 72, 84-86, 89, 90, 134, 153, 172, 193, 196, 206, 261, 266, 277p, 290, 295, 324, 346, 366, 373, 398, 410, 412, 452, 470, 471, - constitutio et juramentum, substitutio, 15, 185, 375p, 380, - curia vicedompnatus, ejus servientes vel familiares, 50, 66, 81, 102, 108, 109, 184, 193, 394, 495, - bancha curiae, 472, - Vicedopni vel locumtenentes vicedompni, v. Locumtenens, Scriba
- Gebenn., offitium vicedompnatus, VI : 11, 19, 99, 130, 133, 169, 224n, 235, 245,250, 270, 281, 289, 296, 298, 305, 313p, 319, 347p, 351, 365, 369, - officiarius vicedompnatus, 133, - clericus vel secretarius, clericatura, 235, 272, 289, - v. aussi Locumtenens, Servientes
- Gebenn., VII : 18, 24, 27, 28, 38, 40, 46, 49, 52, 54, 57, 60, 62-64, 67, 83, 85, 91, 97, 98p, 108, 111, 122, 123, 137, 143, 153p, 171, 173, 180p, 193, 220, 222p, 223p, 230p, 231p, 233, 234p, 242, 243, 247, 248p, 250, 263p, 270, 273, 275, 270p, 294, 300, 301, 305, 308, 312, 317, 319p-324p, 326p, 327p, 331, 336p, 338, 341, 345, 348, 357, 364, 374, 387, 401, 402, 413, 429p, - praesens in consilio, 24, 61, 89, 90, 153, 273, 274p, 275p, 277, 289, 298, 300, 304, 307, 311, 315, 356, 398, 400, 402, 415, 430 – v. aussi Locumtenens
- VIII : 17, 23, 26, 27, 30, 37, 38, 41, 47, 51, 54, 72n, 73, 76, 77p, 80, 86, 91, 106p- 108p, 110, 111, 113p, 114p, 115, 118, 124p, 125, 132p, 133p, 135, 139, 141p, 145, 155, 163, 166, 175, 178p, 179, 183-185, 192, 193p, 194, 200n, 209, 210p, 225p, 228, 230, 232-235, 237 n, 238, 239, 241p, 245p, 246p, 248p, 252p, 253p, 259p, 260p, 263, 264, 272, 273p, 274, 283n, 305n, 337n, 339, 364n, 370, 379, 381, 387, 388, 391, 394, 395n, 402, 403, 407, 416, 422, 427, 429, 432 – v. Locumtenens, Procurator
- IX : 7, 33n, 37, 39n, 45p, 61, 72, 112, 119n, 124, 125, 131n, 144, 148, 156, 197, 251, 292, 310, 312-316p, 318, 329, 332p, 335p, 337, 345, 365, 367p-369p, 370p, 372, 375, 380, 388p, 392p, 393, 396p, 397p, 426p, 431-433p, 437p, 442, 466, 467, 479, 482, 484, gratis admissus in burgensem, 356, ejus locumtenens, - Seduni, 262
- (vidomne), vicedompnatus, X : 21, 36, 37, 46, 53, 70, 90, 94, 97p, 98p, 99, 100, 101p-104p, 105, 106, 107p, 112, 123, 127p-129, 131, 136, 137p, 142, 144, 146n, 147-149, 162n, 173, 177, 179p, 181n, 182, 183p, 185, 187, 222, 317p, 318p, 343n, 347n, 355n, 376n, 377p, 382, 384, 391, 401, 406, 407, 413, 453, 466, 486-488, 615, 622, - Seduni, 456, 461, 548, 549
- (vidomne), vicedompnatus, vidompnal, XI : 46, 65n, 66n, 68np, 70n, 72n, 73, 75, 76p, 77p, 78, 79, 80p, 81, 83n, 85n, 90, 91, 96, 104, 106n, 111n, 120n, 129n, 145n, 171n, 192n, 198n, 238n, 247, 248n, 249n, 257, 284n, 302, 338p, 339p, 343, 347n, 489, 490, 494, 510n, 511n, 518n, 519, 520p, 521n, 578, 582-584, 592, 602, 629, 631-633, 637, 638, - ejus locumtenens, -
- (vidomne), vicedompnatus, vicdompnal, XII : 28n, 29, 43n, 141, 160n, 267n, 283n, 309n, 588
- vidomnat, XIII : 158n, 387, 427, 444, 495, 602p, 609
-
Vicesgerens
- (mandataire), IV : 393
- locumtenentis d. vicedompni, V : 273 – v. Castellanus
b. Justice et police
Cette catégorie regroupe principalement les offices et fonctions dont la responsabilité centrale est l’exercice de la justice, le jugement, l’instruction judiciaire, les procédures devant les tribunaux, ainsi que l’assistance aux autorités judiciaires. Y figurent les juges, magistrats, procureurs, officialités ecclésiastiques et civiles, ainsi que leurs suppléants et auxiliaires impliqués dans l’examen, la décision et l’exécution des affaires juridiques aux niveaux central et local.
Abilitati vicarii, IX : 14
Vicarii
- I : 144, 149, 201p, 202, 213, 214, 221, 222, 227, 256, 257, 268p, 269, 273, 276, 279, 281, 282, 284, 285, 290, 291, 294, 296, 298, 299, 304, 309, 311, 322, 325, 326, 329p, 331, 332, 334, 336, 339, 340, 343, 347, 351, 357, 359, 366, 373, 384p, 399, 400, 402, 409, 417-419, 428, 441, 478p-480, 483
- II : - episcopatus Gebenn., 2p, 4, 23p, 24, 37, 42, 44, 46p-51, 52p, 61, 65, 70, 71, 83, 85, 87p, 88p, 90-93, 95, 96p, 101, 116, 122, 147p, 149, 160, 171, 172p, 175, 179p-181, 184p, 185, 236, 240, 249, 250p, 270, 274, 282, 287, 293, 294, 308, 310p, 316, 317, 322, 345, 355, 356, 358, 400, 413, 426, 475, 477, juramentum eorum, 59, 83, 216, 223
- III : - episcopatus Gebenn., vicarii generales, vicarii sede vacante, officium vicariatus, 13, 15, 18, 29p, 84, 102, 128, 129, 133, 136, 140, 141, 143p, 145, 147, 154p, 155, 161, 162, 166, 167, 182-184, 193p, 202, 217, 225p, 226p, 236n, 239, 240, 245, 251, 259, 262p, 263, 268, 270p, 271, 292, 296, 300, 306, 308, 310, 314, 324, 325, 347, 362, 363, 377, 379p, 382, 388, 393, 394, 399, 402, 403-406, 410, 411p, 412, 415, 418, 419, 422, 423p-425, 428, 430, 447, 450, 455, 467p, 469, 480, 482, 485, 488, 489, 497, 498p, 500-503, 511, 516, 518, 520, 523, 527, 531, juramentum vicarii, 102
- [sede vacante], IV : 299, 300, 312, 313, 317, 321, 323, 327p, 330, 331, 334, 335, 338, 347
- V : - parrochialium ecclesiarum vel septem curatorum Gebenn., 18, 78, 181, 190, - Mariae Magdalenes, 94, 130, 184, - S. Gervasii, 318, - S. Leodegarii, 209 (v. Curati, Ecclesiae), - [parrochiales], de Tonnex, 12, - generales [episcopatus], sede vacante, 267, 275
- VI : - parrochialium ecclesiarum vel curatorum Gebenn., 125, 133, 142, 166, 168, 259, 266, - convicarius Magdalenes, 380 – v. Curati
- VII : - ecclesiarum parrochialium Gebenn., 71, 262 – v. Curati, Parrochiae
- (vicaires), VIII : - parrochialium ecclesiarum, 23, 45, 330, 363n, - vicarius de Crassiez, 100
- dominorum de capitulo, IX : 14
- X : 529
- XI : 84, - Magdalenes, 550
- XIII : 53, 145, 149, - Magdalenes, -, - N.D. Novae, -, - S. Germani, 145, 149n, - S. Gervasii, 13, 14n, 68, 69, 121n, 145, 174, - Disingiaci (Desingy), 274, - Onex, 559n, 563, - Thiez, 521
Vicarius
- II : - Sancti Gervasii, -
- III : -, – v. Abondancia
- IV : - d., 6, 8, 10p, 11, 12p, 13p, 15p-17, 20, 22, 23p, 24-26p, 27p, 29p, 32, 36, 37, 42, 43p, 44p, 46, 47p, 48, 49p, 52, 54, 56, 57p, 58-61p, 66, 67p-70p, 71, 73, 76, 78, 81, 83-85, 87p, 88, 91, 92p, 96p, 99p, 101p, 102, 104-106p, 109, 110p, 111-113p, 114, 118p-120p, 123, 131, 133p, 134p, 135, 136, 142p, 144, 146, 151p, 153p, 154p, 155, 159, 161, 165, 171, 172p, 173-175, 178, 179p, 183-185, 187-189, 191, 193, 194, 197p-200p, 202, 203p, 205, 212p, 215, 218, 221, 222, 226, 228, 230, 238, 241, 244, 247, 251p, 255, 256p, 258, 263, 264, 267-269, 272, 274p, 280, 283, 285, 287, 289, 292, 293, 295, 298, 300, 303, 304, 307, 310, 313, 315, 326, 331, 340-342, 344p, 351p, 352, 355, 357, 359, 360, 390, 405, 413, 428, 433, 439, 444, - generalis ecclesiae et episcopatus Gebenn., 433, 455, - imperialis, 398
- V : - episcopalis Gebenn., vicarius generalis, vicariatus, 5, 7, 8, 13, 17p, 20p, 21, 22p, 23, 26p, 28p, 36-38, 40p, 41p, 42, 44p, 45, 47, 49, 51p, 54, 56p, 60-64, 71, 77, 78, 82p, 84, 89, 92, 93p, 94p, 99p, 100, 102-104p, 107, 108p, 122, 126p, 127, 128p, 129p, 130, 131p-134, 135p, 136p, 138, 139p, 140, 142p-144p, 145, 146, 148p, 154p, 156, 157p-159p, 160, 167, 168, 171p-173p, 174, 175p, 176p-179, 183, 184p, 188, 189p, 190, 192, 196p, 198, 202, 204-206p, 208, 210p, 215p-217, 219, 220, 223p, 229, 231, 232p, 233-237p, 240-242, 246, 249p, 250p, 251, 252p, 253p, 255-257, 261, 264, 268, 269, 273, 287p, 296, 298, 304, 308-310, 319, 334, 344, 346, 349, 354, 358p, 359, 365p, 366, 368, 369, 372, 373p, 374, 376p, 377p-385, 387p, 397, 410, 424, 425, 427, 428, 435, 437, 438, 448, 453, 457, 458, 467, 478, 480, 493, juramentum ejus, 178-180, 335, 365, - administratoris Gebenn., 386, - Alamanus, -
- VI : - generalis episcopatus Gebenn., 14, 15, 37, 61, 64, 72, 129, 133, 159, 162, 164, 165, 167-169, 185, 187, 191, 198, 209, 216, 224n, 227, 232-235, 239, 241-244, 249, 254, 277, 279, 291, 311, 312, 318, 330, 338, 339, 344, 358, 359, 369
- VII : - episcopatus Gebenn., vicarii, 21p, 24, 31, 33-35, 45, 63, 74-76p, 77p, 80, 82, 83, 85, 89, 91p, 92, 95, 111, 122, 124p, 127, 138p, 149, 152-154, 157, 160, 171, 172, 176, 203p, 218, 222, 229, 230p, 250, 260, 263, 275, 303, 305, 307, 315, 317, 319p, 324p, 367, 373, 374p, 385, 396, 400, 401, 402p, 413,421p, - Rippalliae, 83, 422
- VIII : - generalis episcopatus Gebenn., 9, 11, 13, 31, 53, 62n, 89, 90, 96, 100p-102, 104, 108, 118, 121, 123, 125, 146, 159p, 160, 161, 162, 163p, 164, 168n, 170p, 218, 220, 221p, 222p, 223, 224n, 225-227, 230, 231, 234, 235, 237, 244p, 252, 253p, 254p, 255, 259, 264, 270-272, 278, 287, 288, 293, 318, 320n, 321, 332, 341, 371, 372p, 373, 385, 395n, 401, 405, 409, 411, 416, 422, 423n, 427-429p, 430p, 431, 432p, 439-441, 444, 445, 448p, 449, 450, 455p, 457, 461, 463, 470, 471p, 473, - generalis (quidam), 43, - imperii, 313, 317n
- IX : - generalis episcopatus Gebenn., 4p-6, 10-12, 14p, 18-21, 23, 27p, 30, 31p, 36-39, 58, 62, 63, 70p, 72, 79, 83-86p, 89, 91p, 92, 94, 96, 100, 102, 103, 106, 109p, 112p, 113, 114, 117p, 118, 124, 125p, 130, 132, 134, 138, 140p, 142p, 148, 149, 153, 155, 157-159p, 162-164, 176, 179, 182-184, 197p, 202, 203p, 205p, 206, 208, 212, 214-216p, 225p, 226p, 231p, 237p, 239, 243, 244p, 248, 251, 254, 256, 257, 259, 261, 262p, 264, 266, 268, 286, 287, 289, 292, 293, 300, 305, 309, 314p, 315, 318, 319, 322, 323, 325, 329, 331, 338, 339, 345, 353, 355p, 359, 365, 368, 369, 374, 377p-379p, 381, 388, 390, 392, 396p, 400, 401, 412, 413, 415, 419, 425, 426, 427p, 428p-430, 433, 437, 439, 441p, 442, 444, 447, 451-455, 464, 465, 467, 470-473, 476p, 477, 479, - S. Germani, 243, - S. Leodegarii, 219
- X : - episcopatus, 6p, 8, 10, 13, 14, 15p, 17p, 18p, 21p, 23, 40-42, 47, 52, 54, 56-58p, 59, 63p, 64, 65, 68, 69p, 70, 74p, 81, 82, 84p, 88p, 90p, 96p, 98, 102, 104, 107-109, 111, 113, 125, 126, 136p, 137, 140, 148, 149p, 154, 157p, 158p-162, 165p, 167, 168, 173p, 176p, 177, 179p, 184, 185p, 186, 191, 217, 222, 234, 235p, 236, 243, 255, 264, 284, 286, 419, 453, 459, 484, 486p, 488, 492, 508, 518, 535p, 540p, 541, - imperialis, 135, 146n, 159n, 572, 601p, 618, 620, - Sancti Gervasii, 515
- XI : - generalis episcopatus, 2p, 3, 5, 28, 47, 69, 81, 103, 107, 110, 111, 120, 140, 155, 165, 170, 175, 176, 247, 276, 286, 303n, 318, 323, 328, 332, 343, 350, 355, 418, 420, 423, 427n-429p, 440, 446, 448p, 453, 454n, 458, 459, 462, 463p, 469, 510, 538, 542, 550, 552p, 553, 556, 565, 569, 571, - vicarius inquisitionis haeresis, -
- XII : - generalis episcopatus, 14, 30, 59, 63p, 67, 81n, 97, 108, 109, 111, 112, 126, 132n, 138n, 142, 143, 154n, 155n, 157-159, 172, 173p, 174, 182, 183p, 184p, 188p, 193, 194, 217, 240, 244, 246n, 250, 252, 254n, 266p, 267, 270, 272, 275, 283, 287, 290, 305n, 324, 325, 352, 353, 357, 363, 365, 377, 379, 386, 393, 395n, 401p, 405, 407, 408p, 410p, 411n, 412, 414-416p, 420p, 421, 426p, 428, 430, 434-436p, 437, 438, 444n, 459, 471n, 478n, 486, 488n, 489n, 493, 507, 519n, 544, 592p, 612, ecclesiasticorum judex, 363 (v. Cour), - S. Gervasii, 155n, 238, 555, 556, - inquisitionis fidei, 133n, 301p, 349, 353
- XIII : - episcopi, 13, 15, 40, 42, 75, 79, 80n, 145, 171, 525, - inquisitionis fidei, -
-
Appellationum judex, IV : 2
Judex
- I : - Breissiae (Bresse), 125, - criminalium causarum, 479, - metropolitanus Viennensis, 280
- II : - excessuum, -, - franchesiarum, v. Franchesiae, - metropolitanus Vienn., 24p
- III : - excessum, 159, 418, - Foucigniaci, 376
- IV : - appellationum Gebenn., 2, 433, - excessuum, 252p, 433, - Foucigniaci, 428, - Gebennesii, 194, - Sabaudiae, 386, - Trium Castrorum, 433
- V : - appellationum, juramentum ejus, 335, - excessum, judex, 5, 102, 372, juramentum ejus, 112
- VI : - appellationum, 171, - excessum, 61, - per summum pontificem deputandus, 320, suspectus, 288, temporalis, 192
- VII : - Bonnaevillae, 212, 216, - [episcopalis] : appellationum, 77, excessuum, ejus secretarius, 209, 319, 402, Trium Castrorum, judicatura, 11, 77
- VIII : - excessuum, 45, 91, 123, 151n, 386, 469, - ordinarius civitatis, 68, - Terniaci, 169
- IX : 6, 10, 13, 48, - apostolicus, 67, - excessuum, 21, 63, 101, 196, 289, 290, 304, 381, 431, 437, - Foucigniaci, 204, - Gaii, 298, 441, 447, - Terniaci, 276, 278, 280, 281, 441, - Trium Castrorum, -
- X : - et praepositus terrae S. Glaudii, 294, 296, 297, 301n, - excessum, 54, 57, 421n, 450, 462
- XI : - Gaii, Terniaci et Galliardi, -, - Hermencia, 558, - Viennensis, 117, - excessuum, 8, 23, 43, 66n, 121n, 454n, 463
Juge métropolitain de Vienne, XI : 401
-
Assistentes in judicio, XI : 502
Auditeurs des châtellenie, XIII : 570-572, 574, 578 – v. Jussy, Peney, Sainct-Victor
Auditores
- XI : - auditores octo, 154, - juris sive assessores locumtenentis au assistentes, XI : 281, 297, 335, 339, 340, 343p, 345, 411, 454, 571
- XII : - (auditeurs du droit), 37, 39, 40p, 76, 98, 100, 104, 158, 161, 162p, 227, 384, 385 (v. Consul)
- XIII : - disputae, 227, - summariae justitiae (auditeurs du droit), 160, 366, 371, 422, eorum electio, 94, 96p, 144, 347, 348, 352, 356, 360
-
Carnifex
- I : 65
- VI : 238 – v. Lanista, Tortor
- seu lanista, IX : 355, 425
Lanista
- (bourreau), IV : 226, 227p, 247
- (bourreau), VI : 147 – v. Carnifex, Tortor
- (bourreau), VII : 4, 69, 82, 307
- seu carnifex, IX : 355, 425
- X : 615
- XI : 318, 567, - et ejus filii, 33, 37, 38, 42p
- XII : 88, 215, 227, 231p, 237, 302, 438p, 452, 500n, 501
- XIII : 130, 166, 173n
Tortor
- (bourreau), VI : -, – v. Carnifex
- XI : -
-
Carcerarius
- I : 234
- X : 391
- commentariensis, XII : 175, 302, 356, - carcerum civitatis, 413, - carcerum episcopalium, 338
Carcerator (geôlier), custos carcerum, carcerius, incarcerator, XI : 17, 38, 94, 128, 193, 426, - episcopalium, 45n, 103, 224n, 242, - locumtenentis, 453 – v. Commentarienses
Carcérier (geôlier), XIII : -
Commentarienses
- (geôlier, concierge), carcerum Insulae, VII : 64, 70, 82, 341, 398, 399 (v. Insula), - carcerum episcopalium, 319, 363, 393 – v. Carceres
- XI : 243, 258, 584 – v. Carcerator
- XIII : 3, 58p, 151, 193, 298, 350, 359, 362
Commentariensis
- comentariensis, (geôlier, concierge), V : - castri Insulae, 306, 388, - Domus communis, 288, 420 – v. Custos, Husserius
- (geôlier, concierge), VI : - castri Insulae, 12, 242
- (geôlier), IX : 124, 320, - episcopalis et Insulae, 313, 345, 369, 370p, 473, 480
- X : - episcopalis, 24, 28, 32, 104
Sodanus, IV : -, – v. Soudanus
Soldana (la femme du geôlier), VI : 120
Soldanus, souldain, souldan (geôlier), XIII : 3, 313n, 619 – v. Commentarienses
Soudanus
- (geôlier), II : 202, 241, 278, 279, 328
- (geôlier), III : 171, 466, - de Friburgo, v. Friburgenses
- sodanus, soldanus (geôlier), IV : 82, 99, 143, 303, 395
- (geôlier), X : 456
Souldan, XIII : -, – v. Soldanus
-
Judicii procurator, I : 363
Procurator
- I : - Animarum Purgatorii, 411, - episcopi, 67, - fiscalis curiae spiritualis, 219, 259, 376, 382, 426, 473, 474
- II : - civitatis [in Vienna], 2, - fiscalis episcopatus Gebenn., 2, 64, 65p, 75, 76, 171, 175, 179, 180, 184, 240, 313, 344, - viceprocurator, 184
- III : - fiscalis ducalis, 161, - fiscalis episcopatus Gebenn., 100, 101, 137, 170, 180, 184, 430, 445, 450, 452, 487, - Sabaudiae, -
- IV : - d. cancellarii, 362, - in consilio Chamberiaci, 452, - episcopalis, 58, 59, 64, 98-100, 108, 109, 112, 169, 237, 341, 345, 356, 431, 432, - fiscalis, 433, 439, 440, - fiscalis comitatus Gebenn., 338, - Palacii (procureur des Frères Prêcheurs), 160
- V : - fiscalis vel patrimonialis episcopatus Gebenn., 4, 27, 28p, 38, 50, 56, 102,108, 126, 134, 140, 153, 156, 162, 187, 192, 196, 206, 279, 280, 295, 365p, 374, 461, 467, 496, juramentum ejus, 124 (v. Fiscus), - fiscalis : Breissiae, 412, Galliardi, 326, - Sabaudiae, 463-465, - Fratrum Praedicatorum, v. Conventus
- VI : - Animarum Purgatorii, Omnium Animarum, v. Omnium Animarum, - civitatis quoad causas, 300, 357, - episcopi Sedunensis, 279, - fiscalis Chablasii, 254, - fiscalis ducis Sabaudiae, 10-12, 34, 37, 48, 52, 58, 59, 67, viceprocurator, 336, - fiscalis d. episcopi Gebenn., 29, 36, 41, 51, 73, 105, 110, 114, 120, 141, 186, 208p, 233, 254, 266, 267, 277, 281, 337, 340, 375, 380, viceprocurator, 69 (v. Fiscus), - hospitalis pestifferi, v. Hospitale, - leprosorum, 288-291, - patrimonialis episcopi Gebenn., 143, 307, - regis Francorum, 1878, 188
- VII : - communitatis vel civitatis, procurae vel procuratoriae officium, 8, 58, 116, 184, 238, 314, 317, 393, - fiscalis ducis Sabaudiae, 320, 326, 396, - fiscalis d. episcopi Gebenn., 57n, 64, 77, 107, 160, 188, 203, 206, 209, 211, 267, 270, 278, 300, 312, 319p, 321, 322, 344, 389, 399, 422, - Omnium Animarum, v. Omnium Animarum
- procuratores, VIII : 23, 79, 111, 135, 204, 214, 282, 363n, 401 (v. Procuratorium), - in causis civilibus, 83, - chori S. Petri, 199n, 374n, - civitatis, 20, 142, 213, 258, 284, 409, - fiscalis sedis episcopalis, 16, 45, 52, 69, 81, 91, 94, 95, 110, 115, 133, 138, 146, 147, 153, 161, 166, 177, 183, 271, 326n, 360n, 363n, 392, 444n, 469, - fiscalis Galliardi, -, - pissidis Omnium Animarum, 44, 50, 52, 56, 71, 73, 75, 106, 145, 227, - prioratus S. Victoris, 24, - Rippae, 170, - vicedompni in processus Berthellerii, 232, 237n, 238, 248p, 283n
- IX : - fiscalis curiae spiritualis Gebenn., 18, 21, 81, 84p, 91, 113, 124-126, 129, 156, 158, 176, 178, 181, 194, 196p, 216p, 218, 219, 226, 235, 237p, 241, 244p, 251, 261, 274, 285, 298, 312, 314p, 318, 319, 327, 339, 340p-342, 343, 347, 353, 367p, 368p, 369p, 372, 381, 401, 403, 417, 432p, 462, 463, 470, ejus locumtenens, 84p, 319, - fiscalis Chamberiaci, 374, - Foucigniaci, 194, - Gaii, 194, - Galliardi, 423, - Sabaudiae, 483, - Terniaci, 276, 279, 463, - patrimonialis, 419
- X : - terrae S. Glaudii, 290, 292, 293, 296, 297, 302, 303, 304n, 345, 346, 360, 570, 571p
- XI : - fiscalis, 22p, 45n, 46, 88, 90, 91, 98n, 136, 138, 157n, 162, 165, 175, 188, 191, 254, 309, 354, 360, 418, 423, 453n, 460n, 462, 463p, 464, 550, 565, 587, 602 (v. Fiscus), - fiscalis generalis Sabaudiae, -, - fiscalis : Sancti Claudii, ambassator episcopi, 243, 244, 245, de Saint-Jean, - generalis civitatis, 422n, 440
- XII : - fiscalis, fiscus, 24, 29,113n, 128p, 173, 179, 184, 192, 193, 198n, 214, 225, 238, 258, 260, 266, 269, 272p-274, 275p, 279-282, 286, 288, 290, 291, 295p, 301, 302, 305n, 307n, 308, 310, 311, 314n, 315, 319, 320p, 321p-323, 326, 328, 329p, 330p, 331p, 332-334p, 335p, 336p, 338, 340p, 341p, 342, 352, 353, 355, 356, 357-360n, 362, 363n, 368, 374p, 375, 376, 380p, 386, 388, 389, 395n, 396, 398, 401-403, 406, 407, 409p, 431, 441, 442, 450, 452p, 453, 456, 470n, 476n, 490p, 496, 534n, 538, 548, 554, 561, 568, 596, 599, 601, 606p, 607p-609p, 617, - generalis, 146n, 454, 459, 499n, 501n, - inquisitionis fidei, 302, 349 (v. Secretarius, Vicarius inquisitionis), - patrimonialis Gebenn., 222
- XIII : - Capituli, 468, 498, - fiscalis espiscopatus, 607, 614, 640, - generalis civitatis, 14n, 28, 32n, 36n, 37p, 38p, 41, 42p, 46, 49p, 81, 94, 98, 102, 106p, 107, 112, 115, 130, 154, 161, 174, 187, 194, 198p, 199, 200p, 204p, 211, 212, 222, 225, 227, 232, 251p, 254, 258, 261, 267, 268p, 269, 273, 276, 374, 381, 392, 402, 466, 483, 492, 497, 501, 505, 509, 514, 519, 522, 534, 571, 640, - ejus socius, -
Procuratores
- I : 139, 255, 379, 458, 474, - (sindics), 3, 27, 35, - et nunciales, 21
- nunii, procura, procuratio, II : 32, 87, 90, 91p, 364, 365, 411, 415, - sindici et procuratores, v. Sindici, - Omnium Animarum, v. Omnium Animarum boyta
- procuratorio nomine, III : 63, 112, 138, 227, 230, 293, 299, 380, 392, 393, 416, 426, 427, 429, 432, 508, - Omnium Animarum [Totarum Animarum], v. Omnium Animarum boyta
- IV : 82, 94, 139, 180, 182, 201, 212, 367p, 379, 398p, 410, 420, 431, 444 (v. Sindici), - boytae seu piscidis Omnium Animarum, 2, 10, 12, 19, 110, 158, 277, 281, 317, 423
- procuratio, V : 14, 28p, 29p, 117, 174, 225, 244, 248, 259, 263, 283, 291, 298p, 307, 314, 338, 361p, 371, 392, 426, 433, 454, 469p, 493, - sindici et procuratores, v. Sindici, – v. aussi Substitutio
- procuratorium, VI : 104, 107, 168, 171, 188, 197, 332, 333, 347, 378 – v. Sindici
- procuratorium, VII : 30, 31, 33, 35p, 122, 134, 157, 169, 234, 263, 301, 330, - episcopi, 122 – v. Hospitale
- procura, procuratorium, procuratorio nomine, IX : 115, 136, 139, 218, 221, 265, 382, 426, 458, 460, 463, 477, 478, 480, - altariensium S. Germani, 128, - capituli et cleri, 69, 77, - civitatis, 60, 65, 68, 77, 200, 388, 467, 468, - dominarum S. Clarae, 320, - hospitalis pestilencialis, -, - infantis, 154, - Omnium Animarum, 94, 189, 193, 194p, 201, 203, 212p, 228, 233, 307, 308p, 358, 359, - Sancti Glaudii, 161, 291, - substitutus, 15, 136
- procuratoriu, procurationes, X : 8, 12, 16, 18n, 19, 30, 32, 33, 35, 36, 57, 96, 97, 229, 235, 297, 338, 358, 359, 364, 368, 372, 378, 399p, 400, 401, 402p, 479, 481, 482, 484, 485, 494, 505, 536, 541, 543, 548, 561, - procuratrix, 521, - Capituli, -, - communitatis, villae, 300, 319p, 390, 409p, 411, 415, 418, 450, 511, - hospitalis pestiferorum, 308, 310, 496, - Omnium Animarum, 32, 199, 321, 335, 338, 346, 357, 400, 460, 491, 506, 526, - ecclesiarum, 94, - Sancti Gervasii, 516
- procureurs, XIII : 54, 56, 67, 86, 182, 188, 263, 271, 272p, 276p, 286p, 289, 290, 297, 300, 300 et passim, - ecclesiarum confratriarum, 289p, - eccl. S. Leodegarii, 172, 231, - hospitalis pauperum, 126, 271, 324, 329, 339, 344, 347, 369, 508, 513, 571, - des mandements, 437, 443, 449, 458, 486, 516p, - des paroisses, 418n, 436, 486, 512, 517, Avully, 469, Cartigny, 469, 524, Chancy, 469, 524, Madeleine, 347, Malval, 516, Peicy, 458, Peney, 516, Prévessin, 516, Satigny, 516, Troinex, 524, Vandoeuvres, 459, 512, - pissidis Omnium Animarum, 7, 11, 25, 163, 164, 168p, 256, 304
- XI : - Omnium Animarum, v. Omnium A.
Procuratores fiscales, X : - curiae spiritualis Gebenn., 54, 91, 154p, 158, 178, 185, 191, 197, 200, 201, 212p, 258p, 259, 263p, 280, 283, 284p, 285p, 286, 341, 360, 364, 370, 385, 390, 398, 401, 409, 418, 419n, 429, 431, 437, 443, 455, 467, 478, 496, 523, 527, 545 (v. Fiscus), - Chamberiaci, 301, 557n, - Sabaudiae, 140n, 401n, - Sabaudiae cismontanus, -
Procuratrix, IV : 17
Procureur fiscal de Gaillard, XII : 12n, 572, 573
Procureurs, XII : 61
-
Lieutenants des châtelains, XIII : 570-572, 574, 575, 578, - Gaillard, 578, - Jussy, 575, - Peney, 572, - Saint-Victor, 574
Locum tenentes sindicorum, IV : 151p, 153 – v. Substitutio sindicorum
Locumtenens
- I : - officialis (lieutenant de l'official), 79, 83, - vicedogni (lieutenant du vidomne), 4, 18, 29, 30, 31, 42, 64, 88, 95, 96p, 99, 164, 174, 183, 251, 261, 271, 403, 416, 417, 422, 448p, 449
- II : - vicedompni Gebenn. (lieutenant du vidomne, soit châtelain de Genève), 75, juramentum ejus, 9p, 10p, 77, 89, 154 (v. aussi Castellanus, Vice-dompnus). - in officio sindicatus, v. Sindici
- III : - vicedompni Gebenn. (lieutenant du vidomne, soit châtelain de Genève), locumtenencia, 227, 333, 394, 466, 467, 471, 508, 514, electio ejus, 225, juramentum ejus, 78, 109, 208, 209, 218, 222, 227, 229, 238, 242, 294, 364, 395, 431, 448, 466, 471, 508, 514 – v. Castellanus, Vicedompnus
- IV : - vicedompni (lieutenant du vidomne), 10, 341, 346, 370, 382, 383, 388, 396p, 404, 412, 415, 421, 425, 439, 442
- V : - vicedompni (lieutenant du vidomne, soit châtelain de Genève), 28p, 48, 76, 108, 109, 19, 198, 204p, 365, 382, 383, 391p, 444-447, 452p, 454, 458, constitutio vel juramentum, 185, 324, 345, 366, 371p, 375, 378, 380p, 452, 453, ejus vices gerens, 273 (v. Castellanus), - vicedompni, id est vicedompnus pro Sabaudiae duce, 375, 380 (v. Vicedompnus)
- VI : - vicedompni (lieutenant du vidomne, soit châtelain de Genève), 284, 313, 339, 378 – v. Castellanus
- VII : - generalis Sabaudiae, (v. Vicecomes), - officialatus, 378, - praesidentis Gebennesii, - (v. Praesidens), - vicedompni, ejus juramentum, 24, 83, 156, 434 (v. Castellanus)
- VIII : - Breyssiae, 360, 362n, 371n, - l. et consules parlamenti Dole, 44, - prioris hospitalis pestilencialis, 340, - prepositi, 270, - thesaurarii, 247, - vicedompni, 134n, 169, 184, 185, 302, 429, 430, - sindicorum, - (v. Sindicorum substitutio)
- IX : - procuratoris fiscalis, - (v. Procurator fiscalis), - vicedompni, 33, 105, 112, 116, 125p, 148, 154, 234, 251, 254, 269, 279, 284, 310, 357, 370p
- X : - abbatis, 372, - ballivatus Beugesii, 297, - ballivi Vallesii, -, - sindici, 192, - vicedompni, v. Ducis
- XI : - lieutenant du droit, 335, 337, 338, 339, 343n, 345, 375, 377, 385, 411, 417, 420, 422n, 424, 428p, 436, 441p, 444, 452, 453, 462, 466, 468, 470p, 499, 500, 501p, 502, 503, 506, 507, 509-511, 517, 526, 528, 539, 542, 547, 550p, 557, 566, 571, ejus curia, 475, officiarius, -, - abbatis, v. Abbas civitatis, - castellani Galliardi, -, - officialis, 323, procuratoris fiscalis, 98n, - vicedompni, -
- summariae justitiae, lieutenant du droit, XII : 6, 14p, 26, 28, 35, 37, 39p, 40p, 43, 62, 76, 98, 111, 113, 116, 125p, 130, 132n, 140, 149, 151, 152, 156, 158, 161, 162, 170, 174n, 176, 180, 181, 184n, 194, 206n, 215, 220, 223, 227, 229n, 230, 237, 252n, 261, 262, 269, 273, 279-282, 286, 288n, 289, 292, 293, 295, 298n, 301n, 302, 333, 335, 345p, 349, 352p, 353p, 355p, 356, 357, 363, 368p, 369, 370p, 374, 375p, 376, 380, 381p, 385p, 386p-389, 392p, 393n, 394, 396p, 398p, 399p, 400, 401p-403, 412, 416, 430p, 431, 433, 442, 443, 445, 446p, 450, 456, 458, 467, 469, 478, 490p, 496p, 497, 501, 502, 505, 507p, 510, 526p, 528, 531, 537, 538p-540, 550p, 551, 552n, 554, 558, 561, 564, 598, - ejus electio, 40, 162, 382, 384, - ejus stilus, 370 – v. Carceres, Curiae, Officiarii
- XII : - episcopi, v. Gubernator, - regis, 564, 565
Magistratus, IX : 105
-
Ministri justitiae
- IV : 353
- V : -, – v. Justitia
-
Officiales, X : - ducis Sabaudiae, 572, - generalis ducatus Sabaudiae, 58
Officialis
- I : 7, 88, 94, 127, 131, 204, 238, 244, 273, 277, 291, 341, 379, 383, 384, 403, 418, 473, 483, - Lausannae (official de Lausanne), 308, - locumtenens (lieutenant de l'official), 79, 83
- (official), II : - Gebenn., 4, 5, 475, 478, - Lausannensis, 4, 5, - Viennensis, 90
- (official), III : - Gebenn., 9, 49, 53, 67, 79, 80, 82, 156, 239, 245, 323, 424, 449, - Lausannensis, ejus nepos, 13
- IV : - Gebennarum (official de Genève), 8
- V : - curiae Gebenn., officialatus, 54, 99, 102, 107, 136-138, 244, 252, 259, 271, 288, 359, 361, juramentum, 335, - foraneus Annessiaci, 45, 47, 56p, 60, 83, 90, 103, 105, 109, 117, 118p, 122, 124, 125p, 131-134, 137p, 138p, 152, 154, 155, 157, 167, 182, - Viennensis, 374 - v. Curia
- VI : - Gebenn., officialatus, 29, 40, 159, 160p, 164, - scribania officialatus, 96, - secretarius, 253, 254 (v. Bancha, Curia), - foraneus Gebenn. (Annessiaci), 59, 60, 89, 90p, 91, 92p, (v. Viceofficialis)
- VII : - Gebenn., officialatus, 31, 57n, 77, 138, 175, - curia officialatus, 170, 172, 365, - locumtenens, 378, - secretarii, 52 – v. Curia
- VIII : - curiae Gebenn., 175, 208, 234, 256, 257, 264, 266, 274, 320n, 321, 336, 341, 344, 350, 360, 362n, 372, 383, 399, 401p, 404, 403, 422, 432, 439, 440, 449, 463p, 471, - Vaudi, 475, - Viennae, 363n
- IX : - curiae Gebenn., 6, 11, 15, 16p, 18, 19p, 21-24, 35n, 37, 61p, 63, 73, 91, 97, 121, 129, 132, 141, 173, 186, 195, 196p, 215, 216p, 226, 231p, 234, 241, 242p, 243, 259, 262, 280, 282, 284, 288, 293, 306, 308p, 309p-311, 318, 323, 329, 357, 365, 386, 391, 401, 402p, 403, 405, 406p, 407, 410, 411, 412p, 413, 417-419p, 420, 422p, 423, 425, 427, 430, 431, 461p, 464, 465, 467, 470p-473, 478 (v. Bancha, Curia spiritualis), - Lausanae, 67, 68n
- X : 13, 18, 19, 24, 25p, 26, 28p-31, 33, 41, 43, 51, 80, 81, 91, 184, 198, 234, 236, 239, 247, 421n, 463, 480, 485, 544, - decanatus Sabaudiae vel Chamberiaci, 445n, - Viennae, 416 – v. Vice-officialis
- XI : - Gebenn., 3, 23, 50, 56, 61n, 117, 121n, 224, 303n, 315, 323, 349n, 401, 405, 459, 555, 560, - Lausanae, 448, - metropolitanus Viennae, 42n, 46n
- XII : - Gebenn., 11, 13, 23, 35, 140n, 162, 176, 245, 260, 324, 344n, 355, 365n, 366, 369n, 377n, 400, 414, 416, 420, 430, 447n, 554, 569, 591, 627 (v. Curiae, Vice-officialis), - Bisuntii, 603, 619, - Lausanae, 203, - Viennae, 16, 30, 369, 428, 429n, 476n
- vice-officialis, officialatus, XIII : 2, 53, 75, 86n, 97n, 128, 171, 525, 529n, - de Besançon, 391n, 634, - de Chamberiaci, 10n, - Lugduni, 2 – v. Curia
-
Praepositus
- IV : - Berni, 429, 431, 432p, 433, 455
- X : - domus Sabaudiae, 223, 224 – v. Prevodus
- XI : - generalis, 486 – v. Prevost
- propositus, provost (prévôt), XIII : 293n, - generalis, 47
Prevost, XI : - de l'hôtel ducal, -, – v. Praepositus
Propositus (prévôt), XIII : -, – v. Praepositus
Provost (prévôt), XIII : 293n – v. Praepositus
-
Viceofficialis
- VI : - Angivillae, 176
- VII : - curiae officialatus, 365
- VIII : 123
- IX : 406, 429, 464, 465
- X : 42, 43, 54, 80, 84, 91, 96
- Vice-officialis
- XII : 587p
- XIII : -
-
Vice procurator, II : -, – v. Procurator fiscalis
Viceprocurator fiscalis episcopi, ducis, VI : -, – v. Procurator
Vice-procureur fiscal du duc deça des monts, X : 29n
c. Police : voir Carcerius et al.
Cette catégorie comprend essentiellement les offices et fonctions consacrés au maintien de l’ordre public, à la sécurité, à la surveillance ainsi qu’à l’exécution des règlements municipaux ou institutionnels. Sont inclus les gardes, veilleurs, sergents, geôliers, agents chargés du contrôle des marchés et des poids et mesures, ainsi que tous les fonctionnaires responsables de la sûreté et de la discipline de la communauté, tant aux niveaux central que local.
Bajulus (sautier, soit huissier), III : 75
Capitanei excubiarum ( « capitaine des guets »), IV : 283p, 294, 361, 365, 372, 383, 388
Heuserius (huissier), VIII : - ducis, 202n, - episcopi, 203n
Hosterius, hostiarius (huissier), IX : -, – v. Huisserius
Hucherii, huisserii, VIII : -, – v. Heuserius, Porterii
Huisserius
- VII : - Domus consilii, 265, 351, 355, 369, 432 – v. Domus Communis
- husserius, hostiarius (huissier), IX : - ducalis, 328, 467, 470p, - ducalis consilii Chamberiaci, 476p
Huissier, XI : -
Husserius
- (huissier), portae aulae consilii, janitor consilii, V : 301, 365 – v. Commentariensis
- usserius (huissier), X : 99, 448
Psalterius, XII : -, – v. Salterius
Salterii
- VI : - armigerorum civitatis, 298
- (sautiers), VII : -
Salterius
- III : - domus episcopalis Gebenn., -
- XI : -, – v. Sauterius
- saulterius, psalterius (sautier), XII : 2, 4, 12, 24, 27p, 28, 45, 69, 120, 142, 147, 149p, 180p, 184n, 194, 213, 219, 226, 227, 237, 240p, 257, 262, 267, 273, 275, 294, 358, 367, 376, 379, 380, 382, 385, 388, 390p, 459, 462, 484n, 488, 517, 523, 533, 539n, 552n, 559, 561, 564, 631p
- (sautier), XIII : 5, 13, 20, 25, 37, 38p, 62, 64n, 71, 83, 85, 88, 111, 126, 129, 133, 143, 144, 155, 163, 166n, 177, 214, 220, 231, 235, 246, 254, 258, 279, 311p, 336, 346, 355, 362n, 365, 367, 392, 407, 437, 482, 504, 522, 572, 575, - major, 38, 572, 575
- salterius Domus villae, soutiez (sautier), XI : 162, 171, 188, 258, 270, 297, 319, 354, 399, 403, 467, 496, 497, 563, 560
Souterius (sautier, soit huissier) Bernae, II : 406
Soutiez, XI : -, – v. Sauterius
Usserius, X : -, – v. Husserius
-
Champerii (gardes ruraux), III : -, – v. Custodes
Custodes
- I : - vinearum, 5, 42, 53, 88, 115, 117, 118, 134, 219, 223, 331
- II : - custodes possessionum, 469 – v. Vineae
- III : - vinearum, pratorum et sisiarum, c. in possessionibus habitantium, 36, 98, 272, 343, 352, 424, 426, 496p, - custodes et champerii, v. Champerii
- IV : - vinearum, 48, 142, 146, 147, 220, 287, 288
- V : - vel custodia vinearum, creatio et juramentum, 271, - de Frontonay, 330, 404, - de Gotarrouz, 325, 401, 469, - S. Anthonii, 207, - S. Gervasii, 208, - de Seycheron, 47,136, 138, 329, 333, 472 – v. Messillierii
- VI : - possessionum, 83, - fructuum, 353, - vinearum, v. Vineae
- VII : - vinearum, v. ce mot
- VIII : - vinearum, 56, 111, 113, 170p, 249, 251
- garda, IX : - vinearum, 5, 7, 97, 100, 204, 208, 304, 311, 419
- X : - vinarum, 85, 96, 229p, 232, 457, 465
- XII : - vinearum, 11, 25, 32, 50, 121, 127, 332, 349
- XIII : - vinearum, 30, 281, 289, 293
Gardae vinearum, I : 219 – v. Custodes vinearum
Messellierii (messeliers, gardes ruraux), X : 409
Messellerius (garde champêtre), XIII : 217
Messiliarii, missiliarii (messeliers, gardes ruraux), messilliariae officium, VI : 41, 42, 188, 190, 243, 340, - in loco de Champel, 266
Messilierii (messeliers), IV : 142
Messilliarii
- missiliarii (messeliers, gardes ruraux), officium messilliariae, VII : 15, 70, 72, 73, 132, 253, 335, 413, 420p
- missilliarii (messeliers, gardes ruraux), VIII : 33p
Messillierii franchesiarum, missiliarii (messeliers, gardes ruraux), constitutio et juramentum eorum, messillieria, V : 185, 186, 323, 325, 327, 390 – v. Custodes
Missiliarii
- V : -, – v. Messillierii
- missillierii (messeliers, gardes chanpêtres), IX : 162, 163
-
Claviger (porte-clefs), IX : 410
Clavigeres, XI : - catenarum, 6, 202, 530, - pontis levey, 203, - portarum, 209, 235
Clavigeri, X : 361, 471, 472, 479, 527
-
Crida
- crida Villae (crieur), I : 2, 4, 11p, 15, 22, 36, 43, 47, 48, 53, 62p, 65, 68p, 74, 86, 99, 102, 103, 117, 118, 121, 134, 234, 268, 289, 322, 351
- civitatis (crieur public), cridae (cries), cridare, praeco, praeconizare, proclamare, etc., II : 20, 27, 30, 34, 39, 46p, 47, 49, 54p, 61, 76, 87, 88p, 96p, 97, 113, 125, 129, 143, 144, 149, 151, 154, 158, 174, 176p, 177p, 180p, 200p, 201, 211, 215, 218, 222, 228, 229p, 231, 242p, 253p, 257, 260, 263, 268-271p, 272p, 274p, 275p, 281, 287, 290, 294, 312, 313p, 316p, 318p, 319, 320p, 321, 314p, 327p, 331-334p, 335, 340p, 341, 365, 374, 379, 380p, 381, 386, 392p, 411, 421, 423, 424, 447, 449, 457p, 459, 477p
- civitatis (crieur public), cridae (cries), officium vel lictera cridae, praeco, cridare, proclamare, III : 34p, 35, 38, 40, 41p, 42, 66, 80, 85p, 86, 88p, 93, 97, 98, 100, 101,114, 127, 145, 148, 149, 153, 157, 161, 163p, 166p, 171, 173, 174, 176p, 177, 185-187, 190p, 191, 201, 203, 207, 210, 212, 218p, 222, 224, 225, 228, 230, 235-237, 241p, 260, 263, 270, 283, 288-290, 296, 297p, 318, 321, 328, 333, 334p, 335, 337, 339, 344, 347p, 349p, 350, 356p, 357, 360, 369, 390, 404, 406, 418, 423, 424, 429, 434, 440, 441p, 449-450p, 451, 454, 458, 460, 467, 469, 473, 474, 483, 492, 494, 502, 505, 508, 510, 513, 515, 528 – v. Admodiare
- (crieur public), cridae (cries), cridare, V : 2, 4, 6, 11-17, 19, 23, 27, 29, 32, 46p, 47p, 48, 30, 51p, 52p, 53, 56, 62, 64, 65, 70p, 71p, 72, 74, 78, 88, 92, 93, 95, 97, 108, 110, 112p, 113p, 131, 140, 141p, 142, 143p, 145, 150, 152-154, 173-175, 178p, 179p, 181p, 184, 186, 187p, 192, 193, 195p, 196p, 197, 201, 202, 204, 205, 207p, 208, 210, 220, 221, 228, 229, 231-233p, 235, 239, 246, 251-254p, 263, 271-274p, 275, 278, 281p, 282, 284, 286, 291p, 292, 294-299, 302, 316, 317, 319, 321p, 324, 328p, 335, 337p, 338, 339p, 341p, 346, 351p, 352, 366, 372, 376p, 380-384, 389-391, 397, 398p, 399, 402p, 406, 408, 409p-415, 420, 428, 435p, 436, 443, 444p, 449, 451, 456, 458, 470, 476, 480, 481, 483, 485, 486, 501, - admodiatio vel firma cridae, 13, 441 – v. Praeco, Proclamationes
- praeco (crieur public) civitatis, officium cridae, ejus admodiatio vel firma, VI : 74, 96, 145, 151, 155, 179p, 182, 192-196, 198, 200, 217, 219, 221p-225, 302, 315, 322, 324, 325, 355, 365, 366
- officium cridae, ejus admodiatio, VII : 47, 48, 222, 226, 227p, 276, 294, 302, 306, 433 – v. Praeco
- seu praeco (crieur public) civitatis, officium cridae, ejus admodiatio vel firma, VIII : 5p, 7p, 58, 77, 83, 107, 186, 189, 201, 221, 244, 274, 277, 284, 304, 305, 332n, 359n, 390, 397, 398, 400p, 403, 412, 418p, 419, 456, 458 – v. Cridae
- (le crieur public), praeco, voce cridae, voce praeconia, IX : 22, 25, 117, 122, 123, 140, 149, 187, 202, 222, 224, 229, 232, 239, 273, 277, 309, 326, 366, 390, 408, 409, 440, 443, 444, 458
- (crieur public), X : -, – v. Praeco
- (crieur), XI : 94, 339
- communis (crieur public), voce cridae, XII : 84, 135, 136, 298, 384p, 412, 519, 530
- communis (crieur public), XIII : 86, - cridae et praeconis officium, 96 – v. Cridae
-
Custodes
- I : 93, 393, - vinearum, 5, 42, 53, 88, 115, 117, 118, 134, 219, 223, 331
- custodia civitatis, portarum, pontis Roddani, etc., II : 109p, 110p, 113p, 114, 115p, 116p-118, 128, 129p, 133, 136p, 137, 144p, 145, 148, 151, 152, 184, 185p, 294-296p, 297p, 298p-300, 304, 309p, 310p, 340, 377, 378, 384, 423, 424p, 430p, 444p-446p, 461p, 462, 468, - custodes carcerum, v. Carceres, – v. aussi Excubia, Gueyta, Vigiles
- custodia vel tuicio civitatis, portarum vel clavium earum, III : 3, 19, 31, 63, 89, 97, 98, 104, 105, 113, 131, 143, 147, 170p, 173p, 177, 178, 180, 192, 201, 213, 222, 223, 234, 236-239, 285, 374, 416, 417p, 419, 423, 432, 454, 456, 515-517p, 518, - custodia de nocte, custodiae nocturnae, 77, 169, 170, - custodia pontis, 89, custodia pontis Aeris, 145, - custodes in castro Insulae, custodia L'ìle, 124, 159, - custodes clavium artillierarum, v. Artillieriae, - custos Domus communis, v. Domus communis (v. Gueytum, Pontes, Portae, Vigiles), - revenditorum piscium, v. Pisces
- custodiae, IV : 29, 67, 105, 106, 111, 293, 294, 334, - Domus communis, 318 – v. Vigilles
- VI : - super blado, custorire bladum, v. Bladum, - portarum civitatis, vel earum clavium, portitores, eorum stipendia, 61-63p, 64p, 68, 70, 74, 75, 119, 120p, 122p, 125, 127, 160p, 271, 299, - pontis Rodani, 267, 268, - platearum communium, 299, - pontis Arvae, 267, 270, 274, 280, - tornafolli [pontis Arvae], 279 – v. Excubiae, Vigiles
- VII : - carcerum, sisiarum, v. ces mots, - Domus communis, Insulae, v. ces mots, - vel custodia portarum civitatis, clavium earum, portitores, janitores, 18, 21, 123, 130, 184, 197, 270, 272, 333, - pontis Arvae, 40, - pontis Rodani, 326, - portarum : Corrateriae, 187, 241, 303, Domus communis, 313, Rippae, 62, 68, 123, 186, 208, Rodani, 147, 187, 297, 303, S. Anthonii, 241, 414, Tartassiae, 132, 214
- VIII : - portarum, custodire portas, 118, 167, 169, 237 (v. Porterii)
- garda, IX : 52, 54p, 59, 61, 62, 71, 76, 86, 125p, 156, 158, 301, 302, - carcerum, v. Commentariensis, - piscium, v. Pisces, - ponti Areris, 163, 165, 178p, 181, 188, 293, 297, - portarum civitatis, 139, 140p, 178, 207, 218
- XII : 176, 407, 410, 449p, 554, - carcerum, v. Carcerarius, - piscium, -, - portarum, 99, 212, 227 (v. Porterii), - turrium, 76, 227p, 296 (v. Torrerius)
- janitores, porterii, XIII : - carcerum, 556 (v. Carceres), - portarum, turrium, etc., 31, 38, 45, 64n, 71n, 95, 133, 166, 182, 213, 238, 257, 262, 275, 278, 306, 311, 313, 329, 365, 385, 391, 393, 397, 472, 482, 489, - [temporarii], guardiae, 30, 41, 51, 90, 95, 98, 122, 130, 300, 301, 375, 376, 381, 402, 513, 521, 569
Excubia, excobia (garde), II : 115, 144p, 145p, 147, 149, 152 – v. Custodes
Excubiae
- escubiae (« garde, sentinelle »), I : 2, 12, 15, 26, 28, 32, 38, 39, 45, 46, 52, 57, 61, 68, 80, 85, 90, 91p, 141, 145, 146, 147
- (garde), III : 218, 236, 347 – v. Custodes
- excubiatores, scubiae (gardes), IV : 12, 15, 21, 52, 95, 120, 268, 269, 283p, 284, 286, 303, 329, 331, 333, 334, 347, 348p, 363, 364p, 380p, 382, 383p, 388, 392, 417p, 419, 443, 445p, 447-449 – v. Garda, Vigiles
- excubia, V : 80, 419, 437, 440p, 459 – v. Custodes, Vigiles
- VI : 37, 38, 175, 212, 250, 301 – v. Custodes, Vigiles
- scubiae officium, VII : 100, 119, 135, 165, 179, 246, 266, 323, 333, 376-378p, 379 – v. Custodes, Vigiles
- gest (guet), VIII : 61, 63, 66, 68, 69, 302, 308n, 348, 358, 367
- (gardes), IX : 98, 100p, 125p, 205p, 271p, 272, 301, 393
- excubiationes, scubiae (rondes, service de garde), excubiare, excubiatores, X : 110, 173, 174, 197, 200p, 220, 221p, 223, 224, 231p, 241, 249, 250, 251, 259, 271, 272, 273, 281p, 286, 295, 313, 320, 321, 328, 329, 331, 332p, 333, 336, 337, 378, 384, 385, 410, 420, 422p, 425, 427, 433, 443, 454, 455, 459, 462, 463, 465, 479, 482, 489, 491, 492, 495, 497, 501, 502, 505, 527, 538p, 541, 544, 545p, 552, 594
- excubiatores, XII : 14p, 18, 21, 28p, 30, 32, 36, 41, 54, 55, 59, 61, 62, 72, 92p, 98, 99p, 106, 110, 116, 148, 219, 297, 568, - matutini, 109p, 118, 120
- excubiatores, XIII : 4, 17, 19, 24, 29, 44, 45, 47, 60, 73, 89, 116, 128, 152, 188p, 212, 257, 298, 356, 367, 375, 377, 379, 384, 393, 395, 400, 404, 405, 407, - dormientes, 184
- excubiae, XI : 17, 18, 23, 25p, 33, 46, 49, 62, 64, 83, 112, 118p, 124, 148, 150n, 159, 160, 177, 189, 192p, 194, 201, 226p, 229, 246, 248, 250p, 259, 265, 280p, 281p, 294, 324, 331, 343, 349, 351, 361, 368, 371, 377, 416, 423, 444, 461n, 462, 465, 481, 482, 483, 494, 507, 520, 554, 596, 598 – v. Turris S. Petri
Garda
- III : -, – v. Episcopatus Gebenn.
- (veilleur), IV : 383 – v. Excubiae
- XIII: - gardia, guardia civitatis, 300p, 301, 307, 311, 398 (v. Custodes), - gardia monetae, 373, 392, 397
Gardes, II: -, – v. Custodes, Excubia
Gardia, XII : - de portes, [« pages manquantes »]
Janitor consilii
- V : -, – v. Husserius
- VI : -, – v. Portitor
Janitores
- VII : -, – v. Custodes, Huisserius
- X : -, – v. Porterii
- portarum, XI : 6, 105, 248, 307, 353, 428, 587 – v. Portae
- XII : 74, 76, 156, 410 – v. Porterii
Porteria (portière), I : 474, 477
Porterii
- (portiers), I : 336
- portatum civitatis, II : 56, 89p
- (portiers), IX : 59, 96, 97, 132, 210, 271, 461
- janitores, portitores, X : 501, - pontis seu portae Rodani, 172, 174, 183, 186, - porte pontis Areris, 467, - portae Cornavini, 478, - portae Rippae, -, - portae Rodani, -, -portae S. Anthonii, 174, - portae S. Gervasii, 521, - portae S. Leodegarii, -
- portitores (portiers), XII : 27, 28, 33, 35, 37, 74, 99, 157 – v. Custodes, Janitores
Porterius
- VI : - Insulae, 377
- portitor, hucherius, huisserius, janitor, custos (portier, huissier), VIII : - consilii, aulae consilii seu Domus communis, 11, 17, 20, 53, 59, 63, 84, 133, 143, 151, 158, 168, 188, 200, 209, 214, 235, 261, 263, 268, 288, - porterius ducis, 202n, - episcopi, 203n, portae Rodani, 73, 112, 118, 276, 293, 294, - portae S. Anthonii, 139
Portitor
- aut janitor consilii vel Domus consilii, juramentum ejus, VI : 23p, 104
- consilii, Domus communis, VII : -, – v. Consilium, Domus communis
Portitore, VII : -, – v. Custodes
Portitores (portiers), X : -, – v. Porterii
Scubiae
- I : -, – v. Escubiae
- IV : -, – v. Excubiae
- officium, VII : -, – v. Excubiae
- X : -, – v. Excubiae
Torrerius (gardien de tour), XII : 92 – v. Custodes
Vigillatores, X : -, – v. Excubiae
-
Decennarii (dizeniers), XIII : -, – v. Dizenae
Decimarii
- (dizeniers), I : 39 – v. Decoriones
- decimaria, III : -, – v. Desinerii
- (
dîmeurs), X : 248 – v. Desinerii - decinnarii (
dîmiers), XI : 569 – v. Dezenarii
Decoriones (dizeniers), I : 382, 389, 428 – v. Decimarii, Designerii
Decuriones, desinerii (dizeniers), IV : 11, 24, 27, 110-112, 154, 160, 194, 271, 282-285, 294, 361, 403
Designarii, designerii, desinerii, dezinerii, disigneri (dizeniers), VIII : 57, 167, 169, 178, 282, 284, 294, 299p, 367, 370, 375, 388, 397, 441, 442 – v. Disenae
Designerii
- (dizeniers), I : 312, 318 – v. Decoriones
- desinerii, desinarii, decennarii, decenarii, decimarii, designeria, etc., II : 22, 23, 109, 128, 129p, 144p, 145, 147, 150, 169, 294, 3O8, 33I-333p, 337p, 338p, 340p, 345, 351p, 353, 354, 356, 357p, 358, 359p, 365p, 366p, 371p-373, 375p, 377 p, 386, 388, 392, 425, 426p, 427, 431-433p, 434p-437, 440, 444, 453, 470, - eorum electio, 185, magnus designerius, 445, designeriae : Corrateriae, 461, Perroni, 375p
- designarii, desinarii, disinerii, eorum creatio et juramentum, VII : 193, 194p, 239, 246, 341, - Designerii : carreriae du Boulo, 15, Dominae Nostrae, 63, Longemalae, 322, Magdalenes, 16, S. Leodegarii, 37, Villae Novae, 99
Desinerii
- (dizeniers), disinerii, designarii, decimarii, disenae, designariae, decimariae, III : 3, 69, 77p, 105, 115p, 116, 125p, 151, 158, 163, 171, 177p, 182, 191p, 192, 206, 236, 245, 248, 249p, 319, 320, 331, 349, 351p-353, 415, 432, 438, 454-456, 518, 529, - constitutio vel electio et juramentum eorumdem, 141, 181, 182, 184, 352, 415, 418, 434, - desinarius macelli, 352, - Carreriarum : dou Bouloz, 184, - ante Fusteriam a parte venti, 203, - portae Castri, 141, - Ripariae primae, 19, - S. Anthonii, 434
- IV : - (habitants de la dizaine), 11, - (dizeniers), v. Decuriones
- designerii (dizeniers), VI : - eorum creatio et juramentum, 24-26, 70, 72, 166, 187, 248p, 296p, - carreriae : de Boulo, 296, Civitatis, 248, c. vel burgi S. Leodegarii, 70, 72, 377, c. P. Versonnex, 296, Corrateriae, 248, portae S. Anthonii, 187, Rutisseriae, 248
- designerii, designarii (dizeniers), IX : 8p, 28, 29, 52, 54, 55p, 57, 85, 98, 100p, 125, 140p, 197-199, 205-207p, 271p, 301, 302, 313, 340, 347p, 348, 414p
- desinarii, dezinarii, designerii, dezenarii, decimarii, decinarii (dizeniers), X : 21, 197, 212, 219p, 220p, 222, 224, 225, 227, 229p, 250p, 251, 254p, 272, 286, 289, 329p, 331, 332p, 391, 392, 423, 425p, 449, 456, 472, 533, 544, 552
Dezenarii, decinnarii, decimarii, dezinerii, dezinarii (dizeniers), XI : 25, 30, 112, 136, 142, 143, 416, 539
Dezeni (dîmiers?), XI : 3 – v. Decimarii
Dizenarii, disenarii, dizennerii, disenarii, decennarii (dizeniers), XII : 15, 17, 27, 30, 38, 59, 145, 153, 160p, 161, 166, 179, 184, 209, 212, 235, 249, 273, 274, 296, 297, 314, 517, 554
-
Ebdomadarii, VII : -, – v. Vigilles
Ebdomadarii vigiles, VIII : -, – v. Vigilles
Guet, XII : -, – v. Vigiles
Gueti, guetum, gueytum (guet), I : 13, 39, 46, 150, 311
Guets, XIII : 396p – v. Vigiles
Gueys, XII : -, – v. Vigiles
Gueyta
- (guet), II : 128, 144, 149, 310, 311
- guyta, gueytum, guytum (le guet), gueyti, gueti, III : 19, 29p, 30p, 31, 45, 54, 111, 126, 139, 209, 431, 446, 454, 456, 459 – v. aussi Custodes, Vigiles
- (guet, veilleur), X : 491, 501
Gueytum (guet), IV : 269
Guyta , III : -, – v. Gueyta
Guytum, III : -, – v. Gueyta
Semanerii, VIII : -, – v. Vigiles ebdomaderii
Vigiles
- I : 93, 119, 121, 123, 124, 125, 126p, 150, 157, 167, 168, 175, 179, 195, 196, 197, 215, 223, 246, 254, 264, 266, 279, 281, 283, 313, 324, 342p, 344, 347, 349, 352p, 361, 363, 381p, 384, 386, 393p, 396, 400-403, 405, 423, 460, 473, 475, 479
- vigilles, II : 2, 19, 21, 23p, 24, 40, 41, 45, 59, 64p, 71, 93, 97p, 109, 115, 136, 145, 150-152p, 155, 156, 163, 169, 175, 205, 223, 224, 236, 239, 241p, 243, 244, 252, 258, 267, 271p-273p, 278p, 287, 288p, 289p, 294, 309p, 310p, 323, 324, 344p, 352, 378, 408, 419, 461, 465, 466, 469, - vigiles S. Pétri, 128
- vigilles, vigelles, vigillationes, vigil facere, officium vigilliae, III : 45, 54, 63, 77, 94, 95, 106, 111p, 114, 118, 125p, 126, 128, 131, 135, 136, 139p, 144, 145, 147, 153p, 156, 158, 162, 167-169p, 170p, 171, 176-182, 188, 192p, 195, 200, 202, 216, 222p, 224p, 229, 234, 239, 255, 259, 262, 267, 275, 300, 321, 337, 360, 378, 407, 421, 428, 429p, 430, 452, 453, 456, 457, 486, 492, 493, 515p-518, 521p, 527, - eorum creatio vel juramentum, 31, 126, 173, 289, 321, 360, 375, 407, 515, - convigiles S. Gervasii, 183, 201 – v. Custodes, Gueyti
- vigilles, IV : 3, 5, 19, 24, 29, 50, 57, 59, 66, 67, 77, 86, 97, 100, 104, 112, 116, 120, 121, 123, 129p, 130, 132, 137p, 141, 145, 147, 149, 153, 156, 167, 168, 172, 175, 181, 184p, 185, 195, 197, 200, 209, 211, 213, 221, 226, 234, 244, 245p-247, 260, 267, 269, 270p, 272, 276, 279, 281, 283p, 285, 291p, 303, 317, 318, 322, 331, 334, 335, 341, 347, 350, 351, 353, 368, 378-380, 397, 406, 411, 430, 431p, 435, 438, 441, 442, 445, 447, 449, 450, 453, 455, 457, 459 – v. Custodes
- vigilles, creatio et juramentum, vigillare, V : 6, 8, 12p, 13, 14p, 18, 19, 42, 46, 47p. 48p, 66, 73, 79, 80, 83, 87,88, 93, 104, 107, 108, 110, 126, 127, 130, 141, 154, 156, 159, 161, 162p, 175, 184, 185, 187-189, 197, 200, 201, 205, 209, 211-213p, 214, 222, 235, 236, 242, 248, 250, 254p, 256, 263, 273, 286, 292, 294, 302, 310, 326, 333, 334, 352, 354, 358, 361, 363, 365, 368, 372, 373, 375, 378, 382, 383, 386-393, 399, 402, 406p, 409, 420-422, 424p, 425, 428, 440, 442, 447, 461, 463, 467, 470, 475p, 476, 494p, 497, 501, 502 – v. Excubiae
- vigilles, olim vigiles, VI : 2-6p, 7p, 37, 41p, 53, 54, 60, 63, 64, 72p, 74, 75, 79, 92, 94p, 98, 103, 105, 108-110p, 111, 120, 122, 124-127, 134, 137, 138p, 140p, 141, 146, 148p, 150p, 153, 154, 158, 162p, 163p, 164, 166, 172, 176, 177p, 188, 193, 198, 200, 201, 204, 205, 207, 208, 212-214p, 216p, 217p, 218, 220, 223, 225, 227, 229p, 230, 231, 235, 236p, 238, 241, 242, 245, 248, 255, 280, 282-284p, 290, 295, 296, 301, 308, 309, 313, 314, 316, 318p, 327, 328, 332, 338, 340, 345, 347, 368, 370p, 371p, 377, - creatio et juramentum, 4, 93, 126, 147-149, 176, 177, 190, 201, 212, 242, 249p, 253, 260, 271p, 277, 291, - vigil infirmus, 220, - cassatio, deposito, privatio, expulsio vigilum, 13, 93, 118, 147p, 183, 233, 265, 267, - decessus, 148
- creati pro adventu duchissae Sabaudie (1502), VI : 4, 13
- burgi S. Gervasii, creatio eorum, VI : 175-177p, 179, 186, 189-191, 193, 229, 230p, 232, 236, 239, 242
- vigilles, VII : 3, 9, 10, 29, 32, 33, 39, 42, 60, 71, 72p, 104, 119p, 142, 180, 196, 218, 241, 246p, 247p, 249, 266p, 273, 276, 279, 296, 312, 323, 358, 401, 428, 430, - creatio, juramentum, 100, 158, 160, 165, 347, 413p, 414, 430, - privatio, expulsio ab officio, 100, 157p, 276, 411, 412, 429, - statuta vel capitula, 88p, 91, - vigiles S. Gervasii, 266, - ebdomadarii, 252p, 258, 265, 315, 318, 340, 351, 355, 364, 369, 394, 397, 411, 424, - constituti messiliarii, 15, 132, 253, 335, 413, - deputati, pro peste, pulsant campanam, 4, 24, 25, 37, 38, 40p, 72, 79, 80, 218, 359, 430, - stipendia vel grossi, 15, 24, 32, 50, 70, 80, 82, 91, 97p, 99, 111, 126, 143, 175, 184, 197, 205, 220, 233, 247, 249, 262, 276, 288, 306, 331, 337, 345, 360, 378, 384, 418, 430, 432, - vestes, 12p, 80, 108-112, 120, 129, 130, 136, 141, 302, 303, 306, 356, 417
- vigilles (guets), VIII : 1, 12, 13, 15, 19, 30, 33p, 36, 44, 56-60p, 63, 68, 73, 77, 78p, 94, 97, 98, 106, 119, 120p, 122, 135, 152, 153, 158, 162, 180, 182, 200, 201, 203n, 205n, 214, 215, 220, 232, 235, 240, 245, 253, 254, 257, 262, 266p, 288n, 293, 295n, 300, 301, 302, 327p, 355, 365, 367, 370p, 374n, 377, 380n, 388p, 390, 393, 396p, 397p, 404, 407, 412, 416, 417, 419, 420, 442, 445, 447, 453, 472, - ebdomadarii quatuor, semanerii, 1, 17, 20, 53, 63, 76, 84, 133, 143, 151, 158, 168, 188, 205n, 209, 214, 261, (263), 268, 288, 327, - vigil Sancti Gervasii, 125
- vigilles (guets), IX : 3, 6, 8, 18, 19, 21, 25, 32-35, 57p-59, 60, 62, 63, 73, 78p, 80p, 84, 95, 96, 98, 102, 103, 105, 107, 108, 119p, 124, 125p, 131-134p, 137-140p, 142, 143, 148p, 153, 154p, 156, 162, 163, 167, 178, 179, 182p, 193p, 195, 197, 208, 210, 211, 238, 239, 244, 245, 249, 254, 255p, 266, 269, 272, 274, 288-290p, 291, 299p, 302, 304, 315, 321, 324, 327p, 337, 350, 357, 358, 366-368p, 372-374, 388, 396, 401p, 413, 423, 424p, 443, 448, 461, 469, 475, - ebdomadarii, 174, 175, 299, 403, 417, - eques, 168, - eorum vestis, 193, - S. Gervasii, 78, 80
- (guets), X : 22, 28, 33p, 46, 61, 63, 64, 67p, 73, 80, 86, 87, 90, 92p, 94, 99, 104, 106, 110, 120, 124, 144, 160, 163, 174, 178p, 179, 186, 198, 202, 207, 210, 212p, 218, 224p, 229, 238, 240, 251, 257, 260, 271, 276, 278, 280, 284, 287, 306, 338p, 348, 364, 386, 403-406, 411, 420, 424, 460, 463, 471, 479, 497, 501, 502, 505, 509, 522p, 526, - ebdomadarii, 25, 163, 200, - presentibus omnibus vigilibus, 350, - eorum vestes, 522, 530
- (guets), XI : 2, 11, 23, 31, 33, 38, 40, 49, 53n, 90n, 125, 129, 155, 159, 169, 209, 211, 216, 258, 268, 291, 294, 295, 306, 307, 309, 314, 316, 318, 352, 353, 361, 368, 375, 421, 422, 428, 449, 454, 466, 483, 517, 527, 557, 564, 567, 569
- (guets), XII : 2, 12, 15, 24, 45, 50, 55, 65, 76, 99, 116, 144, 148, 156, 176p, 180, 184, 186, 194, 219, 227, 229, 237, 242, 268, 270, 273, 275, 290, 297, 307n, 329, 336p, 358, 366, 397, 410, 451n, 482n, 488n, 490, 500n, 522, 526, 546, 552n, 554, - armati, 455, - hebdomadarius, 295 – v. Vestis
- (guets), XIII : 19, 64n, 76, 117, 119n, 152, 154, 166, 176n, 210, 217, 280, 311, 312n, 349, 385, 393, 449, 476, 482, 492, 496, - turris, 152, - dormientes, 184, - revocatus, 189
-
Echerguetes (excharguet, guet), IV : 364
Escharguex (guet), XIII : 128
Excharguet, XIII : 619
Excharguetae (guets), I : 2
-
Forestier, XIII : -
-
Guido
- guydonus, quictonus (guidon, fonctionnaire de l'hôpital), IX : 46n, 93, 219, - pestilentialis, 55, 109
- guydonus (guidon, fonctionnaire de l'hôpital), X : 199, 257
Guidon, XIII : 395n
Guydo
- guydonus (
économe, « garde en charge de conduire les pestiférés, la nuit, à l'hôpital pestilentiel ») hospitalis pestifferi, VIII : 368, 372, 407 – v. Quictonus - quitonus (guidon) hospitalis pestiferi, XI : -
- (guidon), XII : -
Guydonus (guidon, étendard), IX : 302
Quictonus
- (
économe, « garde en charge de conduire les pestiférés, la nuit, à l'hôpital pestilentiel »), VI : 334, - hospitalis pestiferi, 76, 92, 98, 125, 293 - (
économe), VII : - hospitalis pestifferi, 94 - (
économe) hospitalis pestiferi, VIII : 372 – v. Guydo - IX : -, – v. Guido
Quitonus
- XI : -, – v. Guydo
- (guidon) hospitalis pestiferi, XIII : -
-
Hostagia tenere (ostagier), I : 215
Hotagium, hostagium (ostagier), II : 397p, 398, 401, 403p, 404p-406
-
Masserius
- (massier, « sergent ou huissier »), IX : 463, 469p, 472
- (massier), X : -, – v. Prevodus
-
Mestral (officier rural subalterne), XIII : 486
Mistralis
- (mestral), IV : 144, 161, 275, - Galliardi, 144
- IX : - Terniaci, -
-
Reformatores (réformateurs, « agents de contrôls publics »), I : 332, - Divioni (de Dijon), 410
-
Retracteur des pauvres, XIII : 482
Retractor (celui qui donne retraite), IX : 469
-
Revelatore carnium, X : -
Visitator
- V : - ordinis Sanctae Clarae, 307
- XII : - artillieriae, -, - pauperum adventiciorum, 227, - piscium, 227
Visitatores
- III : - (quatuor) civitatis et negotiorum, 186
- III : - vel visitationes carnium, piscium vel victualium, v. Carnes, Pisces, Victualia
- IV : - bladi, 415, 419, - carnium, 58, 77, 125, 142p, 166, 176, 202, 211, - caseorum, 179, - grani, 235, - piscium, 54, 55, 81, 100, 189, 342, - revenderiatorum, 100, - victualium, 81
- VI : - burgensium, v. Burgenses
- X : - carnium, 49p, 72
Visiteurs, XIII : - des morts, 553, - du pain, 577, 578
-
Sergent
- XI : 241n
- XIII : - (officier rural), 486, - épiscopal, -, - de bande, 243
Sergents, XII : - de bande, -, - épiscopaux, v. Servientes
Serviens
- (sergent, serviteur), I : 382, 397, - curiae, 141
- IV : - generalis vicedompnatus, 101
- V : - generalis, 368, 396, 427
- VIII : - episcopalis, episcopatus, 233, 473
- VIII : - generalis (sergent général), -
- IX : - (sergent de justice), consuetudinis Vaudi, 5
- X : - generalis ducis Sabaudiae, 129, 552
Servientes
- servitores (sergents, serviteurs), servire, II : 17, 39, 56, 64, 87, 90, 94, 111, 156, 181p, 212p, 213p, 257, 285, 387, - servientes Bernensium et Friburgensium, 412, - civitatis, 93, 271, 320, 322 – v. aussi Clientes, Familiares, Mancipium, Officiarii, Vigilles
- servitores (sergents, serviteurs), III : 15, 95, 140, 176, 178, 286, 288, 341, 456, 501, - serviens generalis civitatis, -, - servientes pestilentiae, v. Hospitale Palatii, - officium sergenteriae, 110, - servientes : comitis Gebenn., -, - ducis Sabaudiae, 368, 369, 371, 399, - episcopi Gebenn., 83p, 222, 272, 293, 353, 519, 525, - vicedompnatus Gebenn., 260, 499, 512
- (sergents, serviteurs), IV : 90, 116, - episcopales, 154, 260, 262, 264
- (sergents, serviteurs), V : 128, 138, 196, 205, 398, - curiae spiritualis, 156, - episcopatus, 132, 192p, 212, 241, 289, - curiae vicedompnatus, v. Vicedompnus
- (sergents de justice), VI : 45, 202, 228, 248, 269, - episcopatus Gebenn., 151, 228, 287, - vicedompnatus, 4, 125, 128, 129, 142, 163, 184, 194, 212, 292, - serviens generalis vicedompni, 93, 110
- (sergents de justice), VII : 45, 202, 228, 248, 269, - episcopatus Gebenn., 151, 228, 287, - vicedompnatus, 4, 125, 128, 129, 142, 163, 184, 194, 212, 292, - serviens generalis vicedompni, 93, 110
- (sergents de justice), VIII : 41, 430
- (serviteurs, sergents), IX : 70, 96, 125p, 204, - ducalis, -, - episcopales, 95, 124, 369, 449, 452, 454, - vicedompnatus, 124, 257, 270
- X : 176, - ducatus Sabaudiae, -, - episcopatus, 414, - vicedompnatus, 391
- XI : 2, 119, - castellani Viviaci, 539, - ducalis, 137, 138, - espiscopalis, 4, - generalis, 140, - locumtenentis, 431, 444, 545
- XII : - ducalis, -, - episcoplaes, 342n, - generalis, 244, 560
Servus generalis ducatus Sabaudiae, XIII : -
-
Signator (vérificateur des poids et mesures), I : 322
d. Professions judiciaires et administratives spécialisées
Advocati – v. Métiers administratifs et judiciaires
Advocatus – v. Métiers administratifs et judiciaires
-
Cancelarius, IV : - Sabaudiae, 71, 83p, 183, 216, 217p, 297p-299, 309, 311, 317, 326, 332, 342, 344, 345, 353p, 354, 362, 365, 423-425, - episcopus (Antoine de Champion, chancelier de Savoie, évêque de Genève), 309, 311, 369p, 370p
Cancellarius
- II : - Sabaudiae, 94, 102, 156p, 280, 428, 439, 454
- III : 137, 160, 167, - Sabaudiae, 369, 435, 449, 459, 461, 462, 465, 466, 498, 505, 527
- V : Sabaudiae, 345, 357, 358, 366, 367, 398
- IX : - ordinarius ducalis, 345
- X : - Sabaudiae, 78p, 79, 80, 94, 125, 127, 129p, 130, 131, 133, 139, 147p, 148, 156, 158, 171p, 576
Chanceliers, II : - de France, -, - de Savoie, v. Cancellarius
-
Consecretarius vicedompnatus, IX : 226
Secrétaire ducal, XII : -
Secretarii
- II : - ducis Sabaudiae, -, - episcopatus, 301, - regis Franciae, 142, 143
- III : - ducis Sabaudiae, -, - espiscopalis vel episcopatus, -, - Bernae, v. Bernenses, - Lucernae, v. Lucernenses
- IV : - civitatis, 5, 37, 41, 42, 45, 56, 57, 108, 125p, 146, 216, 221, 240, 241p, 244, 246p, 257, 282, 315, 340p, 375, 408, 418 – v. Scriba
- V : - ducale, 84, 278, 345
- VI : - episcopi Gebenn., -
- VII : 40, 101, 102, 115, 163, 167, 170, 264, 276, - ducales, 14, 20, 192, 193, 246, 354, - episcopi Gebenn., 159, 362, 363, 387, 433, sedis vel consilii episcopalis, 77, 78, - judicis excessum, 402, - officialatus, 52, - vicedompnatus vel ejus curiae, 7, 42, 360, 387 (v. Ducis)
- VIII : 24, 447n, 469
- XI : - fiscariae, 277
- XII : - Berne, 37, 268n, - Fribourg, 139, - Soleure, 120, 234n, - Zurich, 27n
- XIII : - civitatis seu consilii, 139, 150, 180, 182, 196p, 205, 242, 349, 356, 367, 452, 472, 521, 526, - substitutus, 125 – v. Plume
Secretarius
- I : - archiepiscopi, 257, - communitatis, 162, 163, 276, 289, 291, 404 (v. Scriba C.), - ducalis, 236, 321, 477, - episcopi, 127, 132
- II : - consilii vel civitatis, v. Scriba
- III : - consilii vel civitatis Gebenn., v. Scriba
- IV : - capituli, officialis, 8, 130, 342, 362, 366, 368, 375, - d. Breissiae, 393
- V : - civitatis, constitutio vel creatio et juramentum ejus, 8, 11, 19, 50, 92, 140, 170, 247, 253, 364, 500, 503 (v. Libri), - episcopi Gebenn., 81, 83, 86p, 103, 233, - vicariatus, 484 (v. Scribania), - Friburgi, 51p, 52, - imperatoris vel regis Romanorum, 264, 268, 292, - principis Orengiae, 265, - parlamenti Parisius, 246, 247, - magistri S. Spiritus Bisuntinensis, 500, - bastardi Sabaudiae, -, – v. Clerici
- VI : - civitatis Gebenn., 1, 44, 67, 92, 138, 139, 141, 145n, 151, 154, 178, 179, 187, 191, 216, 240, 251, 255, 286, 354, ejus creatio et juramentum, 23, 104, - episcopi Sedunen, 279, - Friburgi, 359, - officialatus Gebenn., v. Officialis, - vicedompni, - 272
- VII : - consilii vel civitatis, 1, 6, 51, 58, 60, 88, 92, 114, 127, 139, 144, 195, 259, 265, 273, 294, 297, 361, 385, - scriba communis, 242, - Friburgi, 2, 293, 299, - Bernensis, 299
- VIII : - episcopi Gebenn., secratarius judicis excessum, - seu scribae vicedompnatus, 162, 251, 293, 407, 408, 416, 464, 469, - secretarii fiscales episcopi, 392, - civitatis Gebenn., 224, 252, 260, 355, 360n, 381n, 414, 465, 470
- IX : - apostolicus, sedis apostolicae, -, - civitatis, 48p, 52, 86, 113p, 114, 118, 121, 139, 147, 156, 158, 162, 167p, 228, 253, 259, 260, 283, 322, 323, 326, 344, 353, 368, 384, 385, 388, 415, 434, 435, 438, 442, 467, 477, electus ad sumendum informationes, 388, - ducis Sabaudiae, -, - episcopi, 308, 381, 397, - fiscalis, 197, 261, 353, 372, - Sancti Glaudii, 398, - vicedompnatus, 226, 261, 290, 301, 321, 342, 345, 367
- X : - Bernensis, 275, 276n, 299, 301, - Biennae, 516, 517, - consilii Chamberiaci, 35, - ducis Sabaudiae, 20, 35, 619, - episcopi, -, - fiscalis, -, - officialatus, 432, - privilegiorum leprosorum Carogii, 396, - vicedompni, -, - oppidi Viviaci, -, - Amedei Girardi, -, - pro processibus, 420, - civitatis, Domus villae, 3, 28, 31, 32, 36, 43, 59, 66, 67, 89, 90, [91], 97, 100, 103p, 107, 115, 118, 119, 122, 130, 133,139n, 175, 177p, 178, 182, 186, 189, 191, 194n, 200, 202p, 207p, 232, 235p, 263, 279, 283, 301, 302, 309, 330, 424, 507, 523, 575, 576, ejus electio, 202, 207, 314
- XI : - Bernensis, 470, - Friburgensis, -, - de Zug, 537, - seu scriba civitatis, 13, 15, 98n, 141, 154, 155p, 242, 274, 277, 289, 378, 406, 411, 434, 468, 470, 471, 495p, 499, 532p, 535, 539, 571, absens, 343, 345n, 346, 351, 366, 504, expulsus a Consilio, 533, pro causis paci, -, - ducis Sabaudiae, -, - imperatoris, -, - inquisitionum, -, - locumtenentis, -
- XII : - seu scriba civitatis, 26n, 28, 29, 37, 45, 58, 104, 106, 114, 135, 183, 200, 204, 227, 271, 370, 376, 403, 524, 531, 535, 544, 553, ejus electio, 69, 114, 223p, - justitiae seu locumtenentis, 227, 384, 389, - episcopi, -, - vicariatus, 227, 384, 389, - consilii episcopalis, -, - fisci, 183, - inquisitionis fidei, -
- XIII : - finantiarum regis, -, - justitiae, 27, 191, 217, - locuntenentis, 191, ejus substitutus, -
Scriba
- I : 93, 137, 359, 371, - civitatis, 169, 303, 391
- secretarius consilii, civitatis vel communis, II : 7, 24, 28, 37p, 39, 41, 64, 161, 180, 251, 283, 287, 327, 335, - juramentum vel salarium ejus, 4, 12 – v. Clericus villae
- III : - secretarius consilii, sindicorum, civitatis vel communis, clericus, secretariatus, secretaria vel clericatura, scribere, 1p, 16, 70, 88, 90, 93p, 111, 112n, 118, 120n, 135n, 140n, 225, 382, 418, 463n, ejus electio vel constitutio, 71, 72, 76, 165, 200, 532, ejus registri, v. Registra, - vicedompnatus Gebenn., -
- IV : 41, 49, 56, 87, 91, 195 – v. Secretarius
- V : - vicedompnatus, 172, 305
- VII : - communis, v. Secretarius consilii, - vicedompnatus, v. Secretarii
- IX : - apostolicus, -
- X : 288 – v. Secretarius
- XIII : - Bernensis, 421, - justitiae, 37p
Scribae, XII : -, – v. Secretarii
Scriptor
- III : -
- IV : 316
Scriptores – v. Scripta
-
Conservator
- II : - franchesiarum vel libertatum, -, – v. Franchesiae
- V : - privilegiorum civitatis, 212
- Protector franchesiarum, VIII : 259
-
Curial
- XI : 588
- (secrétaire de châtellennie), XIII : 485, 568, 573
Curialis
- (curial), IV : 223
- (greffier) V : - Aquiani, 203
- VII : - Galliardi, 105
- X : - Crusilliae, 38, - domini Viriaci, 253
- XI : - Viviaci, 129, - de l'Éluiset, 139, 140
Greffier de la terre de Saint-Claude, X : 570
Grifferius
- griffarius (greffier) episcopi, X : 374, 379, 400, 409
- (greffier) episcopi, XI : 102
-
Juridiciarii, XI : 139
Juristae (juristes), I : 114p, 135
-
Terminatores
- terminare, VII : 120, 429 – v. Limites
- terminare, IX : 5, 103, 113, 256, 285, 287-289, 291, 302, 478
-
Vice-secrétaire de l'official, IX : -
e. Finances, fiscalité et gestion des ressources : voir Commissarii, Secretarii
Auditores
- I : - computorum, 281, 345, 347, 404p, 434
- II : - computorum, v. Computa civitatis
- IV : - computorum, 2, 6, 9p, 10, 40, 44, 46, 48, 54, 64, 88p, 91p, 92, 120, 127, 172, 174, 177-179, 182, 186, 253p, 259, 410-412, 414, 426p, 427p, 434p, 442p, 449, 454, 456
- conauditores, revisio computorum, IX : 6, 24p, 25, 28, 44, 53, 72, 94p, 96, 97, 104p, 126, 134, 138, 139, 147p, 149, 151, 152p, 153, 155, 158, 160, 168, 195, 199p, 201, 211, 212p, 225, 231, 244, 253, 254, 265, 319, 320, 323, 326p, 333, 344, 353, 357, 359, 360p, 361, 364, 371, 418, 420, 436, 437, 438, 443, 445, 446, 451, 452, 456, 459, 473, 475, 484
- X : - conauditores computorum, 3, 4, 8, 32, 53, 62, 63, 79, 80, 89, 90, 106, 126-129, 132, 134, 147, 150, 153, 155-157, 160p, 163, 164, 166, 170, 171, 173p, 177, 187, 260, 271p, 286, 346, 357, 365, 400, 532, 583, - introgii vini, 244, 245, 260
- XI : - computorum, 15, 74, 345, 357, 361, 413, 444, 504, 545, 547
- XII : - computorum, 13, 36, 77, 146n, 164, 409, 488 (v. Magistri computorum)
- XIII : - computorum, 159, 184, 376, 402, 409, 541
Conauditor, II : -, – v. Computa civitatis
Deputati, II : -, – v. Auditores computorum
Revisores computorum, IX : 225, 361 – v. Auditores
-
Borserius
- (trésorier), X : -
- (boursier), XI : -
Boursier de Fribourg, XII : -
Thesaurarius
- IV : - civitatis Gebennarum, v. Receptor, - archeriorum, 249
- V : - civitatis, 2, 8p, 11, 15, 47, 59, 69, 72, 78p, 79, 84, 87, 101, 102, 123, 140-144, 148, 160, 176, 190, 194p, 212, 224p, 227, 233, 235, 240, 241, 246p, 247p, 249p, 250p, 252p-255p, 262p, 263, 270p, 273, 277, 278, 282, 290, 293p, 294, 298, 299, 304, 310, 312, 327, 332, 336, 347, 351, 363, 378, 382p, 392, 402p, 404, 406, 414p, 422, 423, 429, 436p, 440p, 444, 450-452, 463p, 464, 479, 482p, 498p, 500, - constitutio et juramentum, stipendia, 245, 247, 249, - mandatur thesaurario, v. Mandata (v. aussi Computa, Receptor, Vicethesaurarius), - Breyssiae, -, - ducalis, 311, 430, - regis Romanorum vel imperatoris, 147, 150
- VI : - civitatis, 2, 6p, 9, 20p, 23, 26-28, 41, 43, 44p, 48, 54, 57, 65, 93, 94, 96, 98, 99, 104-107, 115, 117, 120p-122, 124, 126p, 128, 130p, 131, 145p, 172, 179, 188, 190, 191, 193p, 200, 238, 247, 249, 263, 274, 275, 286, 293, 308, 333, 352, 353, 358, 360p, 362, 367, 371, ejus electio vel constitutio, juramentum, 250-251, statuta vel capitula, 250, liber, 64, clericus thesaurarii, 348, mandatur thesaurario, solvat thesaurarius, v. Mandata, intrentur thesaurario, passim (v. Computa, Receptor), - episcopi Gebenn., 77, vicethesaurarius, 71, - sociorum [S. Petri], 350
- VII : - civitatis, 8, 15, 51, 60p, 65-67p, 94, 95, 99p, 105p, 108, 112, 116, 119, 126, 166, 169, 184, 186, 190p, 194p, 215, 228, 235-237, 245, 252, 255, 256, 259, 274, 281, 282p, 284, 285p, 286p, 288-290, 297, 302, 308, 312, 328, 346, 355, 359, 361, 362, 391, 395, 414, 422, 427, 429, ejus confimatio per 3 anos, 6, in consilio, 5, servitor vel clericus, 294, 303, 432, mandatur thesaurario, solvat thesaurarius etc., passim, intrentur thesaurario, 6, 27, 42, 51, 58, 94, 111, 114, 145, 150, 166, 175, 184, 200, 201, 220, 226, 233, 237, 255, 282, 294, 307, 308, 314, 344, 345, 364, 388, 392, 409, 427p (v. Computa, Receptor, Rotuli), - episcopi Gebenn., 90, 155, 162, 224, 277, 333, 378 (v. Receptor)
- VIII : - civitatis, 2, 3, 6, 9p, 10, 11p, 12, 16, 18-20p, 21, 22, 25, 35, 37, 48, 50, 57, 58, 60, 61, 77, 78, 80, 82p-84p, 86, 90, 91, 93, 98, 105p, 110, 115, 124, 127p, 131, 133, 136, 138, 140, 143p, 147, 175, 192p, 199, 201, 213p, 221, 229, 231, 233-235, 239, 244p, 247, 250n, 255, 264, 278, 279, 284, 293, 294p, 299-302, 305, 328, 331, 339, 340, 357, 375, 378, 379, 382, 386, 388, 390, 393, 402, 403, 408, 414, 416, 417p, 419, 427, 428, 444, 447, 458, 469, 471, 474, ejus locumtenens, 247, 403, ejus servitor seu clericus, 9, 12 (v. Receptor), - episcopi, 53, 123, 130, 131
- sive receptor, IX : - civitatis, 1, 2, 9, 10, 22, 28, 31p, 39, 44, 48, 50, 51p, 52p, 53, 55, 58, 62, 63, 64, 78, 85, 88, 96, 99, 102, 105, 113, 117p, 121, 124, 126, 127, 130, 131p, 133p, 138, 141, 143, 144, 148, 154, 156, 166, 169, 175, 176, 179, 183p, 191, 195, 198, 201, 204, 206p, 207, 209, 231, 235, 236, 238, 249, 260, 261, 265, 269, 270, 272, 275, 283, 286, 287, 293, 294, 295, 298, 299, 302, 309, 313, 315, 319, 320, 323, 326, 330, 338, 352, 353p, 355p, 357p, 358, 382, 391, 402, 411, 413, 418p, 420, 421, 430, 433, 435, 436p, 437, 438p, 439, 441p, 442p, 444p, 445p, 446, 448, 452, 457, 458, 468, 469, 477p, - ducalis, 226, 325, - duchissae Margaritae, - episcopi, 259, 260, - regius, 106, 108, 170, 262, - domini Bellici, -
- X : - civitatis, 3, 8, 18, 19, 20, 22, 28, 29p, 31, 33, 35, 38, 43p, 46, 50, 55, 60, 70, 75, 76, 80p, 81, 83, 85, 88p, 90-93, 97, 110, 126, 136p, 138, 139, 146, 151p, 153, 161, 163, 177, 186, 202, 210, 216p, 225, 226, 241, 244, 245, 247, 251, 256p, 260p, 264, 269, 271p, 283, 284, 300, 301, 325p, 326, 329, 334p-354, 356, 357, 359, 364, 365, 374, 390, 399, 412, 415, 418, 432, 433, 456, 459, 460, 463, 469, 520, 526, 532, 561, 563, - episcopi, 138, 139, 337
- XI : - communitatis, 1p, 11, 14, 26, 41, 115, 144, 176, 242, 260, 411, 414, 421, 429, 445, 502, 525, 527, 531, 534, 542, 545, 569, 619, ejus clericus, 542, - episcopi, -, - Lausanae, -
- XII : - communitatis seu generalis, 2, 5, 50, 60, 135, 136, 148p, 153, 227, 348, 351, 355, 459, 461, 463, 487, 632 et passim
- XIII : - episcopi, -, - generalis, 2, 9, 15, 78, 140, 153, 159, 168, 178, 192, 221, 227, 236, 248, 258, 289, 304p, 323, 335, 339, 360, 365, 410, 430, 458, 468, 492, 493, 503, 542, ejus electio, 138, 140, 458, ejus coadjutor, 60
Thesaurius
- I : 254, - comitis, 24, 142
- II : - civitatis, v. Receptor generalis, - episcopi Gebenn., 227, 281, 286, 287p, 308
- III : - [civitatis], v. Receptor generalis, thesaurum villae, v. Archa, - ducis Sabaudiae, -, - episcopi Gebenn., -
- X : - civitatis, 478
-
Castellanus operarius ecclesiae S. Petri (maître de l'oeuvre de Saint-Pierre, « responsable de l'administration de l'oeuvre de Saint-Pierre, l'oeuvre étant soit le domaine, soit la fabrique »), II : [60]
-
Clavaire (receveur) ducal, XII : 364n
Clavarii
- (exacteurs), IX : - piscium, 30
- (percepteurs des amendes), clavariae officium, VII : 157, 216, 217, 249, 250, 252, 253, 257, 366, 367, 397p, 399, 401, 414
- seu exactores poenarum, VIII : 25, 27, 29, 62, 63, 75, 76
Clavarius
- IV : - ducalis (clavaire ducal), 398
- seu exactor poenarum, VI : 256, 277, 322, 323, 325
- (exacteur), X : -
Exactor
- I : - levae, 175
- XI : - erragiorum communitatis, 55
Exactores
- I : 456
- exactio, exigere, III : -, – v. Arreragia, Bosseti, Gabellae, Levae, Mutua, Tallia
- IV : - erregiorum (percepteurs des taxes arriérées), 130, 430, 434, 435, 437, 441p, 442, 446
- VI : - d. episcopi Gebenn., 77 – v. Bosseti, Erreragia, Gabella, Thesaurarius
- VII : gabellae vini, introgii salis, v. Gabella, Introgium – v. aussi Receptor
- VIII : - gabellae vini, 9, 30, 49, 51, 68, 89, 149 – v. Firmarii, Gabellarii
- IX : - arreragiorum, 206, - gabellae carnium, 58
- X : - gabellae, 140, 237, 244, 293, 295, 305, - polliciarum civitatis, 443
- XI : - introgii vini, 324, 342, 344, 345
- XII : - impositi carnium, 192
-
Collectores
- (collecteurs, percepteurs), colligere, IX : 209, 210, 221, - gabellae, 188p
- X : - gabellae carnium, 76, 109
-
Compteroleurs, conthorolatores, controrolatores (contrôleurs), XII : 125, 135, 212, 220p, 227, 238, 263, 366, 502, 508, 512
Comptorolatores
- conthorolator, XI : 2, 124, 157, 182, 233, 277, 367, 544
- (contrôleurs), XIII : 140, 154, 171, 172, 194, 213, 238, 275, 500, 556
Contorolatores (contrôleurs), IX : 30, 52, 111, 113, 155p, 157, 183, 195, 243, 258, 269, 275, 344, 357, 417, 425, 431, 447, 471
Contorrolator, comptorolator, contrarolator (contrôleur), contorolatoriae officium, comptorolare, X : 28p, 31, 38, 75p, 85, 127, 224, 308, 310p, 314, 318, 321, 349p, 388, 398, 400, 412, 527, 532, 534
Contraralatores (contrôleurs), VIII : 417, 441
-
Computator (« comptable, celui qui fait les comptes »), I : 27
-
Camerarius (chambellan, « chambrier, soit économe »), VI : - leprosorum, 333 – v. Leprosi
Conservator leprosariarum, IX : 430
Quictonus (économe), VI : 334, - leprosorum, 141, 207, 208
Quistonus leprosorum (économe des lépreux), IV : 45
-
Essayeur de la monnaie, XIII : 392, 397
-
Generalis
- IV : - monetarum, 387, 398
- VI : - Sabaudiae, -
- XIII : - monetae, 392
Maître de la Monnaie du Duc, XI : 265n
Monetarii
- II : - magister monetae vel monetarum, 238, 243, 254, 268, 405, 414, 416
- III : - generales monetarii, generales vel magistri monetarum, 249p, 255, 448-450, 455
- V : - magister monetae vel monetarum, 35, 118p, 165, 224, 292, 331, 334, 343, 345, 346, 373, 375, 398
- VI : - generalis monetarum, 111, generalis Roget, 227, - magistri monetarum vel monetae, 111, 124, 129, 237, - magister monetarum Gracinopolitanensis, 5
-
Moneatores, III : -, – v. Monetarii
Monetarii
- (monnayeurs), II : 211, 219p, 227, 414, 416, 478
- moneatores (monnayeurs), III : 3, 192p, 285, 310, 322, 358, 359, 363, 380, 392, 407, 413, 429p, 430, 432, 443, 445, 446, 451, 469, 472p, 479, 505, 521 – v. Falsarius
- IV : 8, 16, 20, 50, 86, 88, 171, 172
- privilegia eorum, V : 2, 3, 58p, 59, 69p, 86, 87, 90, 121, 122, 124, 150, 165, 198, 401, 458
- VI : 301, 307
Monetarius, IX : 447
-
Receptor
- I : - generalis communitatis, 1, 2, 8, 14, 25, 36, 49, 51, 93, 100, 141, 167, 173, 175, 213, 226, 242, 244, 246, 250, 276, 312, 355, 359, 375, 392, 408, 434, - levae, 102, 125, 132
- II : - generalis emolumentorum civitatis, thesaurarius civitatis, officium receptoriae, 12, 15, 20, 22, 33, 37p, 45p, 51, 58p-60, 61p, 71, 73, 77p, 82p, 83p, 99, 102-104p, 105, 107p, 126, 127, 135, 155p, 157, 158p, 159, 161p, 163p-165, 166p-169p, 176, 178, 181, 188, 190, 205p, 207p, 213, 227p, 232-234p, 235, 238p, 243, 251, 260, 266, 271, 313, 315, 317, 318, 324, 337, 360, 362, 364-366p, 367, 369p, 378, 395, 400, 402, 406p, 410-412, 414p, 416, 417, 427, 430, 434, 437, 438, 443p, 445, 454p, 455, 459, 460p, 466p, 467, 472p, 479p, ejus nominatio, juramentum vel salarium, 86, 161, 162, 348
- III : - generalis emolumentorum civitatis, thesaurarius, 11, 12, 26, 27, 44, 45p, 47, 49, 51, 54p, 55, 63, 64, 66, 67, 99p, 111, 114, 116, 137, 145, 192, 196, 203, 204, 206, 207, 209, 210p, 217, 225, 230, 231, 234-236, 244, 252, 258, 262, 264, 266p, 267p, 281, 283, 285, 287, 291p, 293, 295p, 300p, 302-304, 306, 320p, 322, 323p, 325, 329p, 335p-337, 339p, 342, 343p, 344, 346p, 348p, 353, 355p, 357-360p, 362p, 364, 368, 370p, 371, 372p, 373p-376, 378p, 379, 380p, 381, 382p, 386, 387p, 388p, 390, 392p, 395, 396p, 399, 402, 403p, 405, 408, 409p, 410, 411p, 417p-419, 421p, 428p, 431, 433p, 439-441, 443p, 448-450p, 452p-454p, 457p, 458p-460p, 461p, 462, 467, 468, 474, 476p, 477, 480, 482, 484, 486, 489, 492, 493p, 494p, 496p, 499, 500p-502, 507p, 508p, 509, 511, 514p, 516, 518p, 520p-522, 524p, 525, 526p, 527, 530, - ejus nominatio, juramentum vel salarium, 200, 230, 312, 390, 392p, 467, 468
- IV : - generalis seu thesaurarius civitatis Gebennarum, 3, 4, 6p, 7, 16p, 22, 23, 25p, 27, 28, 33p, 34p, 40p-42, 46, 48, 50, 53-58p, 59p, 60, 61p-66p, 67-69p, 70p, 71, 76p, 78p, 79, 80p, 81p, 82, 84p, 85, 86p, 87p, 88, 90p-92p, 95p, 97p, 98-100p, 102p, 103p, 104, 105p, 106, 109, 113, 116p, 117, 119, 120p-122, 123p, 125, 129p, 130-135p, 136, 137p, 138, 141p, 142-143, 148p, 149, 153p, 155, 157-159, 163, 167-169, 171, 172, 174-176, 178p, 179, 181, 182p, 184, 185, 188-190p, 191, 192p, 194p, 195, 198p, 199, 200p-202p, 204, 205, 207, 208p, 209, 210p-212, 213p, 217p, 219p, 221p, 222p, 223, 226, 227p, 228p, 229, 234, 236, 237, 240, 242, 245, 247, 248p, 249, 253p, 256, 258, 260, 262-264, 266, 267p, 268, 272, 273, 275, 277-280p, 282, 286, 288, 291, 300, 302, 303, 305p, 317p, 322, 325, 329, 331, 335p, 336p, 337, 348, 350, 359p, 366, 371, 379, 393, 394, 397, 401, 406, 411, 413, 414, 420-423p, 426p-429p, 434p, 435p, 438p, 441, 447p, 448, 451, 453p, 458-460, - emolumentorum burgensium, 367
- V : - generalis emolumentorum civitatis, 46, 55, 56, 60, 61, 83, 122, 123, 132, 137, 151, 160, 170, 178, 179, 192, 194p, 207, 215, 224, 226, 227, 251, 253, 260, 263, 264p, 280, 284, 291, 302p, 320, 321, 325, 337, 347, 354, 356p, 364, 368p, 373, 374, 385p, 412, 415, 428, 449, 460, 470, 474, 475, 478, 480, 481, 483, 485, 486p, 496, 502, ejus constitutio et juramentum, 301, 503, olim receptores, 312, (v. Computa, Mandata, Thesaurarius), - generalis episcopi Gebenn., 220, 280, 483
- VI : - generalis, emolumentorum civitatis, 42, 71, 104, 109, 114, 123, 153, 172, 179, 182, 189, 196p, 219p-224, 226, 258, 260-262, 268, 275p, 278, 282, 302p, 308, 309, 315, 321-323, 349, 355, 365, 366, ejus creatio et juramentum, 23, 104, 251, 252p, solvat receptor (mandata), intrentur receptori, passim (v. Computa, Thesaurarius), - episcopatus Gebenn., 71, 143, 210, 226, 268, 315, 355
- VI : - vel exactor emolumentorum civitatis, 58, 86, 94, 108, 140-142, 180, 256, 288, 395, solvere in manibus receptoris, v. Admodiatio, Cautio, - episcopi Gebenn., 155, 162, 214, 353, 363 – v. Computa, Thesaurarius
- VIII : - receptor emolumentorum civitatis, 1, 4, 6, 21, 27, 46, 70p-72, 74, 93, 107, 108, 128, 165, 189, 243, 268, 451, 475 (v- Thesaurarius), - generalis episcopatus, v. -
- IX : - sive thesaurarius civitatis, v. Thesaurarius, - fustarum, 293, - episcopi (receveur de l'évêché), 18
Receptores
- I : 109, 129, 139
- II : - introgii bocetorum, v. Introgium, - levae, v. Levae
- (divers), III : 57, 121, 142, 146, 160, 168, 177, 185, 186, 200, 205, 214 – v. Arreragia, Bosseti, Computa civitatis, Gabellae, Levae, etc.
- IV : - arreragiorum, 150, 423, 436, 444
- V : - arreragiorum, v. Arreragia, - computorum, v. Computa, extentarum, v. Commissarii, - particulares, talliae vel scutorum, 75, 162, 315
- VI : 288
- VIII : - gabellae carnium, 471
- X : 72, - denariorum Omnium Animarum, 286, - emolumentorum civitatis, v. Thesaurarius, - emolumentorum, oblationum hospitalis pestiferi, 254, 288, - introgii vini, 236, 238, 244, 245, 251, 260, 271, 288, 482, - pedagii pontis Rodani, 255
- XI : - pecuniarum dezenorum, 3
Receptoria, I : 131
Receptoris locumtenens, IV : 236
Receveurs, XIII : 468, - du Chapitre, 487, 492
Traclerius (« receveur des grains » ou « agent administratif chargé de la gestion, de la collecte et du contrôle des grains »?), XI : 23
-
Vicethesaurarius
- V : - [civitatis], 271, - episcopalis, 484p
- VI : - episcopi Gebenn., 71 – v. Thesaurarius
- X : -
- XI : -
f. Diplomatie et communication officielle : voir aussi Métiers (Poste - Messagers)
Ambassadeur, XIII : - de France, 594, - du duc de Milan, 617, - de l'empereur, 617, - des Suisses, 607 – v. Oratores
Ambassiatores
- ambaxiatores, destinare vel ire, etc., VI : - civitatis, 50, 52p, 53p, 54, 55p, 59, 60, 101, 130-132, 134, 138, 140p, 142, 207, 236, 238-240, 245, 248, 250, 254, 258, 266, 271p, 273, 297, 300p, 303, 304p, 317, 338, 340, 349, 357, 358, 360, - episcopi Gebenn., 140, - Bernenses, 115, 132, 134, 137, 138p, 140, 141p, 292, 359p, - Solodorenses, 292, - de Zeurich, 292, - ducis Sabaudiae, 373, 373, 375, 376, - regales vel imperatoris, 373, 373p, 375, 376, - regis Franciae, 292 – v. Instructiones, Litterae credentiae
- legati ; destinare, deputare, mictere, ire vel accedere, VII : - civitatis, 3, 10, 27p, 30, 36, 39, 56, 57, 91, 94-96p, 99, 100, 106, 110, 123, 150, 151, 171, 200, 212-214, 216, 219, 223, 268, 269, 271p, 276, 280, 281p, 282p, 284, 286, 289p-292, 300p, 306p, 307, 308p, 312p, 322, 325p, 329p, 330, 331p, 333, 334, 337p, 339, 367, 375p, 376p, 377, 380p-382, 384, 385p, 386n, 387, 406p, 409, 422, 423, 425, 428, - episcopi Gebenn., 167, 168p, 170, 428, - Berni vel Friburgi, 310, 334, 348, 349, 374-377, 380-382p, 383, 384p, 385, - Cantonorum vel Ligarum, 246, 308, 309, - Solodorensium, 275, - theotonici, 197, 305, 306, 309, - ducis Mediolanensis, 297, - ducis Sabaudiae, 270, 307n, 320, 359m – imperatoris vel regis Romanorum, 2, 4, 5, 280, 297, - regis Expagniae [Yspaniae], 280, 297, - regis Franciae, 2, 373, 374p, - Summi pontificis, 22, 373 – v. Instructiones, Litterae credentiae, Nuntii
- legati, VIII : - civitatis, 50, 54, 55, 57p, 95, 97, 110, 158, 161, 168, 169, 176p, 177, 178p, 180, 181, 183, 193, 212, 229, 230p, 234, 259, 263, 264, 272p-274p, 276p, 284, 292, 295, 298, 300, 303, 304p, 308n, 320, 324p, 327, 328n, 329n, 331n, 333, 338, 340, 357, 359, 364, 369, 372p, 374, 377, 379, 380n, 383, 384, 389, 390, 392, 394, 397, 399, 437, 438, 446-448, 450, 455, 468p, 474, - episcopi, 68, 320n, 369, 379n, - Alemanorum, Cantonorum, Suyci, 65, 66p, 68, 72n; 247, 310n, 318p-321, 322n, 324, 325, 333n, 393, - Bernensium, 180, 267n, 295n-297, 311, 314n, 315n, 317, 319, 323, 331n, 342n, - Friburgensium, 171, 172, 180, 218, 266, 267, 269p, 295n, 296, 297, 299p, 300, 301, 302, 310, 311, 314n, 317, 323, 331n, 369, - de Lucerne, 315n, - Morgiae, 426, - regii, 65, 66p, 169, - Sabaudiae ducis, 285-287, 289, 295, 297, 305, 306, 307n, 320n, 331n, 357, 369, 374, 384n, 472, - Solodorensium, 180, 295n, 314n, 317, 323, - de Zug, 315n, - de Zurich, 310n, 314n, 317, 319, 323 – v. Nuntii, Viagium
- ambassaita, legati, X : - civitatis, 4, 12, 17, 22p, 23p, 27, 29n, 31n, 32, 43, 59, 60, 74, 75, 77p, 78, 82, 83p, 85, 89, 90p, 91, 92p-94p, 95, 96p, 97, 98p, 99p, 102p, 103p, 105, 108, 109p, 110p-116, 118p, 119, 120n, 122, 135, 136n, 137n, 140n, 142p, 143p, 144p, 145, 156, 159n, 166n, 172, 182n, 195n, 196n, 198n, 205, 209, 214, 215n, 220p, 221p, 223n, 228, 232n, 233, 234, 235, 237, 246, 249p, 253, 257p, 265p, 268, 269, 272n, 273, 274p, 277, 283, 288, 289p, 290p, 297, 301, 306n, 314, 327, 328, 329, 332, 333, 335, 352, 353, 354p, 355n, 362n, 368p, 369n, 371, 439, 441, 445, 446p, 447p, 448, 449p, 451p, 452, 453p, 454, 455, 456p, 457p, 488, 507, 513, 527, 528, 537, 541, 542, 545-547, 550, 553n, 556, 596, 600, 606, 608, 613, - Elvechei, 126, 127p, 166n, 210n, 216p, 217, 218p, 219, 220, 273p, 274p, 275p, 278p, 279p, 280, 283, 287n, 291p, 292p, 293p, 294p, 296, 298, 299p, 300, 301, 311, 340, 344, 368, 370p, 371p, 372p, 373, 378, 379p, 380p, 381p, 433, 434p-436p, 439n, 440n, 441, 442, 444n, 504, 507, 560, 562, 566, 567p, 568p, 569p, 570, 572, 578n, 596, 603, 613, - episcopi, 290, 350, 355n, 527, 545, 581p, 590, - Sabaudiae ducis, 219n, 261n, 274, 275n, 276p-279p, 316, 317p, 318p, 319p, 332n, 344n, 352n, 355n, 372, 382, 432, 433, 439n, 440, 441n, 456n, 507, 561, 563n, 564p, 565p, 568, 573, 574, 579, 581, 582, 583p, 585n, 586, 588, 592, 596, 600-602, - Sedunenses, 487, - Vallesii, 429, - legatus Avinionis, 479 – v. Commissarii
Ambassatores
- oratores, XI : - civitatis, 19p, 30, 31p, 32, 33p, 37, 39, 42p, 45p, 46, 49p, 50p, 51, 54, 55, 56, 58, 60, 61, 65p, 66, 70n, 71, 72, 73, 77, 78n, 80, 81n, 83, 93p, 98n, 99n, 100, 101n, 102, 103, 106, 107, 108p, 109, 110n, 114n, 115n, 117, 118p, 120n, 121, 123n, 124n, 127, 129, 131p, 134, 142, 165, 167, 171, 177, 179, 180, 183, 185p, 192, 193n, 195, 204p, 208p, 210, 231, 233, 234, 237, 241, 243, 245, 247, 248, 249n, 251, 252n, 254, 255, 256, 257, 258n, 259, 265-267p, 268p, 269, 271, 272p, 273n, 279, 280p, 281n, 282n, 284, 285n, 286, 287p, 289, 293p, 294, 295, 301, 302, 304, 308, 312, 319p, 320n, 321, 322, 323n, 325, 326n, 327p, 331, 339, 340, 343p, 344p, 345, 348, 349, 361, 363, 367, 368, 369, 426, 429, 432, 438, 461, 463, 465, 466, 475, 476, 477p-479, 484, 485p, 486, 488, 494p, 496, 498, 500, 501p, 502, 503, 504p, 505, 508p, 509p, 510, 516n, 517n, 518n, 519, 520, 521, 522, 523n, 524-526, 528, 531, 532n, 536, 537, 546p, 547, 553, 570p, 606-608, 637, - Bernae, Friburgi, Helvetici, 39, 40p, 41n, 42p, 43-45p, 46, 54n, 65n, 106, 115n, 196, 197, 198, 199n, 200n, 202, 203-206p, 207, 209, 211, 212n, 214p-216, 219, 237, 238, 260, 261, 262, 263p, 264n, 265, 267, 323, 334, 423, 424, 466n, 479, 483n, 486, 489p, 536, 537p-543, 544p, 551, 601, 602, 606p, 607, 617p, 621, 625p, 626, 633p, 638 (v. Bâle, Valais, Zurich), - Lausannae, 37, 190, 369, canonicorum, 448, - Vaudi patriae, 161, 162p, 163, 612n, - episcopi Gebenn., 67, 78, 79, 80p, 243-245, 264, 302p, 303, 304, 337, 339, 509p, - Franciae regis, 56, 65n, 498n, 593, - Hungariae regis, 250, 433, - imperatoris, 570n, - de Nemours ducis, 273, 274, - Sabaudiae ducis, 24, 29, 65n, 74, 75, 76p, 78n, 83n, 104, 146n, 185n, 198n, 202n, 241n, 247n, 252n, 253, 258n, 260, 263n, 265n, 266n, 269n, 271n, 272, 307n, 472n, 475n, 484n, 488, 489, 512n, 519n, 520n, 521n, 524n, 560n, 579-581, 600, 602, 606p-608, 614-618, 625, 629-632, 634, 635, 639
- XII : - oratores civitatis Gebenn., 22, 31, 32, 39, 44n, 48, 49p, 50n, 51n-53, 67n, 72, 73, 74, 75, 77n, 80n, 82n, 83p, 84, 85p, 86, 87p, 88p, 89, 90, 91, 92, 93, 94n, 97, 104, 107, 108p, 109, 111n, 112, 117p, 118p, 120, 142, 144p, 145p, 146, 147n, 171p, 174p, 177, 183p, 187, 195, 196, 198, 200, 230n, 244, 245, 246, 251, 252, 255, 261, 266, 267, 270, 274, 277n, 280, 282-284, 287, 290p, 291, 334, 339, 340, 343, 348, 349, 366p, 368, 369, 371p, 372, 376, 380, 395, 425-429, 431, 435, 437, 445, 480, 491n, 492, 498, 499, 503, 515, 517n, 519p, 521p, 523, 524p, 531p, 533p, 534, 535p, 539, 540, 544, 566, 567, 578p-580p, 584, 588, 595, 596, 620n, 623n, 628, 629, 632, 633, - episcopi, 187, 371, 621n, 623n, - suisses, 23n, 47, 49p, 51, 53, 54n, 56, 57p, 58, 59, 62n, 66n, 67, 68n, 69, 70p, 71p, 72n, 74, 84n, 85n, 87n, 108, 141, 146n, 168, 170, 216, 218, 234n, 255p, 259, 276p, 277, 278p, 279, 280, 284p, 285, 288n, 307n, 308-320, 324, 325, 326, 327, 328n, 333, 334, 335, 339p, 347, 352, 359, 364, 365, 366, 367, 371, 372p, 373, 411n, 413, 414p-428p, 430, 432, 433p, 434, 435p, 436, 438, 440, 441p, 442, 443p, 444p, 445, 447, 448, 449, 453, 455, 456, 461n, 463, 468p, 469, 470, 471, 473p, 476p, 480, 486n, 488p, 489, 491, 493, 495, 499, 508, 509, 510, 513p, 514, 517n, 519, 523, 539, 540p, 541, 542p, 545, 550n, 562, 564, 566n, 610, 611, 615, 622n, 627-630, - de France, 63n, 66n, 173n, - de Savoie, 7n, 25n, 48n, 75n, 83n, 93n, 96n, 97, 98, 141n, 167n, 266, 277n, 283np, 529n, 541n, 588, 589p, - Status patriae Vaudi, 111, - de Lausanne, 453
Ambaxiatores, IV : - Berni, 40, 78, 96, 266, 386, 390p-392p, 393-395p, 420, 425, 426, - Friburgi, 40, 96, 386, 390p-392p, 394, 395p, 420, 425, 426
Imbeysiatores, IV : -, – v. Ambaxiatores
Legati, VII : -, – v. Ambassiatores
Orator, XIII : - Gallicus, 91, 594, - Lausannensis, -, - Penneti (Peney), -
Oratores
- VIII : 297, 298 – v. Ambassiatores
- X : 430
- XII : -, – v. Ambassatores
- XIII : - civitatis, 1, 4, 5n, 12, 32, 35, 43, 59, 63, 85, 92, 95, 104, 107, 116, 117, 120, 123p, 124, 134n, 136, 137p, 144, 155, 156, 161, 163, 165, 173, 210, 211, 229, 267, 274, 280, 291, 294, 295, 302p, 303, 305n, 308n, 309n, 310n, 312n, 313n, 314, 337, 343n, 354, 380, 388, 412, 445, 473, 475, 483, 494, 498, 526, 534, 536, 537, 539, 545, 560 et passim, recusans officium, 534n, - Elvechiorum, Ligarum, 43n, 103n, 115, 116n, 118, 445, 507n, 607, - Friburgenses, 56, 249, 253, - Lausannae, 249, 253, - Gallorum, 126, imperatoris, -, - privati, 60, - Sabaudi, 59n, 83n, 100n, 103, 120, 133n, 247n, 314, 335n, 337n, 341, 507
g. Métiers et services publics urbains
Calvacator – v. Métier (Poste - Messagers)
Cavalcatores – v. Métier (Poste - Messagers)
-
Cellieri (cellériers ou selliers ?), VI : -
-
Conductores
- VIII : 242, 321
- (organisateurs), IX : 204, 275, 276, 280, - conductor mulierum, 301, 303
-
Conforrerii, VI : -, – v. Forrerii
-
Forreria (fourrière), III : 487
Forrerii
- (fourriers), II : - ducis Sabaudiae, 112, - episcopi Gebenn., -
- (fourriers), III : - ducis Sabaudiae, 429, 430, - episcopi Gebenn., -
- (fourriers), IV : 216, 284
- (fourriers), forreria, forrerii civitatis, V : 409, 410, 434, 435, 437p, 440p, 469, 499, - domini Breyssiae, 65, 108, - ducales, 436, 437
- (fourriers), officium forreriae, VI : - civitatis, 21, 37, 68, 84, 87, 88, 101, 262, - armigerorum civitatis, 298, - episcopi Gebenn., 87, 88
- (fourriers), VII : - civitatis, officium forreriae, 9, 13, 25, 58, 135-137, 180, 210, 212, 215, 232, 241, 258, 270, 302, 303, 362, 414, 416, - ducis Sabaudiae, 180, 367
- (fourriers), forreria, VIII : 56, 180, 306, 307, 408
- (fourriers), IX : 100, 102, 107, 110, 135n, 137, 267, 321, 322p, 323, 333, 334, 336, 379, 414p, - civitatis, 298, 325p, 345, 361, - ducalis, 298, 325, 346
- (fourriers), X : 39, 110p, 136, 163, 187, 200, - ducalis, 113p
- (fourriers), XII : 296
- (fourriers), XIII : 212, 323, 383, 419, 420p, 424
Forrerius
- civitatis (fourrier), forreriae officium, VIII : -
- (fourrier), XI : 211, - generalis, -
Forrier (grand fourrier) de Berne ?, XII : 461n
Hospitii, IV : - magister, v. Magister, - provisonarius comitis Gebenn., 351
-
Sollicitator operariorum (piqueur (?), « agent officiel (représentant, gestionnaire) des ouvriers »), XI : 254
-
Somellerius
- (sommelier) episcopi Gebenn, III : 168, 172, 458
- (sommelier), VIII : -
Sommellerii episcopi, X : 379
-
Sonnerius (sonneur), I : 439
*******
02. Militaire et milice
Cette rubrique réunit troupes professionnelles rémunérées et milice civique obligatoire. Bien que non rétribuée, la milice y figure car, avant 1536, les sources ne permettent pas toujours de distinguer clairement service payé et service civique, tous deux assurant ensemble la défense de la cité pour au moins 3 pouvoirs distincts.
a. Hiérarchie et commandement
Abbas
- IV : - societatis Sancti Petri, 336, 358, 363, 364, 373, 380, 382, 383p, 389, 390, 396, 400, 416, 424, 429, 445, 447-449
- VI : - a. et monachi vel socii civitatis (abbaye soit société de Saint-Pierre), 350p, 357, 360, - thesaurarius sociorum, 350 – v. Socii
- VII : - civitatis, abbatia, monachi abbatiae, 7, 9, 10p, 16, 21, 36, 37p, 53p-55, 56p, 57n, 59, 65, 67, 69, 70, 111, 123, 134, 142, 143p, 376, - abbas infantium civitatis, 31, 35 – v. Socii
- VIII : - a. et socii civitatis (abbaye, soit société de Saint-Pierre), 8, 19, 138, 201 – v. Socii
- X : - agricolarum (« abbé des paysans »), 552, - civium, 232, 394, 396, 397, 422, 423, 425, 435p, 439 – v. Locumtenens
- XI : - civitatis, 107, 539p, - ejus locumtenens, 539
- XII : - civium, -
-
Admiraldus (amiral) Galliae, XIII : 389, 460, 465
Amiral, amyral, amyrard, amyraux, admiraudus Franciae, regis Franciae, II : -
-
Arbalesteriorum magister, I : 233
Colovreneriorum rex, XI : 563
Colovrinarii, VI : - eorum rex, 314
Reges
- VIII : - reges tres, 52, 53, 94p – v. Rex
- IX : - reges tres (les rois des exercices), 17, 70, 71n, 72, 73, 100, 142, 143, 413, - archeriorum, 60, 208, 416, - balistariorum, 79, 80, 413, 416, 435, - bendarum, 467, - collovrinariorum, 152, 208, 416, 461
- (rois des exercices), XI : 286, 569, - collovreniorum, 563, - vomipetrariorum, -, – v. Rex
Rex
- I : - archeriorum (roi des archers), 403, - balesteriorum (roi des arbalétriers), 403
- II : - arbalesteriorum, – v. Arbalesterii
- V :-, – v. Archerii, Balisterii, Colovrini
- VIII : - archeriorum, 454, 458, - balistae, balistariorum, 38, 458, - citaci (du tir à l'oiseau), 455, - collobrinariorum, colovrinae, 38, 454, 458 – v. Reges tres
- X : - archeriorum, 396, - balistariorum seu arbalesteriorum, 396, - colovrineriorum seu vomipetrariorum, 25, 230, 293, 396, 594
- XII : - arbalesteriorum, 108, 294, 560, - archeriorum, 109, 262, - colovrineriorum, 98, 105, 541, 546
- XIII : - archeriorum, -, - collovrineriorum, -
-
Banderet
- XII : -
- XIII : -, – v. Vexilla
Banderetus
- portitor banderiae (banneret), IX : 211
- (banneret) capitanei S. Gervasii, XI : -
Bannerets, XIII : -, – v. Vexilla
Bannereti (bannerets), XII : 17
Vecillifer (« porte-enseigne, banneret »), XIII : -, – v. Vexilla
Vexillifer, XII : -
-
Capdescadre (chef d'escouade), XIII : 396p
-
Capitanea, capitanus mulierum, IX : 297, 299p, 345
Capitanei
- II : - civitatis, officium capitaneatus, 307p, 330p, 331, 336, 337p, 340p, 347, 349, 351, 353p, 354n, 360p, 366, 374p-376p, 381p, eorum electio, juramentum et stipendia, 307, 360, 381p, - fossalium, v. Fossalia, - portarum, 444, 445p, - villae, (1462), 144, 145p, 150
- III : 455, - Capitaneus episcopi in castro Insulae aut capitaneus archeriorum episcopi, 192, 193, - Capitaneus archeriorum ducis Sabaudiae, 432-434, - Capitanei Alamannorum (des Suisses), 523, - de Soloroz, 149p, - de Lucerna, 150 – v. Ligae
- IV : - armigerorum, 283, 284, 286
- (capitaines), IV : - armorum, 120p, 121, 378
- VI : - bernenses vel friburgenses, 136-139 – v. Milites
- (capitaines), VII : 190, 192p, 193, - artillieriae civitatis, 195
- cappitanei (capitaines), VIII : 57, 110, 166, 169, 381, - capitaneus justitiae, 203, 205n
- (capitaines), IX : - lanchiquinetorum, 430, - regius, 4, - Rochellyt, 105, - Theotonici, 97-99p, 100, 106-108, 196, - Ytallicus, 393
- (capitaines), X : - civitatis (de quartier), 199, 210, 227, 288, 332p, 334, 423, 425p, 427, - plateae Mollaris, 331, 332, - generalis civitatis, 219p, 220, 247, 423, 425, - generalis S. Gervasii, 280, 429, - ducis Sabaudiae, 109p, 110, 141, 559p, - Helvetichi, Alemaniae vel Friburgi, 196n, 226, 423, 470, 578, - diversi, 442
- XI : - civitatis (de quartier), 52, 124, 160, 210, 418, 465, 483, 485, 539, 555, 561, - quatuor civitatis, 35p, 57, - sex civitatis, 482n, - portarum et platearum, 30, 192, 281, 470, 482, 524, - generalis civitatis, 204, 245, 280, 281, 358, 495, - S. Gervasii, 476, - armigerorum in succursum Bernensium (Philippi), 555, - artillieriarum, 281, - aurigarum, 188, - ad expellendum pauperes, 303, - Helvetici, 68, 145, 195, 199, 204, 207n, 213, 215n, 219n, 220n, 253, 283, 284n, 285n, 486n, 494, - ducis Sabaudiae, 236n, 622, - Galliardi, 222
- XII : - civitatis, 17, 18, 27, 32, 54, 59p, 61, 68, 72, 74, 76, 145, 159, 179, 184, 198, 211, 249, 296, 314, 341, 378, 379, 394, 404, 491, 535, 561, - artillieriae, 34, - S. Gervasii, 130, - Bernensis, 153, - Friburgenses, 170, 173, - Helvechiorum, 52, - illicite constitutus, 546
- XIII : - civitatis, 19, 21, 29, 45, 65, 135, 202, 230, 303, 306, 312n, 322, 379, 384, 396p, 470, - generalis, 19, 313p, 314, 316, 321, 336, 377, - artilleriae, 389, - Burgi Foris, 278, 303, - de la Juyrie, 278, - Molarii, 278, 308, - S. Gervasii, 68, 278, 480, - de la Cluse, 464, 482, 521, - Bernenses, 107, 417, 421, 425, 427n, - Neuchâtel, 555, - Yverdon, 526, - Gaii, 390n, 411n, - Galliardi, 351, 631, - Gallorum, 354, - Morges, 411n, - justitiae, 25, - nautarum, 401
Capitanei misteriorum ("capitaines des corps de métiers"), III : -, – v. Misteria
Capitaneus
- (capitaine), I : 482
- IV : - architenens seu archeriorum Sabaudiae ducis, 231, 233, 249, 256, 262, 280
- V : - Chillioni (Chillion, Vaud), 20
- VI : - armigerorum, capitaneus civitatis, ejus electio, 298p, 300, 301, 305, - archeriorum, balisteriorum, – v. Archerii, Balisterii, - armorum ducalis, -, - regius, 130, 142, - Vallesiae, 368
- IX : - magnus generalis, 267p, 272, 276
- XII : - generalis seu major civitatis, 16, 212, 296
Coadjutor capitanei civitatis, VI : 298 – v. Socii
-
Centenarii
- (centeniers), I : 13, 312, 427, 428
- centurerii (centeniers), II : 108,129,144,147,150,169
- (centeniers), eorum electio et juramentum, III : 194, 248p, 249p, 438
Centeriones (centeniers), I : 382, 389
Centuriones (centeniers), IV : 111
Cinquantanerii, III : 3, 27
Quinquagenarii
- quinquagenerii, I : 312, 427
- (cinquanteniers), II : 108, 144p, 147, 150, 169
Trigintaginarii (trenteniers), I : 13
-
Conartillierius (maître de l'artillerie), X : -
-
Locatenentes capitaneorum civitatis, XII : 17, 18, 32
Locumtenens
- V : - abbatis [S. Petri], 26
- XII : - abbatis civium, -
- [militium], XII : 394, 404
-
Maréchal
- XI : -
- XIII : - de Savoie, 345n
Marescallorum praepositus
- IV : 339, 351, 387, 395, 396, 412, 415
- VII : -, – v. Praepositus
Marescallus
- (maréchal, dignitaire), I : 184, 216, 242, - episcopi, 2, 18, - Sabaudiae, 146
- III : - Burgundiae, -, - Sabaudiae, 235, - praepositus marescallorum Sabaudiae, 492
- IV : - Sabaudiae, 375p, 376p, 379-382, 386p
- V : - Sabaudiae, 348-350, 353p, 356, 413
- VI : - [Sabaudiae?], 79 – v. Praepositus marescallorum
- VII : - Sabaudiae, 52, 53, 57, 181, 195, 198p, 200p
Praepositus
- IV : - marescallorum Sabaudiae, 339, 351, 387, 395, 396, 411, 415
- V : - marescallorum Sabaudiae, 78p, 167
- VI : - marescallorum Sabaudiae, 10, 11, 13, 14, 33p, 34, 37
- VII : - marescallorum [Sabaudiae], 310, 311, 314, 359
- IX : - marescallorum [Sabaudiae], 316p, 317
- X : - marescallorum, 147p
- XI : - marescallorum [Sabaudiae], 444, 530, 534, 555, ejus frater, 530, ejus servitor, 555p – v. Prevost
-
Praeceptor
- IV : 306
- VII : - praeceptoriae S. Anthonii Bernensis, 293p, 297, 298, 337
- VIII : - praeceptoriae Bernae, -
- IX : - de Compesieres, 20, 61, 257, - de Croset, 257, 258, - Gebennesii, 73
Praeceptores, II : - (commandeurs de St-Jean), -, - Scalarum, v. Scalae
-
Praepositus, propositus, provost (prévôt), XIII : - super armigeris, 313, 314, 328, 379, 390, 393
Prevost, XI : - de mareschal, 592 – v. Praepositus
b. Corps de troupe par type d'arme
i. Archers et arbalétriers: vois aussi Métiers du bois (Balistarius)
Arbalesteria, arbalesterii (arbalétriers), I : 37
Arbalesterii
- (arbalétriers), II : 261, 336, 368, - rex eorum, 204 – v. aussi Balista
- balisterii (arbalétriers), III : 445, 456, 489, - v. Balistae
- (arbalétriers), IV : 150, 276 – v. Balisterii
- arbanesii, balistarii (arbalétriers), IX : 17, 71n, 79, 119n, 143, 284, 435 – v. Reges
- (arbalétriers), X : 396 – v. Balisterii, Rex
- (arbalétriers), XI : 354
- XII : -, – v. Rex
Balesterii
- balisterii (arbalétriers), I : 403-440
- II : - v. Arbalesterii
Balistarii
- balisterii (arbalétriers), IV : 229, 370, 385 – v. Arbalesterii, Ludi
- (arbalétriers), VII : -
- socii balista ludentes (société des arbalétriers), VII : 21, 28, 52, 57n, 126, 141, 146, - ludi balistae, 313, - rex balistariorum, 18, 21p, 26-30p, 31, 33-35p, 42, 53p, 54, 56p, 58, 59p, 83, 126, 132, 136, 141, 142, 146, 177, 199, 216, 399, 431
- (arbalétriers), VIII : 38 – v. Arbalistae
- (arbalétriers), IX : -, – v. Arbalesterii
Balisterii
- III : -, – v. Arbalesterii
- (arbalétriers), V : 281, 354, 453, 454, 480, 485, 499, - rex, 381
- (arbalétriers), VI : 55, 128, 211, 230, 287, 297, 314, 330, 340, 346, - rex balistae vel balisteriorum, 89, 235, 248, 305, 314, - capitaneus, 248 – v. aussi Balistae
- ballistarii (arbalétriers), X : - balistae ludus, 242p, - eorum rex, 255, 396
-
Archerii
- (archers), II : 291, 422p, - ducis Sabaudiae, 119, 122, - episcopi Gebenn., 242p, 274, 346, 444, - eorum capitaneus, 274, - confratria ss. Fabiani et Sebastiani, 98
- (archers), III : 281, 489, - Archerii episcopi Gebenn., 97, 171, - ducis Sabaudiae, 432p
- architeres (archers), IV : 35, 38, 39, 47, 124, 127, 249p, 356, 361, 367, 370 – v. Capitaneus, Thesaurarius
- (archers), V : 283, 453, 454, - rex, 381
- architenentes (archers), ludi archeriorum, VI : 40, 129, 227, 230, 287, 297, 306, 314, - confratriae S. Sebastiani, 40, - burgi S. Gervasii, 40, - ducis Sabaudiae, 33, 34, - rex archeriorum, 40, 58, 235, 2448, 314, 346, - capitaneus, 248
- (archers de l'évêque), VII : 192, 193
- architenentes (société des archers), VII : 28, 38, 52, 57n, 126, 141, 146, - rex archeriorum, 18, 28, 34, 53p, 54, 56p, 58, 59p, 63, 126, 130, 136, 141, 142, 146, 177, 199, 216, 399
- (archers), VIII : 180, 182, 427n, - archeriorum rex, 454
- (archers), IX : 17, 59, 71n, 119n, 143, 178, 318, 326, - archeriorum rex, 60, 208
- X : 267n, 395, 396, 536
- harcherii, XI : 24, 437, 603
- (archers), XIII : - civitatis, 201, 214, - ducales, -, - Bernenses, 76
Archerius (archer), I : 269, 272, 273
Archers, XII : 81n – v. Rex
Harcherii, XI : -, – v. Archerii
ii. Armes à feu
Acquebutiers (arquebusiers), XIII : 223n, 226n, 234n, 506n, 630
Arquebusiers, XIII : 233n – v. Acquebutiers
Hacquebutiers (arquebusiers), XII : 377n – v. Vomipetrae
Hasqueboutiers (arquebusiers), XI : 145n – v. Vomipetrarii
Vomipetrarii (arquebusiers), XI : 254, 320p (v. Hasqueboutiers), - rex et socii, 289
-
Arthillerius (artilleur), VIII : 328n
Artillierii (artilleurs), IX : 238, 275, 276
Artillierius
- (artilleur), X : 315, 338, 364
- (artilleur), XI : -
-
Bombarderii (bombardiers), juramentum vel stipendia, V : 4, 6p, 29, 136, 177p, 249, 312
Bombarderius (bombardier), IV : 389, 417p, 455p
-
Collobrinarii, collibrinarii (coulevriniers), VIII : 15p, 17, 26, 38, 103, 120, 161, 219, - eorum rex, 38p, 454
Collovrinerii
- collovrinarii (coulevreniers), IX : 17, 71n, 83, 119n, 143, 152, 186p, 208, 239, 313, 331
- (coulevriniers), XIII : 23, 214
Colovrenerii (coulevriniers), II : 291
Colovrerii, colovrinerii, collovrinerii (coulevriniers), XII : 31, 98, 195, 323, 335, 537, 546, 549 – v. Rex
Colovrinarii
- (coulevriniers), III : 445
- (coulevriniers), IV : 370
- collobrinarii, colovrina ludentes, socii colovrinarii (société des coulevriniers), VII : 20, 52, 57n, 97, 116, 126, 132, 141, 146, 157, 161, 318, 336, - rex eorum, 53p, 56p, 58, 59p, 63, 65, 116, 126, 136, 141, 142, 177, 199, 216, 399
Colovrinerii (coulevriniers), X : 216, 230, 232, 262, 396 – v. Vomipetrarii
Colovrini (coulevriniers), V : 453, - rex, 381
Colovriniers, XIII : 587
iii. Infanterie d'hast
Custellierii (piquiers), VII : 146, 396, 398, 399p, 400 – v. Picquerii
Custillierii (soldats armés d'une coustille, sabre à deux tranchants), IX : 143, 210, 211, 284
Picquerii (piquiers), VII : 141, 146 – v. Custellierii
-
Hallebardarii (hallebardiers), VII : 141
Hallebardiers, XIII : 642
-
Lanciae garnitae (lanciers équipés), I : 406, 408
-
Pedates (fantassins), IV : 384
Pedestre(s) – v. Statuts juridiques de la population
iv. Cavalerie
Armati, armigeri, homines, exercitus, gens d'armes, XII : 17, 21n, 28n, 31p, 39, 47, 52, 64, 65, 66n, 67, 78n, 79, 84n, 117, 181, 195, 246, 255n, 309, 310, 311p, 314, 321, 323p, 325, 377n, 378, 379p, 394n, 404, 406, 411, 448, 525n, 585p
Armorum gentes, I : 311
Gendarmerie, gens d'armes, XII : -, – v. Armati
Gentes armorum
- (gens d'armes), I : 311, 427p
- IV : -, – v. Armigeri
- V : 48, 71, 80, 127, 129, 220, 262 – v. Homines
- VI : 137, 142p – v. Armigeri, Homines
-
Chevaux légers, XII : 74n
Chevau-légers, XIII : 223n
-
Equestres (cavaliers), I : 149, 150
Equitantes, XII : 47, 259n
Equites
- II : - in armis, 112, 165
- IV : 385
- eques, V : 210, 254, 282, 499, - equites bochiati (?), 202
- VIII : 38, 276
- IX : 144, 168
- X : 265, 268, 271, 289, 372, 380n
- XII : 54, 311, 546
- XIII : 100, 123n, 157n, 234n, 256, 301n, 323, 326n, 386, 425, 435, 562n, 616, 624 – v. Chevau-légers
-
Miles de Zurich, VIII : -
Milites
- (chevaliers), II : 206, 301, 310, 322, 363, 414
- (chevaliers), IV : 439
- (chevaliers), V : -
- (chevaliers), VI : -
- VI : - bernenses (soldats, capitaines), 131 – v. Armigeri, Capitanei
- (chevaliers), VII : -
- IX : 196
- XI : -
v. Spécialistes militaires et paramilitaires
Espies
- (espions), X : -, – v. Expiones
- XIII : -, – v. Exploratores
Espioni (espions), XIII : -, – v. Exploratores
Expiones
- spiones (espions), espies, expiare, X : 219, 355n, 358, 454, 538, 544
- expioni, yspiones, spiones, exploratores (espions), XI : 26, 38, 49, 124, 160, 200, 228, 280, 331, 465, 506, 509, 516n, 520, 554, 572
Exploratores
- (espions), IV : 32, 198
- XII : 20, 55, 61
- espies, espioni (espions), XIII : 39n, 84, 88, 159n, 164n, 196n, 318n, 412
Spio, XI : -, – v. Expiones
Spiones (espions), spiare, X : -, – v. Expiones
-
Lanchequeneti (lansquenets), XI : 56, 230, 421n, 509, 516n, 630
Lanchiquineti (lansquenets), IX : 430, 432
Lansqueneti, lanchequenex, lanchequeneys, lanchequenoys, lanchequenti, lanntzknechtt (lansquenets), X : 229, 255n4, 447, 454, 456n, 482, 483n, 498n
Lansquenets
- lantzknecht, lanchequeneti, XII : 14n, 21n, 61, 63n, 85n
- XIII : 391n, 411n
Lantzequeneta gens (lansquenets), XIII : 162
-
Mercenaires, XIII : 68
Mercenarii, II : 256 – v. Operarii
c. Groupes humains et formations militaires
i. Militaires et miliciens
Armigeri
- I : 311, 441p
- gentes in armis, homines in armis, etc., II : 108p, 111, 112p, 119, 122, 125, 128, 136, 144p, 145p, 148p, 150p, 151p, 154, 164p, 165, 209, 277, 293, 295-297p, 301p, 3o3,3o5, 309, 311, 312, 363-365, 370-372p, 373p, 374p, 383, 386p, 388p, 390, 391p-394, 395p, 402, 424p, 425, 426p, 428, 429, 430p-432p, 434, 438p, 440p, 443, 446p, 451, 452, 460 – v. Armae
- gente in armis, III : 193p, 223, 243, 367 – v. Armae
- gentes armorum, IV : 117, 120, 121p, 123, 129, 178, 283p, 284p, 286, 293, 308, 329, 332, 334, 340, 344, 345, 352, 359p, 360p, 363, 364, 370, 374, 376p, 378p, 379, 382p, 383, 384p, 394, 396, 417p., 418, 423, 426
- VI : - civitatis, 298p, 303, - ducis Sabaudiae, 303 – v. Benda, Gentes, Homines, Socii
- armati, VIII : 200n, 311, 337n, 339, 340, 341, 356, 358p, 388, 410n, 411, 416, 432, 457, 463, 465 – v. Armata
- IX : 4, 8, 32n, 53, 79, 97, 98p, 100p, 102, 105, 107, 109, 110, 135, 152, 234, 393, 413, 414, 415n, - aventurerii, 185, - ducales, 168, 201, 204, - Ligarum, 169, 430, 432p, - praedones, 205 – v. Acies
- homines, X : 56, 58p, 108p, 109p, 110, 111p-113, 119, 141, 175, 200n, 205, 358, 376, 421n, 422, 428n, 441, 447, 457, 546, 559, 560, 605
- homines, gentes, socii, compaignons, gendarmes, XI : 38-40p, 41, 43, 45, 60p, 61, 71, 131, 132, 134, 136n, 140, 141n, 142n, 144n, 146, 147n, 150, 153n, 164, 178, 192, 198p, 200, 201, 204p, 207n, 210, 212p, 213n, 215p, 217p, 218n, 219n, 226, 227n, 229, 242, 245, 250p, 260, 265, 266p, 279, 281, 320, 321p, 332, 349, 352, 482, 483, 484n, 485, 486n, 487p, 506-509, 524, 554, 555, 567n, 575, 579p, 580p, 581, 622-624, - in hospicio, 198, 211, 217p
- exercitus, homines, socii, XIII : 19, 36, 49n, 82, 89, 95, 106, 107, 110, 117, 130, 162, 188, 202, 314, 318n, 323, 327, 360, 375, 377, 381, 386, 413, 415, 418p, 433, 642, - occisi, 325, - quinquaginta electi, 213, 256, 257, 278, - vulnerati, 145, 150, 376, 514n, 519, - Galli, 266, 353, 354, 355n, 364n, 542n, - imprimeurs de Lyon, 354n, - Germani, Helvechii, 68, 130, 448, 582, - Berne, 345, 419, 423p, 424, 434n, 435, 440n, 444, 514n, 519, 530, 534n, - Château d'Oex, 71, - Lausanne, 421, - Morat, 128, 130, 320n, 345, - Neuchâtel, 71, 320, 321n, 323p, 421, 430, 431, 433, 458, 460, 462, 465, 469, - Italie, 417, - Sabaudi, ducales, 21, 22, 39n, 46n, 88n, 296, 342, 345, 349, 354n, 587, 588, - Valaisans, 345n, - extranei, 360, 363, 375p, 377, 395 – v. Campus, Equites, Pedestres
-
Gentes in armis
- gentes armorum, II : -, – v. Armigeri
- III ; -, – v. Armigeri
Homines (soldats, subsides en hommes), gentes, V : 81, 82 – v. Equites, Gentes armorum
Homines in armis
- homines armorum, II : - – v. Armigeri
- VI : 203 – v. Armigeri, Gentes
-
Compaignons, XI : -, – v. Armigeri
Socii
- III : - civitatis Gebenn., v. Abbacia juventum
- IV : 25, 43, 88, 107, 135, 163, 220p, 285, 320, 339, 417, 430, 452
- (associés), associare, V : 49, 68, 151, 223, 349, 422, 502, - (compagnons), 360, 393, 424, 429, 477, - abbatiae vel civitatis, v. Abbatia
- (compagnons), societas (escorte), VI : 7, 38, 45, 114, 375, 376
- [abbatiae vel] civitatis (abbaye, soit société de St-Pierre), abbas et thesaurius sociorum, VI : 350p, 360 – v. Abbas
- civitatis (troupes levées par la Ville), societas armigerorum vel civitatis, VI : 298, 300, 304-306, 316, 333 – v. Armigeri, Capitaneus, Coadjutor
- (compagnons, escorte), socii civitatis, socii Gebenn., societas, VII : 4, 10p, 12, 35, 138, 141-143, 145, 146, 177-179, 319, 321, 322, 324, 325, 354, 355, 377, 378, 380p, 383, 416p, 418p – v. Abbas
- (associés), VII : 114, - colovrina ludentes, v. Collovrinarii
- associare, societas, VIII : 36, 278, 340n, 342n, 417, 466, 471
- civitatis, VIII : 140, 141, 161, 183, 184p – v Abbas
- sodales, societas (associés, compagnons), IX : 1, 60, 94, 106-108, 133, 139, 143, 206p, 209-211, 218, 236, 243, 268p, 270, 272p, 273p, 275p, 276, 278, 301p, 303p, 311, 343, 347, 365, 373, 390
- X : 9, 110, 162, 244, 314, 316, 331, 332, 337, 341, 348, 369, 396, 419, 498, 554, - [abbatis], 372
- XI : - civitatis, 85, 176, 355, 358, - duarum villarum, 95, 109, 164 – v. Armigeri
- XIII : -, – v. Armigeri
Sodales
- IX : -, – v. Socii, - trium regum, 70
- X : 47
- XIII : 316
ii. Groupes et formations militaires ou miliciennes
Armata
- (armée, armement), II : - civitatis, 307, 309p, 317, 375, 429-43, - ducis Burgundiae, 393, 430n, 435p, - ducis Sabaudiae, 102, - Bernensium et Friburgensium, 393, 394, 397p
- (armée), acies, VIII : 43, 312n, 315n, 318p, 319, 321-323, 335, 340, 348, 349, 369, 411
- IX : -, – v. Acies
- XI : -, – v. Exercitus
- (armée), XIII : -, – v. Armigeri
Armée française d'Italie, IX : 393
Exercitus
- IX : - ducis Sabaudiae, v. Acies
- X : 106, 434, 455, 604
- armata, XI : 177, 484, 487, 490, 497, 499, 506
- XII : -, – v. Armati
-
Benda
- (troupe en armes, armée), VI : 304 – v. Armigeri
- (bande) sociorum, XIII : 72, 428
Bendae
- (bandes, compagnies), IX : 99n, 100, 143, 186, 208, 268, 303, - tres bendae, 209, 210p, 211, 282, 299, 343, - quatuor bendae, 235, 267, 276, - eorum reges, 267, - collovrinae, 313 – v. Reges
- (bandes), XII : 243, 244, 260, 296, 410, 411, - pedestris, 303
Bende (parti politique), XI : 578
Cohors (troupe, escorte), VI : 375, 376
-
Confratriae, XIII : - archeriorum, 201, 214
-
Congregatio propter bellum (« rassemblement en vue de la guerre »), XIII : 395
-
Enfants de Genève [« groupe des jeunes dans la milice »], VIII : 307n
Infans villae, VIII : 420
Infantes civitatis (les « Enfants » de la Ville), VII : -, – v. Abbas
Monachi
- (membres de l'abbaye de Saint-Pierre), VI : 360 – v. Abbas
- (membres de l'abbaye de St-Pierre), VII : -, – v. Abbas
-
Garnison, XI : 150, 160, 580
Garnissones (garnisons), XIII : 398, 489
d. Fonctions techniques, logistique et soutien
Bellis [experti in -], X : 444
-
Mundatori artillerie (« nettoyeur de l'arthillerie »), XIII : [174]
*******
03. Offices religieux
a. Haut clergé
Abbas Bonimontis, XIII : -
Abbates
- II : -, – v. Abundancia, Stamedium, Sys
- III : -, – v. Bonmons, Lacus, Sanctus Glaudius, Stamedium
- V : -, – v. Atancensis, S. Eugendus
- VI : -, – v. Filliacum, Bellusmons, S. Glaudius
- VII : -, – v. Altis Ripae, Bellimontis, Filliaci, Sainct-Rambert (de), abbas
- VIII : -, – v. Filly, Hautecombe, Lac-de-Joux, St-Claude
- IX : -, – v. Bonmont, Cheysiriacum, Habundancia, Saint-Claude
- X : -, – v. Bonimontis, Filliaci, S. Mauri abbas
-
Archevêque de Turin, IX : -
Archiepiscopi, V : - Auxitanensis, 102, 121, 225, - Tharentasiensis, 472
Archiepiscopus
- I : - Tharantasiensis, 111, 112, 165, 166, 169, 171, 173, 192, 194, 195, 198p, 199p, 200, 208p, 209p, 210p, 212, 215, 239, 242, 247-252, 256-260, 264, 409, 443, 446p, 452, 459, 462, 463, 465p, 466, 473
- IV : - Auxitanensis, v. Auxitanensis, - Maurianensis, 386, - Tharentasiensis, 386
- XI : - Athenae, 350n, - Salerni, 264
-
Archidiacre d'Aoste, IX : 481
-
Cardinal de Maurienne, XII : -
Cardinales, IX : 269
Cardinalis
- I : 97
- VI : - tituli S. Marci (Dominicus), protector O. Fr. Minorum, 295
- VIII : - quidam, 399
-
Episcopi
- I : - procurator, 67, - secretarius, 127
- II : - Gebennensis, -, - Hebronensis, v. Hébron, - Vercellarum, v. Vercellae
- III : - Gebennensis, 223n, 238, 239, 243, 314, - Palarmiten (Palerme?), 80, - Sedunensis, v. Sedunum
Episcopus
- I : 2p, 3p, 4, 6, 7, 8, 10, 16, 17, 34, 37, 62, 64, 65, 76, 79, 80, 83, 88p, 94, 97, 98, 99, 102, 107p, 108, 111, 114p, 115, 121, 122, 125, 126, 130, 134p, 135, 144, 177, 178, 181, 182, 197, 215, 225, 227, 304, 335, 337p, 343, 349, 367, 370, 373, 379, 382, 397, 399, 409, 419p, 422, 425, 426, 441, 443, 445, 446, 448-450, 454, 476, - Eburnensis (Hébron), 416, 419
- IV : - Gebennarum, dominus noster, praesul (évêque de Genève), episcopatus, passim, - Gladiopolitanus (évêque in partibus de Claudiopolis en Bithynie), 438, - Montisrealis (de Mondovi), 309, 312, - Nyciae, Nyciensis, Nycitensis (de Nicée), 350, 400, 401, 413
- V : - Glaudiopolitanus (Claudiopolis), 125, - Lausannensis, 297, 313, 339, 347, 354, 359 [administrator Gebenn.], 400, 403-406p, 408-411, 425, 438p-440, 448, 450, 453, 454p, 455p, 457, 458 (v. Administrator), - Gebenn., princeps noster : episcopus vel princeps et civitas, v. Civitas, episcopi, -, – v. Consilium, Heraldi, Magistri hospitii, Receptor, Secretarius
- VI : - Gebenn., et princeps civitatis, et civitas vel sindici, princeps et subdicti, 140p, 225, 226, passim (v. Fiscus, Forrerius, Gubernator, Jura, Jurisdictio, Justitia, Magister hospitii, Princeps, Procurator fiscalis, Procurator patrimonialis, Receptor, Secretarius, Servitores, Sigillifer, Thesaurarius), - Lausannensis, administrator episcopatus Gebenn. (22 mai 1497), 4, 16, 17, 29, 59, 60, 91, 92, 97, 114, 155, 157n, 168, 183, 218, 227, 229p, 235, 237-239p, 240, 273p, 274, 288, 297, 300, 311, 336, 337, 344, 350, 358p, 359n, 367, 379, 380 (v. Administrator), - Maurianensis, 79, 98, 292, - Nyciensis, gubernator personae episcopi Gebenn., 64, 67p-69, 74, 76-78, 83, 84, 88p, 92, 95, 97p, 100, 101, 103, 106, 110p-112, 113p, 116p, 119-123p, 124p, 125, 127, 130p-132, 134p-136, 138p-141, 143, 160, 163, 168, 172, 183, 187, 191, 196, 198, 203p, 204, 212p, 216, - Sedunensis, 235, 279, 368, ejus secretarius et procurator, 279
- VII : - Gebenn., 348, 351, ejus electio, 332, 338p (v. Fiscus, Jura, Magistri hospitii, Princeps, Procurator fiscalis, Receptor, Secretarius, Thesaurarius), - Lausannensis, 8, 20, 22n, 27p, 28, 30, 31, 33p, 34, 35p, 37, 45, 52, 54, 55, 69, 83, 215, 354, - Maurianensis, 113, - Nyciensis, 32, 110, - portalis (évêque sans diocèse), 69
- VIII : - Gebenn., episcopus et princeps civitatis, passim, - Lausannensis, 72, 217, 227, - Maurianensis, 36, 151, 207, - Thaurini, 179, 185, 196, 197p
- IX : - Gebenn., episcopus et princeps civitatis, passim, - Maurianensis, -, - de Senlis, - ; v. Jurisdictio
- X : - Bellicii (Belley, Ain), 188n, - e. et princeps Gebenn., praesul noster, passim, - Lausanensis, 159n, 253, 412, 556n, 709, ejus officiarii, 589, - Maurianae, -, - Vallesii (Valais) seu Seduni (Sion), 257, 548, 549
- XI : - Bellicensis, v. Belley, - e. et princeps Gebenn., passim, - Lausanensis, 349n, 356n, 372n, 609p, 611n, 616, - Maurianae, -, - Sedunensis, 461n, - évêque d'Aoste, 501n
- XII : - e. et princeps Gebenn., passim, - Lausanensis, 66, 133n, 276n, 525n, 540n, 604, - Maurianensis, -
- XIII : - Casertanus (Caserte, Italie), - Gebenn., passim, - Lausannensis, 290n, 306n, 331n, 343n
Ordinarius (l'évêque diocésain), X : 529
Paternitas sua, X : 297 – v. Episcopus et princeps
Portatilis episcopus (évêque sans diocèse), VII : 69
Praesul
- praesulatus, IV : 201, 209, 221, 223, 247, 251, 294, 297p, 306, 310 – v. Episcopus
- IX : - [civitatis], v. Episcopus, - praesules patriae Sabaudiae, 264
Praesules
- V : -, – v. Episcopi Gebenn.
- X : 54
-
Papa
- (pape), I : 154, 155, 384, 394, 461
- (pape), II : 206, 219
- (pape), sedes apostolica, III : 222, 223, 231-233n, 235, 258, 262, 428, 521
- summus pontifex (le pape), IV : 9, 234, 297, 298, 302, 307, 309, 310, 353, 354, 359p-361, 363, 365, 368, 375, 386, 405-407, 431 – v. Breve apostolicum, Mandata apostolica
- summus pontifex, V : 40, 63, 76, 86, 134p, 174, 176 – v. Curia
- summus pontifex, VI : 92, 93, 271 – v. Bullae, Causae, Urbs
- summus pontifex, Saint-Siège, VII : 22, 29, 33, 180, 353n, 373, - apostolica auctoritate, 31, 200 – v. Bullae, Urbs
- summus pontifex, VIII : 42, 265
- summus pontifex, IX : - Léon X, 15, 16, 481, - Adrien IV : 482, - Adrien VI, 261, - Clément VII, 398, 403, 467
- pontifex, heiliger Vater, X : 4n, 16, 18n, 49n, 83, 97n, 208, 209, 234, 374n, 440n, 556n, 587 – v. Adrien IV, Clément VII, Léon X
- XI : 84, 184, 349n, 350n, 356n, 372n, 374n, 433n, 447, 501, 504n – v. Clément VII, Grégoire XI, Saint-Siège, Urbain V
- Saint-Siège, XII : 133, 342, 416, - ejus dispensatio, 7, - ejus legatus, v. Legatus, – v. Clément VII
- (pape), XIII : 17, 121n, 497, 585, - papali more, 415, - papista (papiste), 428 – v. Ceremoniae, Paul III
Pontifex summus, IV : -, – v. Papa
Summus pontifex, IV : -, – v. Papa
b. Clergé de chapitre cathédral et collégial
Canonici
- Gebenn. (chanoines), II : 60, 70, 231, 247, 250, 293, 319, 389 – v. Capitulum
- Gebenn. (chanoines de St-Pierre), III : 29, 82, 83p, 124, 354, 428, 441 – v. Capitulum, Curatus Madelenes
- (chanoines), IV : 74, 80, 203, 240, 241, 296, 304, 333, 342, 344, 349, 355, 359, 362, 365, 368, 369, 373, 374, 376p, 380p, 381, 383, 384, 390, 393, 407, 418, 433p, 440, 455 – v. Capitulum
- Gebenn. (chanoines de St-Pierre), V : 111, 112, 153p, 428
- VI : - Gebenn. (chanoines de St-Pierre), 11, 15, 156 (v. Capitulum), - Lausannenses, -, - Sedunenses, -
- Gebenn., vel ecclesiae S. Petri (chanoines de St-Pierre), VII : 299 – v. Capitulum
- ecclesiae S. Petri Gebenn., VIII : 120, 303n, 406, 449 – v. Capitulum
- IX : - ecclesiae S. Petri Gebenn., 25p, 91, 149, 270, 341, 343
- X : 188n, 210, 231, 238, 246, 249, 251, 252, 270, 359, 416n, 420, 421n, 429, 431p, 432p, 433, 437, 438, 439n, 440p, 441n, 462, 478, 491, 495n, 526, 616 – v. Capitulum
- XI : 89, 170n, 184, 186n, 188n, 210, 347, 352, 488n, 518, 519, 565n (v. Capitulum), - Bernae, -, - Beromünster, -, - Friburgi, -, - Lausannae, 176n, 448, 449n, 450, 461, - quidam, de Burgo, 565
- XII : 38, 102n, 122, 143n, 186n, 246n, 263n, 270, 296, 349, 350, 361, 362p, 407n, 416, 445n, 446n, 470n, 504n, 536n, 570, 626 – v. Capitulum Gebenn.
- XIII : - S. Petri, 22, 86n, 96, 110p, 192n, 195, 203, 249, 274, 291p, 610, non subditi episcopi nec civitatis, 101, 220, unius electio, 414 (v. Capitulum), - Lausannensis, 50n, - de Satigny, -
Thumherren, XI : -, – v. Canonici
-
Cantor
- (chantre), I : 7, 32, 57, 62, 79, 83, 88, 165, 195, 222, 245, 268, 305, 306p, 426, 443
- Gebenn. (chantre), II : 71, 91, 207, 227
- Gebenn. (chantre), III : 300
- IV : 307, 320, 323, 333, 342, 345, 349, 353, 355, 359p, 362, 365, 368, 369, 371, 373p-375, 376p, 380p, 382-384, 386, 407, 408
- Gebenn. (chantre), V : 59, 99, 103, 108, 132, 146, 190, 193, 201, 223, 225, 302, 308, 328, 349, 365, 373p, 382, 409, 454, 455, 478, - domus cantoris, v. Domus
Chantresse et son mari, XIII : 568
Quantor, I : 57 – v. Cantor
-
Habilitati
- (chapelains « rattachés directement au chapitre ») ecclesiae cathedralis Gebenn., III : 395
- IX : 111
- sive servitores ecclesiae, XI : 419n
-
Maniglerius
- (marguillier), XII : -
- (marguillier), XIII : 397
Marguillier de Saint-Pierre, XII : 488n
Marticularius
- (sacristain), II : 322p
- (marguillier), IV : 387
Marticulator, matriculator (marguillier) S. Petri, X : 479, 496
Matricularius (marguillier), IX : 205, - S. Petri, 17
-
Praepositus
- (le prévôt du chapitre), IV : 115, 241, 293, 295, 320, 323, 333, 342, 349, 353, 355, 359, 362, 365, 368, 369, 371, 373, 380p, 381, 383,
- (le prévôt du chapitre), V : 265, 276, 277, 295, 328
- VIII : - S. Albani, 384n
- X : - terrae Sancti Glaudii, 294, 296, 297p, 301
Prepositus, I : - (prévôt), 7, 112, - ecclesiae, 43, - Montisiovis (Grand St-Bernard), 228
c. Clergé paroissial et ministère pastoral
Archipresbiter
- VIII : -
- IX : -
- XI : 420
Archipresbiteri, VII : 170
Artchiprêtre, X : 421n
-
Capellani
- (chapelains), I : 7, 76, 78, 87
- (chapelains), II : -
- (chapelains), III : -, – v. Habilitati
- (chapelains), V : 190
- (chapelains), VIII : 363n, - capellanus episcopi, -
- (chapelains), X : -
- (chapelains), XI : 420, 454n
- (chapelains), XII : 50, 517n
Capellanus, IX : 450
Concapellanus capelle cardinalis Hostiensis, IX : -
-
Comendator Gebenn., IV : 396
Commendatarii (commendataires), IX : 15
Commendatarius
- (commendataire), IV : 306
- X : 531
- XII : 613
Commendator, commendatarius (commandeur), XII : - de Compesière, 356, 358
-
Confessor
- II : - sororum conventus Chamberiaci, -
- (frater), X : - S. Clarae, 397
- X : - potius quam martur, 6
Confessores
- IV : - hospitalis pestifferorum, 10, 11, 13, 15, 150
- (confesseurs), VII : 71
-
Decani (doyens), IV : 74
Decanus
- VI : - Dolae, 45
- VII : 15
- XI : - Lausanae, -
-
Patronus (patron d'une paroisse), XI : 206
-
Prior
- (« prieur »), I : - abbatis Alpium (Aulps), 299, - Fratrum Minorum, 23
- II : - confratriae Animarum, v. Omnium Animarum boyta
- IV : - Augustinorum, 21, 352, - confratriae Eucaristiae, 5, - Copeti, 401, - Palacii, Praedicatorum, 151p, 160, 274, 299, 322, 402, - Sancti Victoris, 2, 3, - Thononii, 365
Priores
- II : - confratriarum civitatis, v. Confratriae
- III : - confratriarum, v. Confratriae
- III : - Lemencii, v. Lemencium, - Sessiaci, v. Sessiacum, - Verreti (?), -, – v. aussi Conventus Fr. Praedicatorum
- V : -, – v. Conventus Fratrum Praedicatorum, Conventus Augustinorum, -confratriarum, v. Confratriae
- VI : 332, - cofratriarum, 6 (v. Confratriae), - conventus, v. Conventus Palacii, - hospitalis, v. Hospitale Palacii, - Nantuaci, 320
- VII : - Nantuaci, 335, 336, - Pomerii, 227, 247, - S. Victoris Gebenn., v. Conventus, – v. aussi Confratriae, Conventus, Hospitale pestifferum
- VIII : - Aye, 137, - Megevae, 134n, - Nantuaci, 317, - Paterniaci, 10n, 317n, - conventus S. Dominici, 387, - D. N. de Graciis seu Pontis Areris, 29, 217, 220, - S. Victoris, 3, 10p, 11, 24
- VIII : - confratriarum, 40, 99p, 155, 470, - Heucaristiae seu Corporis Christi, 35, 42, 103, 104, 243, 246, 370, 374, 388, 393, - hospitalis pauperum verecundorum, 121, 123, - hospitalis pestilencialis, 340
- IX : - abbatiae Alpium, 237, - confratriarum, 176, 343, 387, - Eucaristiae Christi, 9, - hospitalis pestilencialis, 54, 197, 279, 280p, 317, - de Montheron, 8, - Pallacii, 9, - S. Victoris, 8, - S. Yvonis, 25, 32, 474
- X : 176n, - cartusiae Pomerii, 254, 270, - quatuor conventuum Gebenn., 501, - Palacii, 185p, - Rippae, 523, - Dominae Nostrae de Graciis, 35, - hospitalis pestilentialis, 52, 287, - confratriarum, scilicet, - S. Anthonii, barberiorum, -, - Dominae Nostrae, condureriorum, -, - Dominae Nostrae Pontis, -, - Eucaristiae, 185, 416, - S. Honoré, -, -Sancti Luppi, 68, mugneriorum, -, - S. Nicolai, -, - S. Sebastiani, archeriorum, -
- XI : - confratriae peyroleriorum, 189, - conventus Palacii, 442, - hospitalis pestiferi, -, - S. Johannis, -, - S. Victoris, -
- XIII : - confratriarum, 165, 247, 320, 344, - conventuum : S. Francisci, 227, S. Johannis, -
d. Institutions hospitalières et charitables
Capellani (chapelains), VIII : - hospitalis, 474
Capellanus hospitalis pestifferorum, 118, 318, 461
-
Commendatarius Sancti Anthonii Bernensis (« commendataire d'hôpital-ordre de Saint-Antoine »), VIII : -
-
Helemosinarii (aumôniers), IV : 228
Helemosinarius episcopi Gebenn. : -, – v. Elemosinae
-
Hospitalarii infirmorum, hospitellerii (hospitaliers), II : 190
Hospitalerii
- hospitallerii (hospitaliers), IV : 25-27, 42, 43, 46, 47, 53, 59, 83, 280, 281, 284, 314, 319, 347
- VIII : 332, 339
- IX : 6, 10, 11, 20, 28, 54, 90, 284, 402, - Friburgi, 31, - Magdalenes, 198
- X : 28, 178, 503, 554, - hospitalis pestiferi, 287, 373
- XII : 3, 11, 55, 98, 208, 262, 291, 300, 331, 402, 403, 550, 553
- XIII : 93, 193, 348, 369, 375, 382, 407, 414, 422, 441, 457, 492, 494, 512, 548
Hospitalerius Friburgi, VIII : -
-
Humatores (« fossoyeurs »), IV : 280, 281, 286
-
Priores hospitalis – v. Clergé paroissial et ministère pastoral (Priores)
-
Rector
- IV : - capelle S. Gervasii, 5, - capelle n. G. Gavit, 56, - hospitalis, 2, 51p, - hospitalis pestifferorum, 84, 272, - maladeriae Quarogii, 2
- VIII : - hospitalis pestilencialis S. Sebastiani et Rochi, 236, 250, 251
- IX : - hospitalis pestilentialis, v. Priores, - hospitalis Trinitatis, 28, - prioratus de Montheron, 8
- X : - hospitalis S. Bernardi, -
- XIII : - orolobii, -
Rectores
- II : -, – v. Capella S. Catherinae, Hospitale
- III : -, – v. Hospitale, Scolae
- V : - capellae, 65, - hospitalis, v. Hospitale
- VI : - capellae, v. Hospitale Bolomerii, - hospitalis, v. Hospitale Palacii
- VII : capellarum, hospitalis, scolae, v. Capellae, Capellaniae, Hospitale, Scola
- IX : - hospitalium, 31
e. Administration ecclésiastique et justice canonique : voir aussi Administrations publiques (Abilitati vicarii, Vicarii)
Apostolicus commissarius, IV : 256
-
Auditor canonicus (« juge instructeur »), IV : 80
-
Datarius (dataire, officier de la cour pontificale), X : 16n
-
Grapharius sive secretarius Sancti Glaudii, IX : 398p, 400p
-
Inquisitor (inquisiteur de la foi), X : 343
-
Légat du pape, XIII : 62n
Legatus (légat du pape), XII : 116, 127, 128p, 133p, 136, 140n, 143n, 303
-
Metropolitanus, VII : - Viennensis, 33, - metropolitana auctoritate vel curia, 29, 58, 153
-
Notarius apostolicus, IX : 480
-
Poenitensarius camerae apostolicae (« clerc de la pénitencerie apostolique à Rome »), XIII : 611
-
Praelati
- VII : 416
- X : - apostolici, 80
Praelatus (prélat), IV : 130
-
Prothonotarii sedis apostolicae
- II : -
- III : -
Prothonotarius apostolicus, IV : 295, 306, 307, 407, 431-433
Protonotaire, XIII : 619
Protonotarii
- V : -apostolicae sedis (« protonotaire du Saint-Siège apostolique »), -
- VI : - apostolici, -
- VII : -apostolici, v. Aulx, Auxitanensis, Savoie
- IX : -
- X : -
-
Provisionarius hospicii d. comitis Gebenn., IV : 351
-
Provisor episcopi, II : 315
Provisores (pourvoyeurs), IV : 165, 281
-
Suffraganeus
- (suffragant), VIII : 90, 108
- XI : - Spirensis, -
Suffragant
- lieutenant de l'évêque, X : 594
- de l'évêque, XII : 246n
f. Offices religieux spécifiques
Clamator animarum (« crieur public ecclésiastique »), IX : -
-
Ecclesiasticae personae, ecclesiastici, XII : 186n, 250, 359, 360n, 363, 419, 424, 623, 627 – v. Religiosi
Ecclesiastici
- I : 7
- domini de ecclesia, II : 150, 189, 330, 331, 337, 344, 345p, 399, 408, 426, 433
- domini de ecclesia, III : 80, 82, 101, 114, 303, 335, 354, 359 (v. Clerici)
- IV : 218, 425, 431 – v. Canonici, Capitulum, Clerici, Curati
- V : 18, 50, 259 – v. Canonici, Clerici, Curati
- VI : 203 – v. Altarienses, Canonici, Clerici, Curati, Fratres, Presbiteri
- VII : 78, 394 – v. Altarienses, Canonici, Clerici, Curati, Fratres, Praelati, Presbiteri, Privilegium
- IX : 25, 29, 30, 50, 56, 63n, 100, 111, 194, 237, 392 – v. Presbiteri, Religiosi
- X : 200, 429, 437
- gens d'église, XI : 16, 369n, 577p, 609
-
Ministres de la Parole de Dieu (« prédicant réformé »), XIII : 575
-
Reges (les rois de l'Épiphanie), VIII : 407
Rex
- (parvus) in festo Epiphaniae, V : 89
- magnus festi Epiphaniae, VI : 160
- magnus die Epiphaniae (roi des gens d'Église), VII : 113, 177
- X : - regnum Epiphaniae, v. Festa
-
Revigillator animarum, IX : -
*******
C. États et statuts sociaux
Cette section concerne les diverses appartenances, classifications et statuts reconnus dans la société genevoise, civiques, militaires, familiaux ou communautaires. Elle met en lumière les structures juridiques et sociales qui régissent la place des individus, leurs droits, obligations et relations au sein de la cité.
01. Statuts juridiques de la population
a. Statuts civiques et politiques (population interne reconnue)
Burgenses
- burgensium litterae, borgesia, burgesia (bourgeois, bourgeoisie, etc.), I : 15, 20, 32, 34, 41, 50, 66, 82, 125, 180, 195, 197, 246, 255, 257, 274, 310, 332, 350, 356, 387, 388, 408, 435
- II : - civitatis, burgesia, borgesia, etc., 16, 17, 22p, 34, 35, 40, 42, 46, 58, 59p, 60p, 71, 75, 77p, 86, 98, 102, 105, 122, 139, 148, 151, 154, 155, 157, 158, 160, 168, 175, 191, 198, 205, 206, 212, 216p, 220, 221, 258, 259, 267, 315-318, 324, 325, 336, 348, 362, 366, 384, 406, 422, 442, confratria mercatorum et burgensium (Eucaristiae Christi), 98, 335, - cives et habitatores vel incolae, 7, 8, 16, 38, 43, 62, 70, 86p, 104, 121, 140, 145, 146, 153, 169, 181, 194, 211, 231, 247, 248, 295, 300, 305, 306, 326, 328, 332, 345, 351, 376, 392, 399, 415, 428 (v. Cives), - b. creandi, valor eorum, 12, 66, 69, 241, 291, 368, 381, 385, 393, 443, - b. creati, 15p, 16p, 20p, 21p, 35, 36p, 45, 47, 59, 60p, 61p, 64-66p, 68p, 73p, 75-77p, 80, 82, 88p, 89, 91, 94p, 95, 97p, 99, 101p, 107, 109, 126p, 127, 130p, 133, 153p, 157, 158p-160, 162, 163p, 165, 166p, 167, 178, 179, 183, 184p, 185, 186p, 187p, 201p, 202p, 205-207p, 209, 220p, 221p, 222, 224p, 226, 228, 232, 234p, 235p, 236, 243, 245, 247, 254, 257, 279, 288-291p, 292p, 299p, 314, 315p-317p, 319p-321p, 326p, 342, 354, 356p, 362, 369p, 374p, 389, 419, 427p, 428, 437, 461p, 462p, 465p, 466p, 469p, 471p, litterae borgesiae, 18, 22, 47, 221p, 320, 375, 427p, 471p, sufferta borgesiae, 20, 236, 466, liber burgensium, liber civitatis, 21p, 36, 313p, 317
- III : - civitatis, burgesia, borgesia, privatio borgesiae, etc., 12, 49, 112, 113, 124, 126, 131, 142, 145, 155, 167, 170, 173, 178, 184, 208, 220, 222, 223, 230, 238, 268, 269, 271, 283, 308, 320, 323, 325, 326, 328, 358, 408, 428, 441, 449, 453, 462p, 493, 503, 517, 525, sufferta borgesiae, 129, 511, litterae burgensium, 67, 68p, 315, 352, 427, 472, redevance payée aux syndics par les nouveaux bourgeois, 143, 500, - b., cives et habitatores vel incolae, 86, 182, 274, 276, 277, 299, 306, 307, 319, 330, 335, 338, 351, 377, 441, 442, 465, 489, 522, 524, 525, 528, - b. creandi vel reperiendi valor eorum, 26, 37, 107, 110, 114, 140, 163, 182, 187, 195, 201, 217, 281, 313, 322, 346, 352, 357, 358, 373, 418, 421, 443, 462p, 467, 470, 489, 495, 500, 503, 504p, 505, - b. creati, eorum juramentum, 26, 27p, 31p, 32p, 33, 35, 38p, 42p, 44p, 45, 47p, 48, 49p, 50p, 54, 55p, 56, 58p, 59p, 61, 78, 90p, 95p, 96, 97p, 99p-101,104, 105p-107p, 108, 110p, 111, 112p, 117p, 120p, 121p, 124, 125, 129p, 131, 136p, 141p, 143, 144p, 147, 148, 151p, 152, 154, 155p, 156, 157p-160p, 162p, 163, 167p-170, 173p, 174p, 175, 177, 180p, 181p, 183p, 186, 196, 200, 201, 204p-206, 207p, 209, 210, 235p, 238, 241p, 244p, 255, 260p, 261, 263, 269, 274, 275p, 279p, 280p, 282, 289, 298, 302, 303p, 313p-317p, 320p-322p, 325, 327-329p, 355, 356, 360p, 361, 362p-364p, 366p, 367p, 370, 371p, 372, 374, 375, 386p, 387p, 388, 390p, 400, 403, 405, 407, 410p, 426p, 427, 431p, 433p, 438, 442p, 455p, 456p-459, 460p, 462p, 486, 487, 501, 508p, 509p, 511p, 512p, 514p, 520-522, 525p, 526p, 530, 531p
- borgesia, burgesia, IV : 3p, 5, 6, 8, 24, 27, 28, 34, 56, 57, 61, 65p, 67, 82p, 83, 91, 93, 94, 97-99, 102, 122, 124p, 127p-129, 134, 142, 145, 147, 163, 166, 170, 171p-173, 175, 177-179p, 180, 187, 190, 198, 200, 201p, 210p, 212, 220, 225p, 229p, 232, 233p, 237p, 243, 248, 260, 264, 266, 268, 271p, 275p, 283, 285, 287p, 290, 302, 365, 367, 369, 370, 396, 397, 407, 423, 428, 429, 435, 447, 448, 455p (v. Burgenses creati; Licteræ borgesiae, Privatio burgesiae), - b. creati, 3, 4, 6, 7p, 8p-10, 12p, 13, 14p-16p, 22, 24p-26p, 27, 30p-34, 37-45p, 47-49p, 51p-53p, 54-57p, 58p, 62, 64-66, 70p, 72p, 73p, 77p, 79p, 80p, 81, 82p, 87, 90p, 91, 97, 98, 100, 104p-106, 122p, 123p-125, 126p-129, 140p, 141p, 144, 145p, 146, 149, 154, 159, 162, 164p-168p, 170p, 171, 173, 175p, 184-187p, 190p, 191, 194, 195, 197-199p, 200, 206, 217, 220, 221, 223, 225p, 227, 229p, 235p, 238, 246, 248p-250p, 258, 268, 269p-273p, 274, 275p, 276p, 278p, 279p, 282, 286p, 287, 288p, 289p, 290, 291p, 292, 298-300p, 303, 305, 310-313, 316p-319p, 322, 325, 326p, 329p, 331, 341, 346p, 347, 352p, 358, 366p, 368, 371, 377, 385p, 398, 399, 401p, 406, 421, 445, 447, 450p-452p, 453, 454, 456p
- V : - Annessiaci, 20, Bisuntini, 495, - Gebenn., borgesia, 5-7, 10, 21, 31, 37, 46, 49, 53-56, 64, 65, 72, 84, 85, 88, 90, 101, 108, 121, 123, 129p, 130, 134-136, 138, 145, 149, 158, 160, 161p, 165, 166, 173, 188, 189, 193, 198, 212p, 221, 222, 228, 235, 236, 243p, 247, 250, 251, 262, 268, 274, 278, 280-282, 284, 289, 292, 294, 303p, 306, 311, 317, 319p, 323, 326, 328, 329, 332, 337, 340, 352, 353p, 370, 372, 385, 393, 395, 396, 405, 407, 409, 415, 416, 422, 426, 429, 439, 449-451, 461, 464, 466, 473, 474, 484, 495, burgenses novi, 13, 145, notabiles, 126, liber burgensium, 9, 222, litterae burgensium, 8, 39, 118, 256, 303p, 320, 337-339p, 346, 374, 414, attestatio borgesiae, 255, instrumentum borgesiae relevare, 213, obventiones burgensium, 131, 187, 188 (v. Burgenses creati, creandi), sufferta borgesiae, 320, 322, 329-331, 343, 353, 356, privatio vel restitutio borgesiae, 176, 326p, 327, - b. et cives, cives, burgenses et habitatores Gebenn., 7, 23p, 28, 33, 43, 46, 50, 77, 88, 93, 120, 128, 170p, 194, 207, 220, 244, 245, 258, 271, 299, 357, 394, 407, 439p (v. Cives, Habitatores), - b. creandi vel reperiendi, eorum borgesia, 6, 63, 80, 81p, 88, 93, 112, 146, 153, 156, 174, 187, 188, 196, 220, 236, 242, 243, 281p, 283, 285, 297, 305, 306, 308, 318, 351, 358, 364, 441, 442, 467, 475, 485, 494, 496, 499, 501, 502p, - b. creati, eorum juramentum, 7, 13-15p, 16p, 17, 38-40p, 42p, 50, 54, 61, 62p-64, 66p, 67p, 68, 69p, 72p, 73p, 76-79p, 80p, 81p, 85p, 86p, 88, 102, 104, 108-110p, 111, 112p, 119, 120p, 122, 123p, 133, 139, 140, 144, 147, 148, 151, 154p, 155p, 156, 157p, 158p, 159, 161, 163, 166p, 168, 185, 189, 194p, 197, 205, 212, 213p-215p, 217p, 223p, 226, 229p-231, 233, 235p, 236p, 238p, 240-242, 247p, 248, 253, 256p, 260, 263, 270, 273, 279, 285p-287p, 289p, 291p, 292p, 293, 294p, 305p-307p, 310p, 311p, 313, 314p, 319p-323p, 325, 327, 329, 332p, 333, 338-340p, 342p, 344, 350, 352p, 353p, 355, 356, 363, 366p, 372, 378, 379, 392, 396p, 397, 402, 405p, 410, 413p, 414p, 415, 417p-421p, 424, 440p, 443p, 444p, 447p, 451p, 456, 457p, 458, 459p, 462, 470p, 471, 472p, 474, 475, 478p, 479p, 480, 482p, 483p, 485, 487p, 488-490p, 491p-493p, 494, 500, gratis admissi, 4-6p, 88, 101, 110, 161p, 165, 167, 185, 237, 242, 243, 322, 339, 417, 463, 480
- VI : - Gebenn., 55, 62, 71, 81, 86, 92, 107, 122, 123, 126, 142, 143, 148, 160, 186, 196, 208-210, 212, 222, 223, 230, 258, 261, 263, 267, 269, 276, 282, 283, 287, 293, 294, 315, 316, 321, 356, 360, borgesia (bourgeoisie et droit d'admission), 116, 172, 177, 207, 215, 268, 360, edictum de burgensibus, admissio seu attestatio, juramentum, 237, 239, 283, 285p (v. Burgenses creati, creandi), liber burgensium, 116, 310, 338, litterae borgesiae, 57, visitatores burgensium, 270, resideant in civitate, 150, gaudeant franchesia, 305, 310, privatio borgesiae, 116, 118, 122p, 161, 198, 199p, 207, 249, cives et burgenses, v. Cives, - b. creandi vel reperiendi, 55, 93, 164, 167, 228, 238, 279, 285, 295, 306, 351, 370, - b. creati, eorum juramentum, 2, 5, 8, 19, 30, 32, 38p, 40p, 42, 45p-47, 50, 51, 54p, 55p, 56, 57p, 58, 64, 71, 78, 82, 85, 87, 89p, 90, 93, 96, 97, 100, 109-111, 115, 128, 150p-153p, 157p, 159p, 160, 161p, 162p, 163, 164p-169p, 176, 177, 179-184p, 186-188, 194, 201, 205, 209, 213, 220, 224, 225p-228p, 230-232p, 233, 236, 239p, 242, 247, 273p, 276p, 280, 282p, 285p, 286p, 287, 289, 292p, 305, 306, 309, 310, 312, 313, 315p, 316, 317p, 318, 322-324p, 325p-327p, 329p, 330p, 334p, 338p, 340-342, 350, 354p, 355, 362p, 369p, 370p, 372, 377p, gratis admissi, 18, 65, 172p, 181, 182, 215, 256, 257, 259, 283, 285, 296, 297, 305p, - b. Cruselliae, 181
- VII : - Acquiani, 99, - Albonae, 142, - Berni, 138, 381, - Morgiae, 158, 160, 231, - Rumilliaci, 175, - Salanchiae, 170, - Thononii, 267, 274, - Gebenn., 12, 14, 19, 24, 26p, 37, 44, 61, 71, 79, 84, 86, 87, 94, 98, 105, 106, 114, 129, 131-133, 135, 142, 144, 149p, 150, 151p, 152, 153p-155p, 156, 158, 160, 162, 169, 172p, 180, 191, 199, 205-207, 223, 225, 227, 231, 232, 240p, 241, 267, 285, 286p, 289, 293, 296, 304, 317, 327, 351, 353, 357, 359, 368, 370p, 397, 401, 404p, 406, 408p, 409p, 411, 419, 423, 424p, 425, 427, burgenses et cives, 165, 166 (v. Cives), juramentum, 16, 389, liber burgensium, 14, borgesia, 14, 60, 65, 68, 69, 71, 108, 114p, 215, 234, 308, 353, 408, 424, 425, litterae borgesiae, 265, 353, sufferta borgesiae, 72, 208, privatio borgesiae, 3, 24, - b. creandi vel reperiendi, 52, 74, 96, 111, 132, 171, 181, 247, 263, 293p, 308, 313, 336, 364, 391, 400, 427, - b. creati, 3, 4p, 5p-7, 8p, 16, 30, 42, 43p, 46p, 49p, 50, 55p, 57p, 58p, 68, 79, 81, 82p, 83p, 85-88p, 89p, 92-94p, 95p-98p, 100, 101p, 102, 104p, 107p-109p, 112p-115p, 116, 117, 129, 130, 137, 151p, 158p, 159, 161p, 163, 166, 169p-171p, 172-175p, 177p, 178p, 179, 181p, 183, 184p, 185p-188, 193, 195p, 198, 199p, 200, 203, 208, 212, 216, 219, 225p, 227p, 228, 229p, 231, 232p-234p, 235, 236, 243, 248, 258, 263, 285, 286p, 309, 311p, 312p, 313, 322, 346p, 357, 361p, 367p, 368, 370p, 384, 386p, 387, 388p, 389, 390p, 391p, 393, 397, 406, 408, 411p-413p, 426, 432p-434p, 435, gratis admissi, 16, 23, 62p, 79, 93, 125, 142, 181p, 227, 293p
- VIII : - b. et cives Gebenn., 3, 18, 19p, 24, 68, 91, 97, 100p, 101, 124, 132, 158, 165, 173, 178, 181p, 182, 193, 215, 218, 251, 256, 257, 275, 277, 285, 286, 318, 341, 346-349, 350, 358, 402, 455, attestatio, 173, cives eminentiores, 272, non burgenses, 301, 302, 420, 451 (v. Borgesia), - b. creati, eorum juramentum, 3p, 5, 11p, 12, 13p, 14p, 15p, 16p, 18p, 19p, 24, 26, 31, 32, 42, 74p, 75, 76p, 78p, 80, 81p, 82p, 84, 100, 101, 116n, 119-121p, 122, 123, 125, 126p, 131-133p, 137, 138p-142p, 151, 155, 160, 161, 163, 190p, 191p, 193, 200p, 202-204, 210p, 211p, 213, 242, 244, 279p, 280, 281, 300, 372, 403, 404p, 405p, 406p, 408p, 418p, 451, 455, 456, creandi, 120, 132, 200, dati, 103, gratis effecti, 28, 32, 130-132, 141, 142, 149, 150, 200, 202, 288, 368, 390, - b. Friburgi, v. Friburgum
- burgensia, borgesia, non burgenses, IX : 5, 10, 18p, 39, 55, 118, 166, 177, 179, 202, 221, 227, 264, 271, 296, 311-313, 317, 318, 321, 353, 365, 375, 376, 413, 415, 425, 427p, 449, 465, - Bernae, 34, 481, - Friburgi, 11n, 34, 41n, 45n, 47n, 481, - Solodori, 481, - Thononii, 2, 299 (v. Privatio), - b. creati, eorum juramentum, 1, 3, 9, 10p, 15, 16p, 18p-20, 24, 33, 34, 35p, 36, 39, 51, 63, 83, 105, 109p, 114, 115, 118p, 126, 127, 132p-135p, 138p, 141p, 144p, 145p, 150-153p, 154p, 162, 163, 176, 181, 193p, 195p, 197, 198p, 205, 213p, 214, 216, 219p, 225, 236, 238, 239p, 240, 243, 245p-247p, 248-251p, 253, 255, 257, 258, 267p, 268p, 310, 315p, 316, 335p, 337p, 338p, 343, 344, 345p, 347, 351p, 353p, 354, 355, 356p, 357p, 366, 379, 389, 401, 404, 409, 410, 415, 417, 420, 423, 434p, 436p-438p, 442, 444, 447p, 451, 455, 457p, 459p, 461, 462, 468p, 473p-475p, 476, 478, dati, 55, 95, 357, gratis effecti, 50, 51, 93n, 152, 153, 193p, 225p, 280, 282, 356, 357, 361
- bourgenses, borgenses Gebenn., burgensia, borgesia, X : 56, 68p, 71, 76, 81, 124, 141, 152, 232, 239, 250, 251, 254, 256, 267, 269, 284, 325p, 359, 370, 402, 417p, 428, 437, 482, 488, 518, 545, 575p, 582, 583 (v. Cives), boni, 251, non burgenses, 68, 221, 250, 259, 261, 282, 387, 390, 416, 472, 486, 497, 502, 517, novi, 599p, chappellerii, 300 (v. Litterae, Privatio), - b. creati, 17, 68, 99, 106, 147, 150, 153, 155, 163, 172, 175p, 181, 184p, 186-188, 247, 250, 253, 302, 575, gratis creati, 182, 183, de novo effecti, reintegrati, 320, 329, 530, 532, dati, 163, patisserii non admissi, 59p, 153, 157, 330, 345, episcopus receptus in burgensem, 424
- XI : 18, 139, 155, 324, 378, attestatio, 72, non burgenses, 548 (v. Cives), - b. creandi, 376, 378, 420, 473, 477, 479, 545, 561, - creati, 16, 142, 143, 153, 204, 470, 472p. 473, 474, 480p-482p, 496, 503, 518, 524, 525, 547p, 552p, 554p, 556, 558, 561, 563p, 565p, 589, donati, 531, gratis admissi, -, de novo admissi seu refecti, 512, 513, 552, 561
- XII : 193, 208, 209, 546, - creandi, 17, 116, 131, 138p, 193, 263, 383p, 387, 528, 545, 556, - creati, 2p, 3p, 51, 89, 95, 105p, 106, 115, 135, 137, 138, 141, 144, 152p, 158, 161, 165, 193, 203, 254, 431, 557, 558, 562p-564p, - non creandi, 86, 114, - filius, 544, - reconciliatus, 94, - restituti, 9, 10, 32, 138, - non burgenses, 161, 166, 180, 225, 237, 383, 387, 545p, 562, - Bernae, 513n, - Ruppis, 559
- burgesia, XIII : 3, 12, 153, - creati, 3p, 4, 7, 11, 14, 19, 20, 48, 102, 106, 137, 195, 197p, 198p, 210, 214, 231p, 235p, 236, 238p, 239p, 241p, 244p-248p, 251, 257, 263, 265p, 276, 344, 356, 370p, 522, 544, - gratis, 104, 106, 503, 568, - patisserii non creati, 243, 522, - pretium, 154, 200, 217, 224, 225, 230, 249, 250p, 278p, - fracta, 156, 157, 158, 197, - quictata, 286p, restituta, 208, 241
Burgensis
- II : - Albonae, 160
- X : - Nantuaci, 24, - Friburgi, 563, - duarum villarum (Berne et Fribourg), 254
Combourgenses, XI : 262 – v. Borgesia
Comburgenses, combourgenses (coubourgeois), X : 265, 277, 291, 299, 445, 459
Conburgenses, XII : 249
Cumburgenses, XIII : 46
Gratis creati burgenses, IV : 8, 9, 12-14, 72, 87, 144, 145, 175, 190, 191, 194, 248, 282, 292, 298, 310, 421, 447, 450, 456
-
Cives
- I : 5
- II : - Gebenn., illi de civitate, 7, 31, 60p, 125, 171, 220, 227, 228, 202, 296p, 303, 307, 308, 325, 326, 336, 340p, 380, 461, - cives et burgenses, v. Burgenses, cives et habitatores, - cives et incolae, 346, 437n – v. Habitatores
- III : - Gebenn., 76, 256, 279, 305, 313, 336, 346, 358, 375, 439, 441, 443, 501, 511, 514, - cives et burgenses, 233, 234, 265, 274, 285, 324, 325, 347, 354p, 377, 400, 436-438, 484, 513, 532, - cives, burgenses et habitatores vel incolae, 9, 251, 276, 306, 307, 319, 330, 338, 351, 372, 441, 442, 522, 524, 525, 528, - cives et habitatores, 35, 334, - cives et communitas, 39, - cives et mercatores, 270 – v. Burgenses
- IV : 94, 127, 129, 138, 147, 169, 171, 180, 232, 233p, 241, 266, 289, 291, 294, 302, 340, 369, 393, 397, 451
- V : - Gebenn., 5, 9, 21, 26, 49, 51, 54, 55, 57, 67, 76, 77, 79, 85, 128, 130, 146p, 148, 151, 159, 183, 197, 222p, 223, 228, 238, 278, 284, 290, 298, 301, 324, 328, 341, 342, 344, 348, 368, 384, 394, 412, 413p, 415, 422, 429, 440p, 449, 464, 481-483, 486, 489, cives et burgenses, v. Burgenses, cives et communitas, 36, - Lausannenses, 343, - Turicienses (Zurich), 469
- VI : - Gebenn., 15, 17, 32, 62, 75, 83, 111, 130, 131, 153, 163, 181, 219, 220, 233, 260-262, 281, 283, 291, 297, 302, 304, 318, 326, 333, 352, 355, 373, 379, - cives et burgenses, 92, 106, 237, 259, 265, 301, 332, 375, 376
- VII : - Gebenn., 1, 47, 102, 112, 138, 142, 155, 158, 162, 200, 225, 226, 230p, 243, 270, 277, 280, 294, 311, 346, 358, 371, 394, 395, 419, 427, 434, - cives et burgenses, 2, 7, 35, 59, 61, 64, 80, 87, 106, 118p, 128, 129, 145, 149, 161, 169, 170, 172, 182, 185p, 189, 191, 193, 194p, 199, 201, 209, 213, 223, 228, 248, 260, 272, 283, 299, 300, 316, 334, 342, 376, 381, 382, 395, 396, - magis apparentes, 125, - cives, burgenses et inhabitantes vel incolentes, 126, 182, 189, 364 – v. Burgenses, Habitatores
- VIII : - eminentiores, 272, - parvuli, 262 – v. Burgenses
- IX : 18, 36, 39, 41, 115, 118, 177, 179, 202, 221, 227, 276, 312, 325, 365, 465, 466, - cives, burgenses et incolae, 118, 227, 248, 449
- X : - sive burgenses, cives et burgenses, concives, 3, 13, 24, 27, 54, 83, 88-90, 94, 108p, 112, 104, 165, 186, 192, 194, 198, 202, 204, 207-209, 211p, 212, 217, 219, 221, 223, 231p, 234p, 235, 238, 246n, 248, 254, 257, 262, 282, 283, 285, 286, 289-291p, 293, 295, 297p-299p, 301, 303, 306, 309p, 310, 312, 330, 426, 334, 338, 357, 363, 376, 387, 393, 424, 426, 433, 436, 473, 486, 528p, 529p, 539, 575, 576p, 603p (v. Burgenses), - bonus, 434, - quatuor electi ad formam franchesiarum, 286p
- X : - burgenses et incolae vel habitatores, 25, 28, 57, 58, 101, 106n, 115n, 119p, 123, 135, 180, 233, 290, 426
- XI : 186n, - boni, 101, - c. et burgenses, 196, 377, 378, 432, 483, 499, 502, 535, 539p, 561, 598, - et capitales domorum, 196, - et habitatores, 543, 555, 584, 602
- XII : - c. et burgenses, 64, 183, 204, 253, 255n, 389, 520n, 636, - burgenses et habitatores, 70, 162p, 211, 212, 238, 250p, 425, 529, 629
- XIII : - dudum, 185, - boni, 135, - burgenses et incolae, 322, 372
Civis
I : - Gebennarum, 25 – v. Burgenses
IV : - Graxinopolitanus, 318, - Lausannae, 14, - Viennensis, 41
VI : - Bernensis, 291
Concives, VIII : 424
-
Degentes in civitate (« habiter en ville »), X : 34, 112 – v. Habitantes
Domestici
- IX : 207
- (habitants), XIII : 224
Habitantes
- habitatores, IV : 129, 232, 233, 276, 282, 364, passim
- habitatores, IX : 18, 56, 105, 179, 202, 227, 304, 374, 453 – v. Incolae
- habitatores, X : 135, 152, 232, 239, 281, 302, 333, 376, 391, 416, 428, 473, 524, 533 – v. Degentes, Incolae
Habitatores
- II : - habitantes, incolae Gebenn., 4, 15p, 16p, 20p, 21p, 47p, 55, 59, 60p, 61p, 64-66p, 68p, 73, 75, 76, 80, 82, 87, 88p, 89p, 91, 93, 94p, 95p, 97p-99, 101p, 107, 109, 126p, 127, 130p, 153, 158p, 163p, 165, 166p, 178, 275p, 304, 339 (v. Burgenses, Cives), - [parrochiarum] : Mariae Magdalenes, 257, S. Gervasii, 56, 61, 69, 157, 167, 209, 299p, S. Victoris, 274
- III : - Gebennarum, 96, 201, 207, 211, 230, 235, 241p, 286, 310, 335, 337, 438, 520 (v. Burgenses, Cives), - Sancti Gervasii, 54, 99, 511
- V : - Gebenn., 77, 129, 180, 186, 297, 473 et passim (v. Burgenses creati, le nouveau bourgeois étant souvent qualifié d'habitant de Genève ou de l'une des paroisses de la ville, nous n'avons pas relevé ces mentions), - Burgi Foris, 16, - cives, burgenses et habitatores, 33, 50 (v. Burgenses, Cives), - burgi S. Gervasii, 138, 235, 242 et passim (v. Burgenses creati), - villae d'Auste, 277, - civitatis Pariensis, 38, 39
- VI : - Acquiani, 361, - Gebenn., inhabitantes, 56, 64, 66, 131, 149 (v. Burgenses creati, Incolae)
- VII : - Gebenn., inhabitantes, 72, 126, 194p, 229, - Pontis Areris, 311 (v. Cives et burgenses), - Salanchiae, 4
- VIII : -, – v. Incolae
- XI : 256, 320, 483, 543, 555
Incolae
- I : 109, 111, 249
- civitatis Gebenn., II : -, – v. Habitatores
- IV : 94, 111, 122, 282, 357, 369 – v. Habitantes
- civitatis, V : 250, 323, 325, 389, 422, 431, 438, 477, 483, - B. Mariae Novae, 415 – v. Habitatores, Inquilini
- civitatis, VI : 4, 163 – v. Habitatores
- habitantes, habitatores civitatis, VIII : 182, 222, 283, 285, 287, 318, 358, 402
- civitatis, IX : 118, 150, 248, 259, 449 – v. Habitantes
- X : 58, 162, 284 – v. Cives, Habitantes
Inquilini
- IV : 45, 118, 406
- VIII : 134
- IX : 12, 469
- X : 52, 338, 384, 404
- XI : 82, 223, 299p, 318
Inquilini domus
- V : 38, 64, 87, 154, 155, 288, 289, 294 – v. Incolae, Locatio
- VI : 167, 257
- VII : 187, 350
Residentes, IV : 63, 103, 287
-
Laici
- I : 453, 461
- layci (laïcs), X : 200, 239, 462, 615
- laicae (paysans), X : 45, 241, 263p, 291, 384, 422, 454, 467, 473, 512 – v. Lingua laica
- (paysans), XI : 11, 14, 193, 197n, 310, 595 – v. Paysans
- XII : -, – v. Paysans
Layci
- V : 119
- laici (paysans), IX : 396, 412
- (paysans), XIII : 346, 452, 453, 477
Paisani, XII : -, – v. Paysans
Paisant (paysan), XIII : -, – v. Layci
Passants pauvres, XIII : 316, 518
Paysans
- paissans, XI : 589p, 604p, 605 – v. Laici
- laici, paisani, XII : 120, 263n, 541, 588, 597
Rustici, V : 21
-
Subdicti (sujets), IV : 21, 89, - civitas nulli subdita praeter episcopo, 437, - ducales, 296, 307, 308, 389
Subdicti
- (sujets), V : 96, 128, 200, 440
- (sujets), VI : 13, 136, 139, 140, 142, 339, - ducis Sabaudiae, 45, - episcopi Gebenn., 91
- (sujets), VII : 138, 275, 411, - Bernensium vel Friburgensium, 280, 305, 357, 374, 381, - ducis Sabaudiae, 23, 162, 165, 166, 172, 192, 268, - episcopi Gebenn., 220
- VIII : - dominorum de Ligis, 55p, - ducis Sabaudiae, 200, 297, 298p, - episcopi Gebenn., 177, 193, 212, 218, 270, 349, 350
- (sujets), IX : - ducis Sabaudiae, 29, 45, 284, 325, 327, 378p, 390, 399, - episcopi, 258, 264, 298, 456, 462, 464
- subgecti (sujets), X : 30, 111, 119, 143n, 198, 201, 246n, 252n, 259n, 260, 263, 265, 266, 272, 283, 291, 293, 294, 350, 365n, 401n, 426p, 427, 440n, 545, 550, 553n, 556, 565, 567p-569, 571, 572, 575, 577-579p, 583, 594, 603p, 605p, 610, 615, 622-624
- subjects, subgetz, XI : 77, 85n, 148, 164n, 213n, 415n, 506, 510n, 513, 554, 578p, - boni et probi, 244, - ducis Sabaudiae, 318, 467, 468, 579p, 587, 589, 590, 591p, 592p, 604, 605, 610, 621, 622, 624p, 630, - de Berne, 580, 581
- XII : - ducis Sabaudiae, 58, 59n, 363, 525, - episcopi Gebenn., 277, 280, 288, 546
Sujets, XIII : - de Chapitre, 449, 494, - de la Cité, 428, 440, 443, 459p, 466, 478, 479, 486, 494, 519, - de l'Église, 442, 443, - de Gaillard, 543, - de S. Victor, 534
-
Suburbiani (habitants des faubourgs), XIII : 76, 405
-
Vicini
- II : 5, 177, 179, 186, 203
- IV : 17, 78, 86, 289, 426
- circumvicini, V : 10, 14, 64, 107, 139, 233, 288, 319, 335, 365, 461, 463
- VI : 188, 232, 270, 271, 295, 305, 340, 346
- VII : 7, 153, 187, 231, 235, 244, 252p, 254p, 352, 355, 414, 415
- VIII : 29, 77, 251, 255, 266, 271
- vicinae, vicinales, IX : 13, 20, 46, 50, 105, 109, 112, 113, 196, 266, 296, 313, 333, 395, 443, 480
- vicinare, X : 46, 112, 184, 245, 283p, 302, 312, 313, 323, 335, 429, 537, 552
- XI : 442, - civitatis, 461
- XII : 33, 150, 411, 413
- XIII : 160, 167, 170, 337
Vicinia, IX : 113
b. Statuts d'étranger ou de passage (population externe)
Advena, XI : 147 – v. Extranei
Advenae (« arrivants »), VI : 131, 197, 218, 283 – v. Extranei
Advenae pauperes, XIII : 361
Alienigenae (« étrangers »), IV : 282
Étrangers de passage, XIII : 470, 548
Exteri, extranei, stranei, VIII : 101, 151, 158, 367, 383, 462, 468 – v. Foranei
Extranei
- stranei (étrangers), II : 116, 238, 304, 307, 308, 384, 392 – v. Forenses
- (étrangers), III : 83, 114 – v. Forenses
- IV : 437
- exteri, V : 2, 13, 29p, 43, 88, 95, 108, 154, 197, 207, 420, - macellarii extranei, v. Macellarii – v. Forenses, Mercatores
- VI : 84, 131, 283, 340 – v. Avenae, Forenses, Mercatores, Nationis alienae
- exteri, VII : 75, 120, 199, 225, 234, 267, 268, 304, 348, 378, 399 – v. Forenses, Mercatores
- stranei, IX : 56, 58p, 62, 102, 176, 218, 425 – v. Foranei, Forenses
- advenae, forenses, stranei, X : 45, 84, 219, 220, 226, 237, 238, 249, 272, 282, 333, 334p, 338, 360, 369, 372, 387p, 425, 428, 470, 501, 521, 524, 545 – v. Forensifs
- XI : 25, 154, 201, 292, 301, 309, 319, 418p, 432, 439 – v. Advena
- XII : 159, 253, 296, 306, 541 – v. Forenses
- XIII : 46, 135, 184, 395p
Foranei
- foranenses, forenses (étrangers), VIII : 227, 240, 346, 347 – v. Exteri
- (étrangers), IX : 313 – v. Extranei, Forenses
Forenses
- (étrangers), I : 290
- (étrangers), II : 211, 306, 344, 345p – v. Extranei, Nobiles
- (étrangers), III : 212, - macellarii forenses, 207, 210 – v. Extranei
- (étrangers), IV : 63, 203, 289, 345, 402, 404, 405, - hospites, 32, - pauperes, 288
- (étrangers), V : 297, 324, 379, 380 – v. Extranei, Mercatores
- (étrangers), VI : 4 – v. Extranei
- VII : 199 – v. Extranei
- (étrangers), IX : 31 – v. Extranei, Foranei
- (étrangers), X : -, – v. Extranei
- XII : 161, 162, 235, 306, 412, 413, 564 – v. Extranei
- (étrangers), XIII : 212, 223, 224
Forensifs, forenses (Genevois opposés au traité de combourgeoisie), X : 223n, 317n, 333n, 347n, 352n, 378n, 379n, 380n, 381n, 406n, 420, 441n, 442, 443n, 448, 453, 494, 511, 512, 603 – v. Fugitivi
Natione aliene esse, VI : 232 – v. Extranei
Stranei
- II : -, – v. Extranei
- (étrangers), VIII : -, – v. Exteri
- (étrangers), IX : -, – v. Extranei
c. Statuts juridiques particuliers et conditions socio-économiques
Exempti
- exenti, exentio (franchise d'impôt), II : 266p, 300, 399, 405, 414, 416n, 431, 438 – v. Franchi
- (franchise d'impôt, de garde), III : 41p, 77, 83p, 131, 135, 145, 153, 192, 395, 431, 441, 443, 445, 488 – v. Franchi
- (exempts d'impôt), eximere, VI : 80, 171, 175, 176, 251, 282, 332 – v. Franchi
- (exempts d'impôt), eximere, immunes, immunitas, VII : 21, 28, 29, 33, 48, 63, 83, 85, 94, 107, 110, 121, 173, 193, 195, 201, 251, 296, 373, 394, 431 – v. Franchi, Libertates
- (exempts d'impôts), eximere, franchi, non exempti, immunes, etc., VIII : 7, 8, 18, 19p, 24, 25, 26p, 29, 32, 38, 53, 56, 63, 68, 69, 72p, 73, 81, 87-89p, 91, 93, 97, 155, 216, 222, 262p, 454, 467 – v. Rex colovrinae
- eximere, IX : 25, 30, 31, 46, 67, 68, 74, 75, 91, 131, 138, 194, 241p – v. Franchi
- X : - a solutione introgii vini, 32, 237, 242p, 244p, 245, 246, 253, 256n, 266, 271, 282, 485, - ab excubiis, 231p, 250, 221, 384, 459
- XI : - ab excubiis, 444, - ab introgio vini, 123, 354p, - in solutione pro excubiis, 6
Franchi
- (?), I : 113
- (exempts d'impôts), franchesia, liberi, libertas, II : 203, 218, 220, 221, 231, 265p, 266p, 284p, 285, 319, 340, 341, - littera franchesiae, 254p – v. Exempti
- (exempts d'impôts), liberi, eorum franchesiae, III : 82, 83p, 128, 131, 135, 180, 191, 325, 354, 422, 429, 449, 451, - litterae franchesiae, 343, 422 – v. Exempti
- (exempts d'impôts), IV : 6, 128
- franci, liberi (exempts d'impôts), V : 7, 16, 59-61p, 89, 164, 165p, 191, - dies francha, 101 – v. Exemptio
- (francs d'impôts), VI : 40 – v. Exempti
- (francs d'impôts), VII : 21, 27, 28, 85, 394 – v. Exempti
- VIII : -, – v. Exempti
- (francs, monnaie), VIII : 443
- (exempts), IX : 238, 241p, 350, 402 – v. Exempti
- f. et liberi, X : 70, 80, 253, 254, 387
- (francs ; 2 francs = env. 1 écu), XI : 422, 430, 575
Francs (affranchis), XI : 589p
Liberi
- libertas [personnelle], II : -, – v. Franchi
- (exempts d'impôts), III : -, – v. Franchi
- l. et franci, X : -, – v. Franchi
-
Feaulx, X : 316n
-
Pedites – v. Militaire et milice
Pedestre
- euntes pro civitate, pedester homo, IX : 256, 388, 463
- X : 12, 27, 33, 341, 358, 550, 598
Pedestres, XIII : 256, 370, 616, 624
Pedestris homo, XI : 76, 146, 246
Pedites – v. Métiers de dépendance privée ou domestique
Pietoni, pietones (piétons), XIII : 400
-
Taliabiles homines, X : 34
Talliabiles
- homines, IV : -, – v. Homines
- (taillables), V : 15, 236
- homines, VI : 272p
- homines, VII : 335
Vassallus (vassal), VI : 91
*******
02. Noblesse et souverains
Baro
- (baron), VI : - Menthonis, 169, 170, - Viriaci, 314
- (baron), VII : - Menthonis, 283, 284, - Vyriaci, 182
- (baron), VIII : 285
Celsitudo ducalis, IV : -, – v. Savoie (duc de -)
Comes
- (« comte », I : 121, - Grueriae, v. Grueriae c., - Sabaudiae, v. Sabaudiae c., etc.
- d. (comte de Genevois), IV : 46, 57, 101, 120, 137, 157, 186, 200, 280 – v. Baugiaci comes, Grueriae comes
- VII : - Gebennesii, -
- VIII : - Gebennesii, -
- X : - Gebennesii, -
Comites, II : -, – v. Breysiae, Gebennesii, Montismajoris, Palatinus, Rotondimontis comes
Comitissa
- [Gebennesii?] (Madeleine de Brosse, veuve de Janus de Savoie, comte de Genevois), V : 19, 58, 189
- Gebennesii, IV : -, – v. Gebennesii comitissa
Duchissa
- I : -
- II : -
- III : -
- IV : -
- VI : -
Dux
- I : -
- II : - dyamenticidae, dyamenterii (tailleurs de diamant), III : -
- III : - celsitudo ducalis, v. Savoie
- IV : -
- VI : -
- VII : -, – v. Commissarii, Consilium, Dominium, Forrerii, Gentes, Heyraldi, Huisserius, Magistri hospicii, Officiarii, Procurator fiscalis, Savoie, Scutiffer, Secretarii, Servitores, Subdicti, Territorium
- IX : -
- XI : - Sabaudiae, -
- XII : - Sabaudiae, -
- XIII : - Sabaudiae, -
Imperator
- I : 65, 71, 72, 74p, 148, 149, 150, 441-444
- II : 289
- imperialis majestas, V : 190, 264p, 297, 469, 490p, 491 – v. Rex Romanorum, Secretarius, Thesaurarius
- VI : 168, 169p, 170, 372, 376
- VII : -, – v. Romanorum
- VIII : 225
- IX : -
- X : 18n, 60, 84, 166n, 181, 188n, 382n, 462, 529, 472, 581, 587, 607
- caesarea majestas, XI : 73, 249n, 272, 290n, 302, 303n, 317n, 331n, 349n, 501, 510p, 513-516, 519n, 585, 631, - imperatorum sententiae, 234
Magnus dominus seu magister Franciae, IX : -
Marchio Saluciarum (marquis de Saluces), IV : 21
Princeps
- I : 121, 362, - dominus Vuaudi (Vaud), 376, - Pedemontium, dominus Breyssie, 406, 416, 427, 428, 431, 432
- II : - episcopus et princeps, v. Episcopus Gebenn., - princeps Orengie, v. Orengie princeps, - princeps Pedemontium vel Sabaudiae, -
- IV : - [noster], – v. Episcopus, - Pedemontium (prince de Piémont), 208
- V : - noster, v. Episcopus Gebenn.
- supremus princeps vel dominus civitatis, VI : 11, 12, 16, 60, 91 – v. Episcopus
- VII : 203, 283, 284, 292, - civitatis Gebenn., 2, 3, 10, 183, 250, 371, 383, 422, 434 – v. Episcopus
- X : 34, 55, 100, 101 (v. Episcopus), - novus, fils du duc Charles III, 77
Principes
- IV : 191
- V : -, – v. Episcopi Gebenn., Orengiae p., Pedemontis p.
- VIII : 205n
- IX : 281, 315
- X : 370, - ubique franchi et liberi, 253
- XII : - circumvicini, 416
Reges
- V : -, – v. Rex
- VI : - r. et mondi principes, 368
- X : - rex hujus anni, 282 - v. Rex
Regia majestas, XIII : -, – v. Rex Franciae
Regina
- II : - Cipri, -
- XIII : - de Navarre, 389, 460, 465
Rex
- II : - Cipri, -, - Franciae, rex Francorum, rex, -
- IV : - [Franciae], 214, 302, 358p, 384 – v. Licterae regiae
- V : -, – v. Franciae rex, Romanorum rex
- VI : - Francorum vel Franciae, Romanorum, v. Francorum rex, Romanorum rex
- VII : - Expagniae, Franciae, Romanorum, v. Expagniae, Franciae, Romanorum rex
- IX : - Franciae, v. Franciae rex, - magnus, 143
- X : -, – v. Francia, Reges, Roi
- XI : - magnus, -
- XIII : - Franciae, Gallorum, regia majestas, 62n, 77, 91, 126, 227, 228n, 317n, 320n, 371, 385, 386-388p, 389, 390n, 391, 394n, 398, 399n, 406n, 408, 411n, 460, 462, 464, 467n, 474p, 475, 488n, 490n, 500n, 513, 514, 515, 519n, 523, 545, 555, 557n, ejus tuba, 386n, 398
Roi
- IX : - d'Angleterre, 416n
- X : - d'Angleterre, 578 – v. Francia
Vicecomes
- IV : 272, 273, 339
- VI : -
- VII : - Marthicii, vel de Martiques, locumtenens generalis Sabaudiae, 76p-78p, 91, 92, 94-96p, 103, 106, 181, 207, 228, 230, 267
Vicecomitissa, IV : 272
*******
03. Famille, parenté et catégories liées au genre et à l'âge
Voir Statuts familiaux particuliers ; voir aussi Métiers de dépendane privée ou domestique, Métiers de la santé (Matronae), Prostitution
a. Liens de parenté
i. Parenté directe et alliance formelle
Avunculi, advunculi (« oncle »), VII : 262, 352
Avunculus
- IX : 11
- X : 392
Patruus (« oncle »), IV : 292
-
Avus (grand-père), V : 165
Avus paternus, VIII : 3
-
Beaul père, XII : -
Beaux pères, XIII : -
Liseur (le beau-père), XI : 610, 611
Paraster (beau-père), VIII : 419
Socer
- (« beau-père »), V : 193
- IX : 206
- X : 455
-
Filiae
- I : 99, 102, 171, 173, 278, 303, 309
- IV : 59, 63, 220, - adoptiva, 220, - defuncta, 285, - devota, 396, - lubricae, v. Mulieres, - retractae, 36, 60, 62, - suspecta, 220
- V : 96, 97, 107, 110, 141, 168, 179, 268, 291, 334p, 381, 424, 426, 428, - raptus filiae, 398, - lubricae, v. Mulieres lubricae
- VI : 49, 74, 125, 128, 151, 152, 186, 216, 233, 283, 296, 332, - raptus filiae, 233, 234 (v. Puellae), - lubricae, v. Mulieres lubricae
- VII : 52, 63, 64, 147, 242, 307, 336, 337, 352, 403, 407
- VIII : 254, 258, 271, 363n, 462, - nubilis, 235, 271
- IX : 2, 3, 13, 17, 21, 46, 54, 61, 108, 112, 131, 220, 247p, 257, 382, 437, - donata, 248, - latro, 469, - parva juvenis, 344, - paupercula, 244, 282, - stupharum, 353, - venditae, 220, - vi capta, 396, - virgines, 343 – v. Patres
- X : 10, 46, 60, 244, 313, 315, 316, 338, 401, 402, 510
-
Filiastri
- VIII : 401, 469
- IX : 45, 105, 207, 285, 286, 300, 313, 372, 387, 407, 413, 415
- generi, X : 49p, 75, 86, 153, 178, 315, 356, 357, 364, 409
-
Filii
- IV : 59, 287
- V : ,15, 96p, 141-143, 183, 201, 222, 250, 253, 262, 265, 269, 309, 342, 360, 368, 375, 422, - filius naturalis, 269 (v. Bastardi, Donati) – v. Burgenses creati
- VI : 19, 21p, 30, 69, 78, 107, 122, 124, 149, 200, 217, 222, 230, 242p, 266, 283, 287, 310, 323, 349, 357, - naturales, 69p, 70 (v. Bastardi) – v. Burgenses creati
- VII : 26, 27, 31, 33, 34p, 35, 51, 74, 77, 99, 111 p, 113, 133, 134, 140, 142, 149, 175, 186, 187, 206, 251, 278, 285, 291, 299, 304, 310, 345, 357, 359, 434, - filius naturalis et legitimus, 405 – v. Burgenses creati
- VIII : - familias, 346p, 347, 358n, 417, - filius naturalis, -, – v. Patres
- IX : 4, 11, 20, 60, 284, 285, 313, - donati, 350, 351 – v. Patres
- X : 438, - puber, 546
-
Mater
- IV : 34, 59, 300, 312, 458
- VIII : 157, 195
- IX : - m. et filius, 20, 60, 108, 284
- X : 488
- XI : - naturalis, 143
Matres
- V : 9, 92, 141, 178, 213, 226, 247, 329
- VI : 149, 198, 322, 353
- VII : 18, 163, 187
-
Meain, mean (puîné), VIII : 299
-
Nepotes
- (« neveux »), V : 86, 121, 262, 404
- neptes, VI : 46p, 245, 248
- neptes, VII : 259, 304, 358
- IX : 73, 78, 80, 138, 244, 260, 261, 271
- neptes, X : 207, 377, 384, 419n, 541
-
Neptis (« nièces »), IV : 81
-
Noverca
- (« belle-mère »), IV : 130
- IX : 79
-
Patres
- genitores, V : 8, 9, 165, 178, 183, 250, 262, 303, 352, 395, 407
- VI : 97, 104, 107, 152, 160, 209, 222, 223, 242, 243, 293, 354
- VII : 26, 74, 99, 134, 136, 137, 222, 235, 242, 352, 358, 379
- filii, filiae, VIII : 30, 56, 145, 155, 165, 166, 175, 227, 462, 466 – v. Filiae, Filii familias
- filii, filiae, IX : 7, 10, 13, 112, 113, 180, 204, 230, 282, 284, 285
-
Sororius [sororis maritus] (« beau-frère »), X : 68
ii. Collatéraux, fratrie et entourage proche
Affines, IX : -, – v. Parentes
Affins (« compagnons »), V : 106
Amici – v. Statuts judiciaires
Amicus – v. Statuts judiciaires
Circumstantes (gens de l'entourage), IV : 89
Cognata (« parent »), IX : 157
Cognati
- VII : 401
- X : 52, 57, 302
Collaterales (personnes de l'entourage), IV : 239, 241
Collateralis
- VIII : 472
- (parents collatéral), IX : 322
- XI : -
- XIII : -
Collatéraux, X : 623, 624
Commatres (commères), V : 268
Confidentes, IV : 386
Parentela, X : 70
Parentes
- IV : 369
- VIII : 7, 8, 47, 48, 471
- parentela, affines, IX : 33, 286; 291p, 344, 348, 428, 454, 455p, 456
- X : 234, 283, 290p-292, 300, 313, 323-326p, 327, 340, 388, 542, 543
- XI : 224, 240, 301, 362, 459, 468p
- XII : 33, 35, 102, 104, 197, 256, - pauperes, 3
Propinquiores in genere (« le parent le plus proche dans le genre » (au sens de parenté collatérale)), IX : 248
-
Fratres
- I : 183, 185
- IV : 173, 228, 251, 277, 293, 295, 298, 299, 300, 306, 307, 310-312, 350, 352, 448, 458
- V : 9, 15, 18, 44, 66, 82, 87, 137, 143p-145, 161, 167, 183-185, 192, 196, 323, 370, 396, 421, 422, 424
- VI : 2, 3, 49, 50, 104, 116, 155, 206, 233, 272, 379
- VII : 12, 94, 99, 119, 159, 191, 198, 235, 325, 352, 400, 422
- VIII : 48, 107, 371, 374
- IX : 14, 92, 118, 121, 139, 242, 257, 341, 357, 364, 407, 449, 453
-
Soror, IX : 17, 141, 307, 322, 384
Sorores
- IV : 228
- V : 86
- VII : 367, 369, 400
- X : 364
iii. Groupe familial et maisonnée
Capitales civitatis vel domus (chefs de famille, notables), VII : 377, 378 – v. Majores
Capita domus, capita civitatis, magistri domus, II : 185, 305, 306, 377
Capita domorum
- III : 19
- (chefs de famille), IV : 283, 300, 312
- (chefs de famille), V : 248
- (chefs de famille), VI : 299
- (chef de famille), VIII : 346, 397, 413
- domuum magistri, XII : 30, 43, 49, 54, 55, 62, 123, 180, 183, 216, 407, 410p, 434
- XIII : 44, 45, 300, 327n, 379
Capitales domorum
- (chefs de ménage), X : 329p, 331p, 336p, 426p, 528
- XI : 46, 192, 196, 261, 262, 482, 535, 539, 607
Caput domus (chef de famille), IX : 138, - operis (chef d'oeuvre), 420
-
Familia
- V : 165, 250 – v. Comictiva, Gentes
- VI : 149p, 186, 195, 244, 343
- VII : 3, 65, 160
- IX : 207, 322, 336
Familiae
- IV : 321
- X : 238, 548
Mennagium (ménage), VIII : 438
Mennaigiers (habitants avec leur ménage), XIII : 497
-
Filius familias
- servus patris, XII : 558
- XIII : 276
iv. Héritage et lignée
Heredes
- IV : 44, 55, 56, 79, 81, 134, 135, 137, 141, 204, 219, 250, 252, 267, 325, 348, 425, 436
- hereditario nomine, heredem instituere, hereditas, V : 9, 11, 15, 39, 55, 86, 96, 141, 143, 171, 262, 298, 317, 338, 409, 450, 461, 462, 491, - heres testamentarius, 171, - se gerere pro herede, 250 – v. Testare
- hereditas, VI : 97, 102, 149, 171-173, 188, 206, 209, 216, 221, 224, 265, 268, 290 – v. Testamenta
- hereditario nomine, hereditas, VII : 5, 38, 62, 80, 109, 114, 135, 141, 187, 235, 262, 301, 338, 358, 389 – v. Testamenta
- VIII : 155, 245, 251, 276
- IX : 12, 108, 137, 166, 189, 248, 290, 323, 324, 474, 478
- X : 159, 330, 343, 363, 389, 390, 498, 499, 514, 543
- hoiers, XI : 55, 101-103, 266, 327, 336, 338, 358, 403, 404, 407, 436, 474
Hiers (hoirs), XIII : 466
Hoiers (hoirs), XI : -, – v. Heredes
-
Praedecessores, X : 254, 265, 306, 497
-
Progenies (« descendance »), X : 377
-
Successores, X : 71
-
Testatores – v. Testamentum
-
Usufructuaria (mater), VII : 18
Usuffructuarius, II : 442
Usufructuarius
- X : 478
- XI : 292, 532
b. Statuts familiaux particuliers / Situation juridique dans la famille : voir Filiae, Filii
Bastard du comte de Savoie, XIII : 624
Bastarda de Rotulo, I : 281
Bastardi
- III : -
- (bâtards), IV : 41, 65, 84
- (bâtards), V : -, – v. Donati
- (bâtards), VI : -, – v. Naturales filii, Pueri
- (bâtards), VII : -
- (bâtards), IX : 313 – v. Donati
- bastars, XI : 105, 184, 577 – v. Donatus
Bastardus
- filius naturalis (bâtard), VIII : -
- filius naturalis, X : 4n, 5n, 247, 499, 518, 539, - bastarda filia, 490
Donati (enfants naturels), IX : -
Donati pueri (enfants illégitimes), V : 96, 268, 269, 287 – v. Filii
Donatus
- (enfant naturel), XI : 114, 143, 481 – v. Bastardi
- (fils naturel), XIII : passim
Filius donatus
- XI : -, – v. Donatus
- (fils naturel), XII : 99
Naturales filii, VI : 69p, 70 – v. Bastardi, Pueri
Naturalis, X : -, – v. Bastardus
Nuctritus (fils adoptif), I : 58
-
Filles échangées, XIII : 550
-
Pupilla
- XI : - stuprata, 469, - pupilli, 179, 428
- pupilli, XIII : 166, 175, 213, 491, 522, 529n
Pupillaris aetas
- pupilli (pupilles), VII : 69, 218
- (pupilles), VIII : 94, 155
Pupilli
- (pupilles), pupillaris aetas, VI : 9, 167, 265 – v. Tutores
- pupillae, VIII : 165, 271
- IX : 20
- X : 207, 390, 460, 463
- XII : 79, 177
-
Retractae filiae, IV : -, – v. Filiae
c. Sexe et genre
Femme, XIII : - enceinte, 630, - parlant allemand, 449
Femmes et enfants, XII : 251
Matronae
- I : 402
- IX : - bonae et honestae, 392, 394p – v. Mulieres honestae
- XI : 481
- XIII : 415
Matrones, X : 76
Mulieres
- I : 22, 73, 309
- II : 180, 200, 211, 233, 253, 327, 461, - mulieres communes, 149, mulieres in puerperio, 185, 232, - inhonestae, v. Filiae vitae
- III : 25, 220, 268, 401, 480, - mulieres lubricae seu de mala vita, v. Filiae publicae
- IV : 20, 27, 106, 137, 169, 195, 263, - captae, 200, 228, - carceratae, detentae, 121-123, 125, 197p, 217, 416, - carens pedibus, 197, - claudae, 27, 267, - concremata, 213, - dementes, 217, 227, - fustigatae, verberatae, 169, 170, 197p, 211, 227, 279, - lenones, 47, 97, - lubricae, 17p, 22, 25p, 47, 52p, 113, 139, 150, 181, 264, 317-319, 340, 400, 416, 426, - maritatae, 319, - nolens complacere, 211, - penitentes, 17, - relegatae, 169, 197, - relictae, viduae, 50, 84, 177, 188, 193, 220, 226, 263, 319, - retractae, 54, 65, 81, - revenditrices, 189 – v. Filiae
- V : 17p, 94, 132, 136, 141, 168, 211, 217, 427, 463, - proba mulier, 15, - habilimenta mulierum, 436 – v. Filiae, Matrimonium, Nubere, Relictae, Uxores
- feminae, VI : 96, 112, 126, 128, 144, 147, 150p-152, 155p, 191, 214, 212, 300, 325, 352, 353, 373, - morbosae, 63, - praegnantes, 73 – v. Filiae, Relictae, Uxores
- VII : 53, 76, 77, 130, 137, 157, 161, 163, 173, 175, 190, 264, 305p, 310, 332, 360, - nuptae, 413, - publicae vel lubricae, v. Meretrices – v. aussi Filiae, Relictae, Uxores
- VIII : 407, 471, - detentae, 82, 148, 246, - gerentes habitum d. Francisci, 103, - gravidae, 148, 363n, - pauperes, 136, 145, 154, 256
- IX : 14p, 59, 105, 119, 189, 220, 234p, 258, 289, 292, 301, 303p, 304, 392, - concubinae, 198, - conjugatae, 198, - detentae, 369p, 370, - effrenata, 398p, - fures, 266, - fustigata, 218, - honestae, 112, 304, 356, 395, 396 (v. Matronae), - lubricae, meretrices, 20, 46, 62, 73, 81, 83,112, 181p, 182, 198, 220, 221, 296, 304, 392-394p, 396, - macellariorum, 327, - praegnantes, 35, 290, 299, 316, 334, - mulieres induere, 302 – v. Relictae, Uxores
- feminae, X : 10, 36, 145, 222p, 232, 240, 324p, 325p, 388p, 405, 410, 412, 419, 445n, 481p, 498, 509, 528, 539, 547, - bona, 470, - juvenis, 506, - lenona, 243, - pauperes, 186, 271, 373, 395, 470, 515, 521, - praegnans, 184, 577, - ruffianae, 419, - simplex, 395 – v. Meretrices, Relictae, Uxores
- XI : - bampnita, 90n, 91, 94, - detentae, 101, - fustigata, 89, - ingravidatae, 323, 332, 373, 445, 469, 481, 587, - latrona, 176, 373, - mortua, 596p, positae in collardo, 178
- XII : 133, 255n, 271, 272, 369, 534, 536, 625-627, - civis, 536, - corisantes, 553, - haereticae, 249, 252, 353p, - S. Gervasii deguisatae, 551p, 552, 553n
- XIII : 305, 385, - assantes carnes, 183, - capta, 381, - detentae, 341, - ejectae foris, 378, 379, - garrulantes more picarum, 26, - mercatores, 353, - pauperes, 481, - sequuntur viros, 382, 479, - transvestita, 335, - tumultum facientes, 149p, - vestulae, 377 – v. Fugitivi
-
Filia capta, XI : 468
-
Hauminus, X : -, – v. Hominus
Homines
- I : 62
- IV : 87, 101, 323, 332, 333, 380
Homo
- IX : - bonus, 327, - bene famatus, 449
- X : - honestus, 191, - incognitus, 64, - [ligius], 198
d. Âge et cycle de vie
Adolescentes, X : 529, 539
Educata juvenis, IX : 247
Juvencula (« jeune femme »), X : 410
Juvenculi, XII : 133
Juvenes
- III : -, – v. Abbacia
- juventus, VII : 21, 75p-77, 78, 212
- VIII : - consilliarii non cives, 347
- X : 84, 242p, 243, 412
Juvenis quaedam, IX : 247
Mineurs de 25 ans, XI : 406
Puella, VI : 128 – v. Filliae
Puella alita, XIII : 158
Puellae, VI : 105, 209, 255p, 284, 368, - pueri vulgo quesiti, vel reperti, 104, 108, 152, 217, 243p-246, 248, 253 – v. Innocentes, Liberi
Vierges, XIII : 552
-
Enfant, XIII : - naturel, 440, - pauvres, 473
Infans, XIII : - mortuus, 415, - infantes mortui redivivi, 205, 206
Infantes, IX : -, – v. Liberi
Infantes chori, innocentes, XIII : 306
Infantes parvuli (enfants exposés), ante ecclesias, V : 178, 179p, 268, 269, 394 – v. Nutrire, Pueri
Innocentes
- (les enfants), VI : 57
- XIII : -, – v. Infantes chori
Liberi
- (parvi), III : -, – v. Pueri
- (enfants), V : 3, 165-167, 169, 200, 237, 294, 469 – v. Filiae, Filii, Pueri
- (enfants), VI : 147, 167, 172, 192, 306, 352-354 – v. Filiae, Filii, Pueri
- (enfants), VII : 68, 69 – v. Filiae, Filii, Pueri
- VIII : 41, 48, 154, 240, 350, 417, 453, 474 – v. Pueri, Scolares
- pueri, IX : 2, 4, 20, 135, 293, 343, 375, 459, 471, - enutriti, 198, 247, - expositi, 3, 154, 176
- (enfants), X : 145, - liberis onustus, 68
Nati, VII : -, – v. Pueri
Nourrissons, XIII : 513, - en Savoie, 408n
Orphani, X : 25
Puer, XIII : - expositus, 25, 359, 508, - nutritus, 513, - latro minor 12 annorum, 130
Puer inventus (« enfant trouvé »), I : 452, 479
Puer expositus, XII : 565, 566
Pueri
- II : 39, 48, 51, 52, 105, 256, 307, 327, 402, 426, - pueri reperti vel comperti, 46, 229p, 236, 246, 253
- parvi liberi, infantes, III : 17, 19, 44, 134, 135, 181, 239, 353, 367, 373, 426, 431, - pueri existentes in hostagio in Friburgo, 32, 34, 40 – v. Nutrices
- IV : 57, 197
- V : 354, 404, 489 – v. Donati, Infantes
- VI : 105, 209, 255p, 284, 368, - pueri vulgo quesiti, vel reperti, 104, 108, 152, 217, 243p-246, 248, 253 – v. Innocente, Liberi
- nati, VII : 5, 113, 200, 340, - reperti, 347, - vulgo quesiti, 123, 134, 136, 137, 146, 173, 222, - in excambium traditi, 199 – v. Liberi
- VIII : 326n, 374n, - puer cujus pater ingoratur, 148, - puer fractus occasione verberis, 7, 8, - puer repertus in latrinis, 200n, pueri forensium, 227, - scientes psalmos, 454, - liberi male tractati, 232 – v. Liberi, Scolares
- IX : -, – v. Liberi
- X : 175, 220, 242p, 282, 283, 335, 349, 371, 373, 378, 383, 484, 490, 539, - detentus cum pane et aqua, 283
- XI : 523, - donatus, 114, 255, 318, - expositus, 343, - pauperes, 371, - relictus a matre, 89, 90n, 91, 94
e. Statut matrimonial
Amasia
- (amante), I : 102
- (amante), X : 412, 526
- (amante), XI : 103, 126, 267
Concubinae
- I : 278
- IV : 118
- V : 451, 453
- IX : 198, 395 – v. Lubricae
- XII : 186n, 395n
Lubrica (concubine), IX : 304 – v. Concubina, Mulieres lubricae
Lubricae, V : -, – v. Mulieres
Metristeria (maîtresse), I : 59
-
Bigamus, X : 615
-
Conjuges, VI : 144 – v. Consors, Mariti, Uxores
Conjuges discordantes, XI : 255
Consors, VI : 58 – v. Conjuges
Consortes, V : - consors (épouse), 490
-
Mariti
- VI : 120, 172 – v. Uxores, Viri
- viri, IX : 14, 20p
Viri
- IV : 65, 86, 170, 220, 282, 327, - boni, 341, - honesti, 281
- (maris), V : 97, 232, - in virum ducere, 101 – v. Matrimonium
- (maris), VI : 113, 234 – v. Mariti
- (maris), VII : 114, 187
- IX : -, – v. Mariti
- X : 473, 506
- XI : - auctoritas, 98, - virum ducere, 186
-
Relictae
- (veuves), IV : 46, 50, 127, 131, 135p, 141, 159, 170, 177, 226, 399 – v. Mulieres, Uxores
- (veuves), V : 6, 36, 95, 97, 98, 141, 155p-157, 171, 202, 209, 215, 226, 227, 232, 236, 239, 240, 297, 298, 324, 325, 329, 330, 334, 335, 338, 375, 378, 381, 391, 423p, 424, 426, 429, 432, 433, 487 – v. Viduae
- (veuves), VI : 1, 30, 83, 94, 124, 149, 151, 161, 186, 215, 220, 270, 280, 283, 307, 318, 363, 372 – v. Uxores
- viduae, VII : 16, 17, 51, 68, 69, 71, 83, 84, 99, 114, 130, 135, 180, 184, 186, 187, 230, 237, 248, 249, 251, 267, 400, 403, 405 – v. Uxores
- (veuves), VIII : 200n, 256, 332, 344n, 371, 457, 466, 474
- (veuves), IX : 46, 52, 55, 58, 60, 85, 109, 112, 131p, 134, 135, 141, 163, 165p, 177, 195, 205, 220, 226p, 231p, 284, 287, 292, 313, 316, 345, 351, 357, 358, 366, 367, 375, 376, 419, 438, 469, - burgensis, 413, 459
- relexiae (veuves), X : 36, 47, 67p, 68, 75p, 76, 80, 85, 197, 239, 241, 269, 271, 287, 295, 303, 304p, 305, 325, 330, 402, 411-413, 438, 459, 461, 463, 473, 477p, 479, 485, 502, 505, 506, 515, 520, 521, 544, 552, 560p
Vidua pauper, VIII : 256
Viduae
- IV : -, – v. Mulieres relictae
- V : 253, 294 – v. Relicta
- IX : -, – v. Relictae
- X : 333, 334
- XI : 148, 428
Vidui, viduae, XII : 68, 72 – v. Charivaris
-
Sponsae, V : 434p, 435 – v. Matrimonium
Uxores
- IV : 26, 29, 42, 43, 62, 64, 66, 80, 81, 84, 86, 121, 127, 139, 169, 176, 194, 195, 211, 220, 245, 257, 349, 408, 454, - rotisserius habens duo, 176, 194
- in uxorem ducere, V : 45, 66, 97, 100, 107p, 110, 131, 137, 139, 155, 156, 164, 185, 199, 203, 229, 267, 289, 312, 318, 322-324, 329, 335, 391, 418, 429, 447, 450, 453, 463 – v. Matrimonium
- VI : 35, 40, 64, 73p, 74, 77, 87, 92, 95, 118, 124p, 133, 144, 172, 206, 233, 234, 275, 283, 307, 315, 355 – v. Consortes, Mariti, Relictae
- VII : 39, 51, 60, 71, 82, 91, 128, 159, 208, 212, 225, 244, 313, 359, 370p, 398, 405, 423 – v. Relictae
- VIII : 3, 6, 48p, 57, 173, 200, 418, 455
- consortes, IX : 11, 13, 25, 59, 126p, 135, 142p, 144p, 225, 274, 287, 289p, 290p, 291, 313-315p, 316-318p, 320, 321p, 323, 382, 386p, 387, 392p, 394, 395, 407, 413-415, 453 – v. Relictae
- X : 67, 75p, 76p, 239p, 241p, 247, 303p, 330, 340, 346, 362, 373, 384, 386, 410, 411, 412, 455p, 459, 460p, 463, 467p, 473p, 478, 480, 481, 484, 485, 490, 492, 498, 499p, 500, 505, 506, 516, 519, 521, 523, 524, 531-533, 540, 547
- XII : 331
*******
04. Nationalités, appartenance urbaine et autres identités
Voir aussi Métiers en rapport avec l'économie (Banquiers), Ligae, Pays, Villes
Note: this category is not complete. It is intended primarily to provide an overview of the contents of the RC in this field.
a. Allemands, Suisses, Suisses allemands
Alamani
- Alemani (les Allemands, c'est-à-dire le plus souvent les Suisses), compositio Alemanorum (somme imposée à Genève par le traité de Morges, de 1475), III : 2, 3p, 4p, 5, 7, 9,10,12p, 13, 17p, 18, 19p, 21, 27, 28, 39p, 52, 53, 58p, 62, 71, 72, 76, 77, 79, 80, 83, 117, 132, 149, 224, 228p, 234p, 249, 262, 346, 375, 386, 402, 405, 415, 422, 523 – v. Ambassiatae, Bernenses, Friburgenses, Ligae, Levae, Mercatores, Tallia
- vel Alemani quidam, III : 24, 106, 240, presbiter Theotonicus, 203p
- Alemani (les Suisses), IV : 100, 129, 132, 231, 275, 300, 313, 341, 347, 425, 446 – v. Theotonici
- Alamagni, Alemani, Allemani, Theotonici (les Suisses ou Allemands), V : 3, 9, 15, 129, 131, 165, l72, 174p, 177, 179, 182, 191, 196p, 219, 274, 379, 380, 397, 398, 402, 411, 477 – v. Sycherii, Berna, Friburgum, Thuregien
- Theotonici quidam, V : 6, 108, 126, 129, 139, 193, 194, 241, 276p, 277p, 294, 310, 319, 344, 374, 402, 428, 445, 446, 453
- Alemani (Allemands, Suisses), X : 219, 220, 226, 241 – v. Helvetii
- Alemani, Elemani (Allemands, Suisses), XI : 69, 76, 85, 131n, 140p, 144n, 160, 161, 183, 213n, 219n, 220n, 223n, 235, 251, 290, 437, 498, 581, 589, 591, 600, 604, 624 – v. Helvechii
Alamanus (Allemand), I : 22, 82, 102p, 196, 474, 477 – v. Theotonicus
Alemani
- Alemagni, Allemani, Alamani (les Allemands, c'est-à-dire le plus souvent les Suisses), II : 14, 148, 150, 274, 318, 321, 322, 378, 392, 393, 413, 451, 457p, 458, 463, 472, - Alemanorum confratria, 98 – v. Ambassiatae, Ligae, Mercatores
- II : -
- Allemani (les Suisses ou les Allemands), VI : - peregrini, 115, 120, 122, - tallia Allemanorum, 228 – v. Allemaniae, Bernum, Friburgum, Solodorenses, Zeurich
- (quidam), Theotonici, VI : 39, 99, 130, 208, 250, 292
- Helemani (Suisses), XII : 419, 441, 480 – v. Germani
Allemani
- (quidam), Theotonici (Suisses ou Allemands), VII : 104p, 252, 285, 294, - barbitonsor theotonicus, 249, - presbiter theotonicus, 400
- Theotonici (les Suisses), VII : 214, 373, - Theotonici de Basilea, 229, - ambassiatores theotonici, 197, 305, 306, 309 – v. Bernum, Cantoni, Friburgum, Ligae, Lucernenses, Solodorenses, Suyci, Villae (tres)
- (les Suisses), VIII : 83, 124, 131, 163, 184, 246n, 247, 254, 301, 304, 384, 395n – v. Confoederati, Elvechei, Ligae, Quantoni, Suyci, Theotonici
Confoederati
- les Confédérés, II : -, – v. Ligae
- (les Suisses), VIII : 246, 273, 323 – v. Allemani, Elvechii, Ligae, Quantoni, Suyci, Theotonici
- IX : 107
- X : 217, 221
- XI : 283 – v. Borgesia
- XII : 285, 350
Elvechei
- Elvechii domini, VIII : 369, 370, 384, 385, 434, 436, 439, 452 – v. Allemani, Confoederati, Ligae, Quantoni, Suyci, Theotonici
- Elvechii (les Suisses), IX : 12, 14 – v. Alemani, Ligae
- Elvechii, X : -, – v. Helvetii
Elvechii
- XI : -, – v. Helvechii
- (les Suisses), XII : 55, 57, 58, 95, 119, 447 – v. Cantons, Germani
Halamani (Allemands), XIII : 593
Helvechi, Elvechii, les Suisses, XI : 19, 31, 32, 66, 85n, 134, 137, 243, 257, 262, 266, 305n, 414, 421n, 487, 488n, 500, 501, 536p, 537p, 612, 619, 623n, 625 – v. Alamani, Cantons, Ligae
Helvechii, Elvechii, Germani, Suycher (Suisses), XIII : 68, 91, 105, 115, 263, 271, 314, 331, 387, 390n, 391, 418 – v. Cantons
Helvetii, Helvechii, Elvechei, Elvechii, X : 126, 127, 222, 257, 265, 266, 269, 276, 369, 375, 398, 410, 418, 423, 428, 445, 464, - patria, 479, 546, 620 – v. Alamani, Confoederati, Ligae
Suisses
- la Suisse, III : -, – v. Ligae
- IV : -, – v. Alamani
- (les), VII : -, – v. Suyci
Suycheri (les Suisses), V : 6, 7p, 11, 136, 219, 220 – v. Alamani
Suyci
- (les Suisses), VII : 214, 291, 292 – v. Allemani, Ligae
- (Suisses), VIII : 60, 65, 68 – v. Allemani, Confoederati, Elvechei, Ligae, Quantoni, Theotonici
Theotonici
- III : -, – v. Alemani
- Theotenici, Theotonici de Suyzer (Allemands, Suisses), IV : 9, 43, 181, 198, 199p, 263, 269, 292, 301, 320, 332 – v. Alamani
- (Suisses), V : 402 – v. Alamani
- lingua Theotonica, VI : -, – v. Alemani, Allemaniae
- (Allemands, Suisses), VII : 104p, 197, 229, 249, 252, 294, 305, 306, 309, 373, 400 – v. Allemani
- (Suisses, Allemands), VIII : 35, 60, 109, 123, 169-170, 183 – v. Allemani, Confoederati, Elvechei, Ligae, Quantoni, Suyci
- (les Suisses), IX : 97, 98, 99, 111, 202, - modo theotonico, 197 – v. Alamagna, Elvechei, Ligae
Theotonicus (Allemand), I : 334, 339, 350, 352, 402, 453 – v. Alamanus
- b. Appartenances urbaines, régionales et autres nationalités
Basilienses, III : - domini, 214, 227, 235
Bernenses
- domini de Berna, les Bernois, le conseil ou la ville de Berne, II : 22, 292, 294n, 296, 300, 303, 334p, 336n, 339n, 340, 356, 363n, 368n, 382, 383n, 390n, 391n, 393, 395, 397p-399, 401, 404, 406, 407p, 408p, 409, 411, 412, 413n, 414, 415-417, 450, 452-455p, 477, 481 – v. Alemani, Ambassiatae, Berna, Scultetus, Souterius
- domini de Berna, le Conseil de Berne, III : passim
- domini de Berna, le Conseil de Berne, III : 2n, 14n, 18, 20n, 22n, 25p-27, 28n, 46, 52, 60, 62, 64, 72-74p, 75-77, 79, 80, 83, 101, 124n, 127n, 223, 225, 226p, 229, 231p, 235, 256, 394, 400, 401, 408-410, 424, 454, 474, 498, 501, 519, 523n, - scultetus vel advocator Bernae, 25n, 72, 75, 428, 501, - secretarius, 22p, 428, - parva societas Bernae, 28 – v. Alamani, Ambassiatores
- domini, VII : 123, 127, 138, 160, 193, 242, 246, 273, 275p, 280, 286, 289, 337, 357, 373, 374p, 375, 376p, 377p, 380p-382, 384p, 385p, 387p, 398, - scultetus, 375n, - secretarius, 299, - Bernensis sculteti filius, 285, - Berni ambaxiatores, 334, 348, - Berni seu S. Anthonii Bernensis praeceptor praeceptoriae, 293p, 297, 298, 337
Burgundi, Burgundienses, Burgondi quidam (Bourguignons), V : 43, 169, 475
Catellani (les Catalans), II : 2
Florentini
- III : 357, - mercatores florentini, 424
- Fiorentini (Florentins), V : 7p, 191, 219, 223, 230, 232, 233, 274, 292, 471 – v. Mercatores
Graxinopolitanus (Grenoblois), IV : 247, 318
Januenses
- Genuenses (Gênois), II : 325 – v. Mercatores
- (Gênois), V : 492, 493, 496, 499
Lombardi (les Lombards), III : 422
Lucences (les Lucquois), II : 208
Lucernenses, Lucherni, domini vel illi de Lucerna, III : 28, 339, 364, 367, 398p, 409, 410, 415, 417, 418, 420p, 421, 427, 428, 448, 458p, 460, 461, 468, 475p, - scultetus et consules, 376, 378, - secretarius, 385, - capitaneus (quidam), de Lucerna, 150
Lumbardi (les Italiens), II : 378, 430p
Mediolani (les Milanais), II : -
Serraceni (Sarrasins ou Bohémiens), V : 248
Serrazeni (Sarrasins ou Bohémiens), III : 44
Solodorenses, Solorenses (les Soleurois), VI : 41, 46, 55p, 56, 273, 292 – v. Alemani, Ambassiatores
Viennenses, VIII : -, – v. Vyennenses
c. Communauté juive
Judaei
- insultus contra Judaeos, II : 22p, 23, 29, 30, 32, 33p-35, 39p, 46, 73
- (les Juifs), III : -, – v. Cancellus Judaeorum
- IV : 66, 67, 75, 133, 138, 142, 188, 212, 270, 321, - medicus, 133
- VI : 74, 78, 79 – v. Vivandus
- Judei, I : 12, 91, 100, 105, 207, 455 – v. Cancellum
Juifs
- XII : 405n, 610
- XIII : -, – v. Cimetière
*******
05. Statuts judiciaires
Voir aussi Action (Capere, Capti, Compromissum, Condempnatio, Crimina, Delicta, Denuntiatio(-nes), Forefacta, Fornicatio, Furta/Furtum, Insultus, Maleficia, Raptus, Rebellio,... )
Convient aux rôles ou statuts officiels reconnus dans un procès (accusé, plaignant, témoin, agresseur) ou à des catégories de délinquants précis déjà juridiquement qualifiés (ex. latrones, inculpati)
a. Acteurs du procès
Adversarii, X : 325, 355
Aemuli (« rivaux »), X : 27, 420, 442, 444, 473, 483, 541
Emuli
- X : -, – v. Aemuli
- XI : - civitatis, 25, 26, 32, 160, 179, 193, 194, 227, 234, 238, 331, 434, 462, 464, 465, 506 – v. Inimici
Contrariantes (« parties adverses »), X : 47
Litisconsortes
- X : 362, 413, 458, 460, 461
- XI : 130
-
Amici
- amicitia (arbitres, arbitrage), I : 182, 189
- IV : 289, 322, 369
- amicitia, VI : 51, 65, - civitatis, 45, 346, 358
- amicitia, VIII : 47, 426
- amicitia, IX : 290, 341, 441, 453, 454
- amicabiliter, X : 253, 275, 286, 289, 383, 386, - amici, amicitia, amatores civitatis, 37, 38, 59, 136p, 142, 153, 158, 265, 429, 459, 479, 527, 599
- XI : - (amis), 224, 477p, - civitatis, 29, 173, 178, 179n, 327, 332n, 334, 459, 486, - non amici, 537, -(arbitres), 92 (v. Arbitri)
- XII : 33
Amici civitatis
- VII : 100
- V : 197, 345
Amicus civitatis, IV : 316
Amici nostri, XIII : 21, 46
Arbitri
- I : 398
- arbitramentaria pronunciatio, II : 59, 60, 224, 225, 241, 360, 376p – v. Compromissum
- (arbitres), pronunciationes arbitrorum, III : 31, 135, 137, 184, 185, 187p, 209, 211-213p, 219, 240, 288, 379, 382, 386, 395, 396p, 412, 481, 488 – v. Compromissa
- arbitrium, IV : 9, 49, 50, 64, 86, 105, 108, 118, 119, 326, 327p, 328p, 329, 331p, 341, 357, 454, 455 – v. Compromissum
- V : 137, 188, 302, 370 – v. Compromissum, Sententiae
- arbitrare, VI : 199, 208 – v. Compromissum, Electi, Sententiae
- probi, VIII : 14, 76, 77, 79, 81, 96, 103, 112, 129, 146, 223-225, 262, 356, 362n, 456, 470 – v. Jurati
- conarbitri, IX : 9, 11, 31, 59, 61p, 63, 130, 132, 137, 145, 156, 186, 209, 241p, 242p, 253, 254, 266, 367, 371, 382, 387, 407, 411, 414, 418, 429, 430, 432, 433, 448 – v. Compromissum
- arbitratores, arbitramentum, X : 41, 92n, 93, 241, 247, 303, 361n, 398, 424, 475n, 602n
- arbitratores, amicabiles compositores, XI : 92, 154, 158, 190, 285, 298, 353, 355, 388, 403-405, 530, 541, 550, 584 – v. Amici
- XII : 81, 121, 175, 260, 289, 526, 538p, 561 – v. Compromissum
- XIII : -, – v. Compromissum
Electi (arbitres), VI : 2, 3, 10, 317 – v. Arbitri
Mediator, IX : 286
Superarbitri, XII : 360
-
Auctores, XI : 190, 225
-
Bouteurs de peste, XI : 436n, 438n, 439n, 444n
-
Complices
- IV : 110, 396, 416
- V : 15, 27, 28, 77, 82, 89, 96, 159, 180, 181, 197
- (complices, associés), VI : 233, 234, 239
- (complices), VII : 27, 241, 246, 358, 407 – v. Sequaces
- VIII : 348
- IX : 21, 33, 37, 46n, 126, 218, 312, 323, 337, 338p, 371, 372, 482 – v. Conscii
- X : 20, 84, 248p, 266, 270, 296, 297, 300, 332, 333, 412, 593
- XI : 314
Conscii (complices), IX : 268 – v. Complices
Sequaces
- IV : 320
- V : 28, 199, 229 – v. Complices
- (sequelle), VII : 29, 132, 247 – v. Complices
- IX : 197
-
Correctores (opposants, « personne qui reprend »), VIII : 347
Intercessor, intercedere, X : 129, 153
Intercessores
- intercedere, V : 256, 345, 360, 369, 371, 375, 431, 458, 477
- VII : 11
Suffragari (« représentants ou substitut intervenant dans une procédure judiciaire »), X : 390
-
Culpabiles, culpati, X : 194, 255
-
Delati
- (accusés), IV : 69, 395, 400
- (accusés), V : 454
Delatus (accusé), IX : 289
-
Denunciatores, denunciare, III : 328p, 501
-
Diffidatores, diffidentia, diffidere (défier), IV : 285, 287, 320
-
Inculpati
- II : 362, 378
- (inculpés), V : 428
- acculpati, VIII : 208, 211, 212
- IX : 37
Incurpati [accusati], I : 25, 67, 122, 125
-
Instigatores (« instigateurs »), IV : 111
-
Testes
- I : 87, 101, 102, 222, 454
- II : 45, 50, 58, 124, 154, 215, 221, 344, 365, 372, 380, 381, 419, 420, 441, 442, 461, 464, 470
- (témoins judiciaires), III : 187, 276, 355, 415 et passim
- IV : 16, 23, 29, 31, 34, 40, 57, 74, 81, 88, 93, 96p, 101, 102, 104, 105, 108, 110, 115, 116, 123, 141, 147, 158, 187, 192, 212, 218, 232, 233, 236p, 240, 245, 252, 266, 279, 280, 290, 291, 302, 304, 319, 330, 338, 450
- V : 10, 19, 35, 41p, 44, 50, 52, 53, 56, 57, 60, 68, 77, 80, 84, 85, 87, 106, 125, 128p, 130, 134, 135, 138, 141, 144, 146, 147, 149, 153, 156, 166, 170, 183, 186-188, 192, 194, 221, 224p, 228, 229, 234, 242, 245p, 280, 282, 284, 291, 296, 347, 357, 375, 390, 412, 415, 426, 451, 456, 459, 461, 481, 483, 484p, 489p
- VI : 15, 48, 50, 51, 56, 71, 81p, 83p, 86, 94, 96, 108, 111p, 114, 121, 124, 144, 154p, 156, 159, 171p, 173, 181, 182, 185, 188, 189, 197, 200, 203-205, 208, 210p, 215, 217, 219, 220, 222p, 223p, 226, 236, 248, 254, 258, 261, 262, 265, 267, 268, 275p, 276, 278, 302, 303, 308, 310, 320, 322, 323, 328, 333, 334, 349p, 351, 353, 355, 356p, 363, 364p, 365, 366p, 367, 377, 378p-380, - depositiones testium, 285p, - testimonia, 106
- VII : 7, 13, 19p, 26p, 36-38, 41, 44p-46, 65, 68, 81, 84p, 86, 90p, 92, 93, 101-103, 105, 106, 131, 133, 145, 150, 155p, 162-164p, 167, 172, 185, 187, 191, 196, 205, 206, 214, 215, 223p, 226, 227, 244, 256, 261, 264, 274, 277p, 285, 286, 294, 298, 316, 328, 332, 338, 346, 353, 359, 365, 369, 370p, 383, 389, 392, 395, 404, 405, 408, 426, 427, - testes examinare, 93, 216p – v. Depositiones
- VIII : 1, 4, 8, 20, 21, 35, 47, 64, 67, 70, 71, 84, 92, 101, 103, 108, 109p, 111, 113, 116, 125, 128, 131, 160n, 164, 174, 182, 186, 189, 193n, 238, 243, 252, 257, 265, 268p, 335, 373n, 379, 382, 386, 433, 459, 464, 466, 476
- testificare, IX : 7, 15, 26, 64, 87, 90, 101, 123, 127, 151, 166, 185, 191, 193, 200, 203, 204, 223, 224, 229, 230, 232, 270, 278, 295, 296, 309, 317, 318, 332p, 343, 368p, 374, 391, 408, 409, 422, 426n, 436, 445, 448, 463, 472, 473
- X : 6, 19n, 50, 56, 62, 72, 81, 105, 139, 146, 152, 154, 178, 218, 221, 240, 247, 251, 309, 349, 358, 359, 363, 366p, 373, 375, 378, 385, 388, 390, 391, 401n, 406, 410, 411, 420, 436, 437n, 462, 476, 477, 479, 482, 485, 490, 492-495, 499, 503, 504, 506, 508, 510, 524p, 527, 528, 531, 533, 534, 537, 540, 548, 555, 583p, 586
- XI : 27, 34, 38, 82, 108, 109, 114p, 121, 125, 126, 129, 146, 147, 151, 157-159, 161, 169, 173, 186, 209, 236, 237p, 239, 241, 242p, 246, 249, 276, 277, 282p, 285, 289, 304, 311, 334, 353, 356, 359, 361, 366, 370p, 374, 415, 416, 423, 435n, 440, 441, 444, 445p, 455, 453 (?), 507, 511, 518n, 527, 538, 541p, 544, 546, 569, 589, 593p-599, - falsarius, 262, - instrumentarii, 294
- XII : 69, 124, 125, 205, 237, 289, 293, 302, 368p, 374p, 375, 377, 382, 385, 392, 394p, 306, 398, 405, 442, 443p, 445p, 446p, 469, 488, 490, 497, 538, 596-599, 601, 602, - falsi, 243
- XIII : 15, 56, 58, 72, 74, 99, 100p, 103, 106, 112n, 128, 198, 204, 209, 216, 222p, 225, 232, 236, 251, 277, 286p, 289, 290, 293p, 297, 562, 591, - corum nomina sublata, 56
b. Personnes condamnées ou détenues
Bampniti
- banniti (bannis), I : 124, 357
- (bannis), IV : 345p, 416
Banditen (die), X : -, – v. Bannire, Fugitivi
Banditi (bannis), XII : 84, 106, 114
Bandyt (banni), XIII : -, – v. Bannimentum
Banniti
- (bannis), bannire, II : 103, 235, 284, 285p
- (bannis), bannire, III : 127, 492
-
Capiati (prisonniers), IV : -, – v. Captio, Detenti, Presonerii
Capti
- captivi, captio, capere, II : 2p, 17, 22, 25, 26p, 30, 49p, 52, 56, 75, 87, 117, 119, 122p, 130, 139, 150, 166, 175p, 205, 213, 216, 217, 246, 254, 272, 318, 321 – v. Arrestatio, Detenti
- captio, capere, III : 25, 95, 97, 105, 110, 118, 158, 166, 214, 239, 240p, 242, 274, 283, 303, 328p, 329, 359, 413, 415, 493 – v. Carceres, Detenti, Latrones
- capere, captio, captura, captivi, arrestare, V : 7, 20, 30, 48, 53, 54, 62, 71, 100, 122, 126, 128, 139p, 144, 154, 159, 172p, 174, 192-194, 196, 199, 201p, 204, 208, 210, 233, 239, 240, 261, 277, 283, 302-304, 318, 326, 338, 357, 365, 367p, 383, 388, 391, 399, 402, 420, 424, 427, 429, 457-459, 463, 464p, 465p, 466, 474, 476, 485, 494, 498, 501, - lítteræ captionales, 263, 389p, 392 – v. Carceres, Detenti, Submissio
Captivi
- capere, captio, captura, X : 9, 21, 23, 27, 29p, 30, 34, 46, 55, 60, 63p, 64, 66, 70, 73, 100, 106n, 107, 108, 112, 212p, 229, 234, 240, 246-248, 258n, 269, 270n, 277, 280, 281, 287, 325, 337, 339, 344, 366, 370, 374, 381, 388p, 390, 391p, 393p, 395p, 403, 406, 416, 417, 420, 431, 432, 433, 438, 462, 463, 465, 466, 470p, 483, 503, 505, 511p, 520, 525, 529, 532, 545, 619, - captivitas, 100, 605, - male captus, 212, 243, 380, 456, 462, 467
- XIII : 411, 414p, 420, - restituendi, 561, 562 – v. Carceres
Detenta, I : 474, - gravida, 401
Detenti
- I : 117, 120, 122p, 125, 199, 260, 334, 359, 403, 413, 414, 430, 440p, 457p, 458
- detentio, detinere, II : 2, 11, 27, 49p-51, 75, 103, 138, 139, 156, 157, 175p, 217p, 221, 222, 234p, 256, 261p-263, 266, 268, 270, 272p, 278p, 279, 301p, 302p, 303, 305p-307, 324, 422, 427, 476, 477 – v. Capti, Carceres, Incarcerati, Presonerii
- detentio, incarcerati, III : 24, 100, 108, 116, 117, 127 p, 130, 134p, 148, 153, 157, 161, 166, 171, 179, 180, 186, 204, 223, 224, 270, 279p, 285, 286, 316, 324, 328p, 335, 469p, 474, 492, 502 – v. Capti, Carceres, Insula, Latrones
- (prisonniers), IV : 15, 20, 24, 121-123, 125, 138, 197p, 217, 223, 226, 228p, 231, 267, 270, 292, 341, 342p, 345, 348, 352, 355, 377p, 396, 402, 404, 405, 415, 416, 425, 437 – v. Captio, Carceres, Presonerii
- (prisonniers), detentio, detinere, V : 17-19, 26, 28, 30, 48, 54, 78, 94, 97, 98, 103, 106, 107p, 108, 125, 128, 129, 131p, 132p, 135, 139, 142, 144, 145, 164p, 165, 169, 172, 175p, 176, 177p, 178, 181, 194, 196p, 197, 198p-200, 209, 212, 213, 215, 216, 218p, 219, 232, 233, 240, 251p, 254, 276, 280, 302, 304, 314, 317, 329, 338, 362, 372, 373, 391, 392, 394, 396, 420, 428, 433, 461, 464, 466, 469, 495, 498 – v. Capti, Carceres, Relaxare, Submissio
- detinere, detentio, VI : ,8, 9, 11, 13-16, 19, 20, 25, 31p-33, 36p, 42, 51, 59, 69p, 73, 74, 76, 110, 113, 114, 116-118, 123, 126-128, 132, 137, 139, 142p, 147, 168, 179, 186, 187, 198, 200, 203, 205, 211p, 232-234, 239p, 240, 242p, 243, 245, 250, 263, 269, 280, 283, 313, 319, 336, 337, 357p, 358, 359p, 370, 378, 379p – v. Capti, Carceres, Relaxare
- detentae, detinere, dententio, VII : 16, 38-40p, 42, 45, 63, 75p, 76p-78, 81, 82, 97, 111, 116, 119, 120, 123, 148p, 149, 152, 153p, 154, 157, 176, 179, 180, 201, 202p, 203p, 206-209, 216p, 230, 231p, 241, 243, 245, 248, 250, 259, 262p, 263, 264p, 304, 305p, 310, 313p, 314, 319, 321, 322, 326, 327, 334, 335p, 336p, 338, 341, 345, 354, 373, 374p, 376p, 379, 380p, 381, 384, 387, 394p, 398, 403, 408, 409, 412, 415, 417, 431, 432, 434 – v. Captio, Carceres, Relaxare, Remissio
- detinere, detentio, arrestum tenere, VIII : 2, 4p, 9, 12, 31, 37p, 38, 41p, 44, 48p, 49, 57, 58, 60, 75, 82, 86, 87, 91, 107p, 110, 113, 114, 120, 123-125, 127, 133, 134p, 141, 148, 155, 156, 165, 173, 181p, 182, 189, 192p, 194, 202, 204, 210p, 225, 226, 237, 246, 253, 272-274p, 276, 287, 294, 302, 341, 364, 373, 389, 391p, 393, 394, 407, 416-418, 444, 445, 448, 450, 456p, 457, 461, 462, 468p, 469p – v. Capti, Carceres, Insula, Relaxare
- detentio, carcerati, preysonarii, IX : 4p, 13, 20, 21, 35-37p, 39, 54, 59-61, 88, 90p-93, 110p-112, 113p, 114, 115, 117p, 118, 120, 121p, 124, 126p, 154p-156, 157p, 158, 162p-165, 178, 204, 210, 214, 216, 225, 227, 241, 269p, 270p, 272p, 275, 277p, 281, 283, 284, 286, 288-290p, 291p, 292, 302, 311, 313, 315, 316p, 317p, 318, 345p, 346, 347, 354p, 361, 367p-370p, 371, 388p, 392, 395, 398, 426, 430, 431p, 432, 433, 442, 449-451p, 452-457, 464, - 15 diebus cum pane et aqua, 4 – v. Carceres, Evadere, Insula, Poenae
- detentio, detinere, X : 30, 49, 52, 53, 55-58, 63, 66, 73, 74p, 75, 78-80p, 87, 88, 95p, 98, 111, 127p, 128, 129, 140, 141, 146, 147p, 187, 199, 211p, 212, 222p, 224, 225, 230, 236, 240, 243p, 244p, 247-249, 258p-262, 263p, 264, 269p, 273, 275, 280p, 281, 283, 284p, 285p, 288, 298, 299, 339, 366, 367, 369, 371, 376, 384-390, 394p, 395, 398, 404-407, 410, 412, 413, 425, 429, 432-434, 438, 440, 444, 446, 455, 456, 462, 464, 465, 467-469, 475, 483, 492, 498, 503, 507, 511, 512, 529, 522, 523, 527, 528, 532-534, 536p-539, 547p, 552p, 553, 566-567, 587
- detinere, XI : 19, 23, 45, 46, 55, 68, 75, 77, 79, 95, 99p, 107, 110p, 111, 115p, 118, 119p, 120, 121, 123, 133, 136p, 137p, 138-140p, 143, 145n, 148-150, 171, 176, 177, 186, 187, 188, 194, 200, 210, 214, 216, 218, 219, 222, 224, 229p, 234, 246, 258, 266, 276, 289, 294, 295, 297, 310, 316, 317, 347, 350p, 353p, 354, 362p, 364, 372, 417, 418, 424, 426, 438, 442p, 458, 485p, 510, 512, 521p, 537, 552, 570, 575, 577, 584, 587, - pro debito, 315, 370 – v. Carceres
- detinere, XII : -, – v. Carceres
- XIII : -, – v. Carceres
Incarcerati, II : 72, 100p, 201, 254, 274 – v. Detenti
Presonerii
- II : 426 – v. Detenti
- preysonerii, prysonerii (prisonniers), IV : 121, 228, 348, 396 – v. Detenti
Preysonerii (prisonniers), IX : 164 – v. Detenti
Prisonerii (prisonniers), VIII : 200n
-
Condempnati
- dampnati, II : 106, 236, 244, 284
- dampnati, comdempnationes, III : 304, 305, 334, 335
- condempnationes (condamnations), IV : 76, 341, 345, 371
- condempnare, V : 86, 169, 194p, - ad mortem, 98, 197, - condempnationes personales vel expensarum in criminalibus, 324
- condempnare, VI : 43, 95, 101, 240, 269, 320, - in expensis, 76
- condempnare, condempnatio, VII : 113, 226, 410, - caput fore amputandum, 39, - in expensis, 117, 305 – v. Poenae
- X : 402
- XI : -, – v. Fugitivi
Dampnati, II : -, – v. Condempnati
Plexi
- (comdamnés), IV : 339
- plessi (comdamnés), V : 198, 428, 469
- IX : 27, 78, 113, 398, 426, 428, 431
- X : 130, 1447
-
Decapitati
- II : 105
- X : 287, 410 – v. Caput
-
Relapsus (récidiviste), IX : 13
-
Suspensi
- (pendus), I : 66, 120, 123, 124, 234, 237
- (pendus), II : 103p
c. Criminels et délinquants
Tous types d’auteurs d’infractions, classés ici sans distinction de gravité ou de nature juridique.
Aggressor viarum, aggressio, XII : 179, 219, 226, 353, 431
Aggressores, IV : 172, 439
Aggressores viarum, IX : 219
Aggressus, XIII : 79, 174, 405
Ingressores itenerum, X : 410-411
-
Assassini (assassins), III : 316, 476 – v. Homicidae
-
Bouteurs de peste, XI : 436n, 438n, 439n, 444n
-
Caristiam ponentes (accapareurs, « qui entretiennent la cherté »), IV : 66
-
Contrafactor (contrevenant), VIII : 383
-
Criminosi
- IX : 44, 60, 178, 226, 316p, 317p, 318, 365, 369
- X : 187, 285p, 398, 615
- XII : 307, 321
Criminosus
- I : 240
- XIII : 343
Facinorosi, VII : -, – v. Crimina
-
Dealbatores (barbouilleurs, « effaceurs d'armoiries »), I : 420, 439
-
Deliquentes
- delicta, X : 34, 224, 398
- XII : - fugitivi, 267
-
Discoli
- (rebelles), VIII : 402
- (rebelles), IX : 169, 338, 371, 437
- (rebelles), XI : 361 - Rebellio
- (rebelles), XIII : 73, 249, 313, 375
Inobedientes
- IX : 301, 425 – v. Discoli, Rebelles
- X : 144, 212, 213, 220p, 221p, 222, 272, 520, 594 – v. Rebelles
- XI : -, – v. Rebellio
- XIII : 108
Rebelles
- IV : 101
- V : 102
- mandati sindicorum, VI : 249
- VII : 24, 174, 296
- IX : 325p, 346, 371, 384, 424p – v. Inobedientes
- rebelliones, X : 67, 200, 218, 219, 248, 280, 281, 302, 364, 366, 369, 383, 413, 425, 431, 454, 463, 472, 475, 480, 483p, 486, 489, 490, 502, 503, 505p, 506, 510, 514, 515, 523, 527, 533, 537, 561, 567, 595
-
Eidguenots
- IX : 39n, 457n, 483 – v. Ayguinoctica secta
- Esquenotz, Esquenoulx, Exquenoulx, Ayguenoti, X : 106, 140n, 171n, 178n, 179n, 189n, 327, 328n, 348, 365n, 425, 436, 562, 576, 585n
- esquenoux, exquenoz, hanguenots, XI : 245n, 454n, 496n, - traistres eiguenotz, enguenotz, exquenos, 587, 600, 602
Exquenoctus (Eidguenot), XIII : 3
Hanguenots, XI : -, – v. Eidguenots
Mammelus, mamelli, mamellus (surnom des partisans du duc de Savoie), X : 258n, 284n, 324, 347n, 365n, 425, 473, 596n, 598
Mammilluci (Mamelucks, partisans du duc de Savoie), XIII : 207
Proditores
- productores (« traîtres »), V : 126
- VIII : 287
- proditio, IX : 153, 185, 390, 449
- proditiones, X : 296, 300, 361, 419n, 422
- productores, traîtres, XIII : 24, 40, 46, 50, 77, 78, 122, 123, 135, 184, 185, 187, 201, 206, 207, 213, 223, 256, 260, 261, 267, 305n, 312, 314, 320, 322, 325, 326n, 329, 332, 334, 365, 404, 405, 408, 420, 427, 428, 463n, 477, 518, 532n, 545, 553, 554, 557, 640
Productores [proditores], I : 394
Secta (parti « Mammelus »), X : 365
Traditores (« traîtres »), V : 287
Traîtres
- treytres, XI : 122n, 486n, 587, 599, 600
- XIII : -, – v. Proditores
-
Falsarii monetarum, XI : 155
Falsarius, III : 215
Falsificatores
- I : - monetarum, 457
- IX : - monetarum, 315p, - instrumenti, 456
Forefactores, forefacta, malefactores, V : 139, 273, 348, 375, 417, 454 – v. Invasores, Latrones
Radiatores monetarum (ceux qui altèrent les monnaies), I : 457
-
Fures
- (« voleurs »), IV : 100, 101, 170, 345
- VIII : 327, 332, 390, 391 – v. Furtum
- furtum, XII : 37p, 50, 148, 192, 193, 219, 226, 347, 369, 527, 547
- furtum, XIII : 8, 33p, 58, 69, 77, 83, 89, 118, 125, 128, 130, 161, 166, 238, 257, 299, 312, 315, 326, 402 – v. Latrones
Larre (larron), X : 431 – v. Latrones
Larron, XIII : 476
Latrones
- I : 4, 6, 10, 66, 73, 120, 131p, 173, 251p, 252, 253, 394
- latrocinia, II : 44, 90, 103p, 257, 289 – v. Furta
- latrocinia, III : 100, 127p, 301 – v. Capti, Malefactores
- IV : 227
- V : 47, 392, 428 – v. Furtum, Forefactores
- latrocinium, VI : 48n, 172, 186, 203, 204n – v. Excessus, Furtum, Raptus
- latrocinia, IX : 38, 291, 367, 449, 469 – v. Furta
- latrocinium, X : 67, 270, 339, 341, 346, 364, 410, 523, 547, 554 – v. Larre
- latrocinia, XI : 88p, 89, 90, 103, 105, 108, 112p, 114, 176, 189, 223, 280, 286, 309, 310, 317, 318, 324, 437n, 441, 447, 517p, 564
- latrocinia, XIII : 8p, 17, 72, 116, 122, 129, 130, 131, 162, 166, 232, 255, 257, 258, 262, 328, 349, 400, 402, 476, 561
Praedo (« pilleur »), XII : 219
Praedones (« voleur »), IX : 205
Scissor bursarum (coupeur de bourses), IX : 291, - populorum et salicium, 317, 318, 326
-
Incendiarius voluntarius, VI : 32
-
Inimici
- (« ennemis »), X : 222, 341
- XI : - civitatis, 174, 189, 192p, 194, 195, 199, 206, 213, 221, 226, 599 – v. Emuli
- XII : - civitatis, 296, 506
- XIII : - civitatis, 23, 27-29, 38, 47, 67, 68, 75, 79, 89, 199, 207, 212, 267, 318, 503, mortalis, 11
Inimicus
- XI : 528
- XIII : - mortalis, 11
-
Insultatores, insultus, IV : 285, 287, 452 – v. Injuriae
-
Invasores, invadere, invasiones, V : 64, 65, 76, 89, 93, 121, 133, 137, 139p, 144, 145, 187, 195, 196, 198p, 202, 204, 210, - invadere Domum villae, 111 – v. Insultus
-
Malefactores
- I : 106, 373
- II : 23, 30, 76p, 177, 252, 422, - malefactor laycus, 171 – v. Delicta
- forefactores (malfaiteurs), III : 105, 252, 303, 304, 501p
- IV : 47, 339, 342
- VI : 7, 8, 11, 15, 16, 20, 218, 319 – v. Forefacta, Latrones
- maleficia, VIII : 210, 253
- IX : 309
- XI : 161, 162, 164, 165, 584
-
Mutini (mutins), X : 288
-
Perjuri, perjurium, X : 262, 554
-
Raptores – v. Raptus
-
Revelantes
- IV : - dicta in consilio, 270, 339, 415
- IX : 57
- XI : - secreta consilii, 412-414
-
Scelerati
- (« criminels scélérats »), IV : 342
- V : 373, 428
-
Sodomita
- I : 414-416, 420, 425
- sodomia, III : 128, 129, 135, 427
Sodomitae, V : 48
-
Suspecti
- (« suspects »), IV : 386
- VI : -, – v. Pestis
- VIII : 215, 441
- IX : 34, 39, 374, 455
-
Vestes rubei (les Robes rouges, paysans insurgés du Faucigny), V : 64
*******
06. Marges sociales, exclusion, réprouvés...
Voir aussi Statuts judiciaires (Criminels et délinquants)
Note : La distinction entre criminels et délinquants, d’une part, et personnes en marge ou réprouvées, d’autre part, n’est pas toujours nette. Le classement retenu reflète les usages observés dans les sources consultées et peut ne pas couvrir tous les contextes.
Adhoerentes (« adhérants (de réprouvés) »), X : 360, 392-394, 406, 511
-
Adventurerii (aventuriers), XI : 279
-
Badellus (bedeau), I : 3, 18, 23, 30, 33, 35p, 39, 69, 82, 83
Bellitrant (mendiant), XIII : 469
Bellitri (mendiants, gueux), VI : 116 – v. Quoquini, Trutani
Coquini
- (malfaiteurs), IV : 121, 237
- quoquini (coquins, mendiants), V : 78p, 93, 256, 283, 285, 286, 292, 312, 435, 451, 476, 494p, 496 – v. Mendicantes, Vagabundi
Demagogi, damagogi (vagabond?), II : 96, 287 – v. Troctani
Gentes eysosi (vagabonds), II : 330 – v. Troctani
Mendicantes
- (« mendiants »), I : 28, 269, 278
- II : 392
- IV : 91
- V : 2, 19, 21, 78p, 93-95, 108, 179, 181, 182 – v. Coquini, Pauperes
- mendicare, VII : 71, 173, 403 – v. Elemosinae
- XIII : 339, 354
Occiosi (vagabonds), V : 95, 108, 179, 197 – v. Vagabundi
Otio viventes
- VI : 103, 185 – v. Quoquini, Trutani
- otiosi, VII : 125, 146, 212 – v. Quoquini, Trotani
Otiosi, octiosi (vagabonds), III : 166, 185 – v. Troctani, Vagabundi
Quoquini
- (coquins), IV : 101
- V : -, – v. Coquini
- (coquins, mendiants), VI : 42, 103, 110, 116, 118, 152, 189, 190, 213p, 334, 335, 369 – v. Otio viventes, Trutani
- (coquins, mendiants), VII : 16, 72, 146 – v. Otio viventes
- (coquins, mendiants), VIII : 95
Ribaldae (ribaudes), V : -, – v. Mulieres lubricae
Ribaldi (ribauds), III : 191 – v. Ruphiani
Troctani
- (
truands, « vagabonds »), I : 35, 269, 278 - (
truands), II : 253, 287, 330, 340 – v. Demagogi, Gentes eysosi, Vagabundi - (
truands), III : 473, 506 – v. Otiosi, Ruffiani - VIII : -, – v. Trotani
Trotani
- VI : -, – v. Trutani
- VII : 71, 72, 79 – v. Otio viventes
- troctani (
truands, vagabonds), VIII : 25, 158, 235
Trutani, trotani (vagabonds, truands), VI : 69, 70, 85, 116, 152p, 185, 216, 247, 276, 277 – v. Bellitri, Quoquini
Vagabonds, XIII : 470
Vagabundi
- vacabundi (vagabonds), II : 96, 184 – v. Troctani
- III : 222, 225 – v. Otiosi
- V : 413, 429, 483 – v. Coquini, Occiosi
- IX : 219, 396
- vagantes, XII : 412, 517, 522
Vagabundus, X : 412
-
Bavardus (bavard), IX : 13
Bisgarulus (gueulard?), IX : 215
Garrulatores (bavards), IX : 398
Mendax (« menteurs »), verba mendosa, mendationes, mentiri, IX : 13, 21, 377, 385, 469
-
Affixores (afficheurs), affigere, VI : 191, 209
Bellicosi (« provocateurs »), X : 222
Brasseurs (cabaleurs), X : 171n, 173n
Ceditores [seditores] populi (fauteurs de séditions, « ceux qui existent le peuple »), X : 393
Debatorum promotores, IX : 34
Factiosi (« fauteurs de troubles »), VIII : 347, 348
Machinatores (conspirateurs), machinare, VIII : 287, 289
Rixosi
- (« querelleurs »), IX : 396
- X : 167
Rumorosi (fauteurs de troubles), V : 93
Seductores
- (« perturbateurs »), XI : 133
- XII : 241
Sedulones (zélateurs, « fauteurs de troubles »), XIII : 221
Seminatores verborum injuriosorum, IX : 202
Susurrantes (« murmureurs »), V : 383
Susurrones
- (« murmureurs »), VIII : 347, 348
- IX : 34, 339
-
Blasfematores
- (blasphémateurs), I : 278
- (blasphémateurs), IV : 103, 122
Blasphemantes, plaphematores Dei, VII : 125, 242
Blasphematores, blaphemia, X : 222, 481
Blasphementes, blasphemia, VIII : 25, 223, 348
Plaphematores Dei, VII : -, – v. Blasphemantes
-
Cocardi (garnements), V : 233 – v. Garciones
Garciones [mali], V : 223 – v. Coquardi
Garsiferi (vauriens), I : 397
Garsifert (gars, garnement), III : 377
Garsones mali (chenapans), XII : 533
Mauvais garçons, méchants, XIII : 463, 477
-
Desboché (désemparé?), XI : 519n
Homo malae vitae, XIII : 116
Viciosi, V : 88
*******
07. Statuts sociaux formels et informels
Voir aussi Fidelitas, Métiers en rapport à la gestion économique, Offices publics (Magister, Magistri)
a. Statuts professionnels et de compétence
Contutor
- IV : 45
- IX : 375
- XIII : 90
Thueri (« tuteurs »), XI : -, – v. Tutores
Tuheage, XI : -, – v. Tutores
Tutores
- tutorio nomine, III : 37, 77, 304, 343, 356, 385, 395, 434, 498
- V : 469
- contutores, VI : 167, 172, 192, 352, - testimentarii, 264, 265 – v. Pupilli
- VIII : 94, 155, 417
- tutorio nomine, IX : 20, 375, 386
- tutrices, tutela, X : 313, 315, 349, 358, 364, 390, 460, 463, 464, 478, 484, 506, 553
- tutrices, thueri, tuheage, tutela, XI : 34, 130, 225, 228, 238, 329, 346, 380p, 388, 407, 422, 446, 451, 503, 505, 545, 549, 553, 554, 569
- tutela, XII : 8, 11p, 13, 354, 360, 490, 491
- XIII : 166, 491, 522
Tutrix, I : 233, 276
-
Curator
- curatoria, X : 358, 484, 506
- cureur (curateur), XI : 128, 130, 271, 276, 289, 311, 406, 473
Curatores
- I : - bonorum, 398
- IV : 79
- V : - heredum minorum, 338, 360, 378
- VIII : 171
Curatus
- II : - Thorencii, -
- VII : - de Cholex, 423
Cureur (curateur), XIII : 568
-
Docti
- doctiores, VII : 3, 37, 341 – v. Majores, Sapientiores
- VIII : 187, 213, 240
- doctores (docteurs en droit), X : 42, 52, 74, 79, 259, 260, 294, 338, 363, 385, 415, 491, - suspecti, 397
- XII : 168
Doctor
- VIII : - artium, -
- IX : - artium et medicinae, -
Doctores
- I : 64, 224, 259, 261, 298, 336, 339, 416, 417, 422, 429, 430, 439, 442, 452, 453, 455p, 460, 465, 470, 472, 474-477, 484
- II : - doctores civitatis, jurisperiti, licenciati, sapientes, 3, 7, 13, 14, 17, 19, 23-25p, 26, 27, 32, 34-37, 73p, 77, 82, 88-90, 93, 95, 102, 120, 137p, 147, 191, 203, 211, 225, 244, 261, 284, 285, 295p, 297, 298, 306, 320p, 337, 350, 352p, 363, 364, 378, 382, 384, 396, 412, 415, 426, 438, 473, 478, - decretorum, -
- III : - doctores legum vel utriusque juris, 3, 108, 109, 116, 135, 145, 153, 154p, 204, 233, 253, 301, 305p, 316-318, 474, 479, 525 (v. aussi Jurisperiti, Licenciati, Professores), - in sacra pagina, -
- IV : - periti (jurisconsultes), 6, 7, 14, 38, 122, 127, 128, 131p, 138p, 145, 168p, 169p, 185, 187, 228, 231, 276, 307, 328p, 377, 433, non admictantur ad sindicatum, 460 (v. Consilium), - artium et medicinae, -
- V : - doctores legum vel utriusque juris, 2, 59p, 84, 96-99, 102, 103, 132, 144, 164, 169, 172, 218p, 278, 302, 426 (v. aussi Consilium, Disputationes, Jurisperiti), - artis medicinae, 259 (v. Medici)
- VI : - juris vel utriusque juris doctores, legum doctores, jurisperiti, periti, 7, 9p, 12, 18, 19, 22, 25, 31, 51, 65, 168, 170, 205, 236, 253, 309, - doctores civitatis, 90p (v. Consilium), - sacrae paginae, -
- VII : - utriusque juris, doctores legum, docti homines, 11, 59, 61, 107, 143, 144, 147p, 151, 155, 156, 168, 173, 193, 201, 263, 319, - doctores in consilio, 75, 147, 149, 151, 168, 213, 220, 245, 290, 323, 324, 334, 336, 372, 375, 380p, 382, 383 (v. Docti, Jurisperiti, Periti), - medicinae, VII : 180, 181 (v. Medici)
- VIII : - artis medicinae, 95, 166, 202, - in sacra pagina, 102, 166, - juris, utriusque juris doctores, legum doctores, jurisperiti, periti, 9, 35, 39, 41, 44p, 52, 90, 113, 114, 129, 138, 149, 151, 160, 161, 171, 182, 185, 201p, 204, 205n, 206, 207p-209, 228, 232, 233, 235, 236p-238, 251n, 281, 287, 326, 383, 389, 404
- IX : - Basiliae et de Norember, 239, - [juris], periti, docti, 10, 14, 37, 44, 47, 56, 93p, 124, 130, 216, 221, 265, 306, 341, 342, 379, 386-388, 430, 466, 478, - [theologiae], 450
- XI : - (docteurs en droit), docti, 7, 101, 138, 152, 164, 171, 188, 218, 220, 252, 297, 460 – v. Jurisperiti
- XII : - jurium, Germani et Parisienses, 420, 423 – v. Jurisperiti
- XIII : - legum, j. u. d., 193, 245, 263, - theologiae, -
Licenciati
- in legibus vel decretis licenciati, II : -, – v. Doctores
- III : - in decretis, -, - in legibus vel in utroque jure, v. Doctores
Licenciatus artium liberalium, VIII : -
Sapiens, X : 410
Sapientes, II : -, – v. Doctores
Sapientores cives, VII : 280 – v. Docti
Scientifficus (savant), X : 83
-
Experti
- IV : 435
- periti, V : 3, 22, 67, 93, 100, 490
- VI : 82, 111, 114, 190, 271, 296, 298p, 329, 353, - in artillieria, 245, 306 – v. Commissio, Electi, Relationes
- VII : 89, 93, 120, 133, 134, 157, 160, 181, 182, 190, 194, 196, 198, 201, 235, 238, 247, 286, 302, 329, 333, 349 – v. Relationes
- VIII : 6, 10p, 11, 24, 61, 271, 332 – v. Jurati
- IX : 98, 128, 198, 247, 278, 281, 318, 404
- X : 15, 80, 449
Jurisperiti
- I : 18, 21, 49, 87
- II : -, – v. Doctores
- periti, III : 83, 179, 185 – v. Doctores
- IV : 14
- periti, V : 2, 94, 96p, 127, 164, 178, 408, 456, 487 – v. Doctores
- VII : 23, 33, 74, 117, 147, 108, 207, 245, 248 – v. Doctores, Legistae
- X : 41, 489
- XI : 351 – v. Doctores
- juris doctores, legisperiti, XII : 82, 83, 126, 297, 331, 337, 377 – v. Doctores
- XIII : 117, 197 – v. Doctores legum
Legisperiti, XII : -, – v. Jurisperiti
Periti
- I : 180, 198, 199 – v. Jurisperiti
- II : -, – v. Doctores
- (experts), V : -, – v. Experti, Jurisperiti
- VII : 312 – v. Doctores
- (experts), VIII : 146 – v. Doctores juris, Experti, Jurati
- X : 70, 99, 153, 365, 403, 519
- XI : 7, 88, 101, 179, 252, 429
- XIII : 167, 193, 196, 243
Practici (experts), XII : 148, 168
Probi
- (arbitres, experts), IV : 67, 199, 220, 405, 434, 435, - civitatis, 283
- (experts), XIII : 302, 316
Taxatores, taxa, taxare (experts, expertise), IV : 44, 45, 83, 85, 137, 151, 153, 154, 159, 167, 172, 177, 178, 182, 210, 224p, 237, 238, 243, 251, 257, 267, 349, 350
-
Inventor (initiateur), X : 260
-
Jurati
- III : 95, - espiscopatus Gebenn., 357, - curiae officialatus Gebenn., -
- (?), IV : 363, 400
- IV : - macellarii (bouchers assermentés), 266
- V : -, – v. Curia officialis, Operarii
- VI : - curiae officialis Gebenn., 89, 90, 188 (v. Curia), - (experts), 149 (v. Juramentum)
- VIII : 236, 255, 266, 271, 332, 387, 432, 458, 466, 472, - curiae, -, – v. Arbitri, Experti
- (experts, etc.), IX : 50, 93, 112, 131, 194, 302p, 310, 313, 375p, 376, 400, - curiae spiritualis Gebenn., -
- X : 182, 187, 199, 215, 220, 224, 231, 232, 255, 256, 302, 311, 315p, 365, 543, 547
- XI : 270, 297, 428
- XII : 11, 24, 25, 82, 90, 133, 135, 226, 239
Juratus curiae spiritualis Gebenn., X : -
-
Magister
- I : - ad trahendum tractus (instructeur de tir), 357, - alarum (maître des halles), 356, - arbalesteriorum (maître des arbalétriers), 233, - draperiae (maître de la draperie), 23, - hospicii (maître d'hôtel) Sabaudiae comitis (ducis), 77, 81, 231, - operis (maître d'oeuvre), 402, - operum (id.), 164, 324, - scolarum, 188, - stupharum (maître des étuves), 152
- II : - artillieriae, v. Artillieria, - aurobosci Omnium Animarum, v. Omnium Animarum boyta, - hospitii (maître d'hôtel), episcopi, dominus hospitii, 213, 240, 242, 274, 279, 281p, 284, 285, 289, 295p, 296, 390, - monetae, monetarum, v. Monetarii, - operis, magister lathomus, magister capellae ducissae Sabaudiae, 28, 31, 32p, 33, 38, 42, 44p, - provincialis ordinis F. Praedicatorum, v. Fratres Praedicatorum, - requestarum, -, - scolae vel scolarum, domus ejus, v. Scolae, - pavissiator, v. Paviserii, - tissutorum, v. Tissuti, - vitrorum, v. Vitra, - qui fecit vuglerum, v. Vuglerum
- III : - artillieriae, v. Artillieria civitatis, - hospitii (maître d'hôtel), d. episcopi, 110, 154, 173, 174, 192, 356, 379, 387, 416, 421, 435, 458, 476, 508, ducis Sabaudiae, 335, - in artibus, -, - requestarum, -, - scolae vel scolarum, domus ejus, v. Scolae
- VII : - requestarum, 123
- VIII : - artium (maître ès-arts), 262, - computorum Chamberiaci, -, - hospes, 187, - hospitii comitis Gebennesii, 338, - d. Maurianensis, 231, - monetarum, v. Monetae, - operum, operis, 148, 220, 224, 227, 230, 254, 471
- IX : - alarum, v. Alae, - artium, -, scolarum, 160, 282p, - camerae ducalis, -, - cantus, -, - hospicii episcopi, 270, 283p, - magni magistri Franciae, 186, - monetae ducalis, 411, - requestarum, 306, - scolarum Romae, 110, - scolarum, 322, 371, - scripturae et chiffrarum, 119
- X : - Alae, alarum, 13, 338, 387, 518, 530, - artillieriae, 229, 256, 519, - camerae computorum ducis Sabaudiae, -, - computorum Chamberiaci, 59, - hospicii ducis Sabaudiae, 126, 276n, - comitis Gebennesii, 181, - de M. de Lurcy, 271n, - du duc de Bourbon, 271n, - hospicii episcopi, -
- XI : - alae, alarum, 130, 177, 355, 437, 439, 441, 450, 499, 538, - bacchalarius, 54, - magnus scolarum, 54, 125, - scolae, 544, 556, 561 (v. Scola), - scripturae, 125, - stupharum, -
- XII : - alarum, -, - scolarum, 97, 111, 112, scriptor, 260, 262
- XIII : - alarum, 109, 150, 162, 572, - artilleriae, 379, - monetae, 361, 363, 373, - scholarum, 6, 9, 259, maîtresse de l'école des filles, 520
Magistri
- III : - (maîtres d'état), 150, 179 et passim, - computorum, v. Computa civitatis, - monetarum, v. Monetarii, - operis hospitalis pestilentiae, v. Hospitalie
- IV : 33, 186, - alarum, 312, 388, - hospicii, 30, 60, 67, 68, 89, 114, 183, 207, 209, 212-214p, 258-261, 447, - instrumentorum musicorum, 281, - monetae, 230, 231, 411p, 412, 448, - scolarum, 26, 28, 63, 142, 154, 167, 174, 178, 192, 249, 342, 443, - stupharum, 181, 269, 280
- (maître d'état, patrons), V : 14, 330, 39, 222, 316 et passim (v. en particulier Medici), - alarum, v. Alae, - artillieriae, v. Artillieria, - bancheriorum florentinorum, 223 – monetae, v. Monetarii, - operum civitatis, 294, 318, 374, - scolae, v. Scola, - stupharum, -, - computorum : Breissiae, -, ducales vel Chamberiaci, consilliarii, 95, 149, 156, 211, 213, 214, 440, 452, 455, Gebenn., 274 (v. Computa), (v. Camera, Praesidens), - hospitii (maîtres d'hôtel) : d. Auxitanensis, 225, - d. Breyssiae, 74, 75p, 108, ducis Sabaudiae, 266p, 417, episcopi Gebenn., 15, 16, 47, 63p, 73p, 76, 82, 83, 86p, 99, 100, 103-105p, 115, 126, 139, 142, 151, 162, 163p, 165p, 166, 195, 210, 220, 242, 255-257, principis Orengiae, 200, 203
- VI : - (maître d'état), 29, 118, 306 et passim, - alae, v. Ala, - artillieriae, v. Artillieria, - camerae computorum Sabaudiae, v. Camera, - monetarum vel monetae, v. Monetarii, - requestarum ducis Sabaudiae, v. -, - scolae, v. Scola, - hospitii (maîtres d'hôtel), 23, 79, ducis Sabaudiae, 3, 11, 16, 84, 245, 372, 375, episcopi Gebenn., 10, 49p, 59, 88p, 93, 132, 202, 378
- VII : - alarum, v. Ala, - artium (maîtres ès arts), 113, - monetae vel monetarum, v. Monetae, - scolae, magni vel parvi, v. Scola, - scripturae, 200, - camerae computorum Sabaudiae vel ducis Sabaudiae, v. Camera, - hospicii ducis Saubaudiae, 202, 203, 218, 368, 402, - operum civitatis, 228, 236, 242, 304, 314-316, 318, 398, 400, 401
- VIII : - alarum, 66n, 411, - experti ad ferrandum, 129, 131, - lathomi, 16, - scolarum, 29, 32, 90, 126, 213, 214, 220, 222, 228, 231, 236, 237, 239, 260-262, 373, 383, 430, 453, 454, - scolarum Bone, 368, - stupharum, 432
- IX : - (maître d'état), 73, - hospicii ducaes, 323, 324p, 325p, 328p, 333, 336, 338, - monetarum de Cornavin, 315, - stupharum, v. Stuphae
- X : - (maîtres d'état), 70, 438, 502, 543, 547, - operarii, operatores, 380, 385, 388, 389, - (maîtres de maison), 157, 221, - stupharum, -, - scholae, 200, 324, 390, 490, 534, magnus, 495
- XI : - artillieriae, 179, 241, 242, 300, 417, - operarii, 181, 182, 276, 299p, 523
- operarii civitatis, XIII : 160, 221
Mastre (maître d'état), IV : 409
-
Subdelegati, VIII : 25
-
Viri litterati, XIII : 227
b. Statuts économiques et financiers
Cautor (garant), I : 47
Fiance, fiancer, XI : -, – v. Cautio
Fiances, XII : -, – v. Fidejussores
Fidejussores
- II : 69, 214p, 215p, 217-220, 264p, 267, 272, 348, 351, 367, 372, 374, 380 – v. Cautio, Responsio
- fidejubere, fidejussio, III : 11, 14, 15, 40, 52, 63, 73, 115, 230, 293, 441, 512, 514 – v. Cautio, Responsio
- subjussores (cautions), IV : 69, 74, 79, 93, 158, 164, 172, 221, 236, 241, 257, 290, 291, 301, 304, 330, 334, 410, 411
- fidejussio, V : 20, 26p, 28, 38, 50, 53, 54p, 55, 56p, 60, 79, 135p, 165, 224p, 229, 276, 280, 284, 318, 328, 347, 357, 371, 385, 433, 459p-461, 473, 486 – v. Renuntiationes
- fidejussio, fidejubere, VI : 41, 54, 86, 105, 107, 108, 196, 226, 252, 258, 262, 350, 359, - fidejutrices, 95 – v. Cautio
- fidejubere, fidejussio, VII : 15, 19, 26, 37, 45, 47, 51, 83, 103, 106, 109, 133, 144, 150, 154, 155, 163, 169, 172, 187, 191, 192, 206, 226, 245, 274, 277, 295, 298, 328, 344, 347, 370, 404, 405, 420, 427 – v. Cautio
- fidejussio, fidejubere, VIII : 8, 9, 12, 28, 64, 71, 108-110, 116, 142, 147, 165, 173, 190, 252, 265, 268, 335-337p, 339, 378, 382, 386, 419, 459, 465, 466 – v. Cautio
- fidejussio, fidejubere, IX : 2, 9, 12, 23, 29, 31, 53, 60, 69, 89p, 95, 102, 123, 144, 149, 154, 169, 188, 190-192p, 215, 216, 222, 223, 225, 230p, 238, 239, 279, 294, 297, 328, 354, 386, 396, 403-405, 407, 410, 428, 436, 441, 442, 444, 446, 453, 456, 458, 459, 460, 464 – v. Cautio
- XI : 36, 46, 52, 55, 58, 86, 96, 141, 147, 168, 173, 182, 214, 221, 225, 227, 266, 285, 286, 290, 293, 316, 330, 334, 348, 353, 355, 357, 370, 431, 453, 456, 481 – v. Cautio
- XII : 4p, 38, 41, 44, 58, 113, 131, 195, 196, 198, 200, 208, 213, 219, 290, 300, 332, 344, 345p, 358, 375, 399, 487, 520, 523, 532, 533, 633, - retrofidejussores seu gardia, 195, 198
- XIII : 15, 56, 80, 107, 171, 172, 187, 219, 226, 253, 257, 268, 273p, 276, 298, 344
Gardia, XII : -, – v. Fidejussores
Subjussores (cautions), IV : 69, 221, 301 – v. Fidejussores
-
Commensales (pensionnaires), VIII : 240, 451
Pensionarii
- (bénéficiaires d'un traitement), XI : 449
- XII : 545p
- (sujets à l'impôt), XIII : 243
Pensionarius (étranger soumis à une redevance annuelle pour faire le commerce), X : 387, 472 – v. Pensio
Pensionnaires du roi de France, XIII : 390n, 411n
-
Condivisores (copartageants), XIII : 302
Consortes
- (associés), V : 90, 91, 263, 323, 324, 346, 365, 387, 428, 462, - consors (épouse), 490
- VII : - in tachio, 41
- IX : - litis, 59
-
Contributarii (contribuables), XII : 116
-
Créanciers de la Ville, XIII : 553
Creditores
- I : - communitatis, 364, 461, 474, 475
- IV : 3, 297p, 310p, 422, 446, 453
- V : - civitatis, 145, 150, 153
- VI : 51, 209, 362
- VII : 17, 252, 336, 391, 400 – v. Debitores
- IX : - civitatis, 20, 28, 31p, 32n, 108, 112
- XI : 102, 147, 245, 288, 292, 320
- XII : 588, - civitatis, 2, 258, 372, 399, 400
-
Debitores
- I : 129, 359
- II : - communitatis, debita communitati, 39, 57, 63, 126, 180, 182, 183, 204, 218, 238p, 285, 324, 364p, 365, 458, 476 – v. Areragia, Levae
- IV : 422, - civitatis, 249, 442, 446, 452, 455p, 460
- debita, VI : 64, 91, - civitatis, 87, 100, 259, 261, 265, 268, 280, 297, 315, 323, 350, 361, - fiscales, 41, 121, 262, 278, 302, 356, 366 – v. Confessio, Principales
- debita, VII : 138, 172, 180, 229, 262, 301, 398, 422, 423, - debitores fiscales, debita fiscalia, 19p, 26, 37, 47, 81, 84, 86, 88, 91, 101, 103, 106, 145, 150, 160, - debitum civile, 230, civitatis, 70, 114, 160, 187, 235, 266, 302, 303p, 328, 330, 407, 408, 409, - debita civitatis, 16, 17, 113, 281, 336 – v. Creditores, Principales
- VIII : 102, 158, 210, 254, - detenti, 38, 51, - fiscales, 70, 71, 82, 93, 110, 128, 131, 138, 152, 189, 268, 395 – v. Denariorum fiscalium more
- IX : - carnium, 58, - civitatis, 95, 117, 293, 355, 371, 442, - debitorum fiscalium more, 2, 88, 101, 390
- X : 298, 334p, 393, 397, 417
- XII : - civitatis, 379, 415
- XIII : - ecclesiarum, 319, - incarcerati, 98
Principales
- (débiteurs principaux), principaliter, IV : 164, 221, 241, 290, 291, 411
- (débiteurs principaux), principaliter, V : 224p, 276, 279, 280, 308, 328, 409 – v. Cautiones, Fidejussores, Renunciationes
- (débiteurs principaux), principaliter et insolidum, VI : 41, 95, 226, 262, 312 – v. Cautio, Debitores, Fidejussores
- (débiteurs principaux), principaliter et insolidum, principale debitum, VII : 19, 26, 37, 45, 47, 48, 51, 86, 92, 103p, 106, 109, 128, 133p, 150, 155, 162, 163, 169, 172, 187, 191, 192, 206, 226, 228, 245, 255, 274, 277, 295, 328, 347, 363, 370, 404, 405, 426 – v. Cautio, Debitores, Fidejussores
- (débiteur principal), X : 261, 473, 492, 515
-
Fondatores (fondateurs) hospitalis verecundorum, VIII : 26, [27]
Fundatores, VIII : -, – v. Fondatores
-
Homines talliabiles, II : 263
Homo
- I : - talliabilis (homme taillable), 272
- IV : - taliabilis, 348, 349
-
Locatarius (locataire), X : 474
-
Particulares
- IV : 78, 227, 267
- (les particuliers), VIII : 2, 212
- (les particuliers), IX : 3, 23, 49p, 51, 107, 110, 306, 335, 349, 405, 418, 466, 476, 480
- (les particuliers), particuraliter, X : 16, 19, 25, 34, 36, 51, 58, 69, 81, 94, 100p, 102, 104n, 106, 120n, 133, 153, 158p, 164, 172, 200, 257, 360, 597, 598
- XI : 462, 526
- XIII : 90
Privati (les particuliers), IV : 402, 404
-
Tenementarii
- (tenanciers), V : 186
- (tenanciers) possessionum (Areris), VI : 20, 27, 29, 30p, 82, 255
- (tenanciers) possessionum, VII : 5, 108, 109, 245, 331, 344
- (tenanciers) feudorum civitatis, IX : 111
- (propriétaires de maisons contiguës), XIII : 186
c. Statuts sociaux et hiérarchiques
Domina, X : 393, 448
Dominae (les dames), IX : 301, 303, 304, 365, 376
Domini
- IV : - computorum Chamberiaci, 5, - (les seigneurs), 268
- V : - (les seigneurs évêques), 36, - d. justitiae, v. Justitia
- VIII : - mutagium, 24
- IX : - utiles, 92
- X : - utiles, 20, 52, 102
Dominus
- V : - hospitii, v. Magister hospitii, - noster, v. Episcopus
- VI : - (le seigneur féodal), 91, - supremus civitatis, v. Princeps
- X : - hominis, 198
- XII : - utilis et directus, 133
Magistra
- [domina], V : -
- (maîtresse), X : 241
-
Gallam [lisez Gallant] (galant), XIII : 116n, 644
-
Gentiles (les gentils), VI : 91
Gentilshommes
- XI : - [de Bourgogne], 620, - savoyards, 50n, 177, 181n, 187n, 208n, 211, 226n, 228, 279, 284n, 285n, 288n, 349n, 383, 465, 496n, 498n, 516n, 536, 575, 587, 589, 590, 592, 603, 604p, 605, - de la Cuiller, 176n, 180n, 192n, 197n, 241n, 465n, 466n, 484n, 564n, 586, 592, 601n, 602, 619p, 620, 622, 624p, 630n, 631, 634, 638 – v. Sabaudiae nobiles
- XII : 85n, 123n, 501n, 572
- gentilz, XIII : 21n, 25n, 317n, 322n, 324p, 325n, 333, 381n, 413n, 431n, 434, 491, 515, 587p
Gentilzhommes, X : 436, 576
-
Homo sufficiens, IV, 224
-
Jacobin, XII : 226n, 253n, 257n, 405n
-
Laict (laïc), XII : 250
Laicus, laycus, VIII : 450
Layci – v. Statuts ou catégories juridiques de la population
Saeculares (laïques), saecularii, V : 18, 51, 257, 465
-
Neo[phy]tus (?), IV : 39
-
Patriotae
- V : - Foucigniaci, 80, 81 – v. Vestes rubei
- (gens du pays), IX : 334
- X : - Vallesii (Valaisans), v. Vallesani
Patriote (adv., dans le pays), IX : 314
-
Probi
- V : - homines vel viri, 31, 34, 92, 222, - proba mulier, 15
- VI : - homines civitatis, prodompmes, probae mulieres, 11, 22, 169, 300
- VII : - [homines], 72, 119, 275
- VIII : 14, 223 – v. Arbitri
- IX : 1, 65, 141, 208, 230, 291, 479
- probitas, probe, X : 32, 36, 73, 194, 223, 284, 337, 397, 402, 461
- XI : 64, 245, 335
- XII : - viri, 60, 123, 129, 191, 243, 258, 493
Prodhomes, IX : - de la ville, 119n
Prudhommes, IX : 131n
Autentica, V : - personna, 125, 127, - forma, 433
Authentica persona, X : 9n
Persona
- VIII : - authentica, 79, 151, 427, - interposta, 232, - propria, 215, - personae particulares, 105
- IX : - authentica, 63, 68, 358, 427, 463-466p, 467, 472, 473, - interposita, 320, - privata, 260
- XI : - privata, 252
Personae
- IV : 374p, - personarum captio, 441
- X : 55, 282, - auctenticae, 519, - ecclesiasticae, 437, - idoneae, 478, - privata, 337
-
Expressus homo
- (exprès), IX : 472
- (exprès), expresse, X : 35, 94, 111n, 149, 550, 582
-
Fidedigni
- (témoins dignes de foi), IV : 263
- (hommes dignes de foi), VIII : 9, 63, 69, 103, 121, 150
Fideles, XIII : 99, 212, 213
-
Hostagia, hotagia (otages), XI : 128, 493
Hostagium
- III : -, – v. Obstagium
- (otage), IX : 106
- (otage), XII : -, – v. Ostagia
- ustaige (otage), séjour à l'auberge, XIII : 407n, 418, 441, 443n, 546, 559, 562n, 620, 621, 639
Hotagium (otage), X : 94
Obstagium, hostagium, otages, III : 7, 8, 23, 32, 33n, 34, 52 – v. Pueri
Ostagia
- (otages), oultages, XI : 233, [575], 619n
- hostagium, hostagiarii (otages), XII : 82n, 90, 186, 222, 240, 247p, 248, 249, 251
Otagium, X : 15, 20
Ustaige (otage), XIII : -, – v. Hostagium
-
Ignoti [in Consilio generali et L], VIII : 258, 272, 346
-
Inermis vir (« homme sans arme »), XIII : [329]
Vir inermis (« homme non armé »), XIII : 329
-
Neutri
- IX : 341, 342, 414, 429
- X : 400
-
Servagii
- (sauvages), VI : -, – v. Indumenta
- (sauvages), IX : 302
********
08. Statuts et groupes religieux
Voir aussi Hérésie.
a. Religion chrétienne (fidèles et institutions)
Calenda (assemblée de prêtres), VIII : 331
-
Chrétiens, XIII : 326n
Christiani
- (chrétiens), IV : 75, 188
- VI : - detenti in manibus Turcorum, 41n
Christianus, X : 290
-
Parrochiani Magdalenes, VI : 78, 266
-
Penitentes (pénitents), IV : 17
-
Peregrini
- peregrinantes, V : 142, 151, 179 – v. Forenses
- (pélerins), VI : 193, - Alemani, euntes apud S. Jacobum, 115, 120, 122
- (pélerins), VIII : 230
- XIII : 202
Viator (« pélerin »), XI : -
Concremata heretica (« hérésie brûlée sur le bûcher »), IV : 213
Évangéliques
- Évangélistes, XII : 226n, 259n, 265n, 268n, 387n, 406n, 438n, 442n, 524n, 528n, 529n, 593, 595, 596 – v. Luthériens
- XIII : 603
Evangellistae [« evangellistas canes » !], XIII : 149
Haeretica concremata (« hérétique brûlée sur le bûcher »), IV : 213
Haeretica, X : 343n, 376, - haeretici, 709
Haeretici
- IV : - exequuti, 459
- XIII : 55n, 62n, 70n, 149n, 176n, 402
Haereticus
- IX : 392, 395, 398p, 399
- XII : -, – v. Hérésie
Luthériens
- secte luthérienne, leuthérienne, luthérerie, loi de Luther, Luther, Lucter, Luter, XI : 15n, 56n, 123n, 146n, 150n, 170n, 242n, 287n, 330n, 337n, 341n, 348n, 350n, 356n, 367n, 368n, 369n, 372n, 374, 375n, 423, 427n, 432n, 466n, 467, 484n, 485n, 487n, 488n, 504n, 556n, 567n, 576, 579-581p, 608, 609, 610p-613p, 616p, 618, 623, 624, 628 – v. Évangile, Hérésie
- lutererie, leuther, lutherani, secta leutheriana, XII : 102n, 103n, 115n, 116n, 119, 123n, 155n, 180n, 181n, 203n, 207, 210n, 216, 246n, 252n, 253n, 255n, 257n, 259n, 288n, 293n, 300n, 311, 314n, 324, 342n, 360n, 389n, 396n, 406n, 427, 457, 469n, 475n, 476n, 493n, 501n, 509, 520n, 531n, 534n, 541n, 547n, 552n, 554n, 556n, 557n, 563n, 584n, 591n-595, 598, 599, 603, 604, 606p, 609p, 611, 618, 624n – v. Évangéliques
- lutherani, XIII : 10n, 18n, 22n, 25n, 34n, 67n, 69n, 85n, 101, 109n, 116n, 119n, 122n, 149, 150n, 151n, 176n, 180n, 218n, 226n, 240n, 270, 277n, 279n, 294n, 313n, 321n, 428, 479n, 582, 584, 590-592, 597, 608, 610
Secte, XI : -, – v. Luthériens
-
Incantatores, X : 526
Incantores (?), III : 261
-
Judaei / Judei – v. Nationalité et autres identités
*******
09. Statuts sociaux-économiques
Voir aussi Statuts juridiques de la population
a. Élite politique et sociale
Apparentes
- X : - civitatis, 54, 74, 124, 142, 143, 144p, 167, 187, 191, 328, - juncti consilio, 3p, 50, 65, 89p, 95, 101, 309, - domus ducis, 137
- apparentiores, les gros (notables), XI : 142, 143, 482, 535, 539, 578, 591 – v. Principales
- (notables) civitatis, XII : 12
Ditiores, dictiores, majores (les plus riches), IX : 27, 29, 37 – v. Magis apparentes, Potentiores
Eminentiores (les notables), X : 214, 219, 377
Epulentis, XI : -, – v. Opulentus
Locupletes (« les riches »), VII : 273 – v. Divites
Magis apparentes
- ex civibus, VIII : 187 – v. Cives eminentiores
- eminentiores, IX : 55, 57, 65p, 106p, 107, 120, 142, 164, 168, 171, 281, 306, 340, 345, 419, 422-424, 440, 453, 466 – v. Ditiores, Potentiores
Magnates, IX : 304
Maiores civitatis
- I : 315
- notabiliores, saniores, II : 41, 78, 81, 105, 340 – v. Potentes
Majores, IX : -, – v. Ditiores
Majores de civitate, magis apparentes (les notables de la ville), VII : 27, 125, 341, 400 – v. Capita, Divites, Docti, Potentes
Majores nostri, VIII : 216
Meliores civitatis, V : 377 – v. Notabiles
Nobiles
- I : 292
- II : 19, 150, 217, 319, 431, - nobiles forenses, extranei vel avenae, 266p, 330p, 331, - nobiles astricti ad fidelitatem domino episcopo, 358p
- III : 82, 126 – v. Gaium
- IV : 289
- V : 84, passim
- VI : 3p et passim
- VII : 182 et passim
- IX : 14, 56p, 201, 281, 304, 344, 347, 377, 468, 469, - brevis vestis, 341
- X : 243, 272, 283, 291, 299, 346, 594
- XI : - Nyviduni, 464, - [Sabaudiae], v. Gentilshommes
- XII : 15, 326, - Sabaudiae, 57, 61
- nobles, XIII : 517, - Sabaudi, 17, 22, 23, 26, 136, 329, 340, 409, 480 – v. Gentilshommes
Notabiles
- I : 303, 461, 464
- V : - burgenses, 126 – v. Meliores
Notabiliores, II : -, – v. Majores
Notabilis homo, IX : 389
Opulentes, XI : 427
Personagia (dignitaire), I : 149
Potentes
- (les riches), II : 33, 34, 414, 425 – v. Majores
- VII : 9 – v. Majores
Potentiores civitatis, IX : 56 – v. Magis apparentes
Principales civitatis, XI : 483 – v. Apparentes
Principaliores de populo, XII : 416
Principaux de la ville, XIII : 387
Superiores, X : 163, 164, 278p, 279p, 291, 294, 372
b. Catégories intermédiaires
Commun (le), commung, comon, le peuple, XI : 579, 601, 607, 608
Mediocres
- (les moyennement riches), IX : 27, 29
- (les moyennement fortunés), XI : 427
Mediocris (de fortune moyenne), X : 502
Plebs
- VIII : 350 – v. Populus
- XII : - fere tota, 436, 453 – v. Populus
Populares
- (le populaire), populus, III : 254, 259p, 310, 332, 333, 355, 440p, 443
- (le peuple), IV : 435, 452
- populare (les gens du peuple), IX : 107, 283p, 290, 291p, 334, 355
Populus
- I : 465
- populus civitatis episcopi [Gebenn.], II : 39, 75, 92, 113, 138, 344, 386, 388p, 476
- (la population), IV : 116, 162, 240, - populimultitudo, 304, 336
- populares (la population), V : 17, 18, 28, 34, 37, 47, 92
- Gebenn., populus, VI : 57, 85, 127, 169, - civitas depopulabitur, 91
- VII : - Gebenn., 139, 165, - indigens, 301, - populares, 321
- vox popularis, VIII : 90p, 92, 219, 286, 297, 306, 316, 318, 319, 321, 350, 402, 422, - populus minor (le menu peuple), 451, - furor populi, 294 – v. Burgenses, Incolae, Plebs
- (le peuple), IX : 1, 63, 68n, 83, 136, 330, 340, 342p, 354, 373, 430
- civitatis, populare, X : 119, 123, 156, 189, 194, 207, 208, 217, 221, 260, 270, 271, 294. 320, 350, 424, 425, 426, 600, 616, 617, - populi major pars, 251, - multitudo, 359, 360
- XI : 528, 533, 581, 597-599, 603, 607p, 609, 611p, 612 – v. Commun
- XII : 68, 72n, 73n, 74n, 75n, 78n, 80n, 270, 272, 326, 363, 417, 419, 426, 434, 454, 457, 458, 503, 583p, 584p, - populi congregatio, 212, 448, - magna pars, 406, - prin (menu) peuple, 586 – v. Plebs
- XIII : 17, 96, 282, 332, 333, 380p, 387, 402, 573, 575, - in armis, 21, - ejus emotio, 208
c. Catégories modestes ou pauvres
Egeni, IX : -, – v. Pauperes
Inferiores, IX : -, – v. Minores
Minores
- inferiores (les moins riches), IX : 27, 29, 37
- (peu fortunés), XI : 427
Miserabiles personnae, VI : 206, 224 – v. Pauperes
Pauperes
- pauperes Christi vel hospitalium, II : 33, 34, 87, 184, 200, 211, 215, 258, 259, 300
- III : 17, 197, 199, 204, 217, 222, 228, 339, 403,404, 489, 516, 522, 529, - deputati pro visitatione pauperum, 200
- IV : 4, 108, 118, 128, 139, 170, 199, 347, - forenses ejecti, 288
- pauperes mendicantes, paupertas, V : 2, 7, 19p, 20, 71, 111, 112, 130, 137, 143, 239, 394, 423, - pauperes vallitudinarii, 21, - paupertas civitatis, 18
- paupertas, VI : 3, 6, 57, 63, 64, 68, 78, 85, 87, 91, 98, 111, 128, 138, 147p, 150p, 152, 180, 184p, 185, 192, 197, 200, 203, 206, 207, 209, 224, 229, 236, 247, 249, 256, 260, 271p, 273, 286, 288, 311, 332, 338, 368, 371, - pauperum visitatores, 79, - paupertas civitatis, 201, - pauperes leprosi, v. Leprosi – v. aussi Hospitale pauperum verecundorum, Penuria
- paupertas, VII : 1, 5, 9, 10, 14, 28, 29, 32, 33, 35, 51, 53, 63, 64, 71, 116, 137, 159, 163, 171, 173p, 176, 180, 187, 242, 244, 262, 352, 407, 408, 411, - pauperes vercundi, v. Hospitale, – v. aussi Dona, Elemosinae
- paupertas, VIII : 30, 56, 73, 95, 97, 99, 119, 136, 148, 150, 154, 220, 256, 279n, 372, 402, - expulsi, 383, 465
- IX : 17, 28-32p, 47, 50, 52, 53, 55, 56, 62, 80, 93, 97, 105p, 106, 110, 199, 131, 134, 135, 138, 147, 178, 182, 189, 210, 213, 218, 220, 227, 238, 244p, 248, 270, 292, 304, 327, 329, 355, 375, 393, 459, - paupertatem fingentes, 355, - ululantes et gementes, 32, 80
- X : 25, 45p, 46p, 160, 175, 225, 286, 338, 373, 378, 395, 416, 470, 474, 483-485, 502, 503, 521, 544, 554
- paupertas, XI : 25, 41, 67, 101, 111, 192, 237, 301, 303, 309, 318, 319, 371, 418p, 458, 545, 549, - pauperum magister, -
- XII : 2, 12, 38, 78n, 190, 194, 251, 369, - adventicii, 227, - detenti, 282
- XIII : 43, 165, 169, 180, 304, 307, 316, 317p, 324, 329, 339, 344, 347, 351, 354, 361, 376, 422, 481, 482, 489, 492, 501, 5I8p, 541, 543, 544, 556, 568, 572, 577
d. Disctinctions par l'âge ou l'ancienneté
Majores (prédécesseurs, ancêtres), VI : 22, 29, 66, 93, 106 – v. Seniores
Majours (ancêtres), XI : 405
Saniores civitatis, II : -, – v. Majores
Senes
- VIII : - consilliarii, 347
- seniores, X : 31, 32, 199, 213, 249, - senior civitatis, 490
Senex, senio fractus, IX : 207, 285
Seniores
- V : -[civitatis], 223, 236
- VI : - civitatis, 106, - seni homines, 57 – v. Majores
- XII : - populi, 312p
*******
10. Statuts liés à la santé et au décès
Voir aussi Gorra, Infirmitas, Lepra, Mors, Pestis
a. Maladies et infirmés (physiques et mentales, non épidémiques)
Bornicus, (borgne), XI : 115
-
Caeci (« aveugles »), V : -
Caecus
- X : 300p
- ["cecus"] et uxor, XIII : 356
-
Clauda mulier (« femme boîteuse »), IV : 27, 267
Claudus vir (« homme boîteux »), IV : 54
Complectionis parvae persona (« une petite personne avec un petit visage »), X : 12
Gocta claudus (goutteux, « homme boîteux à cause de la goutte »), X : 36, 37
Impotens (impotent), V : 107, 195 – v. Infirmi
Impotentes, X : 25
Infirmi
- IV : - alienigenae, 282
- infirmitas, V : 70, 112, 367, 463, - infirmi morbo, v. Epidemia, - infirmi peste, v. Pestis – v. Guta, Impotens
- infirmitas, VI : 98, 129, 146, 220, 249, 252, 380 – v. Epidemia
- infirmitates, VIII : 4, 48, 57, 58, 65, 88, 97, 160, 202, 210, 215, 393, 403, 428, 463n
- infirmitas, X : 18, 24, 60, 97, 204, 256p, 332, 344, 383p, 506, 539
- XI : 14, 15, 102, 361, 371
Paraliticus (« paralytique »), IV : 80
Pedibus carens mulier (« une femme sans jambe »), IV : 197
-
Demens
- IV : - mulier (« femme folle »), 197, 227
- (« fou »), IX : 302
Fatui (« incensés, fous »), V : 172, 254
Fatuus (idiot, « incensé, fou »), II : -
Mente capti (déments), VI : 143
Stulti (« stupides » ?), VI : 120
-
Gottrosus, goutrosus (goîtreux), XIII : 238, 328
-
Malades, XIII : 449, 498
b. Maladies contagieuses – épidémies (peste, lèpre, gonorrhée)
Contagiosi, V : -, – v. Pestiferi
Convicini infecti peste, VIII : 237
Infecti
- inficiendi, IV : -, – v. Lasari
- loci infecti, V : -, – v. Domus infectae, Gorra, Pestis
- VI : -, – v. Domus, Epidemia, Leprosi, Pestis
- VII : - morbo pestiffero, v. Pestis
- VIII : - morbo pestiffero, 95p, 148, 235, 237, 327p, 370, 377, 464 – v. Domus infectae, Pestis
- IX : - epidemiae, 52, 54, 59, 62, 71, 138, 177, 178p, 179p, 181, 182, 186, 264
- X : 497
- XI : -, – v. Pestis
- XII :- morbo, 251
Lasari, lazari, leprosi (lépreux), IV : 2, 4, 13, 17, 19, 34, 45, 59, 101, 103, 191, 269
Lazari, leprosi, II : 203, 281, 324, 325
Leprosi
- I : 197, 269, 277, 278, 330, 387, 413, 414
- II : -, – v. Lazari
- lazari, lepra, VI : 13, 35, 40, 41, 113, 119, 120p, 164, 184, 208, 245, 248, 332, 351, - advocatus et procurator pauperum leprosorum, 288-291, 333, - camerarius, 333, - quictonus, 141, 207, 208, - statuta leprosorum, leprosi Carrogii et Quercus, v. Maladeriae
- VIII : 51, 123, 157
- leprosae, IX : 5, 17, 97, 199, 210, 219p, 316, 321, 322p, 336, 357, 393, 394, 400, 402, 430, 431p
- leproseria, leprosariae, X : 36, 41, 46, 63, 88, 184
- XII : 239, 240
- XIII : 80
Morbati, morbosi, XI : 101, 306p, 313, 314, 317, 321, 332, 338, 342 – v. Pestis
Morbosi, V : -, – v. Pestis
Pestiferi, IV : 284, 286, 289
c. Mort et cadavre (décès, corps, funérailles, traitements)
Cadaver
- corpus, XI : 174, 175p, 176
- XII : 266n, 269, 270p, 302
- XIII : 284p
Corpora
- (cadavres), VI : 98, 125, 150, 152, 218, 246 – v. Mors
- (cadavres), VII : 4, 409 – v. Mors
- (cadavres), VIII : 10, 121, 332
- XIII : - sanctorum in S. Gervasio, 377, 378
Corpus
- (cadavre), IV : 447
- (cadavre), V : 196 – v. Mortui
- IX : - suspensum in furchis, 37, 38, 47, - portatum per vigiles, 327, - positum in cimisterio, 51
- X : - in quatuor partes demembratum, 312
- XI : - c. et bona, 162, - praecedit bona, 143
- XII : - judicatum, 452, 453
- XIII : - suffocatum, 69, - excartandum (écartelé), 258, - in quatuor quartis positum, 257, 264, 615, - suspensum in furchis, 262
Defuncti
- V : 89, 161, 189, 268 – v. Decessus
- VI : 18, 48, 58, 64, 89, 150, 152, 246, 259, 260 – v. Decessus, Mors
- VII : 104 – v. Mors
- VIII : - pro eis exorare, 154, sonare, 224
- IX : 17p, 248, 284
- X : 46, - pro re publica, 231p
Mortui alienigenae (« morts étrangers (de peste) », IV : 282
d. Personnes saines
Mundi (gens sains), IX : 178
Sani (« sain », « bien portant »), IX : 178p
Sanus, X : 267
********
11. Corps collectifs civiques, religieux et sociaux
a. Corps politiques et délibératifs
Conseil, X : - de régence [de l'Empire], 601, - des Hallebardes, 168n, 170n, 175n, 178n, 184, 574p, 575, 576p, 577
Consilia civitatis, X : 52p, 469
Consilium
- I : 6, 37, 38, 94, 95, 120, 132, 134, 135, 137, 138, 139, 141, 157p, 162, 167, 168, 169, 209, 215, 241, 243, 263-265, 305, 363, 390-393, 396, 431, - Divoni (Dijon), 117, - generale, , 14, 15, 16, 19, 20, 22p, 27, 31, 32, 36, 43, 47, 48, 53p, 62, 65, 68p, 86p, 89p, 90, 93, 97, 107p, 108, 109, 114p, 132, 135, 137, 138, 148, 152, 154p, 156, 161, 167, 172, 180p, 181, 200, 210, 218-222, 224-226, 228, 229, 235p, 236, 244, 247, 248, 253, 254, 259, 262p, 286p, 302, 303, 308, 309, 316-319, 329, 335, 348, 350-354, 364, 367-370, 389, 393-395, 400, 401, 406, 408, 409, 429, 432, 435, 442, 460, 462, 470, 471, - magnum, 58, - particulare, 431, - secretum, 6
- II : - consilium ordinarium vel consules, passim, consilium secretum, 120, secretum deliberacionum consilii, 251, electio vel juramentum consiliariorum, 2, 59, 86, 115, 379, 421, commissarii adjuncti consilio, 110, 125p, 126, 128, 129, 194-197, 198, 200, 328-332p, - Chamberiaci, consilium ducis Sabaudiae, 1, 133, 227, - consilium vel consiliarii episcopi, passim, - generale, passim, - Philipi de Sabaudiae, 142, - de Quinquaginta, passim, - de Viginti-Quinque, 8, 28, 30, 31, 34, 40, 41p
- III : - c. ordinarium vel strictum, consiliarii vel consules, passim, creatio vel juramentum consiliariorum, 13,70-72, 93, 123, 138, 165, 199, 205, 222, 224, 225, 230, 287, 309p, 310, 313, 390, 392, 446, 449, 465, 467, 492, 496, 532, eorum salarium, 199, 339 (v. Patrocinium), cives et burgenses, vel homines notabiles ad consilium evocati, 347, 517, contra consiliarios qui ad consilium non veniunt, 397, 409, 426, 438, c. in die Veneris sicut in die Martis, 199, missa ante tentionem consilii, 199, 206, secretum deliberationum, 235, 237, 287, - domini Breyssiae (Philippe de Savoie), 444, - Chamberiaci residens, 112, 291, 319, 341, 404, 413, 450, - ducis Sabaudiae, 275, 311, 334, 407, 498, consiliarii ducales, -, - episcopi Gebenn., consilium episcopale, consiliarii, passim, - extraordinarium, totum consilium, 1, 2p, 3, 6, 9, 10 p-12p, 17-19p, 20, 21p, 23-26, 28, 34, 35, 115, 149, - generale, passim, -de Quinquaginta, consilium Quinguagenarium, juramentum consiliariorum, passim, - secretum, 14
- IV : - consilium ordinarium vel strictum, passim, a consilio tollere, 397 (v. Consiliarii, Hora consilii, Nichil in consilio), - Chamberiaci, ducale, residens, 212p, 342, 370, 372, 379, 397, 452, - generale, grande, magnum, majus, passim, - majus consilio L, 356, - de Quinquaginta, magnum conilium Quinquagenariorum, seu Quinquagernoum, 93, 307-3009, 356, 428p, - Solodorenses (de Soleure), 211
- V : - Chamberiaci residens, vel ducale, 6, 151, 226, 238, 272p, 296, 318, 381, 389, 414, 421, 423p, 433, consiliarii ducales, 331 (v. Praesidens), - episcopale, passim, consilium vicarii, 22, 132, 133, - ordinarium, consiliarii vel consules, passim, creatio vel electio et juramentum, 1, 2, 5, 16, 92p, 93p, 95, 101, 171, 172, 182, 189, 302, 364, privare consilio (exclusion), 361, dies et hora consilii, 2, 180, 238, 297, 301, 342, 496, secretum, 182, 301, 361, consiliarii absentes, 474, 477, distributio seu salarium, grossi dierum Martis, 2, 169, 301, 365 (v. Grossi, Husserius, Missae, Registrum), - magnum, majus consilium ordinarium, 194, 196, 198, 221, 226, 232, 238, 243, 244, 347, 377,p, 402, 404, 434, 438, 465, 469, 477, - Quinquagenarium, de Quinquaginta, 230, 330, 377, 403, 437, 438, 469p, 494, - generale, passim
- VI : 9, 10, 22, 25, 46, 130, 137, 139, 140, 169, 172, 185, 207, 274 et passim, privare consilio (exclusion), 128, 131, 177p, 178, reintegrare, 133, 178, dies et hora consilii, 1, 6, 7, 39p, 116, 142, 175, 284, 328, 329, 338, consilium tentum in aula Domus communis, 372, 374 (v. Domus communis), in Ala, 131, 132, in aula d. Filliaci, 131, in capella de Rotulo, 306, in conventu Fr. Minorum Rippae, 27, 31, 36, 89, 129, 131, 134, 135, 137, 190, 250, 280, 293, 303p, 307, in conventu Palacii, 307, 363, in domo A. Goyeti, 138-140, in Insula, 200, 211, 235, doctores in consilio, 7, 90p, 319p, 321, secretum, 22, 25, 74, 77, 162, 177p, 178p, grossi diebus Martis et Veneris, 25-27, 35, 129, 136, 173, 256, liber consilii, registra secretarii, 1, 191, feriae propter vindemias, 272, Consilium [majus], 62, 77, 131, 135, 136, 157, 158, 174, 224, 289, 345, 374, cum consilio episcopali, 138-140, cum consilio de Lta, v. ce mot (v. Conclusiones, Consiliarii, Major oppinio, Missae, Ordinationes), - ducale vel Chamberiaci residens, 10, 11, 13, 14, 16-19, 35, 36, 52, 58, 59, 66, 320, 337, 340, 341, 344, sublime consilium, 325 (v. Praesidens), - episcopale, 18, 37, 42, 49p, 59, 62, 67, 68, 77p, 79, 87, 110, 112, 113, 122, 123, 130, 131, 135, 136p, 138, 139p, 140, 161, 166, 183, 198, 201, 203, 213, 220, 227, 231, 232, 239, 241, 242, 247, 253p, 255, 256, 260, 267, 281, 283, 284, 339, 344, 363, - episcopale domini Lausannensis, 379, - generale, 8, 21p-23, 25, 102, 135, 156p, 161, 180, 218, 223, 224, 237, 238, 259, 260, 290p, 303, 305, 323, 331p, 333p, 344, 367p, - de Quinquaginta vel de LX, quinquagenarium, ejus electio, L electi, 22-26, 77, 157, 173, 224, 236, 255, 262, 264, 266, 281, 289, 290, 295, 331, 342p, 343, 348, 350, 351, 361, 372, 373, - quinquaginta consilium generale representantes, 135 (v. Consilium)
- VII : - ducale, cum duce residens, Chamberiaci, 14, 22, 96, 162, 307, 319, 320, 396, 423 (v. Praesidens), - episcopales vel episcopatus, passim, - extraordinarium, 27p, 324p (v. Consilium majus), - generale, colloquium generale, 6, 29, 32, 60, 61p, 67, 118, 125, 170, 238, 239, 259p, 272, 276, 281, 282, 284, 291, 292, 299, 304, 315-318p, 341, 342, 344, 368, 376, 385, 395, consilium ad sonum campanae, 375, - [majus], cives existentes in consilio, 28, 31, 47, 52, 149, 151, 200, 209, 213, 220, 228, 268-270, 280, 281, 283, 289, 290, 320-324, 348, 372p, 375, 376p, 377, 380p, 382, 383, 393, 396, magnum consilium, 291-293 (v. Consilium extraordinarium), - ordinarium, 6, 119, 233, 265, 271, 331 et passim, cum consilio quinquaginario, 145, 239, 256, absentare consilium, 401, 402, privare consilio, 173, 209, 210, 220, 222, 238, dies consilii, 36, 112, 197, 249, 366p, 387, 425, 429, hora consilii, 111, 144, 148, 246, 300, 355, 372, 392p, 421, consilium tentum in : aula vel stupha Domus communis, 179, 386, in capella S. Nicolai, in ecclesia S. Petri, 53, 332, in conventu Fr. Minorum vel Rippae, 51, 53, 81, 85, 207, 341, 342, 403, in conventu Fr. Praedicatorum vel Palacii, in stupha, 52p, 53, 64, 138, 259, 417, in cura B. Magdalenes, 50, in domo O. Gallice, 192, d. Marronis, 376, in Insula, 217, 248, 313, 403, doctores, vicedompnus in consilio, v. Doctores, Vicedompnus, grossi consiliariorum, 59, 60, 257, 355, 382, 389, secreta consilii, 210, 308, 387, 397, liber vel registrum, 1, 114, 211, 240, 276, 294, 297, 390, portitor, 340 (v. Domus communis, – v. aussi Conclusiones, Consiliarii, Major opinio, Missae, Ordinationes), - Quinquaginarium, passim (v. Consilium majus)
- VIII : - Chamberiaci residens, magnificum, sublime, consilium ducale, 68, 79, 88, 102, 125, 134, 163, 196, 339, 427, 448-450, - episcopale, passim, - extraordinarium, 144, 214, 215, 249, 286, 301, 356, 357, 394, 405, - generale, generale colloquium, passim, - magnum, majus, 205n, 266, 433p (v. Consilium extraordinarium), - ordinarium, seu Domus villae, consilium, consiliarii, consules, consulares, passim, consilii expensae, 127, consilii juramentum, 22, 24, consilium non celebratum, 136, 138p, 1887, non completum, 16, 460, nichil in consilio, 269, 273, consilii privatio, 144, 216, 218, reformatio, 85, 144, 355, consilii registrum, 12, 118, consilium tentum de nocte, 205n, in ala pagnorum, 34, in conventu Rippae, 40, 407, in cura Magdalenes, 2, in stupha Palacii, 470 (v. Aula, Portitor, Solidi), - quinquagenarium, passim, ejus reformatio, 355, cum conjunctis, 269, 374, 413, 417, 419, 420, 436, - residens Thaurini, 250
- IX : - centenarium, 40, - C, juncto ordinario consilio, 145, 430, 431, - ducale, 51, 209, 307, 398, 431, - ducale Chamberiaci residens, 86, 115, 134n, 145, 147, 175, 177, 179, 306, 307, 457, 458n, 460n, 462n, 463, 464, 466p, 467n, 468, 469p-473, 476, 479, 480-482p, 484 (v. Praesidens), - episcopale, 10, 14, 19, 20, 25, 27p, 28, 30p, 38, 50, 57, 70p, 84, 85p, 86p, 87, 89, 92, 94, 100, 106, 107, 112p, 116, 118p, 119, 128, 130, 131, 142, 143p, 157, 159, 185, 186, 196, 214-216, 228p, 231p, 239, 242, 259, 262p, 282, 287, 291, 293p, 329, 339, 346, 347, 359, 367p, 369p, 370p, 372-374, 377, 378p, 381, 384, 385, 392-394, 398-400, 407, 411, 415p, 416, 419, 427, 428, 433, 443, 455, 462, 467, 470p, 471, 473, 476p, 477p, 479, - extraordinarium, 131, - generale, 17, 25p, 28, 42, 44, 63, 66p, 95, 128, 146, 147, 184n, 193, 194p, 199, 211, 217, 228, 231, 232, 241, 242, 249, 252, 329, 333, 335, 363, 366, 371, 424, 435, 445-448p, 457n, 466, - magnum, 267, 407, 432, - majus, 177, 406, 425, 430, - modicum, 180, - ordinarium, consiliarii, consules, 1-3, 8, 15, 17, 20-23p, 24, 27p, 28, 31, 32, 34, 38, 39, 44, 46, 48, 55, 57, 62, 65, 68, 74, 76-79, 92, 107, 108p, 109, 110p, 117p, 120, 121, 145, 147-149, 151, 152p, 156p, 185p, 188, 194, 203, 211, 212, 214p, 232, 237p, 241, 249-251p, 253p, 254, 263, 281, 286, 288p, 290p, 291, 304, 326, 329, 338p, 340, 348, 358, 364, 371, 396, 398, 400, 416, 451, 452, 466, consilium anticipatum, 124, 136, 164, 184, 200, 270, 347, 348, 468, non tentum vel remissum, 22, 32p, 58, 74, 110, 172, 243, 244, tentum de nocte, 387, in Insula, 112, in conventu Fratrum Minorum, 113, 372, 374, 462, in conventu Fratrum Praedicatorum, 183, 394, contradicentes in consilium venir, 111, 156, 205, 240, 253, 413, venientes clausa janua, 255, decelantes consilium, 244, 348, 353, 398, 399, a consilio exire, 447, 466, consilium nimis parvum, 241, 311, nichil conclusum, 141, 164, verba rixosa, 286, extra consilium, 55, cum consilio plures congregati, 167, 170, 172-175, 466, recusatio, 426, ordo consiliariorum, 255, eorum solidi, 110p, 255, 266, - quiquagenarium, 8, 16, 17, 22p, 23, 27p, 32, 44, 50p, 52p, 57, 65, 76, 95, 106, 107, 111, 112, 113, 114p, 116, 117, 130p, 144p, 145, 147, 149p, 150, [177?], 178, 181, 194p, 199, 203, 211p, 212, 234p, 236p, 238, 245, 248-251, 253, 255, 262, 263, 266, 267, 275, 278, 280p, 281, 291, 304p, 305, 319, 329p, 334, 336, 349, 351, 355, 356, 358, 359, 364, 366, 374, 422, 427, 429, 430, 433, 453, 466, 471-473, 478
- X : - ducentenarium, seu magnum, 48, 49p, 56, 137p, 329, 342, 351, 355, 371p, 372, 377, 398p, 409, 411, 412, 418, [419], 423, 424, 428, 435p, 439, 443, 444, 448p, 449, 450p, 452, 457, 468p, 470p, 475, 480, 486, 489, 495, 511p, 532, 537, 538, 542, 544, 555p, 596, admodum generale, 202p, 327 (v. Bande), - episcopale, seu episcopatus, 5, 7p, 9, 13, 16n, 17, 19, 23p, 40-42p, 47, 51, 53p, 54, 62-65p, 68, 69, 74p, 75, 79p, 82, 83, 90-93, 95, 96p, 97, 98, 101p, 103p, 104, 105, 107, 109, 123, 131p, 133, 136p, 137p, 141-143, 145, 148, 149p, 150p, 154p, 159, 160p, 165p, 166p, 167, 168p, 172p, 175, 176p-178, 184, 185p, 187, 192p, 194, 197, 222p, 235, 236, 246, 248, 259, 264, 270, 272, 284, 312, 314, 316, 320, 335n, 365n, 384p, 392, 422n, 424, 425n, 453, 484, 518, 530, 539, - extraordinarium, 5, 13, 211, 213p, 214, 219, 220, 223, 224p, 233, 252p, 258, admodum quinquagenarium, 214, pro-ordinario, 219, - generale, 1-3p, 4, 10, 11p, 12p, 13, 14, 26, 32, 33p, 43, 44, 59, 75, 113p, 115, 116p, 118, 120, 125n, 140, 147, 151-153, 156, 167, 168p, 170n, 172, 177, 178, 184p, 186, 189, 192p, 194p, 202p, 207p, 208n, 209n, 216p, 217p, 223, 235p-238, 241p, 245, 250, 251, 253, 269, 270, 282, 304p, 305p, 308p, 309, 344, 357, 360, 418, 422-424, 426p, 428, 432, 435, 480, 491, 501, 502, 520, 528p, 533, 537, 550, 557, 591, 593p, 617 (v. Conseil des hallebardes), - generale Vallesii, 430, 549p, - majus, 56, 149, 180, 244-246, 248, 249, 254, 255, 300, 377, 401, 402, 436, - ordinarium seu XXV aut strictum, parvum, 3p, 4, 5p, 7p, 9n, 10, 11p, 12, 14, 19, 21-23p, 26p, 36p, 37, 45, 54, 55, 62-65, 69p, 79n, 82, 90, 91p, 94, 97, 99p, 100p-102, 103p, 104, 105, 106, 107, 109p, 110, 130n-133, 136, 137p, 139n, 141, 142n, 143, 148, 151, 153, 158, 160p, 161, 163, 171p, 172, 174p, 178, 179p, 185n, 189, 194, 198p, 201, 202, 219p, 220, 227, 234, 239, 241, 276, 281, 345, 346, 350, 354, 372p, 374, 376, 378, 379p, 381, 392, 400, 411, 414p, 418, 423, 426, 427, 433, 435, 447, 449p, 451, 459, 460p, 461, 462p, 463p, 465, 469, 481, 482, 493, 500, 503, 528, 545, 546n, 561, 568, 572, 596, 599n, 600, ejus electio, 5, 7, 22p, 28, 196, 202, cum pluribus et magis apparentibus, 3p, 50, 65, 89, 95, 101, 144p, 145p, cum centum petitis, 187, juncto quinquagebario, 61, 148, cum quinquagenario et aliis quinquaginta, 188, 189, 307-309, anticipatum, 91, 99, 188, 287, 289, decelatum vel revelatum, 4, 5, 7p, 353, 509, 525, non in sufficienti numero, 320, 382, 401, 508, 522, 526, 528, 555, tentum alibi quam in Domo communi, 29, 55, 279, 281, 340, 346, 401, 493, 507, non tentum, 42, 47, 158, 196p, 219, remissum, 222, 273, 353, nichil factum in illo, 130, 171, 289, 292, in exitu consilii, 211, 213, 225, 262, - pacis, 362, 403, 407p, 412, 417, 418, 423n, 424, 428, 458, 461, 465, 466, 472, 476, 480, 484, 485, [491], 496, 499, 502, 509, 514n, 519, 523, 524, 551, - quinquagenarium, 3-5, 7, 8, 11p, 14p, 26p, 38, 40, 43, 44p, 50, 66, 82p, 97, 104, 107, 139, 141, 150p, 159p, 166, 171, 172, 219, 223, 225p, 226p, 227, 234p, 237p, 248p, 249, 261p, 266p, 267, 270, 271p, 274p, 281p, 285p, 288p, 296p, 297p, 298, 300, 301, 304p, 314, 316-318p, 319, 325, 327, 328, 329, 331p, 349p, 351, 353, 354, 356, 357, 368p, 372, 374, 375, 381, 386, 391, 393, 394, 413, 421, 423, 424, 438p, 449, 465, 467p, 481, 483-487, 489, 495, 511, 530, 709, juncto ordinario, 61, 148, 164, 166, 220, 224p, 225, 300, junctis pluribus aliis, 50, 92, 101, 188, 189, 191, 221p, 237, 304, solutum, 82, 95, non solutum, 101, pauci in consilio, 171, - sexagenarium, 427, 444, - Bernense mahus, 274p, - Bernense ordinarium, 274 (v. Berna), - ducis Sabaudiae, 20, 40n, 41, 79, 100, 132, 133, 199, 276n, residens, 18n, 73n, residens Chamberiaco, 3, 4, 8n, 9n, 12, 15n, 16n, 18n, 19, 21n, 23-25p, 26p, 27, 29n, 30n, 31n, 34p, 35, 40n, 46-49n, 51-53, 57, 58, 61n, 63, 65p, 66, 67, 73, 78, 81, 83, 84, 97n, 100-103, 105, 106n, 107, 119, 123, 126p, 129, 132, 142n, 159n, 164, 167, 197, 204, 525, 560, 563, 623, ejus praeses, 5, 10, 15, 19, 31n, 34, 35, 42, 49, 54, 56-58p, 63, 66, 77, 78p-80, 86, 92n, 94, 95p, 133, consules, 66, residens Thaurini, 65, 561 (v. Consiliarii ducis, Secretarius)
- XI : - ducentenarium seu magnum, passim, electio consiliariorum, 212, 412, - ducis Sabaudiae, 582, Chamberiaci, 372n, 436n, 474, 575, 593n, 609n, Taurini, 349n, 356n, - episcopale, 8, 15n, 23, 68n, 82, 100, 120, 137n, 150, 157, 165, 175, 190, 224, 294, 318, 353, 416p, 526, 540n, 562, 571, 577p, 581, 582, - extraordinarium, 127, 525, - generale, I, 8, 9p, 14, 19, 40, 56, 77p, 78, 80p, 81n, 84, 104, 152, 153, 155, 164, 165, 193, 195, 196p, 220, 254n, 259, 261, 262, 290, 310, 314n, 329, 335, 338p, 339p, 352, 393, 406n, 411, 495, 498-500, 502, 508, 509, 524, 539p, 607, quasi generale, 489, tentum in ecclesia S. Petri, 170n, - magnum, 44p, 66, 434, duarum urbium, 489, 490p, - majus, 37, 74, - ordinarium, 13, 14, 31, 45, 66, 68, 74, 80, 119, 129, 132, 133p, 153, 154, 162, 181, 266, 292, 334, 411p, 412, 413, 422, 445, 458p, 500, 525, 559, 571, 577, ejus electio, 1, 224, 411, 533p, 535p, non completum, 139, 141, 525, 540, revelatum, 249n, tentum alibi quam in Domo cummuni, 40, 46, 92, 117, 118, 119, 124, 140, 141, 269, 509, 540, non alibi, 67 (v. Duodecim), - pacis, 14, 26p, 59p, 60p, 66n, 379-409, - quinquagenarium, 13, 14, 37, 45, 93, 191, 193, 324p, 334, - sexagenarium, 67, 69, 75, 76, 77p, 78, 80, 84, 162, 262, 413, 419p, 422p, 423, 430, 435, 444, 446, 464, 477, 478, 495n, 526, 549, ejus electio, 235
- XII : - capitum domus, quod dicunt « capita domorum », 407p, 410p, 412, 415, 435, - ducentenarium seu magnum, passim, ejus electio, 70, 458, 465, completum, 209, 220, in quo pauci, 373, juramentum, 32, remissum, 188, solutum, 453, totum abit, 155, - ducis Sabaudiae Chamberiaci, 18, 130, 156, 163, 204, 402, - episcopale, 97, 100n, 113n, 131, 132n, 133n, 139n, 140n, 146n, 155n, 157, 159, 184, 186n, 215, 308, 327, 357, 377, 401p-403, 410, 415, 416, 421, 426-428, 434-436p, 437, 438, 451, 452n, 469n, 487, 591, 592p, 593, 599, 612, - generale, 40, 58p, 70, 71p, 138, 156, 161p, 162p, 163, 165, 175, 204p, 210, 216, 238, 243, 306p, 313, 314, 318, 367n, 372, 373p, 457, 461, 465, 513p, 542p, 581, 586, 593, 594n, revocatum, 542, - ordinarium seu parvum, secretum, 9, 12, 34, 39, 49, 63, 70, 73, 79, 98p, 132n, 133, 136, 138, 145, 189, 203, 206, 208, 209, 241, 243, 253, 271p, 288, 296, 297, 321, 330, 337, 383, 387, 419, 454, 467n, 505, 538, adstantes cum dicto consilio, 454, deficienter in consilio, horae consilii, solidi, 210, 211, dejecti a consilio, 242, ejus electio, 207, 242, 462, extraordinarium, 534, 536, non completum, 288, 301, 367, 470, 519, 527, 555, remissum, 148, 190, 195, 261, 271, 279, 328, 332, 342, 367, 413, 519, 555, residens (?), 106, tentum alibi quam in Domo communi, 1, 29, 54, 73p, 180, 202, 211, 269, 275, 285, 291, 292, 305, 306, 317, 321, 322, 364, 366, 368, 370, 372, 377p, 384, 390, 437, 480, 519, 535, 565, resolutiones non scriptae, 28, 388 (v. Consiliarii), - sexagenarium, 14p, 42, 122, 144p, 153p, 157p-159, 166, 167, 169, 208p, 209, 211p, 212, 221, 241, 243, 245p, 248, 249, 252p, 266, 267, 276-279p, 301p, 311p, 318p, 329, 347, 348, 405, 407, 467n, 475, 505, 542, 544, 549, ejus electio, 465, 466
- XIII : - Bernensis exercitus, 422, 424, - Chamberiaci, 85, 111, 165n, 178, 270n, 624, - ducentenarium (CC), Grand Conseil, passim, ejus electio, 146p, 147, 441, 450, 453-456, exitus, 425, in majori numero, 242, et ordinarium juncta, 54, - generale (C.G.), 27, 94, 96, 138, 140, 141, 146, 332p, 336, 341, 342, 348, 351, 424, 427, 429, 430, 574, 576p, - sexagenarium (LX), 19, 85p, 273, 542p, 545, ejus electio, 146, 454, 483, 527, - ordinarium, Petit Conseil (C.O.), ejus electio, 143p, 164, 435, 436, 441, non factum, 432-435, non tentum, 46, 84, 290, 320, 399, 508, tentum alibi quam in Domo communi, 37, 56, 62, 86, 97, 118, 187, 194, 255, 256, 264, 288, 292, 312, 365, 401p, 419, 426, nocte, 99, et ducentenarium juncta, 54, extraordinarium, 89, 117, 123, 126, 129, 148, 149, 157, 159, 161, 168, 226, 251, 278-280, 283, 284, 287p, 290, 292, 294, 296, 302p, 306p, 309, 312, 318, 323, 330, 332, 335, 350, 357, 365, 383, 386, 388, 394p, 398p, 401, 403, 405, 407, 411-413, 415, 417, 419, 425, 426, 438, 439, 445, 450, 453, 463, 468, 479, 489, 495, 505, 506, 508p, 515, 526, 534, 539, 544, 545, 547, 549-551, 554, 558, 559, 561, 562, 569p, 572, 574
Conseil royal de France, XIII : 160
-
Parlamentum
- I : - Dolae (parlement de Dôle), 415
- IV : - Parisius (le parlement de Paris), 386
- V : - Parisius, 246
- vel domini Dolae, VI : 72, 74, 76
- VIII : - Dole (parlement de Dole, Jura), 44
- XII : - Dolae, 480, 484n, - Parisius, 37
Parlement
- XI : -de Dôle, 270n, 460, 463n
- XIII : - de Dôle, v. Dôle
b. Communautés civiques et territoriales
Civitas
- vel communitas Gebenn., II : 4, 10, 23, 64, 86, 93, 102, 119, 122, 146, 150, 172, 205, 209, 233p, 265, 271, 277, 302, 304-307, 323p, 327, 332, 334, 337, 338, 351, 353, 367, 374, 379, 391, 392, 395p, 397, 401, 404p, 407, 424, 431, 439p, 452, 453, 463, 469, 472p, 473p, 476p, 479 et passim
- vel communitas, IV : passim, nulli subdita praeter episcopo, 436 – v. Jura civitatis
- Gebenn., vel communitas, V : passim, - princeps vel episcopus et civitas, 6, 61, 63, 81, 442, 454-456, 465, 500, - civitas et officiarii, 134, - expensis vel sumptibus civitatis, 2, 59p, 61, 63, 126, 127, 131, 174, 176, 182, 184, 231, 247, 257, 264, 310, 323, 342, 388, 394, 402, 406, 427, 431p, 441, 459, 493 – v. Partes
- villa seu communitas Gebenn., X : 39, 56, 58, 77, 84, 93, 101, 102, 107, 108, 113, 118, 122, 128, 161, 162, 167, 174, 185, 235, 291, 312, 377, 385, 386, 389, 455, - imperialis Gebennarum, 383n, - illi de civitate, 58, 77
Commune, communitas (la communauté), IX : 62, 63, 75, 83, 90, 113, 117, 388 et passim, - commune corpus civitatis, 3007
Communis (le commun du peuple), X : 296, 590, 591
Communitas
- II : - Gebenn., v. Civitas
- III : - Gebenn., 79, 206 et passim
- V : -Gebenn., passim – v. Civitas
- VII : - Gebenn., totum commune, 2, 8, 9, 20, 22-24, 29, 32-34, 59, 209, 212, 222, 231, 272, 292 et passim – v. Civitas
- VIII : - (la Communauté de Genève), 2, 211, 212, 228, 249, 256, 257, 263, 272, 274, 281, 361
- X : - civitatis Gebenn., villa, 34p, 39, 41p, 42, 43, 48p, 49, 51, 52p, 55p, 56, 60, 73, 78, 81, 90p, 91, 93p, 95, 100p, 102, 103, 107, 111, 112, 129, 130n, 131, 163, 171, 172, 180, 185, 207, 208, 209p, 213, 215, 217, 218, 232p, 250, 280, 287, 309, 319, 364, 374, 375, 377p, 379, 382, 394, 399, 403, 404, 412, 413, 432, 440, 448, 492, 506, 521, 527, 561, 575p, 576 et passim
- XI : -, – v. Mariae Magdalenes c.
- XIII : - (communauté) S. Gervasii, 315, 492
Confratriae
- II : - civitatis, eorum priores vel consilia, 17, 98p, 101, 280, 335, - Animarum, v. Omnium Animarum boyta
- III : - civitatis, priores, 86p, 96, 135, 270, 404, 480, - confratria Eucaristiae Christi, priores ejus, 216, 373, - confratria S. Crispini, abbas et socii escofferiorum vel sutorum, 96, 109, 116, 120, 127 – v. Misteria, Societas S. Petri
- IV : 447, - Eucaristiae, 5
- (confréries), priores vel consiliarii, V : 33, 35p, 111, 112p, 495, 498p, - confratria, Heucaristiae Christi, 121, S. Annae, 498, S. Yvonis, 272, 498
- (confréries) civitatis, earum priores, consiliarii vel confratres, electio priorum, VI : 80, 125, 157p-161, 164, 180, 181, 193, 195, 207, 218, 224p, 245, 246, 252, 271p, 319, 335, 339, 352, 357, 371, - confratriae fieri solitae in ecclesia Magdalenes, 265, - confratria : Annuntiationis B. Mariae Virginis merceriorum, 352 ; Heucaristiae Christi, 28, 270, 325, 344, prior et procurator, 54, 197, 215, 218, 259, 261, consiliarii electi, 218, 267 ; hospitalis Palacii, 53, 147 ; Omnium Animarum, 53 ; pelliparioru, 342 ; Quinque Plagarum Christi, 230 ; SS. Blasii et Annae, 180, 181 ; S. Crispini, 47, 179 ; S. Glaudii, 296 ; SS. Luppi, Sigismondi et Simphoriani, 263, 293 ; S. Sebastiani, archerii, 40 ; S. Yvonis, 214, 271
- priores et eorum electio vel juramenta, consules vel confratres, VII : 251p, 252, 332, - convivia, 339, - Confratria vel confratres : D. N. Pontis Rodani, 251 ; Heucharistiae Christi, 24, 82, 107, 137, 207, 243, 360-362 ; S. Agnetis, 134 ; S. Luppi et duorum aliorum sanctorum, 94, 361, 362, 424 ; S. Nicolai, 339 ; S. Sebastiani, 6, 7
- confratres, VIII : 39, 40, 99, 155, 470, - D. Nostrae, 175, - Heucaristiae Christi seu Corporis Christi, 35, 39, 40, 42, 89, 100, 103, 104, 159, 243, 246, 370, 374, 381, 388, 393, - nova S. Crispini, 470, - Trinitatis, 331 – v. Priores
- confratres, IX : 149, 165, 343, - eorum priores, 176, 343, 383, - D.N. Pontis Rodani, 382, - Eucaristiae Christi seu Corporis Christi, 9, 73, 94, 138, 182p, 183p, 184p, 209, 392, - hospitalis pestilencialis, 101, 152, 183, 198, 200, - mugneriorum, 185, - Sancti Sebastiani, 72, - Sanctorum Cosme et Damyani, 387, - Sancti Yvonis, 25, 32, 176p, 474
- (confréries), X : - S. Sebastiani archeriorum, 536, - barberiorum, 536, - chappelleriorum, 536, - Dominae Nostrae condureriorum, 537, - D. N. Novae, 536, - D. N. Pontis, 537, - Eucaristiae seu Corporis Christi, 185, ejus prior, 416, - expingleriorum, 521, - hospitalis, 569, - mugneriorum, 536, - Sancti Alexii, 536, - S. Anthonii, 537, - S. Honoré, 536, - S. Nicolai, 536
- XI : 266n, - Corporis seu Eucharistiae Christi, 65, 572, - Dominae Nostrae, ejus prior et consiliarii, 230, - peyroleriorum, 189, - Quinque Plagarum, 365, - Sanctae Barbarae, 466, - Sancti Crispini, 22, - Sancti Nycolai, 124
- XII : 555, - Alemanorum, 480, - Eucharistiae, 3, 555, - Saint-Honoré, 543n, - Saint-Nicolas, 552n, - Trinité, 552n
- XIII : 162, 165, 289n, 320, 344, 376, - Alemanorum, 9, 319, - Archeriorum, 201, 214, - de la Fête-Dieu, 188, 209, - de N. Dame du Pont, 289, - de Nostre Seigneur, 172, - de Saint-Crespin des escoffiers, 513, 518, 529, 537, 547, - de Saint-Eloi et S. Sébastien des archers, 247, 500, 511, - de Saint-Yvon, 344, - Trinitatis, 328, 487
d. Congrégations – Assemblées - Foule
Congregatio (attroupement), XII : 45, 260, 311, 314
Congregationes
- V : 195, 199, 327 – v. Conventicula
- (assemblées), VII : 36, - illicitae, 60
- IX : - consulares, 185
- (rassemblements), X : 178
- XI : - gentium, 232
Copia (foule), VIII : 305, 311
Copiosus numerus [hominum], IX : 304
Gens, XI : - de bien, 577, 609, - de mistier (métier), 578
Gentes
- (gens), IV : 13, 329, 331, 342, 344, 360, 402, 408
- (la suite), V : 368 – v. Familia
- (les gents (sic)), IX : 271, 273, 298, 325p, 333, 404
- (gens), X : 31, 58, 110, 240, 345, 484p, 546, - bonae, 112, 176, 179, 593, - honestae, 22, - malae, 176
Multitudo civium et burgensium, populi, VIII : 275, 277, 321, 341, 422
Multitudo gentium (foule de gens), IX : 273
Numerus bonus gencium, IX : 46
*******
*******